Daniel Day-Lewis: «Δεν σπάω καμία σιωπή, απλά δεν είμαι συνεχώς με ένα μικρόφωνο»
Ο Daniel Day-Lewis δεν επανήλθε μονάχα στην υποκριτική με την ταινία Ανεμώνη, αλλά και στην Ελλάδα με τον γιο του και σκηνοθέτη του έργου.
- 13 ΟΚΤ 2025
Η Ανεμώνη είναι οικογενειακή υπόθεση. Είναι το σκηνοθετικό ντεμπούτο του Ronan Day-Lewis, γνωστός ως ζωγράφος στον κόσμο της σύγχρονης τέχνης της Νέας Υόρκης, ειδικότερα για μία συλλογή από νεκρές φύσεις που προσπαθούν να βγουν από συναισθηματική λήθαργο. Εδώ, εκτός από τη σκηνοθεσία, γράφει το σενάριο με τον βραβευμένο με Όσκαρ πατέρα του, Daniel Day-Lewis.
Το άλλοτε μυστικό τους πρότζεκτ είναι η πρώτη εμφάνιση επί της οθόνης εδώ και οκτώ χρόνια για τον μεγαλύτερο Day-Lewis, αφότου είχε ανακοινώσει στην αρχή της περιοδείας Τύπου για το Phantom Thread του 2017 πως θα αποχωρούσε οριστικά από την υποκριτική. Πλέον, βέβαια, δεν αποδέχεται τον όρο αποχώρηση ως πρόθεσή του. Ήθελε απλώς να ασχοληθεί με κάτι διαφορετικό, ειδικά κατά τη διάρκεια μίας περιόδου που δεν είχε πολλά ακόμη να προσφέρει.
Όταν μπήκε στην αίθουσα της συνέντευξης Τύπου στη Μεγάλη Βρετάνια πάντως, στην ίδια όπου είχαμε παρευρεθεί ξανά όταν είχε επισκεφθεί την Ελλάδα στο πλαίσιο του Phantom Thread, δεν θα μάντευες ότι έχουν περάσει επτά, περίπου, χρόνια από τότε. Συνοδευόμενος και πάλι από τη Δάφνη Οικονόμου, τη φίλη του και Πρόεδρο της Εταιρείας Προστασίας Σπαστικών/Πόρτα Ανοιχτή, τον οργανισμό στη στήριξη του οποίου έχουν πάει τα έσοδα ειδικών προβολών ταινιών του που ο ηθοποιός έχει έρθει στη χώρα μας για να προωθήσει όπως και τώρα με την Ανεμώνη και τις Νύχτες Πρεμιέρας.
«Κανείς δεν αμφισβήτησε ποτέ το τεράστιο υποκριτικό ταλέντο του Daniel, αλλά έχει και ένα άλλο τεράστιο ταλέντο – αυτό της φιλίας», μοιράζεται από το μικρόφωνο η Πρόεδρος. «Ο Daniel είναι ο πιο υπέροχος φίλος. Eίμαστε φίλοι εδώ και πολλά, πολλά χρόνια, και είναι μια φιλία που έχει αντέξει όλες τις δυσκολίες. Δεν είμαστε μαζί παρά μόνο κάθε τρία ή τέσσερα χρόνια, και όμως αγαπάμε ο ένας τον άλλον, και ο Daniel αγαπά τα παιδιά μας. Αυτό είναι το πιο πολύτιμο πράγμα για εμάς, ότι πρόκειται για μια φιλία που έχει αντέξει. Είναι γνήσια και σημαίνει πολλά για εμάς».
Στεκόμενος, μάλιστα, στο βάθρο για να παραλάβει το Όσκαρ του το 1989, ο Daniel Day-Lewis είχε μαζί του ένα τυχερό φυλαχτό που του είχαν δώσει τα παιδιά της Πόρτας Ανοιχτής. Αργότερα το ίδιο βράδυ, η φωνή του θα ξυπνούσε την Πρόεδρο με τα καλά νέα: «Πες στα παιδιά ότι κερδίσαμε».
Αυτή τη φορά όμως, ο Day-Lewis συνοδευόταν και από τον γιο του. Ο 27χρονος σεναριογράφος και σκηνοθέτης εκπέμπει την ασταμάτητη και μεταδοτική ενέργεια που συνήθως συνδέεται με τους ανερχόμενους καλλιτέχνες, και όταν βρίσκεται κοντά στον πατέρα του, μπορείς να διακρίνεις μία ορισμένη ομοιότητα μεταξύ τους — ίδια μακριά μύτη, ίδιο τραχύ σαγόνι — αρκετή για να πεις πως, ναι, είναι σίγουρα συγγενείς. Καθώς οι δυο τους θα μοιράζονται στιγμές διαλόγου στη διάρκεια της συνέντευξης, ο Day-Lewis σχεδόν λάμπει όταν τον κοιτάζει.
Η Ανεμώνη είναι ένα έργο που ξεκίνησε με ανταλλαγή ιδεών μεταξύ τους, και τώρα ολοκληρώνεται με ένα δράμα για αδέλφια, μητέρες και, φυσικά, πατέρες και γιους. Και είναι τόσο μία δική μας σύσταση σε ένα νέο ταλέντο, όσο και μία επανεισαγωγή σε ένα βετεράνο.
Παίρνοντας τον τίτλο του από το όνομα του ευαίσθητου λουλουδιού που κλείνει τα πέταλά του όταν πλησιάζει καταιγίδα, η Ανεμώνη αφηγείται την ιστορία του πρώην Βρετανού στρατιώτη, Ray (Day-Lewis), που ζει σε ένα απομακρυσμένο δάσος στο βόρειο τμήμα της Αγγλίας. Ο αδελφός του, Jem (Sean Bean), έχει ταξιδέψει μέχρι το μικρό καλύβι που ο στωικός, ερημίτης αδελφός του αποκαλεί σπίτι. Φαίνεται ότι ο έφηβος γιος του Ray, Brian (Samuel Bottomley), είναι έτοιμος να ακολουθήσει τον ίδιο αυτοκαταστροφικό δρόμο με τον πατέρα του. Τόσο ο θείος του αγοριού όσο και η μητέρα του, Nessa (Samantha Morton), θέλουν να τον σώσουν πριν να είναι πολύ αργά. Για να βοηθήσει σε αυτό, ο Ray θα πρέπει να αντιμετωπίσει το παρελθόν του. Και πότε υπήρξε εύκολο αυτό;
Πώς ξεκίνησε η Ανεμώνη
Daniel: Γνωρίζοντας ότι δεν θα ήμουν πλέον στον χώρο, είχα νιώσει πραγματική θλίψη στη σκέψη ότι ο Ronan θα έκανε ταινίες και δεν θα ήμουν μέρος αυτού. Υπό την αγνότερη έννοια, ήθελα να βρω έναν τρόπο να συνεργαστούμε. Ο Ronan ένιωθε το ίδιο. Από σύμπτωση, και οι δύο είχαμε στρέψει λίγο το βλέμμα μας σε ένα κοινό ενδιαφέρον για την αδελφότητα. Σκεφτήκαμε να προσπαθήσουμε να γράψουμε κάτι που θα μπορούσε να περιοριστεί, ώστε να μην περιλαμβάνει όλα τα τεράστια κομμάτια μίας μεγάλης παραγωγής, αλλά δεν τα καταφέραμε. Σκεφτήκαμε κάτι άλλο που ξέραμε ότι θα κατέληγε ως μία πλήρης παραγωγή.
Σίγουρα δεν βλέπω την εμπειρία της επιστροφής μου ως βοήθεια στον γιο μου. Νομίζω ότι ήταν μία εντελώς αμοιβαία εμπειρία, με την ίδια επιθυμία και από τους δύο μας. Στις περισσότερες δημιουργικές εργασίες, το συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος τους λαμβάνει χώρα σε ασυνείδητο επίπεδο. Και δεν έχω καμία αμφιβολία ότι στοιχεία από τις προσωπικές μας εξερευνήσεις των σχέσεων πατέρα και γιου ή των σχέσεων αδελφών βρίσκουν τον δρόμο τους στο έργο, εμπνέοντας ένα νέο είδος ανοίγματος και έναν νέο δρόμο.
Ronan: Για πολύ καιρό, γράφαμε μόνο όταν βρισκόμασταν στο ίδιο μέρος, οπότε το σενάριο προχωρούσε σποραδικά. Σε κάποια φάση συνειδητοποιήσαμε ότι είχαμε περίπου 70 σελίδες, σχεδόν ένα πλήρες πρώτο προσχέδιο. Ήταν πια πραγματικό, κάτι που αισθανόμασταν ότι λειτουργούσε σε αυτή τη μορφή και που μας είχε απορροφήσει τόσο πολύ, οπότε θέλαμε να το ακολουθήσουμε. Ήταν μία συναρπαστική και τρομακτική στιγμή και για τους δύο μας. Είναι ταυτόχρονα μία παράξενη σύγκρουση μεταξύ μυθοπλασίας και πραγματικότητας, γιατί και στη μυθοπλασία και στην πραγματικότητα υπάρχει ένας πατέρας που επιστρέφει για χάρη του γιου του.
Daniel: Πέρασα πολύ χρόνο στο Μπέλφαστ, στην κορύφωση των Ταραχών. Στο Δυτικό Μπέλφαστ, που είναι μία καθολική περιοχή της πόλης. Όλες οι προηγούμενες εξερευνήσεις μου σε αυτόν τον κόσμο είχαν γίνει από την οπτική γωνία της καθολικής ιρλανδικής εμπειρίας και έτσι είχε ενδιαφέρον για εμάς το να προσπαθήσουμε να ανακαλύψουμε μία διαφορετική οπτική γωνία, αυτή των νεαρών Βρετανών στρατιωτών στη σύγκρουση. Αρχικά, στα πρώτα σχέδια του σεναρίου, η ιστορία διαδραματιζόταν κατά τη διάρκεια του πολέμου των Φώκλαντ, αλλά για διάφορους λόγους καταλήξαμε αρκετά γρήγορα στις Ταραχές στην Ιρλανδία, ως καλύτερη εμπειρία για τους δύο αδελφούς.
Ο Daniel Day-Lewis για τη Μέθοδο
Daniel: Κατά τη διάρκεια των ετών που δεν εργαζόμουν, παρατηρούσα όλο και περισσότερο πως η μέθοδος έχει γίνει σχεδόν αντικείμενο γελοιοποίησης. Το μήνυμα είναι ότι οι άνθρωποι που δουλεύουν μέσα σε αυτό το σύστημα είναι ένας καταραμένος μπελάς. Πιστεύω ότι τα περισσότερα σχόλια προέρχονται από ανθρώπους που δεν έχουν καμία απολύτως κατανόηση του τι συνεπάγεται αυτή η μέθοδος. Ποτέ δεν επέλεξα να μιλήσω γι’ αυτό, δεν το βρίσκω ενδιαφέρον και δεν βλέπω κανένα νόημα να το συζητήσω. Αλλά δεν λείπουν οι άνθρωποι που θα μιλούσαν για αυτό εκ μέρους μου και πιθανώς πολλά από όσα που μου έχουν αποδοθεί όλα αυτά τα χρόνια είναι καθαρή φαντασία από την πλευρά τους.
Όταν θέλεις να έχεις οποιαδήποτε πιθανότητα επιτυχίας στη δημιουργία μιας ταινίας, συνεργάζεσαι με μια ομάδα ανθρώπων και πρέπει να είσαι σε θέση να συνεργαστείς πλήρως μαζί τους. Αν ο τρόπος εργασίας σου, όποιος και αν είναι αυτός, εμποδίζει με κάποιο τρόπο τη δουλειά των άλλων, τότε έχεις κάνει λάθος. Δεν θέλω να σκέφτομαι ότι μπορεί να συνέβη και στην περίπτωσή μου, αλλά ίσως κάποιοι το βρήκαν δύσκολο. Θέλω να πιστεύω ότι είναι απλώς ένας προσωπικός, ιδιωτικός τρόπος προσέγγισης της στιγμής που συναντιέσαι με όλους αυτούς τους διαφορετικούς ανθρώπους στο σετ. Όσον αφορά τη συνεργασία με τους ηθοποιούς, δεν χρειάζεται να ξέρω από πού προέρχονται, απλά ότι υπάρχει ένας άνθρωπος μπροστά μου, που ακούει, μιλάει, αντιδρά, και ελπίζω ότι, μέσω των επιλογών μου και του τρόπου που δουλεύω, μπορώ κι εγώ να τους το προσφέρω αυτό. Αλλά φαίνεται ότι με τα χρόνια η μέθοδος έχει αποκτήσει τη φήμη ακραίας συμπεριφοράς στο πλατό […]
Η δουλειά που κάνουμε είναι να δημιουργούμε κάποιου είδους ψευδαίσθηση. Καταβάλλουμε μεγάλες προσπάθειες για να χτίσουμε τον κόσμο που θέλουμε να δημιουργήσουμε σε συνεργασία με κάθε επιμέρους τμήμα, την καλλιτεχνική διεύθυνση, τους ηθοποιούς, τη σκηνοθεσία. Φαίνεται προφανές, αλλά όταν καταβάλλεις τόση προσπάθεια για να βρεις αυτή την άλλη πραγματικότητα, για μένα η κύρια διαδικασία είναι να δημιουργήσω την ψευδαίσθηση για τον εαυτό μου πρώτα και να ελπίζω ότι, αν είναι αρκετά ισχυρή μέσα μου, τότε και οι άλλοι άνθρωποι θα την αναγνωρίσουν και θα την αποδεχτούν.
Έτσι μοιάζει απολύτως φυσικό το να θέλεις να μείνεις μέσα σε αυτόν τον κόσμο για ένα διάστημα. Να ‘ναι καλά οι άνθρωποι που θέλουν να μπαινοβγαίνουν από αυτόν εφόσον αυτό λειτουργεί καλά για εκείνους, όμως η ιδέα του να μένεις μέσα στον χαρακτήρα που για άλλους έχει ένα είδος παραπλανητικού μυστηρίου, για μένα μοιάζει απλώς με τη συνέχεια της χαράς της εξερεύνησης του κόσμου που έχεις δημιουργήσει.
Η πίεση του comeback
Ronan: Ήταν σίγουρα πολύ μεγάλη πίεση. Νομίζω όμως πως η έξτρα πίεση για μένα ήταν να είναι η εργασιακή του εμπειρία ευχάριστη. Βοήθησε το γεγονός ότι είχαμε γράψει το σενάριο μαζί και ότι είχαμε ως τότε πολλές ευκαιρίες να συζητήσουμε τον χαρακτήρα και όλες τις ξεχωριστές στιγμές της πορείας του με λεπτομέρεια. Έτσι όταν φτάσαμε στο σετ, σχεδόν δεν ένιωθες την πίεση γιατί ήταν σα να βρισκόσουν σε μια κατάσταση απόλυτης ροής […]
Δεν κάναμε πολλές πρόβες, αλλά κάθε βράδυ περνούσαμε μαζί τις σκηνές της επόμενης μέρας, προσπαθώντας να καταλάβουμε το πώς θα κινείτο ο χαρακτήρας του στον χώρο, βασιζόμενοι στο πώς τον είχα απεικονίσει ως τότε, αλλά και από το πώς ο πατέρας μου αντιδρούσε σε αυτόν. Καταλήγαμε σε συμπεράσματα με έναν αρκετά διαισθητικό τρόπο.
«Δεν είμαι ερημίτης»
Daniel: Υπήρξαν πολλά που μου έλειψαν από τη δουλειά μου. Ο τρόπος ζωής γύρω από αυτό είναι κάτι που ποτέ μου δεν συνήθισα στ’ αλήθεια. Σκεφτόμουν έτσι ήδη από σπουδαστής και είχα ανησυχίες για το κατά πόσο θα ταίριαζα σε κάτι τέτοιο. Προσπαθώ να κατανοήσω τον κύκλο που συνδέει τη δουλειά μου με τη δημόσια ζωή – και τα δύο συνδέονται άρρηκτα – αλλά αρκετές φορές στη ζωή μου έχω νιώσει πως δεν έχω βρει ακόμα τον τρόπο να διαχειριστώ τη δημόσια πλευρά του επαγγέλματός μου […]
Έχει ειπωθεί ότι έχω κάτι κοινό με τον Ray, ότι είμαι ερημίτης. Αλλά δεν είμαι. Οι φράσεις που βλέπετε στις εφημερίδες είναι «βγαίνει από την αφάνεια» ή «σπάει τη σιωπή». Δεν ζω κρυφά, απλώς δεν ζω συνεχώς στο επίκεντρο της δημοσιότητας. Και δεν σπάω καμία σιωπή, απλά είμαι συνεχώς με ένα μικρόφωνο. Μιλάω με φίλους, συγγενείς και συναδέλφους. Ζω ήσυχα, αλλά δεν ζω σε σπηλιά.
Η Ανεμώνη (Anemone) θα κυκλοφορήσει στις 23 Οκτωβρίου από την Tanweer.
Aκολουθήστε το OneMan στο Google News και μάθετε τις σημαντικότερες ειδήσεις.