Olivier Favre
ΒΙΒΛΙΟ

Ο Ken Follett δεν έχει πουλήσει τυχαία 160 εκατομμύρια βιβλία παγκοσμίως

Ο διάσημος συγγραφέας επιστρέφει στον κόσμο του Pillars of the Earth με το νέο του μυθιστόρημα Και Εγένετο Εσπέρα και Εγένετο Πρωί. Λίγο πριν εμφανιστεί στις οθόνες του Public, μας μίλησε για το διάβασμα, το δυσοίωνο μέλλον της Μεγάλης Βρετανίας και την απέχθειά του για τους Βίκινγκς.

Πριν από 30 χρόνια, στον φανταστικό κόσμο της λογοτεχνίας, μία μικρή αγγλική κοινότητα αποφάσισε να χτίσει έναν μεγαλόπρεπο καθεδρικό ναό σε πείσμα της αριστοκρατίας της εποχής. Ήταν μία περίοδος που το κοινό διψούσε για μεσαιωνικές ιστορίες, οι οποίες έφερναν στον νου το Όνομα του Ρόδου του Umberto Eco. Έτσι, το απολαυστικό και πολυσέλιδο μυθιστόρημα Στυλοβάτες της Γης (σ.σ: Pillars of Earth) βρέθηκε την πιο κατάλληλη στιγμή στα ράφια των βιβλιοπωλείων.  Εκείνο που κανείς δεν περίμενε ήταν ότι πίσω από αυτό θα κρυβόταν ένας συγγραφέας με ειδίκευση στα κατασκοπευτικά μυθιστορήματα. Το μεγάλο ρίσκο που πήρε, όμως, ο Ken Follet πέτυχε.

Αυτό και μόνο το έργο του έχει πουλήσει 26 εκ. αντίτυπα παγκοσμίως, έγινε επιτυχημένη mini σειρά το 2010 και φιγουράρει σε σημαντικές λίστες, όπως αυτή του BBC, για το πιο αγαπημένο βιβλίο όλων των εποχών.

Πρόσφατα, ο 71χρονος Ουαλός αποφάσισε να επισκεφτεί και πάλι τον κόσμο του Kingsbridge, γράφοντας το prequel με τίτλο Και Εγένετο Εσπέρα και Εγένετο Πρωί (εκδ. Bell) – μία ιστορία που μας ταξιδεύει στα Σκοτεινά Χρόνια και τις επιδρομές των Βίκινγκς στα νησιά της Βρετανίας. Οι φανατικοί του αναγνώστες, όπως ήταν φυσικό, έτριβαν τα χέρια τους από χαρά.

Ken Follett Εσπερα

Σήμερα, στις 7 το απόγευμα, ο Follett θα αφήσει για λίγο τα γραψίματα του για να εμφανιστεί στις οθόνες του Public στα πλαίσια των #PublicEventsGoSocial.

Πριν όμως παρακολουθήσεις τον καταξιωμένο μπεστσελερίτσα διαδικτυακά, μπορείς να πάρεις μία πρώτη γεύση στη συνέντευξη που μας παραχώρησε: για τα μυστικά της γραφής, την απέχθεια που τρέφει για τους βάρβαρους του Βορά, την αγάπη που έχει για το διάβασμα, την απαισιοδοξία που νιώθει για το Brexit και την άποψή του για τις επιτυχίες και τις αποτυχίες της ζωής.

Στην εκδοτική σειρά Kingsbridge βρίσκουμε δεκάδες χαρακτήρες και ιστορίες που εκτυλίσσονται σε πολλές δεκαετίες. Έχετε κάποια μέθοδο που σας βοηθά να θυμάστε όλες αυτές τις πληροφορίες;

Ναι, για κάθε βιβλίο φτιάχνω έναν πίνακα στο Excel. Κάθε φορά που εμφανίζεται ένας νέος χαρακτήρας σε μία ιστορία, γράφω το όνομά του στον πίνακα μαζί με τα εξωτερικά του χαρακτηριστικά, κυρίως για να μην ξεχάσω πως μοιάζει αλλά και για να μην χρησιμοποιήσω τις ίδιες λέξεις στην περιγραφή μου την επόμενη φορά που θα εμφανιστεί. Επίσης, προσθέτω την ηλικία του χαρακτήρα και αν πρόκειται για μία ιστορία που εκτυλίσσεται κατά τη διάρκεια πολλών ετών ή δεκαετιών, τότε το Excel θα υπολογίσει την ηλικία του χαρακτήρα για κάθε κεφάλαιο, πράγμα πολύ χρήσιμο, γιατί μερικές φορές κάνω λάθη με τέτοια πράγματα.

Στο βιβλίο σας Ένας Κόσμος Χωρίς Τέλος η Μαύρη Πανώλη αλλάζει τις ζωές των πρωταγωνιστών. Εντοπίζετε ομοιότητες μεταξύ εκείνης της πανδημίας με αυτή του κορωνοϊού; 

Το βιβλίο μου Ένας Κόσμος Χωρίς Τέλος μιλά για τον «Μαύρο Θάνατο», που θεωρείται ότι προκλήθηκε από τη βουβωνική πανώλη και ήταν μια περίοδος σίγουρα πολύ χειρότερη από οποιαδήποτε έχουμε ζήσει. Ο Μαύρος Θάνατος το 1348 και 1349 σκότωσε περίπου το ένα τρίτο ή τον μισό πληθυσμό της Ευρώπης, της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής, οπότε ήταν μια επιδημία πολύ πιο θανατηφόρα.  Σκότωσε πολύ περισσότερα άτομα πολύ πιο γρήγορα και μόνο ένα πολύ μικρό ποσοστό ανθρώπων που την κόλλησε πραγματικά επιβίωσε.

Πώς τα βγάζετε πέρα με το lockdown; Προσφέρουν τα βιβλία τρόπους ν’ ανταπεξέλθουμε σε τόσο δύσκολες εποχές; 

Το lockdown μου έδωσε την ευκαιρία να συγκεντρωθώ, καθώς δεν έχω και πολλά άλλα πράγματα να κάνω πέραν της δουλειάς.  Δεν υπάρχουν περισπασμοί. Δεν πάω σε meetings, δεν τρώω μαζί με άλλους ανθρώπους, οπότε βγάζω πολλή δουλειά.  Είναι ένα μικρό πλεονέκτημα σε μία κατά τα άλλα πολύ τραγική περίοδο της ζωής μας.

Τα βιβλία μας επιτρέπουν να ταξιδέψουμε τον κόσμο, ακόμα και όταν είμαστε κλεισμένοι στο σπίτι. Η λογοτεχνία, όπως πάντα, σώζει. Διαβάζοντας ένα μυθιστόρημα, βλέπουμε τον κόσμο με τα μάτια κάποιο άλλου ανθρώπου, διαφορετικού από μας, που ανήκει σε άλλη εθνικότητα ή φύλο. Αυτό μας παροτρύνει να χρησιμοποιήσουμε τη φαντασία μας. Η συνήθειά αυτή, να χρησιμοποιούμε δηλαδή τη φαντασία μας προκειμένου να μπούμε στη θέση άλλων ανθρώπων, μεταφέρεται από τη λογοτεχνία στην καθημερινή ζωή. Με αυτόν τον τρόπο έχουμε μεγαλύτερη κατανόηση, γινόμαστε πιο ανεκτικοί.

Πίσω στο 1989, ξαφνιάσατε τους αναγνώστες σας με το βιβλίο Οι Στυλοβάτες της Γης. Τι σας έκανε να γράψετε ένα ιστορικό μυθιστόρημα, ξεφεύγοντας από το είδος του «κατασκοπευτικού» που σας έκανε διάσημο; 

Η ιδέα μου ήρθε καθώς κοιτούσα εκκλησίες. Τις αγαπούσα, ήμουν πολύ γοητευμένος με τους καθεδρικούς ναούς από την πρώιμη ηλικία των 20. Σε κάθε μου επίσκεψη, πάντα αναρωτιόμουν: «ποιοι ήταν οι άνθρωποι που έκτισαν αυτό το υπέροχο μέρος;»

Πριν γράψω τους Στυλοβάτες της Γης, οι περισσότεροι άνθρωποι θα έλεγαν – και μερικοί πραγματικά είπαν, μεταξύ αυτών και ορισμένοι εκδότες μου – «Ένα μυθιστόρημα σχετικά με το κτίσιμο μίας εκκλησίας; Χμμμ. Που εκτυλίσσεται τον Μεσαίωνα; Χμμμ. Είσαι σίγουρος;».

Αλλά εγώ ήμουν σίγουρος. Πραγματικά, πίστευα πως θα μπορούσε να γραφτεί ένα πολύ καλό βιβλίο σχετικά με το κτίσιμο ενός καθεδρικού. Δεν ήμουν τόσο σίγουρος βέβαια πως θα μπορούσα να το γράψω εγώ, μπορούσα όμως να φανταστώ αυτή την ιστορία και το πως επηρεάζει τους ανθρώπους.

Στο ίδιο βιβλίο, οι ήρωες που ανήκουν στην εργατική τάξη αγωνίζονται ενάντια στην αριστοκρατία.  Αυτή η σύγκρουση αφορούσε μόνο τον Μεσαίωνα ή μήπως πολεμάμε ακόμη στον ίδιο αγώνα;

Θεωρώ πως αυτό συμβαίνει σε κάθε περίοδο της ιστορίας: οι άνθρωποι στην κορυφή εφησυχάζουν και αυτοί που είναι από κάτω προσπαθούν να πάρουν τον έλεγχο.  Αυτό είναι καλό.

Τι μπορεί να μας διδάξει ο Μεσαίωνας για το παρόν αλλά και για το μέλλον; 

Το βασικό δίδαγμα από τη μελέτη του Μεσαίωνα, είναι ότι είμαστε πολύ τυχεροί που ζούμε στον 21ο αιώνα, όπου υπάρχει αρκετό φαγητό για να φάμε, ρούχα για να μας ζεστάνουν, δημοκρατία και ελευθερία.

© Olivier Favre / West Stow Anglo Saxon Village

 

Το Και Εγένετο Εσπέρα Και Εγένετο Πρωί είναι ένα prequel της σειράς του Kingsbridge. Πώς νιώθετε που επισκέπτεστε ξανά αυτόν τον λογοτεχνικό κόσμο που δημιουργήσατε; 

Μου αρέσει να επιστρέφω στο Kingsbridge, όπως αρέσει και στους αναγνώστες. Σκοπεύω να συνεχίσω, όσο μπορώ να σκέφτομαι νέες ιστορίες.

Οι Βίκινγκς γοητεύουν το κοινό. Έχετε κάποια λογική εξήγηση γιατί οι άνθρωποι τρελαίνονται για άγριους, αιμοδιψείς πολεμιστές που φορούν δερμάτινα ρούχα και γούνες; 

Οι άνθρωποι θεωρούν πως οι Βίκινγκς ήταν σέξι. Εγώ διαφωνώ. Ήταν δολοφόνοι, κλέφτες και δουλoκτήτες. Ήταν οι χειρότεροι άνθρωποι στη Δυτική Ευρώπη.

Έχετε πουλήσει 160 εκατομμύρια βιβλία ως τώρα. Φανταζόσασταν αυτή την επιτυχία όταν ξεκινούσατε;

Πάντα ήθελα να γράφω bestsellers, αλλά ποτέ δεν είχα φανταστεί αυτά τα νούμερα.

Έχετε κάποια συμβουλή για τους ανθρώπους που προσπαθούν να γίνουν συγγραφείς;

Δεν υπάρχει η τέλεια συνταγή για να γράψεις ένα bestseller αλλά υπάρχει ένας απλός κανόνας: ο αναγνώστης πρέπει να έχει μία συναισθηματική αντίδραση στην ιστορία. Ένα βιβλίο μπορεί να είναι έξυπνο ή σημαντικό από κοινωνικής άποψης, αλλά αν δεν συγκινεί ανθρώπους τότε δεν θα είναι bestseller.

Είναι το μέλλον του Ηνωμένου Βασιλείου δυσοίωνο ή ευοίωνο υπό τον Boris Johnson;

Πιστεύω πως το Brexit είναι η αρχή μίας μακράς και αργής περιόδου παρακμής για τη χώρα μου. Ελπίζω να κάνω λάθος.