ΜΕΛΑΝΙ

Μέσα στον χρωματιστό κόσμο του 14ου Athens Tattoo Convention

Περάσαμε μία βόλτα από τον σημαντικό θεσμό για τατουάζ της Αθήνας που πλημμύρισε για άλλη μία χρονιά με κόσμο. Μάθαμε για τα σχέδια που έχουν τη μεγαλύτερη πέραση, το hype του επαγγέλματος, το μαραθώνιο κυνήγι στην αρχή της καριέρας κάθε tattoo artist αλλά και το γιατί όταν χτυπάς ένα τατουάζ γράφεις τελικά ιστορία.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ANDREAS PAPAKONSTANTINOU / TOURETTE PHOTOGRAPHY

Από ψηλά, το κλειστό γήπεδο Παλαιού Φαλήρου βούιζε σαν μελίσσι: προτού κατέβω τα σκαλιά για τα περίπτερα, μέτρησα επί τροχάδην 112 μηχανάκια που ήταν στο ρεύμα και βαρούσαν εκείνη την ώρα. Βασικά, σε αυτό τον αριθμό σταμάτησα το μέτρημα, αφού οι ψυχαναγκασμοί μου δεν είχαν κανένα νόημα – νόημα είχε ότι μετά τα δύο χρόνια περιορισμών από την πανδημία, το μεγαλύτερο ραντεβού για τον κόσμο των tattoos στην Αθήνα είχε επιστρέψει, μαζί με όση όρεξη και εξέλιξη άνθισε στο ενδιάμεσο.

Φαίνεται ότι ο εγκλεισμός δεν έκοψε τη φόρα του κλάδου: την τελευταία πενταετία περίπου, τα tattoo studio της πόλης βρίσκονται σε θερμοκρασία βρασμού – νέα μαγαζιά ανοίγουν, νέα χέρια μπαίνουν στο επάγγελμα, πολλά νέα ταλέντα, και το Athens Tattoo Convention λειτουργεί παραδοσιακά σαν παλμογράφος αυτής της εξέλιξης. Συγκεντρώνει τα πάντα σε μια μπουκιά με ατμόσφαιρα γιορτής.

Το πακέτο είναι γνωστό από τις αντίστοιχες διοργανώσεις του εξωτερικού: μουσική στα ηχεία και feelgood διάθεση, χαμόγελα, χρώματα, πολλά χρώματα, στάμπες πάνω στους πάγκους για να διαλέξεις επί τόπου το επόμενο σχέδιο που θα χτυπήσεις, άλμπουμ να ξεφυλλίσεις, παρόντες καλλιτέχνες-είδωλα του εξωτερικού, όπως ο Αμερικανός Carlos Rojas που ήρθε φέτος, και ένα μεγάλο stage στη μία πλευρά του Tae Kwon Do για να υποδέχεται όσους συμμετείχαν στον διαγωνισμό.

Κάθε 60 λεπτά, άλλαζε η κατηγορία ανά στυλ και τα σώματα παρουσίαζαν το έργο επάνω τους, πρώτα στην κριτική επιτροπή και μετά στον κόσμο.

Πάνω από 350 καλλιτέχνες του tattoo από Ελλάδα και εξωτερικό συμμετείχαν στο 14ο Athens Tattoo Convention.
Δεκάδες χιλιάδες κόσμου επισκέφθηκαν το κλειστό γήπεδο Παλαιού Φαλήρου, κατά το φετινό τριήμερο της διοργάνωσης.

Πολλά από αυτά τα tattoos δεν ήταν επουλωμένα, είχαν χτυπηθεί εκείνη την ημέρα. Όπως έμαθα, τα ραντεβού στα περισσότερα περίπτερα ήταν ήδη κλεισμένα, έως και μήνες πριν τη διοργάνωση. Γιατί να προτιμήσει κάποιος το κρεβάτι του Convention από την ησυχία ενός studio;

«Πέρα από τον διαγωνισμό, πολλοί πελάτες ενθουσιάζονται με την ιδέα του να βαρέσουν ένα tattoo μέσα στο vibe του φεστιβάλ», μου απάντησε το πρώτο άτομο που συνάντησα από το Dark Side Tattoo Society, ένα από τα πιο δυνατά studio της Αθήνας.

Δίπλα δούλευε ο Αιμίλιος Ελευθεράκης, το νέο ταλέντο που έχει στην ομάδα του το αθηναϊκού studio. Είχε ξεπατικώσει μόλις τη στάμπα, είχε περάσει τις γραμμές και ξεκίναγε τα μαύρα σημεία, αφήνοντας στο τέλος το χρώμα.

Από τα χέρια του θα έβγαινε μια νεο-traditional γυναικεία παλάμη με γαμψά νύχια και μια υδρόγειο σφαίρα. Σε λίγες ώρες θα κέρδιζε το βραβείο της ημέρας από το Athens Tattoo Convention για αυτό το έργο.

Τι χτυπάνε περισσότερο οι Αθηναίοι

Το neo-traditional έχει καθαρές, έντονες γραμμές και oldschool αναφορές – καρδιές, άγκυρες και άλλα στοιχεία που κληροδότησε στην κουλτούρα των tattoo η ναυτική παράδοση. Είναι ίσως το στιλ με τη μεγαλύτερη φρεσκάδα αυτή τη στιγμή, εάν κρίνω από το πόσα νέα ονόματα είδα να χτυπάνε τέτοια σχέδια στα booths της διοργάνωσης.

Βέβαια, «πάντα στη χώρα θα έχει πέραση το ρεαλιστικό σχέδιο και πιο συγκεκριμένα το black-grey», όπως αναφέρει ο Αιμίλιος Ελευθεράκης. «Τώρα είναι που το έγχρωμο αφομοιώνεται στην κουλτούρα σιγά-σιγά: λόγω επιδερμίδας, επειδή είμαστε μεσογειακός λαός, έχουμε μάθει στο μαύρο μελάνι».

Αυτό φάνηκε και από τις συμμετοχές στο διαγωνιστικό τμήμα του 14ου Athens Tattoo Convention: στο ρεαλιστικό, έβλεπες πάνω από 40 άτομα με εντυπωσιακές προσωπογραφίες και ζώα στο σώμα τους, με σκληροτράχηλους ρόλους από ταινίες ή απλά τον MVP Γιάννη Αντετοκούνμπο σε μια στιγμή έντονου πανηγυρισμού, να ανεβαίνουν στη σκηνή για να κριθούν στη λεπτομέρεια.

Ενώ στα υπόλοιπα είδη, όπως είναι τα γεωμετρικά maori, είτε το dotism (που πρακτικά είναι σχέδια από χιλιάδες μικροσκοπικές τελείες), οι συμμετοχές ήταν γύρω στις δέκα.

Κάθε 60 λεπτά, άλλαζε η κατηγορία ανά στυλ στον διαγωνισμό και τα σώματα ανέβαιναν στη σκηνή.

Την ίδια άποψη για το ρεύμα των τελευταίων χρόνων μοιράζεται και η 26χρονη Ζωή Μαντά απ’ το Eternal Studio. «Παραμένουν επιφυλακτικοί με το χρώμα, αλλά δεν είναι το ίδιο ανένδοτοι, αυτή την αίσθηση έχω», αναφέρει η Ζωή που αγαπάει επίσης το neo-traditional.

Στην ηλικία των 18 χρονών, έφυγε στην Αγγλία να σπουδάσει σχέδιο μόδας, σύντομα το εγκατέλειψε και ακόμη θυμάται την πρώτη φορά που έπιασε μηχανάκι. «Είπα, εδώ είμαστε», μου λέει χαμογελώντας για εκείνο το μελισσάκι που χτύπησε στο πόδι της.

«Γενικά δίνουμε λίγο αγώνα για το μέγεθος με τους πελάτες», συνεχίζει η ίδια, «κατά κανόνα, θέλουν μόνο μικρά σχέδια και αισθάνομαι ότι σταδιακά κατακτάμε και το μεσαίο μέγεθος στην Ελλάδα – το θέμα είναι ότι ένα μεγαλύτερο σχέδιο έχει άλλες δυνατότητες αισθητικά, χωράει περισσότερες πληροφορίες. Υπάρχει το μάγκωμα, γι΄αυτό θα δεις σώματα με πολλά, πολλά μικρά σχέδια». Το ίδιο μάγκωμα έχει νιώσει και με το σημείο του σώματος – όχι για τον πόνο, αλλά για τον φόβο στις εργασιακές ευκαιρίες.

«Αυτή είναι η προκατάληψη που ισχύει ακόμα: η δουλειά. Στον δρόμο, δεν έχει κανείς πρόβλημα με το πόσο εμφανή είναι τα σχέδια που έχει χτυπήσει, αλλά είναι πολλοί που σκέφτονται εάν θα τους δημιουργήσει πρόβλημα μελλοντικά στο χώρο εργασίας τους».

Ευτύχημα να ακούς ότι είναι η μόνη προκατάληψη που έχει πέσει στην αντίληψη της Ζωής από την εμπειρία της: τρία χρόνια στα tattoo studios της πρωτεύουσας, δεν έχει να αναφέρει περιστατικό υποτίμησης ή δισταγμού από πελάτη, λόγω του φύλου της.

Πόσο εύκολα πετύχαινει κάποιος νέος;

Έχει hype το επάγγελμα του tattoo artist στην Ελλάδα, το πώς θα φτάσει κάποιος νέος σε αυτό το σημείο παραμένει όμως μετέωρο. Όλοι οι tattoo artists από τη νέα γενιά που συνάντησα στο Athens Tattoo Convention, ξεκίνησαν ουσιαστικά με ένα κοινό, απαρέγκλιτο βήμα: έκαναν apprentice αμισθί σε κάποιο studio, υπήρξαν δηλαδή μαθητευόμενοι για έναν ή και παραπάνω χρόνο δίπλα σε επαγγελματίες. Όλο αυτό το διάστημα, καθάριζαν και απολύμαιναν τα booths, παρακολουθούσαν από κοντά τα sessions, αλλά οι ίδιοι δεν έπιαναν μηχανάκι για τους πελάτες.

«Τα δύο πρώτα χρόνια ήταν δύσκολα», μου λέει ο Αιμίλιος από το Dark Side, «αλλά το ήξερα, το studio είναι απαραίτητο για να εκπαιδευτείς: μαθαίνεις πράγματα πολύ, πολύ γρηγορότερα και έχεις τη σιγουριά ότι προχωράς σωστά από την αρχή, από το πώς θα τεντώσεις το δέρμα για να πιάσει καλά η βελόνα». Αλλά επειδή η ζήτηση είναι τόσο μεγάλη, ειδικά τα καλά studio κινούνται πολύ επιλεκτικά στις συνεντεύξεις τους.

Κάθε πειστήριο που δείχνει ότι κατέχεις τις αρχές του σχεδίου, θα εκτιμηθεί.

Πέρα από το κυρίως πιάτο, που ήταν το tattoo, υπήρχαν και πολλά παρελκόμενα: prints από τα studio, μέχρι new age μπαρμπέρικο για κούρεμα, skate park και ηλεκτρονικά παιχνίδια.

Στην περίπτωση του Ντίνου Ματσάγκου, ας πούμε, ενός 23χρονου ταλέντου στο ασπρόμαυρο ρεαλιστικό σχέδιο από την ομάδα του Eightball Tattoo, το «πάσο» δόθηκε από την Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών, όπου σπουδάζει. «Πολλά είναι τα παιδιά που μπήκαν στη Σχολή όπως εγώ, έχοντας δηλαδή στο μυαλό τους εξ αρχής το tattoo ως επάγγελμα», παραδέχεται σε ένα διάλειμμα ανάμεσα στα ραντεβού του.

Έχει συνηθίσει την ένταση, μου λέει. Αυτή την περίοδο δουλεύει πυρετωδώς: τέσσερις-πέντε συνεδρίες κάθε μέρα. «Είναι πολύ στρεσογόνο και εξαντλητικό, εάν σκεφτείς ότι έρχεσαι σε τόσο κοντινή επαφή με όλους τους πελάτες. Πέρα από το σχέδιο, έχεις να φτιάξεις το κλίμα, πρέπει να ψυχολογείς τον κόσμο που ξαπλώνει στο κρεβάτι σου. Στο εξωτερικό βέβαια συνηθίζεται να μην ανταλλάζεις ούτε κουβέντα με τον πελάτη».

Ο Ντίνος Ματσάγκος κάθε δύο μήνες πετάει για Γερμανία, αφού παράλληλα δουλεύει για ένα από τα παραρτήματα της μεγαλύτερης αλυσίδας εκεί, το Lakimii.

Πάρα πολλά ραντεβού ήταν κλεισμένα πριν τη διοργάνωση, αλλά υπήρξαν και πολλά walk-in.

Αυτό το κυνήγι είναι πραγματικός μαραθώνιος στην αρχή της καριέρας, όπως κατάλαβα: κυνηγάς το apprentice, κυνηγάς την εξέλιξη για να ξεχωρίσεις στο είδος που κάνεις, κυνηγάς τα ραντεβού σε μόνιμη βάση, αφού οι tattoo artists δουλεύουν ως ανεξάρτητοι επαγγελματίες.

Αλλά και από καλλιτεχνική πλευρά να το δεις, όπως εξηγεί ο Ντίνος, αξίζει τον κόπο, αφού «τα έργα σου δεν θα καταλήξουν ποτέ κλεισμένα σε σπίτια και αποθήκες, θα είναι πάνω στους ανθρώπους – κατά μία έννοια, όταν χτυπάς ένα tattoo, γράφεις ιστορία».