ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΑ

Οι Αυθαίρετοι έριξαν την Ελλάδα στα χάπια

Ξαναείδαμε τα δύο πρώτα επεισόδια της σειράς, η οποία προβλήθηκε για πρώτη φορά σαν σήμερα (22/11) το 1989.

Ο αρχικός τίτλος του κειμένου ήταν ‘Γιατί οι Αυθαίρετοι αποτέλεσαν το prequel του Σπιρτόκουτου’. Έτσι, όμως, θα αδικούνταν η συγκεκριμένη σειρά, πρώτον γιατί (δυστυχώς) δεν γνωρίζουν όλοι την ψυχασθένεια του Σπιρτόκουτου και δεύτερον γιατί οι Αυθαίρετοι δεν αποτέλεσαν prequel μόνο της ταινίας του Γιάννη Οικονομίδη, αλλά σχεδόν κάθε νευρωτικής συμπεριφοράς στην, από το 1989 (έτος πρώτης προβολής τους) και μετά, ελληνική τηλεόραση και κινηματογράφο. Fiction και μη.

Τα έργα του Οικονομίδη, των Ρέππα-Παπαθανασίου, των Ρήγα-Αποστόλου, ακόμα και σκηνές ταινιών του Λάνθιμου είναι σαν να πάτησαν στις νευρώσεις των Αυθαίρετων και να τις πήγαν ένα βήμα παραπέρα. Να τις εξέλιξαν σε υστερία.

Οι Αυθαίρετοι, όμως, (ο Πουλικάκος, η Τριφύλλη, ο Βαλαβανίδης, η Τσακαρισιάνου, ο Μάνεσης, η Παρθενιάδου, η Βλασιάδου, η Μουκίου) του Κουτελιδάκη (σκηνοθεσία) και του Νεμέα (σενάριο) δεν είπαν ποτέ ψέματα. Απλώς, μας έφεραν αντιμέτωπους με τα ψυχολογικά μας (είσοδος στην Ευρώπη, μικροαστισμός, σύνδρομο να-ψοφήσει-η-κατσίκα-του-γείτονα).

Μπορεί το ‘εριξαν’ του τίτλου του παρόντος άρθρου να ενέχει κατηγορία, ωστόσο περιλαμβάνει κι ένα ευχαριστώ στους Αυθαίρετους που μας έκαναν να συνειδητοποιήσουμε τα θέματά μας και να κληθούμε να τα λύσουμε. Είτε μέσω φαρμάκων είτε μέσω ψυχανάλυσης, όπως η Ζανέτ.

Είδα ξανά τα δύο πρώτα επεισόδια της σειράς (μόλις 23′ κρατάει το ένα) και εντόπισα δέκα λόγους για τους οποίους οι Αυθαίρετοι μάς έριξαν στα χάπια.

> Η ψυχασθένεια του δεύτερου σίριαλ που προβλήθηκε στην ιδιωτική τηλεόραση (το πρώτο επειδόδιο των Αυθαίρετων έπαιξε στις 22/11/89 από το Mega Channel, ενώ το αντίστοιχο του ‘Πατήρ, υιός και πνεύμα’ μία μέρα νωρίτερα) ξεκινά από τη μουσική των τίτλων έναρξης.

Αν ο Άκης Πετρινιώτης είχε γράψει το συγκεκριμένο κομμάτι λίγα χρόνια νωρίτερα και το είχε δώσει στον Coppola, τότε το Dracula θα είχε αυτό για soundtrack. Στη χειρότερη θα μπορούσε να αποτελέσει εισαγωγικό θέμα για το Castlevania στο οχτάμπιτο NES.

> ”λιγο (με μικρό και χωρίς τόνο όπως κι όλες οι λέξεις που ακολουθούν) πριν το 1992 (6 τελείες) και ενω ολοι οι Ελληνες αγαπημενοι και μονιασμενοι ”εργαζονται πυρετωδως” για την ενοποιηση της Ευρωπης (6 τελείες) το MEGA Channel εψαξε και βρηκε τους πρωτοπορους ΟΙ ΑΥΘΑΙΡΕΤΟΙ”.

Η παραπάνω πρόταση άνοιγε κάθε επεισόδιο της σειράς. Η σύνταξη και η στίξη της αντιβαίνουν σε κάθε λογική.

> Όσο ακούγεται η παραπάνω μουσική και εμφανίζονται στην τηλεοπτική οθόνη οι παραπάνω λέξεις, περνούν μπροστά από τα μάτια των τηλεθεατών οι εξής εφτά φωτογραφίες: μία κάρτα που γράφει 1992 (Συνθήκη του Μάαστριχτ), τσολιάδες που χορεύουν, κόσμος να πανηγυρίζει (μάλλον) σε προεκλογική συγκέντρωση, τέσσερις άνδρες να παίζουν χαρτιά σ’ ένα καφενείο, ένας σερβιτόρος σε μία ταβέρνα και μία συνάντηση Ευρωπαίων ηγετών. Απλές, καθημερινές, νεοελληνικές νευρώσεις.

> Στην πρώτη σκηνή του πρώτου επεισοδίου η Ζανέτ μας δίνει μια γεύση για του τι πρόκειται ν’ ακολουθήσει στην ελληνική τηλεόραση. Δεν την παίρνει ο ύπνος γιατί ακούει τη μουσική από το μαγαζί του κάπελα και αρχίζει να υστεριάζει στον Αντρέα (Πουλικάκο), τον άντρα της. Καλώς τα παιδιά.

> Η Ζανέτ κάνει ψυχανάλυση το 1989, μια εποχή στην οποία οποιαδήποτε μορφή ψυχοθεραπείας αποτελεί τεράστιο ταμπού.

Θυμάσαι ποιος ήταν ο ψυχαναλυτής της;

Κι όμως. Ο Χρήστος Σιμαρδάνης.

Μέχρι ν’ αρχίσει να βλέπει αποτελέσματα από την ψυχανάλυση πίνει ουίσκι για να την πάρει ο ύπνος.

> Η Ελεονόρα, αδελφή της Ζανέτ, μπουκάρει στις 02:30 στην κρεβατοκάμαρα της Ζανέτ και του Αντρέα ανακατεύοντας μια τράπουλα και τους ζητάει να παίξουν χαρτιά.

> Στην πρώτη τους συνάντηση στη σειρά η Σούλα (Τσακαρουσιάνου, σύζυγος του κάπελα) και η Ζανέτ στάζουν δηλητήριο. Το ζευγάρι που κατάφερε να πάει ένα βήμα πιο κάτω τους πικρόχωλους διαλόγους τους ήταν αυτό της Διαβάτη με την Κώνστα στους Δύο Ξένους.

***

Άσχετο: Πόσους δεύτερους ρόλους έχει παίξει αυτή η γυναίκα;

***

> Ο Κώστας (Βαλαβανίδης) κλείνεται από το πρώτο επεισόδιο στην τουαλέτα ξεφυλλίζει ένα τσοντοπεριοδικό και καπνίζει πούρο. Σκηνή που θα μπορούσε να υπάρχει και στην πασοκική Κλασική Περίπτωση Βλάβης.

> Ο Κώστας την πέφτει στις υπαλλήλους του και καρπαζώνει τους υπαλλήλους του. Ο Αντρέας έχει παράλληλη σχέση, την οποία κάθε φορά που θέλει να αποφύγει λέει πως τον έχει ανάγκη η κατάκοιτη μάνα του με την οποία τάχα μου συγκατοικεί. Επίσης, όντας χασοδίκης -πριν τον πιο γνωστό χασοδική της ελληνικής τηλεόρασης– τον συντηρεί η Ζανέτ.

> Προς το τέλος του δεύτερου επεισοδίου, οι δύο οικογένειες ανταγωνίζονται σε μια δημοπρασία για την αγορά μιας φλοκάτης μόνο και μόνο για τη μόστρα.

Όσο παρακολουθούσα την παράνοια των δύο πρώτων επεισοδίων των Αυθαίρετων είχα στο μυαλό μου την μουσική των τίτλων έναρξης της σειράς. Με μία, όμως, προσθήκη, η οποία θα την πήγαινε ένα βήμα πιο πέρα. Τη φωνή της Χρυσούλας Διαβάτη, αντί για ένα τυχαίο μπιτ, να λέει πάνω στη μουσική κάθε πέντε δευτερόλεπτα αυτό: