AP Photo Richard Drew
PROFILE

Πώς ο Bob Ross έγινε τόσο διάσημος

25 χρόνια μετά τον θάνατό του, ο διάσημος ζωγράφος και τηλεοπτικός καλλιτέχνης γίνεται όλο και πιο αγαπητός με ένα κοινό που συνεχώς διευρύνεται.

“Yποθέτω ότι πράγματι είμαι ένας λίγο περίεργος τύπος. Μου αρέσει να μιλάω σε ζώα και δέντρα. Είναι οκ όμως. Περνάω καλύτερα από τους περισσότερους ανθρώπους”. Αυτά είναι λόγια του Bob Ross με τα οποία μάλλον δεν μπορείς να διαφωνήσεις. Ο Bob Ross ήταν ένας πράγματι περίεργος τύπος. Η αλήθεια όμως είναι ότι πέρασε πολύ καλύτερα από τους περισσότερους λιγότερο περίεργους τύπους εκεί έξω. Υπάρχει όμως πάντα ένα καλό ερώτημα. Ποιος ήταν αυτός ο τύπος και κυρίως γιατί έγινε διάσημος;

Ο Bob Ross γεννήθηκε στην παραλία Daytona της Florida, από τον Jack και τη Ollie Ross. O πρώτoς επιπλοποιός και η δεύτερη σερβιτόρα. Η αγάπη του για τη φύση είχε φανεί από πολύ παλιά, καθώς ως παιδί ασχολούνταν πολύ με τη περιποίηση τραυματισμένων ζώων στο Orlando της Florida. Όχι όμως οποιουδήποτε ζώουν. Θα μπορούσαν να είναι αρμαντίλο, φίδια, κροκόδειλοι και σκίουροι μεταξύ άλλων.

Το ενδιαφέρον του Ross όμως με τη ζωγραφική δεν ξεκίνησε όσο νωρίς είχε ξεκινήσει η λατρεία του για τη φύση. Αντιθέτως, πρώτα παράτησε το σχολείο, για να δουλέψει ως ξυλουργός στη δουλειά του πατέρα του (όπου έχασε και μέρος του δακτύλου του). Αργότερα, βρήκε δουλειά στην Πολεμική Αεροπορία των ΗΠΑ ώς τεχνικός στα ιατρικά αρχεία. Κατά τη διάρκεια αυτής της 20ετούς του θητείας ήταν που άρχισε να αναπτύσσει το ταλέντο του στη ζωγραφική. 

Η αλήθεια είναι ότι στην αρχή δεν τα πήγαινε και πολύ καλά με τους καθηγητές του. Βλέπετε εκείνοι ενδιαφέρονταν πολύ περισσότερο για την abstract ζωγραφική. Η αλήθεια είναι ότι ακόμα και σήμερα η ζωγραφική τοπίων μοιάζει μια τελείως ξεπερασμένη τόσο ως αισθητικό στίγμα όσο και ως τεχνική από όσους ασχολούνται με τον έναν ή τον άλλον τρόπο με τα εικαστικά. Και αυτό είναι κάτι που ενοχλούσε τον Ross, όταν έκανε τα πρώτα βήματά του: “Μου έλεγαν (σ.σ. οι δάσκαλοι) από τι αποτελείται ένα δέντρο και δεν ασχολούνταν τόσο με το πώς ζωγραφίζεις ένα δέντρο”. 

Ωστόσο, ταυτόχρονα αυτή η ιδιαιτερότητα του Bob Ross είναι και ένας από τους παράγοντες που έκαναν τον Ross διάσημο. Εκτός βέβαια από την απίστευτα ήρεμη φιγούρα του αλλά και το φανταστικό μαλλί του. Η τέχνη του ήταν τελείως εύληπτη, εύκολη και μπορούσε να απευθυνθεί σε οποιονδήποτε χωρίς να έχει ως προϋπόθεση γνώσεις πάνω στα εικαστικά ή σπουδές.

Η πορεία προς την επιτύχια

Προσωπικά, για να πω την αλήθεια, δεν θυμάμαι ποια ήταν η πρώτη φορά που είδα τον Bob Ross. Το σκηνικό ήταν όσο πιο πολύ ήρεμο γινόταν. Το ίδιο και η φωνή (ή ακόμα και η εξαιρετική μεταγλώττιση στην ΕΡΤ). Θα παρομοίαζα το να βλέπεις τον Bob Ross μια τυχαία Τρίτη του Νοεμβρίου με το να ατενίζεις το πέλαγος τον Αύγουστο. Είχε δηλαδή ακριβώς αυτό το συναίσθημα. Δεν θα του ταίριαζε πράγματι, σε καμία περίπτωση, η abstract ζωγραφική.

Το show του, ‘Joy of Painting’, που ήταν στον αέρα μεταξύ 1983 και 1994 έχει περισσότερα από 400 επεισόδια. Ο σκοπός του show ήταν κατά βάση διδακτικός. Δηλαδή ο Ross πραγματικά ζωγράφιζε, προκειμένου να διδάξει τους τηλεθεατές του. Και τα πήγαινε πολύ καλά. Μπορεί να έφτανε μάλιστα απίστευτα νούμερα τηλεθέασης των 80 εκατομμυρίων ανθρώπων. Ταυτόχρονα μάλιστα λάμβανε κατά μέσο όρο γύρω στα 200 γράμματα ανά ημέρα στο γραμματοκιβώτιό του. Απίστευτοι αριθμοί για έναν άνθρωπο που στεκόταν σε ένα μαύρο φόντο και ζωγράφιζε δεντράκια.

Πώς ξεκίνησε συγκεκριμένα όλο αυτό; O ίδιος δεν άντεχε να δουλεύει άλλο στον στρατό. Δεν ήταν κάτι που ταίριαζε στον χαρακτήρα του. Έπρεπε κάθε μέρα να παριστάνει τον σκληρό και κυνικό άνθρωπό. Το 1983, λοιπόν, πήγε να διαφημίσει κάποια μαθήματα ζωγραφικής που θα έκανε. Σε ένα δημόσιο κανάλι της Virginia. Από εκεί τον προσέγγισαν και του πρότειναν να γυρίσει ένα show με 13 επεισόδια. Εκεί απλά θα έδειχνε στους τηλεθεατές πώς να ζωγραφίσουν. Τα πράγματα πήγαιναν καλύτερα από ό,τι περίμενε ο καθένας. Τα 13 επεισόδια κατέληξαν τελικά 400. Όλο και περισσότερα δίκτυα των αναζητούσαν. Σύντομα η φήμη του ξεπέρασε τα όρια των ΗΠΑ. Έγινε ένα παγκόσμιο cult.

Παρά την επιτυχία του όμως, ποτέ δεν είχε κερδίσει το αντίστοιχο κύρος στην ίδια την καλλιτεχνική κοινότητα η οποία τον απέρριπτε συστηματικά. Τόσο επειδή βρισκόταν στην τηλεόραση, όσο και επειδή η ζωγραφική του φάνταζε τελείως ξεπερασμένη. Για την ακρίβεια, οτιδήποτε έκανε ο Bob Ross αιτιολογεί και από μόνο του πολύ καλά γιατί ο ίδιος έμοιαζε περιθωριοποιημένος. Είχε όμως πάρα πολλούς -φανατικούς πια- οπαδούς. Όχι μόνο τότε. Έχει ακόμα και τώρα. Ανθρώπους που είχαν δεν είχαν καν γεννηθεί όταν πέθανε ο ίδιος. Ούτε αυτό είναι ακριβώς τυχαίο. Η απίστευτα καλή διάθεση. Η αίσθηση ότι βλέπεις κάτι με σαφή όρια, που ξεκινάει και τελειώνει όπως ακριβώς πρέπει. Φυσικά η ίδια η γαλήνια φιγούρα του Ross.

Ο θάνατος και ο μύθος του Βob Ross

Αν έχετε παρακολουθήσει όλα τα επεισόδια θα έχετε παρατηρήσει ότι τα τελευταία είναι λίγο διαφορετικά. Ο Ross άρχισε να μοιάζει πιο κουρασμένος. Είχε μάλιστα περούκα. Η διάθεσή του όμως ήταν πάντα η ίδια. Κανείς δεν ήξερε ότι είναι άρρωστος μέχρι την ανακοίνωση του θανάτου του, στις 4 Ιουλίου του 1995. Πέθανε από λευχαιμία. Παρόλα αυτά, ακόμα και σήμερα, 25 χρόνια μετά, τα έργα του παίζουν σε τηλεοράσεις ανά τον κόσμο. Το brand του μάλιστα είναι ακόμα πολύ δυνατό. Το κανάλι του στο youtube έχει εκατομμύρια subscribers, ενώ το ίντερνετ πλημμυρίζει με memes που αφορούν τον ίδιο. Ειδικά στο πρώτο, ένα από τα πιο σκληρά μέρη που υπάρχουν στο ίντερνετ, είναι απίστευτο πόση θετική διάθεση υπάρχει στα σχόλια. Ο Bob Ross συνεχίζει ακόμα να είναι φαινόμενο.

“Δεν μπορούμε ακόμα να εξηγήσουμε πλήρως τι είναι όλο αυτό το πράγμα με τον Bob Ross. Μπορώ απλά να γυρίσω πίσω στην πρώτη μέρα που ήμουν μαζί του. Νιώθω ότι όλος ο κόσμος βλέπει τώρα αυτό που ένιωσα εγώ τότε” τονίζει μια από τις μαθήτριές του. Το 2015 το Twitch κυκλοφόρησε έναν μαραθώνιο της σειράς, για να τιμήσει τα 73 γενέθλιά του. Εκατομμύρια τηλεθεατές κατά βάση νέας ηλικίας το παρακολούθησαν. Ο ίδιος θεωρείται πλέον και ο πατέρας του ASMR. Σε κάθε περίπτωση, η εκπομπή μοιάζει σαν να μη γερνάει ποτέ. 

Προφανώς σε έναν κυνικό κόσμο όπως είναι ο κόσμος μας, ο Bob Ross και η αφάνα του συνεχίζουν να είναι απαραίτητες. Πολλοί αρχίζουν ακόμα να ασχολούνται με τη ζωγραφική χάρη σε αυτόν. Δεν έχει καμία σημασία αν τα καταφέρνουν καλά. Όπως έλεγε και ο ίδιος ο Bob Ross “δεν υπάρχουν λάθη, μόνο μερικά χαρούμενα ατυχήματα”.