©2021, Terrence Patrick/ HBO Max via Associated Press
FRIENDS

Friends Reunion: Tελικά, τα Φιλαράκια θα είναι πάντα εδώ για εμάς

Λίγο μετά το αμήχανο αλλά εξαιρετικά συγκινητικό reunion, το theme song της σειράς αποδείχτηκε ιδιαίτερα προφητικό.

«Στόχος μας ήταν να φτιάξουμε ένα show που μιλάει για τις ζωές εκείνης της ηλικίας κατά την οποία οι φίλοι σου είναι η οικογένειά σου», λέει σε κάποια φάση στην αρχή του reunion που έκαναν τα Φιλαράκια ένας εκ των δημιουργών τους, ο David Crane. Αυτή ήταν η πιο σύντομη αλλά μαζί και επαρκής περιγραφή που έχω ακούσει για τα Φιλαράκια.

Η ίδια η ιδέα, πριν τα cast και το σενάριο, ήταν ιδιοφυής. Τα Φιλαράκια θα λειτουργούσαν ως ένα sitcom, με πυρήνα αυτή την ενδιάμεση ηλικία των αναμονών. Όταν έχεις φύγει μεν από το πατρικό σου αλλά δεν έχεις φτιάξει ακόμα τη δική σου οικογένεια. Περίοδος και φάση ζωής που κατά μία έννοια είναι τέκνο της εποχής η οποία γέννησε και τα ίδια τα Φιλαράκια.Δεν μπορούσες να μιλήσεις για αναμονές σε άλλες παλαιότερες και πιο παραδοσιακές κοινωνίες. Η συγκεκριμένη ηλικία, με τα άγχη και τις χαρές της, δημιουργήθηκε ας πούμε τελείως χοντρικά στην ύστερη νεοτερικότητα. Αυτός είναι και ένας από τους λόγους που τα Φιλαράκια, παρότι κωμωδία, δείχνει να μην μπορεί να γεράσει.

Ήταν μάλιστα τόσο επιδραστική και πετυχημένη που υπήρξε και καθοριστική της ίδιας της ηλικίας την οποία περιέγραφε. Τα Φιλαράκια πρώτα με τη θεματολογία τους και μετά με την γκάμα των χαρακτήρων τους που κάλυπτε ένα τεράστιο φάσμα, λειτουργούσαν και ως κολυμβήθρα της νόρμας, αυτού που είναι κανονικό.

Όταν άκουσα τη φράση του David Crane έβαλα στο μυαλό μου κάποιον ή κάποια στα 45 του/της και η οποία δεν έκανε οικογένεια να δείχνει το μεσαίο δάχτυλο στην οθόνη. «Ποιος είσαι εσύ που θα μου πεις ποια είναι η ηλικία που θα περνάω με φίλους και ποια με την οικογένειά μου;».

Οι δημιουργοί της σειράς ποτέ δεν το έκαναν συνειδητά αλλά το ίδιο το αποτέλεσμα της δουλείας τους γεννούσε κανονικότητες και επομένως διαλεκτικά παραφωνίες. Γι’αυτό και έχουν ως ένα μέρος λογική οι συνήθως μεταγενέστερες κριτικές που ψάχνουν πραγματικό diversity στη σειρά. Όχι απαραίτητα για να την κατηγορήσεις. Ίσως, περισσότερο για να καταλάβεις καλύτερα την εποχή που τη γέννησε.

Ένα πολύ πετυχημένο reunion

Στον Υπόγειο Κόσμο, ο De Lillo ξεκινάει μία τεράστια αφήγηση με σημείο αφετηρίας ένα ιστορικό παιχνίδι του μπέιζμπολ που έγινε το 1951. Ένα από τα βασικά θέματα με τα οποία καταπιάνεται το βιβλίο είναι η ξεχωριστή θέση του ατόμου μέσα στο χαώδες πλαίσιο της ανθρώπινης ιστορίας. Το reunion που είδα χθες για τα Φιλαράκια ήταν κατά μία έννοια η αντίστροφή πορεία. Σαν να έμπαινε εκείνος ο αγώνας μπέιζμπολ στο τέλος του βιβλίου.

Προφανώς, το πετρέλαιο της μηχανής αυτών των 104 τηλεοπτικών λεπτών ήταν πρώτα και κύρια η νοσταλγία. Οι ηθοποιοί ήταν στο ίδιο σετ, μπροστά από το ίδιο συντριβάνι, βλέποντας guest της σειράς και μιλώντας για τα γυρίσματα. Ομολογώ ότι, όταν άκουσα για το περίφημο reunion, στην αρχή φαντάστηκα ότι θα έχουμε ένα επεισόδιο μυθοπλασίας που θα αφηγείται (ή μάλλον θα παρακολουθεί) τη ζωή των χαρακτήρων, όπως αυτή διαμορφώνεται στις ώριμες πλέον ηλικίες.

Όταν κατάλαβα ότι δεν θα ήταν έτσι, στην αρχή απογοητεύτηκα. Το ίδιο το reunion όμως με έπεισε ότι αυτό θα ήταν το ιδανικό κλείσιμο κύκλου.Το κάτι σαν documentary που προέκυψε προφανώς δεν ήταν κανένα αριστούργημα. Υπήρχαν πολλά προβλήματα στη δομή του, το impact της σειράς δεν αναλύθηκε σε βάθος και ο James Corden ήταν αξιοπρεπέστατος αλλά εκτός κλίματος. Συμφωνώ σε όλα.

Το ζήτημα είναι όμως ότι όλα αυτά τα σχόλια έκριναν το reunion σαν να ήταν κάτι καινούργιο. Δεν ήταν. Μέσω αυτού οι πρωταγωνιστές και μαζί τους όλοι εμείς απλώς αναπολούσαμε. Η νοσταλγία εξάλλου είναι για ένα συναίσθημα πανεύκολα επιτεύξιμο. Τόσο πολύ που μοιάζει αδύνατο να χτίσει αριστουργήματα. Υπήρχε, λοιπόν, αυτή η περίεργη μείξη άβολης οικειότητας που χαρακτηρίζει κάθε είδους reunion. Ευχής έργον ακριβώς γιατί ήταν τελείως ανθρώπινο. Το να έβγαινε κάτι αισθητικά τέλειο, αν ήταν ποτέ δυνατόν να γίνει κάτι τέτοιο, θα αφαιρούσε μέρος του συναισθηματικού δεσίματος με όσα έβλεπες. Θα έδινε στο παρόν μέρος της λάμψης του παρελθόντος.

Τα Φιλαράκια στο reunion. ©2021, Terrence Patrick/ HBO Max via Associated Press

«Θα είμαι εκεί για σένα»

Οι προφητικοί στίχοι ενός μέτριου τραγουδιού που λειτουργεί ως theme της σειράς και το οποίο έχω ακούσει χιλιάδες κυριολεκτικά φορές αλλά τα καλώδια μου συνδέθηκαν μαζί του μόλις χθες. Στην αρχή προφανώς αναφερόταν στη σχέση μεταξύ των 6 χαρακτήρων. Στην πορεία καταλάβαμε ότι είναι η υπόσχεση που δίνει η ίδια η σειρά προς όσους σε κάποια φάση της ζωής τους συνδέθηκαν μαζί της. Θα είναι εκεί για μας.

Το μελαγχολικό συναίσθημα που σου προκαλούσε η αλλαγή στην εμφάνιση των πρωταγωνιστών προέκυπτε εν μέρει και γιατί η ηλικία ήταν καθοριστικός παράγοντας στο show. Τα σκηνικά, οι διάλογοι, οι καναπέδες ήταν όλα ίδια. Το μόνο που άλλαζε ήταν τα πρόσωπα όσων ζούσαν μέσα σε αυτά. Οι Matt, Jennifer, David, Courteney, Lisa και Μatthew είχαν μεγαλώσει. Ο Joey, η Rachel, ο Ross, η Μonica, η Phoebe και ο Chandler όχι. Το reunion με τον τρόπο που έγινε δημιούργησε δύο παράλληλα σύμπαντα. Οι χαρακτήρες με τους οποίους μεγαλώσαμε έμειναν εκεί στο παρελθόν τους. Αναλλοίωτοι από τον χρόνο. Οι πρωταγωνιστές και μαζί τους και εμείς που το παρακολουθήσαμε όχι.

Το πράγμα που κράτησα περισσότερο από αυτά τα 104 λεπτά ήταν αυτό το παράδοξο και όσα υποδηλώνει. Το παρελθόν μας είναι εκεί ζωντανό μέσα από τις μνήμες μας και προσβάσιμο σε μας με κάθε δυνατό τρόπο για να το αναπολούμε με τις παρέες μας, να το αναλύουμε στο ντιβάνι του ψυχαναλυτή μας και καμία φορά για να δακρύζουμε για χάρη του μπροστά στην οθόνη. Σε κάθε περίπτωση πάντως για να το υπερβαίνουμε. Λογικά τα Φιλαράκια τα είδαμε όλα μαζί στο ίδιο σετ για τελευταία φορά. Θα είναι όμως ταυτόχρονα μαζί μας μέσα στην αιώνια νεότητα τους για καθέναν μας ξεχωριστά και για όλους μαζί μέχρι τα βαθιά μας γεράματα. Όχι μόνιμα. Όποτε εμείς τα χρειαστούμε.