7 σκέψεις για το “Furious 7” και το πώς μια σειρά ταινιών άλλαξε πρόσωπο

Χθες κυκλοφόρησε το πρώτο τρέιλερ του επερχόμενου “Furious 7”, της έβδομης ταινίας σε ένα franchise που η κοινή λογική λέει πως θα έπρεπε να έχει εξαντληθεί και κουραστεί μερικά χρόνια και τουλάχιστον 2-3 ταινίες νωρίτερα.

Αντιθέτως, τη στιγμή της κυκλοφορίας του τρέιλερ, θεατές και κριτικοί από κοινού έπεσαν με τα μούτρα, σχολιάζοντας, αναφωνώντας, φωνάζοντας. Δεν είναι απλά πως είναι ένα εντυπωσιακό τρέιλερ για αυτό που προδιαγράφεται ως μια εντυπωσιακή περιπέτεια, είναι πως στη συζήτηση μπήκαν ακόμα και κριτικοί, είτε προχωρώντας σε συνοπτική κριτική περίληψη όλης της σειράς ως τώρα (βάζοντας τις ταινίες σε σειρά, βαθμολογώντας τες, αναλύοντάς τες), είτε σε αποδόμηση, είτε σε, απλά, θαυμασμό.

Το ότι μια σειρά ταινιών στο 7ο μέρος της καταφέρνει να ξεσηκώνει συζήτηση και θαυμασμό είναι κάτι που πραγματικά μόνο από σπόντα μπορεί να συμβεί- δεν είναι νορμάλ.

Γι’αυτό και άξιζε, αν μη τι άλλο, να αναπτύξουμε κάποιες σκέψεις γύρω από αυτό.

1. Είναι μια περιπέτεια που θέτει αντιμέτωπους τον Βιντ Ντίζελ με τον Τζέισον Στέιθαμ με τον The Rock.

Μπορούμε να πούμε πολλά πράγματα (και θα τα πούμε, και τώρα και τότε), αλλά ειλικρινά. Είναι μια περιπέτεια που θέτει αντιμέτωπους τον Βιντ Ντίζελ με τον Τζέισον Στέιθαμ με τον The Rock.

Διανύουμε την εκτεταμένη εποχή της αμφισβήτησης του παραδοσιακού action star, όπου οι περιπέτειες συλλαμβάνονται, αναπτύσσονται και πουλιούνται περισσότερο βασισμένες στην ιδέα ενός brand name, μιας διασκευής, ενός σύμπαντος, ενός χαρακτήρα, παρά στην ιδέα πως θα πας στο σινεμά και θα δεις τον Τάδε να τα σπάει όλα.

Ο Ρόμπερτ Ντάουνι Τζούνιορ ας πούμε δεν είναι action star, είναι χολιγουντιανός μεγα-σταρ που απλώς τυχαίνει να πρωταγωνιστεί σε μια υπερηρωική περιπέτεια. Οι Λίαμ Νίσον μοιάζουν απολιθώματα μιας άλλης εποχής, σπάνια περίπτωση ενός πρωταγωνιστή που σου πουλάει περιπέτειες με τη βαρύτητα του ονόματός του κι όλων όσων αυτό επισύρει. Αγαπώ τους action stars που σου δίνουν την αίσθηση πως ό,τι ταινία κι αν κάνουν ανήκει στο ίδιο σύμπαν, πως παίζουν πάντα τον ίδιο ήρωα απλά από διαφορετικές οπτικές και σε διαφορετικές περιπέτειες. Απολαμβάνω τα μεγα-franchises αλλά μου λείπουν τέτοιοι, Λίαμ Νίσον-τύπου action stars.

Ο Βιν Ντίζελ είναι τέτοιος action star. Ο The Rock είναι τέτοιος action star. Ο Τζέισον Μαδερφάκιν Στέιθαμ είναι ‘Ο’ τέτοιος action star.

Και το “Furious 7” τους βάζει τον έναν απέναντι στον άλλον, όλους μαζί, σε μια περιπέτεια.

2. Το πρώτο μισό του τρέιλερ είναι μια περιληπτική εκδοχή αυτής που εικάζουμε πως είναι η πρώτη σκηνή της ταινίας, σε αυτή την ΤζειμςΜποντικής παράδοση δομή, που θέλει το crew του Ντομ να παραδίδουν πάντα μια καθηλωτική σεκάνς πριν καλά-καλά βολευτείς κι αρχίσεις να μασουλάς το ποπ κορν σου.

Κεντρική θέση στη σκηνή αυτή παίζει ο Πολ Γουόκερ και, υποπτεύομαι, θα είναι κάτι σαν το μεγάλο του action αντίο. Μιας και από τα συμφραζόμενα την εποχή του θανάτου του προέκυπτε πως δεν ήταν καν κοντά στο να τελειώσει τις σκηνές του για την ταινία, υποπτεύεται κανείς πως θα ακολούθησε βαρύτατο re-write με αποτέλεσμα μια πιθανή έξοδό του κάπου στη διαδρομή του φιλμ.

“One last ride”, λέει σε ένα σημείο του τρέιλερ ο Ντομ του Βιν Ντίζελ και η κάμερα κόβει στον Μπράιαν του Γουόκερ, σε μία από τις δύο άλλες στιγμές που ουσιαστικά εμφανίζεται πέραν την αρχικής σεκάνς. Η άλλη, ακριβώς η τελευταία πριν τον τίτλο της ταινίας: Καθώς ο Ντομ λέει “δεν έχω φίλους, έχω οικογένεια”, η κάμερα κάθεται αποφασιστικά επάνω στον Γουόκερ πριν πέσει το “Furious 7”.

Πολλά έχουν αλλάξει στην πορεία αυτής της σειράς, σχεδόν τα πάντα, αλλά αυτός ο αναπολογητικός συναισθηματικός που πάντα διέτρεχε τις γκαζιάρικες περιπέτειες του Ντομ και της παρέας οικογένειάς του, είναι μάλλον το ενωτικό στοιχείο. Είμαι περίεργος να δω με τι τρόπο θα μπορέσουν να αποχαιρετήσουν τον Μπράιαν και τον Πολ Γουόκερ, αλλά πιστεύω πως θα τα καταφέρουν αξιοπρεπέστατα.

3. Δεν είχα ιδέα πως έπαιζε η Νάταλι Εμάνουελ στην ταινία. Για αυτές τις ευχάριστες εκπλήξεις ζούμε.

Η Νάταλι Εμάνουελ είναι φυσικά η Μισαντέι από το “Game of Thrones” και κάθε στιγμή που τη βλέπουμε κάπου είναι μια καλή στιγμή.

Στο τουίτερ η Νάταλι έγραψε “so proud to be apart (sic) of this saga” μια επιλογή λέξης που με κάνει να συνειδητοποιήσω πως ναι, πράγματι, αυτό είναι σε πολύ μεγάλο βαθμό που με ενθουσιάζει στην προοπτική κάθε νέας ταινίας σε αυτή τη σειρά ταινιών. Ότι πλέον δεν είναι ένα απλό franchise. Είναι πράγματι μια ‘saga’.

Έχει περίπλοκη οικογενειακή μυθολογία, έχει ήρωες που επιστρέφουν από τους νεκρούς, έχει σύμπαντα ηρώων και αντι-ηρώων, έχει σφιχτό continuity, έχει ένα 3ο μέρος που διαδραματίζεται μετά τα 4 ως 6 και λογικά παράλληλα με το επερχόμενο 7, έχει την άνεση να εισάγει κόσμο σαν τον The Rock ή τον Τζέισον Στέιθαμ στα προχωρημένα του κεφάλαια αρνούμενο την έννοια του ξεφουσκώματος.

Αυτό είναι, το FF είναι saga.

4. Ο The Rock είναι ένας από τους αγαπημένους μου ηθοποιούς και αυτό το λέω με την επίγνωση πως συχνά χρειάζεται η δήλωση αυτή να συνοδευτεί από μια επεξήγηση, επειδή ο The Rock ούτε θυμίζει ούτε ακούγεται σαν ούτε μοιάζει με αυτό που παραδοσιακά φέρνει κανείς στο μυαλό του όταν σκέφτεται την έννοια ‘αγαπημένος ηθοποιός’. Ηθοποιός δεν σημαίνει καλά και ντε πως πρέπει να είσαι το είδος του ερμηνευτή που θα παίξει Σαίξπηρ, αν και δεν είμαι καθόλου σίγουρος πως ο The Rock δε θα μπορούσε να παίξει ανετότατα Σαίξπηρ.

Αντιθέτως, μιλάμε για έναν leading man που μοιάζει Βράχος όνομα και πράγμα, ένας άντρας με το physique φουσκωτού σε χλιδάτο μπαρ ή ίσως στην καλύτερη περίπτωση παλαιστή που κατάφερε να παίξει τον εαυτό του σε 3-4 βιντεοταινίες πριν το γυρίσει σε βίντεο γυμναστικής και διαφημίσεις για ορμόνες.

O The Rock (και επιμένω πεισματικά να τον λέω έτσι κι όχι Ντουέιν Τζόνσον, γιατί ο Ντουέιν Τζόνσον μπορεί να ένας αδύναμος κυριούλης στα 60 του που έρχεται για διακοπές στην ελληνική επαρχία επειδή έχει ηρεμία και ωραία φύση, ενώ ο The Rock είναι εκ των πραγμάτων ο The Rock) αντιθέτως έχει πάει τον εαυτό του σε περίεργα μέρη. Πάντα στο πλαίσιο του ‘χτισμένος WWE-άς κάνει καριέρα στο σινεμά’, όμως εξερευνώντας αυτό το πλαίσιο σε εξαντλητικό, συναρπαστικό βαθμό.

Ο Μπόξερ Σαντάρος του καλτ, σχεδόν πειραματικού “Southland Tales”, ο Ηρακλής του “Hercules” και ο Πολ του “Pain & Gain” είναι όλοι τους διαφορετικές εκφράσεις και ερμηνείες πάνω στο ίδιο μοτίβο χαρακτήρα, με τον ίδιο τρόπο που οι Animals, οι Santa Esmeralda και η Νίνα Σιμόν λένε όλοι το ίδιο τραγούδι. Ο The Rock επιλέγει και εξερευνά ρόλους που εξερευνούν με τη σειρά τους την έκφραση της δύναμης με απόλυτα σωματικό τρόπο. Έχει παίξει τον καλό και τον κακό, έχει παίξει σουρεάλ δυστοπίες και καρτουνίστικες σάτιρες, έχει παίξει τον επικό ήρωα και τον γκρίζων αποχρώσεων πράκτορα. Και είναι πάντα απολαυστικός.

Όπως και το Fast & Furious franchise ξεκίνησε την καριέρα του -ουσιαστικά- το 2001 με κάτι που λίγο-πολύ μπορείς να φανταστείς φυσιολογικό για τα κυβικά του (παίζοντας τον Scorpion King στο “Mummy Returns”), όμως στα χρόνια που ακολούθησαν ξεπέρασε κάθε προσδοκία σχετικά με το πώς θα έπρεπε να μοιάζει η εξέλιξή του. Δίκαιο που συναντήθηκαν με αυτό το franchise στην πορεία, και που αυτή η συνάντηση είχε ως αποτέλεσμα μια από τις σπουδαίες περιπέτειες της εποχής μας.

Στο τρέιλερ του “Furious 7” βλέπουμε τον The Rock να σπάει τον γύψο του χεριού του, κάτι που ναι, φυσικά και θα έκανε ο The Rock.

5. Από όλα τα franchise που θαυμάζω, το FF νομίζω είναι κοντινότερα από όλα σε εκείνο του Τζέισον Μπορν. Όχι επειδή έχουν ουδεμία σχέση σαν είδος (κι ούτε ο Μπορν είχε ποτέ ταινία όσο κακή ήταν το αποτρόπαιο “2 Fast 2 Furious”, ένα φιλμ ακριβώς όσο κακό άξιζε να είναι κάτι με τέτοιο τίτλο), αλλά να: Και τα δύο ξεκίνησαν ως κάτι συγκεκριμένο, κάτι καλό μα και αναμενόμενο, κάτι που αν είχε μείνει σε εκείνο το πρώτο μέρος θα είχε χαθεί στη λήθη, μα που με την έλευση ενός σκηνοθέτη στην πορεία, ενός σκηνοθέτη που έκανε το franchise δικό του, άλλαξαν τους κανόνες και τις προσδοκίες.

Ο Τζάστιν Λιν είναι ο Πολ Γκρίνγκρας του FF, αφήνοντας τη στάμπα του έντονα πάνω στη σειρά ταινιών στο σημείο που πλέον είναι οι πρώτες ταινίες που μοιάζουν παράταιρες. (Το πρώτο “The Fast and the Furious” παραμένει γοητευτικό και πετυχημένο σε αυτό που επιχειρεί να είναι. Απλώς δεν έχει την παραμικρή σχέση με το franchise όπως αυτό εξελίχθηκε υπό την καθοδήγηση του Λιν.) Οπότε έξαφνα μοιάζει περίεργη στιγμή της αποχώρισης αυτού του ενός σκηνοθέτη-αναμορφωτή.

Ο Λιν, μετά από 4 ταινίες παρέδωσε την καρέκα του σκηνοθέτη στον Τζέιμς Γουάν, σε αληθινά περίεργη στροφή.

Ο Γουάν, όπως και ο Λιν, είναι επίσης από τους αγαπημένους μου σκηνοθέτες της γενιάς του- απλά σε ένα είδος εντελώς διαφορετικό. Έχει σκηνοθετήσει τα δύο “Insidious”, το “Conjuring” και το πρώτο “Saw”, και είναι βασικά ό,τι καλύτερο παίζει σήμερα στο αμερικάνικο σινεμά τρόμου. Κατά δήλωσή του, θέλησε να αφήσει το είδος πίσω του και να δοκιμάσει κάτι διαφορετικό, εξ ου και πήρε τα ηνία του FF. (Την ώρα που ο Λιν, ειρωνικά, αναπτύσσει ταινία μέσα στο franchise του Τζέισον Μπορν.)

Όμως λίγες μέρες νωρίτερα ανακοινώθηκε πως θα επιστρέψει στο σινεμά τρόμου, σκηνοθετώντας το σίκουελ του “Conjuring”. Αναρωτιέμαι τι μπορεί να σημαίνει αυτό για το “Furious 7”, κατά πόσο η εμπειρία του ήταν δυσάρεστη (κάτι όχι απίθανο δεδομένης και της απώλειας του Γουόκερ), κατά πόσο δεν ήταν αυτό που περίμενε ή κάτά πόσο το στούντιο δεν ικανοποιήθηκε. Όλα αυτά είναι ωστόσο απλώς υποθέσεις- το μόνο χειροπιαστό πράγμα που έχουμε στη διάθεσή μας είναι το τρέιλερ, και το τρέιλερ είναι φοβερό. Με την ταχύτητα που είχε αναπτύξει ο Λιν, το franchise θα μπορούσε να συνεχίσει για 2-3 ταινίες ακόμα και σε νεκρά.

6. Ποια ήταν η στιγμή που το FF πήγε από μια περιπέτεια με κόντρες και γκάζια σε μια περιπετειώδη saga που ταξιδεύει σε όλη την υφήλιο καθώς μεταπηδά από είδος σε είδος;

Σίγουρα η καταδίωξη με το χρηματοκιβώτιο στην 3η πράξη του “Fast Five” ήταν η δήλωση, η υπογράμμιση με χρωματιστό μαρκαδόρο αν προτιμάτε, πως η σειρά έχει φτάσει κάπου αλλού.

Όμως η αλλαγή είχε ξεκινήσει νωρίτερα, το “Fast Five” δεν φύτρωσε απλώς μια μέρα. Η αλλαγή είχε ήδη ξεκινήσει από την απίστευτη 3η πράξη του “Fast & Furious” (αυτό είναι το 4ο, σε περίπτωση που μπερδεύεται κανείς) και την καταδίωξη στα τούνελ. Αυτή, θεατή, δεν είναι πια μια σειρά ταινιών με νυχτερινές κόντρες αυτοκινήτων.

Ναι.

Όμως στην πραγματικότητα την αλλαγή μπορείς να την εντοπίσεις κάπου ακόμα νωρίτερα.

To 2006 o Λιν ανέλαβε μια σειρά ταινιών που αργοπέθαινε. Ύστερα από το “2 Fast 2 Furious” δεν είχε πια απομείνει κανείς από τους αρχικούς σταρ της ταινίας που να ενδιαφέρονται να πρωταγωνιστήσουν σε μια τρίτη ταινία και δεν είμαι καν σίγουρος πως ενδιαφερόταν ιδιαίτερα κανείς να την παρακολουθήσει κιόλας. Έτσι ο Λιν γύρισε ένα φιλμ που μοιάζει να ανήκει σε κάποιο παράλληλο σύμπαν σε σχέση με το υπόλοιπο franchise (τελικά, αποδεικνύεται, ανήκει απλώς στο μέλλον του), και που εξακολουθεί να μη μοιάζει με κανένα από όσα προηγήθηκαν ή ακολούθησαν.

Θέλω να πω, δεν ξέρω τι κάνει εδώ ο Τζάστιν Λιν. Πάντως δεν γυρίζει κάποιο “Fast and Furious”. Κάνει κάτι άλλο.

7. Στο μέλλον το FF δε θα σταματήσει ποτέ. Ελπίζω να έχουμε αρχίσει να το αποδεχόμαστε σιγά-σιγά.

Κοιτά τα αμάξια στην αρχή του τρέιλερ, όπως πέφτουν από τον ουρανό προς το έδαφος και σκέφτομαι πως κοιτάω υπερήρωες. Ξεχωριστούς χαρακτήρες με υπερδυνάμεις, όχι απλά οχήματα. Μπορεί σε μερικές ταινίες από τώρα να αποδειχτεί πως τα FF είναι προπομποί του “Transformers”. Δε θα με εκπλήξει.

Η σειρά ξεκίνησε με μια ταινία όπου ένα crew ψιλο-κακοποιών που γουστάρει να κάνει κόντρες με γρήγορα αυτοκίνητα, μπλέκει με το νόμο και προσπαθεί να τη γλιτώσει, και έφτασε στο σημείο να ενορχηστρώνει μεγάλες ληστείες τραπεζών από τη μία άκρη του κόσμου στην άλλη μπλέκοντας με βαρώνους ναρκωτικών και διπλούς πράκτορες του FBI.

Μπορεί στις επόμενες ταινίες να δούμε καταδιώξεις με υποβρύχια. Με αεροπλάνα. Με ταξίδια στο χρόνο. Με υπερήρωες. Με ζωντανά αυτοκίνητα. Το εννοώ, τίποτα δε θα με εκπλήξει. Δεν υπάρχει σημείο στο οποίο μπορεί πλέον να βρεθεί αυτό το απέθαντο franchise και να με σοκάρει.

Ειλικρινά, αν σε δυο ταινίες από τώρα βρίσκονται στο διάστημα, δε θα το θεωρήσω ούτε στο ελάχιστον υπερβολικό ή αταίριαστο.

*To “Furious 7” βγαίνει στις Αμερικάνικες αίθουσες στις 3 Απριλίου.

(κεντρική εικόνα via)