Το Δόγμα Χρυσοχοΐδη μοιάζει με σενάριο βγαλμένο από ένα εφιαλτικό μέλλον

Τι ακριβώς προβλέπεται για τις διαδηλώσεις και τις διαμαρτυρίες; Το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη έχει βάλει σκοπό να τις περιορίσει και να τις ελέγξει. Το πλαίσιο δεν είναι απλά σκληρό, αλλά ασφυκτικό και κλείνει φανερά το μάτι προς τρομερά αυξημένες αρμοδιότητες για τα όργανα της τάξης.

Επί της ουσίας, όσον αφορά τα δημοκρατικά δικαιώματα που διατηρούμε (;) ως πολίτες, η Ελληνική Αστυνομία έρχεται να μας πει ότι πια κατέχει την εξουσία για να κρίνει αυτές τις διαμαρτυρίες. Το πώς και το πού θα πραγματοποιηθούν μοιάζουν περισσότερο με κλεισμένο ραντεβού, όπου εκείνη θα διατηρεί τόσο το καρπούζι όσο και το μαχαίρι.

Μάλιστα, το νέο επιχειρησιακό σχέδιο της παρέχει τη δυνατότητα να κρίνει αν μία διαδήλωση είναι «επικίνδυνη» ή όχι. Αν, δηλαδή, υπάρχει πιθανότητα να γίνει βίαιη, επειδή στις τάξεις της θα βρεθούν άτομα με σκοπό να προκαλέσουν ταραχές. Κατά την άποψη και την κρίση πάντα της ΕΛ.ΑΣ. Μία κρίση, βέβαια, που δεκάδες φορές στο πρόσφατο παρελθόν έχει δείξει πως χωλαίνει, αφού σε καμία περίπτωση το ιδεολογικό της πλαίσιο δεν ταυτίζεται με εκείνο της ελληνικής κοινωνίας -παρά μόνο με ένα πολύ μικρό της φάσμα. Γέρνει, με άλλα λόγια, μόνο από τη μία πάντα, δείχνει τελείως ξένη απέναντι στη διαφορετικότητα, και κινείται με τους δικούς της κανόνες και παραδόσεις.

Αντίστοιχα, υπάρχει ρητή προειδοποίηση για προληπτικούς ελέγχους. Μήπως είσαι λοιπόν επικίνδυνος; Γιατί αν είσαι, αφού έτσι αναφέρουν οι φάκελοι της Αστυνομίας ή έτσι υποπτεύονται τα όργανα της τάξης, τότε δε θα μπορείς να ασκήσεις το δημοκρατικό δικαίωμα του «συναθροίζεσθε». Ένστολοι με αυξημένες, λοιπόν, αρμοδιότητες θα αποφασίζουν και θα διατάζουν σχεδόν επί τόπου ως άλλοι δικαστές Dredd για το ποιος μπορεί να κατέβει στον δρόμο, για το πόσοι μπορούν να μαζευτούν σε μία πλατεία, για το πότε θα πρέπει ή όχι να διαλυθεί μία διαμαρτυρία.

Ένα βασικό ερώτημα που προκύπτει όμως είναι το εξής: Ποιος θα προστατεύσει εμάς από τους φύλακες; Ποιος θα τραβήξει το χαλινάρι όταν τα πράγματα αγριέψουν; Ο κος Χρυσοχοΐδης δεν φαίνεται καθόλου διατεθειμένος να το κάνει.

Η ανελευθερία του Τύπου

Δυστυχώς, το επιχειρησιακό σχέδιο της ΕΛ.ΑΣ δεν σταματά εκεί αλλά πηγαίνει ένα βήμα (ένα ιδιαίτερα μακρύ βήμα) πιο πέρα. Για πρώτη φορά, στις επιταγές των οργάνων της τάξης θα πρέπει να πειθαρχήσει και ο κλάδος των δημοσιογράφων και φωτορεπόρτερ. Γίνεται λόγος για «αμοιβαία κατανόηση», για αστυνομικό που θα λειτουργεί ως «δίαυλος επικοινωνίας» και -κυρίως- για «οριοθέτηση συγκεκριμένου χώρου». Μπορεί να ακούγεται ως οργουελιανή φάρσα αλλά δυστυχώς δεν είναι.

Ναι, σύμφωνα με τα όσα εξήγγειλε το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, το ρεπορτάζ όσον αφορά τις «συναθροίσεις» θα πρέπει να καλύπτεται από χώρο που ορίζει η ΕΛ.ΑΣ. Κάπως, δηλαδή, σαν να πρόκειται για ένα ματς ποδοσφαίρου που ο ρεπόρτερ μπορεί να μιλά μόνο με τον πάγκο ενώ ο φωτογράφος δεν πρέπει για κανένα λόγο να περάσει τις τέσσερις γραμμές του γηπέδου.

Πρόκειται για ένα πρωτοφανές μέτρο που στερεί από τα Μέσα την πρόσβαση στην είδηση και από τους πολίτες το δικαίωμα στην αλήθεια. Η χώρα μας, ανεξάρτητα από τα προβλήματα που έχει ο χώρος της δημοσιογραφίας, δε φημίζεται ευρωπαϊκά για την καλή της σχέση με την ελευθερία του τύπου. Τώρα, η κατάσταση μοιάζει να εκτροχιάζεται. Δεν υπάρχει κανένας λόγος, κατά την άποψη του Υπουργείου του Πολίτη, για ρεπορτάζ τέτοιου είδους. Η ΕΛ.ΑΣ γνωρίζει καλά τι γίνεται και θα ενημερώνει αρμοδίως. Άλλωστε, σύντομα θα προμηθευτεί και κάμερες έτσι ώστε να καταγράφει τα πάντα και να τα δημοσιεύει κατά το δοκούν.

Στις ΗΠΑ του Donald Trump παρακολουθήσαμε έντρομοι τους αστυνομικούς να βρίσκονται στο απυρόβλητο, όσο διαδηλωτές και απλοί πολίτες κινδύνευαν από τις σφαίρες τους. Στη Γαλλία, ξέσπασαν βίαιες ταραχές μετά τη φαεινή ιδέα του Emmanuel Macron να απαγορεύσει τη βιντεοσκόπηση των δυνάμεων της τάξης. Ο κος Χρυσοχοΐδης δείχνει σαν να ζήλεψε και να έβαλε σκοπό να φέρει αυτόν τον 21ο αιώνα και στα μέρη μας.

Ειλικρινά, όμως, είναι τόσο καλά εκπαιδευμένοι, καταρτισμένοι και ψύχραιμοι οι Έλληνες αστυνομικοί για να αναλάβουν τόσο αυξημένες αρμοδιότητές και εξουσίες; Ας μη γελιόμαστε, η δολοφονία του Αλέξη Γρηγορόπουλου δεν ήταν ένα μεμονωμένο περιστατικό. Οι καταγγελίες για υπερβολική χρήση βίας από την αστυνομία δεν είναι λίγες· είναι πολλές. Τις είδαμε πρόσφατα και στην επέτειο της 17ης Νοέμβρη, ενώ καλό είναι να μην έχουμε κοντή μνήμη: Τα ποσοστά της Χρυσής Αυγής στην Ελληνική Αστυνομία μέχρι πρόσφατα  δεν ήταν απλά ψηλά αλλά αποκαρδιωτικά. Οι φωτογραφίες με τα ύποπτα για φασισμό τατουάζ που κυκλοφόρησαν πριν λίγο καιρό μιλούν από μόνες τους.

Οι συγκεκριμένες εξαγγελίες θα ήταν κωμικές αν δεν ήταν τόσο επικίνδυνες. Σε μία εποχή που λόγω πανδημίας, οικονομικής ύφεσης και υψηλής ανεργίας των νέων τα πνεύματα -έστω και αν αυτό δε εκδηλώνεται λόγω lockdown- είναι τεταμένα, όλα αυτά μοιάζουν με σπίρτο σε αποθήκη με μπαρούτι. Ιδιαίτερα αν προσθέσουμε στο εκρηκτικό μείγμα και το πανευρωπαϊκά πρωτότυπο μέτρο της Αστυνομίας Πανεπιστημίων.

Αντί να τείνεται ένα χέρι συνεννόησης και συμφιλίωσης από την κυβέρνηση προς ένα κομμάτι της κοινωνίας που διατηρεί τις επιφυλάξεις της για την πολιτική της, οι συγκεκριμένες επιλογές δείχνουν προς συγκεκριμένη κατεύθυνση: Ένα χέρι σφιγμένο σαν γροθιά που απειλεί.

«Κάγκελα, κάγκελα, κάγκελα παντού. Και τα μυαλά στα κάγκελα του αόρατου εχθρού» τραγουδούσε στα 90s ο Τζίμης Πανούσης. Μόνο που τα κάγκελα αυτήν τη φορά δεν αφορούν τα γήπεδα αλλά τους δρόμους. Είναι πραγματικά, φτιαγμένα από ανθρώπινα κορμιά αστυνομικών και αυταρχισμό, μιας και ο εχθρός για τον Μιχάλη Χρυσοχοϊδη δεν είναι και τόσο αόρατος. Είναι εσωτερικός και θέλει να τον πατάξει πάση θυσία. Ακόμα και αν στην πορεία τσαλαπατήσει δικαιώματα, ατομικές ελευθερίες και την ελευθερία του τύπου. Η πολιτική καριέρα άλλωστε είναι πολύ πιο σημαντική από οποιοδήποτε δημοκρατικό αγαθό.