10 χρόνια Bataclan: Η επίθεση που άλλαξε για πάντα τη Γαλλία
- 13 ΝΟΕ 2025
Ένα μαύρο Volkswagen Polo σταματά έξω από την αίθουσα συναυλιών Bataclan στις 21:40 την Παρασκευή 13 Νοεμβρίου 2015. Τρεις βαριά οπλισμένοι άντρες βγαίνουν από το αυτοκίνητο. Ό,τι ακολούθησε θα γραφόταν στις πιο μαύρες σελίδες της σύγχρονης γαλλικής ιστορίας και θα άλλαζε τη Γαλλία και την υπόλοιπη Ευρώπη μια για πάντα.
Η μαρτυρία του Michael O’Connor, ενός 30χρονου από το South Shields στη βορειοανατολική Αγγλία που επέζησε της επίθεσης, στο BBC Radio 5 Live, συγκλονίζει: «Έμοιαζε με σφαγείο. Περπατούσα μέσα στο αίμα. Σε κάποια σημεία έφτανε το ένα εκατοστό σε ύψος. Έπρεπε να σκαρφαλώσω πάνω από πτώματα για να βγω έξω».
Η 13η Νοεμβρίου 2025 σηματοδοτεί τη 10η επέτειο μιας σειράς καλά οργανωμένων και συντονισμένων τρομοκρατικών επιθέσεων, την ευθύνη των οποίων ανέλαβε το Ισλαμικό Κράτος, που σημειώθηκαν σε όλη τη Γαλλία και στοίχισαν τη ζωή σε 132 ανθρώπους και τραυματίζοντας περισσότερους από 350.
Τα χτυπήματα, εκτός από το θέατρο Bataclan, όπου έχασαν τη ζωή τους 90 άνθρωποι, έγιναν και έξω από το Stade de France κατά τη διάρκεια του φιλικού ποδοσφαιρικού αγώνα μεταξύ των εθνικών ομάδων της Γαλλίας και της Γερμανίας καθώς και σε μία πολυσύχναστη περιοχή με καφετέριες και εστιατόρια στο 10ο και 11ο διαμέρισμα.
Οι επιθέσεις σημειώθηκαν μόλις λίγους μήνες μετά την επίθεση του Ιανουαρίου 2015 στα γραφεία του περιοδικού Charlie Hebdo και άλλες μικρότερες επιθέσεις καθ’ όλη τη διάρκεια του 2015, όπως η επίθεση με μαχαίρι σε βάρος τριών στρατιωτών που φρουρούσαν ένα εβραϊκό κοινοτικό κέντρο στη Νίκαια τον Φεβρουάριο, η απόπειρα ανατίναξης ενός εργοστασίου κοντά στη Λυών τον Ιούνιο και η επίθεση σε ένα τρένο από το Άμστερνταμ προς το Παρίσι τον Αύγουστο.
Το χρονικό της σοκαριστικής επίθεσης στο Bataclan
21:40 Οι ένοπλοι εισβάλλουν στο κτίριο
Τρεις ένοπλοι εισβάλλουν στο κτίριο από την κύρια είσοδο περίπου 30-45 λεπτά μετά την έναρξη της συναυλίας του ροκ συγκροτήματος Eagles of Death Metal. Τα πρώτα θύματα πέφτουν στο πεζοδρόμιο κοντά στην είσοδο. Μόλις μπήκαν στο κτίριο, αρχίζουν να πυροβολούν αδιακρίτως. Πρώτα άνοιξαν πυρ σε όσους στέκονταν στο μπαρ, όπως ανέφεραν οι μάρτυρες Gregoire, Thomas και Nicolas στην εφημερίδα Liberation. Ο εφιάλτης διαρκεί σχεδόν τρεις ώρες, ως την επέμβαση ειδικών δυνάμεων.
Οι τρεις μάρτυρες παρακολουθούσαν τη συναυλία από το διάζωμα όταν, όπως περιέγραψαν, είδαν μία κίνηση στο πλήθος «σαν μια ριπή ανέμου μέσα σε λιβάδι με σιτάρι», καθώς οι παρευρισκόμενοι άρχισαν να συνειδητοποιούν τι συνέβαινε και έτρεχαν να ξεφύγουν από τους δολοφόνους.
Πολλοί έπεσαν στο έδαφος προκειμένου να προστατευτούν, όμως η αίθουσα δεν πρόσφερε καμία κάλυψη. Αδιαφορώντας για το αιματοκύλισμα και τον όλεθρο που είχαν ήδη σκορπίσει, οι ένοπλοι πυροβολούσαν εναντίον του πλήθους που ήταν ξαπλωμένοι. Φαίνεται ότι τουλάχιστον ένας από τους ένοπλους ανέβηκε τις σκάλες και σκότωσε περισσότερους θεατές στο διάζωμα, πιθανώς χρησιμοποιώντας αυτό ως πλεονέκτημα για να πυροβολήσει κι άλλους που βρίσκονταν από κάτω.
Μέσα στη σύγχυση και τον πανικό, ένας φρουρός ασφαλείας φώναξε σε όλους να τον ακολουθήσουν μέσω μιας εξόδου κινδύνου στα αριστερά της σκηνής, σύμφωνα με τον Anthony, έναν άλλο επιζώντα που μίλησε στην Liberation.
Πολλοί άνθρωποι κατάφεραν να βγουν με αυτόν τον τρόπο, μερικοί σοβαρά τραυματισμένοι, και η τραυματική τους έξοδος καταγράφηκε σε βίντεο από κινητό τηλέφωνο που τραβήχτηκε από παράθυρο διαμερίσματος στην απέναντι πλευρά του δρόμου.
Άλλα 10 άτομα επιχείρησαν να δραπετεύσουν καταφεύγοντας σε ένα μικρό δωμάτιο στα δεξιά της σκηνής, το οποίο ωστόσο δεν οδηγούσε πουθενά. Σύμφωνα με μάρτυρες, περίπου 50 άτομα κατάφεραν να φτάσουν στη στέγη και παρέμειναν εκεί για περισσότερες από δύο ώρες, μέχρι να ολοκληρωθεί η αστυνομική επιχείρηση. Άλλοι κρύφτηκαν σε γραφεία ή κλείστηκαν στις τουαλέτες, περιμένοντας να φτάσει βοήθεια.
Ωστόσο, πολλοί από τους θεατές δεν είχαν άλλη επιλογή παρά να παραμείνουν εκεί, ανάμεσα σε νεκρούς και τραυματίες.
«Έβαλα την κοπέλα μου από κάτω και ξάπλωσα από πάνω της», δήλωσε ο O’Connor. «Υπήρχε κάποιος κάτω από τα πόδια μου, κάποιος ξαπλωμένος πάνω στο κεφάλι της κοπέλας μου – ήμασταν συμπιεσμένοι. Υπήρχαν άτομα που ήταν αναίσθητα ή βαριά τραυματισμένα – νομίζω ότι ήταν νεκροί», πρόσθεσε. Φοβόταν, όπως θυμάται, τα χειρότερα. «Είπα στην κοπέλα μου ότι την αγαπώ – τι άλλο μπορείς να κάνεις σε αυτή την κατάσταση;».
22:15 Βαριά οπλισμένοι αστυνομικοί εισέρχονται στην αίθουσα συναυλιών
Η ομάδα της BRI (Brigades de Recherche et d’Intervention), η οποία ειδικεύεται σε καταστάσεις ομηρίας, προχωρούσε αργά και προσεκτικά.
«Υπήρχαν πτώματα, άνθρωποι κρυμμένοι σε κάθε γωνιά, τηλέφωνα που δονούνταν και αίμα, πολύ αίμα», θυμήθηκε ένας αστυνομικός, σύμφωνα με το RTL. «Βγάλαμε όσους μπορούσαμε».
Ο Michael O’Connor είπε: «Μπορούσα να δω την είσοδο της αίθουσας πίσω μας. Είδα την πόρτα να ανοίγει αργά. Δεν ήξερα τι θα έβγαινε από εκεί – τότε είδα φακούς και σκέφτηκα: «Πρέπει να είναι η αστυνομία». Βρίσκονταν πίσω από μεγάλες αλεξίσφαιρες ασπίδες. Δεν είπαν τίποτα, μας έκαναν νόημα να μείνουμε ακίνητοι. Δημιούργησαν έναν κλοιό στο πίσω μέρος της αίθουσας και έστρεψαν τα όπλα τους προς το μπαλκόνι, όπου βρίσκονταν ακόμα οι τρομοκράτες».
23:15: Κατάσταση ομηρίας
Μια ώρα μετά την είσοδο τους στην αίθουσα συναυλιών, οι αστυνομικοί της BRI έφτασαν σε μια πόρτα στον πρώτο όροφο του κτιρίου.
Ακούστηκε μία φωνή. Ήταν ένας από τους θεατές που κρατούνταν όμηρος. Τους ενημέρωσε ότι υπήρχαν δύο άντρες που τους κρατούσαν και ο καθένας φορούσε γιλέκο με εκρηκτικά.
«Μπορείτε να ευχαριστήσετε τον Πρόεδρο Hollande, γιατί χάρη σε αυτόν περνάτε όλο αυτό», έλεγαν οι επιτιθέμενοι στους ομήρους, σύμφωνα με έναν από αυτούς που μίλησε στην L’Humanité. Οι όμηροι αναγκάστηκαν να σταθούν μπροστά από τις πόρτες και τα παράθυρα και να λειτουργούν ως διαμεσολαβητές με την αστυνομία.
Η αστυνομία πήρε έναν αριθμό κινητού και μίλησε με τους επιτιθέμενους πολλές φορές πριν τα μεσάνυχτα.
Οι διαπραγματευτές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι άντρες είχαν σκοπό να σφαγιάσουν τους ομήρους τους σε ζωντανή μετάδοση, και δόθηκε η εντολή για επίθεση.
00:18 Επίθεση
Ο εκπρόσωπος του Σωματείου Αστυνομικών, Nicolas Comte είπε ότι οι αστυνομικοί μπήκαν στο δωμάτιο φέρνοντας μία μεταλλική ασπίδα, η οποία δέχθηκε 27 σφαίρες.
«Οι αστυνομικοί συνειδητοποίησαν ότι έπρεπε να τελειώσουν γρήγορα. Κατάφεραν να πυροβολήσουν τον έναν και σύντομα, μόλις το είδε αυτό, ο δεύτερος ανατινάχθηκε».
Η πολιορκία είχε τελειώσει, αλλά η μαραθώνια προσπάθεια να σωθούν οι ζωές των σοβαρά τραυματισμένων μόλις είχε αρχίσει.
Οι ψυχολογικές συνέπειες των επιθέσεων ήταν δραματικές. Σύμφωνα με μια έρευνα Δημόσιας Υγείας, το 54% των ατόμων που απειλήθηκαν άμεσα κατά τις επιθέσεις του Νοεμβρίου 2015 υπέφεραν από διαταραχή μετατραυματικού στρες το 2016, ενώ συμπτώματα κατάθλιψης παρατηρήθηκαν στο 49% των οικογενειών που έχασαν κάποιον συγγενή τους. Το γενικό αίσθημα ανασφάλειας αυξήθηκε σημαντικά μετά τις επιθέσεις, και σύμφωνα με δημοσκόπηση του 2017, το 63% των κατοίκων της περιοχής του Παρισιού θεωρούσε ότι η καταπολέμηση της τρομοκρατίας έπρεπε να αποτελεί την πρώτη προτεραιότητα της κυβέρνησης.
Ελήφθησαν ισχυρά μέτρα για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και για να καθησυχαστεί ο πληθυσμός. Λίγες ημέρες μετά τις επιθέσεις του Ιανουαρίου 2015, οι δημόσιες αρχές ανακοίνωσαν μια πρωτοφανή ενίσχυση ανθρώπινων και υλικών πόρων σε αρκετά υπουργεία (Εσωτερικών, Δικαιοσύνης, Άμυνας και Οικονομικών). Η γαλλική κυβέρνηση επένδυσε σε προληπτικά εργαλεία ελέγχου και ανίχνευσης.
Για παράδειγμα, αύξησε την επικοινωνία γύρω από τον «πράσινο αριθμό τηλεφώνου», που δημιουργήθηκε το 2014 για να αναφέρει ανησυχίες σχετικά με τη ριζοσπαστικοποίηση ατόμων, και λάνσαρε την ιστοσελίδα “Stop Djihadisme” για να αντιταχθεί στην τρομοκρατική προπαγάνδα.
Ο νόμος προσαρμόστηκε επίσης αναλόγως: τον Ιούλιο του 2015 εγκρίθηκε νομοσχέδιο για την αναδιοργάνωση και την ενίσχυση των μέσων των υπηρεσιών πληροφοριών, ενώ τον Ιούνιο του 2016 εγκρίθηκε άλλο νομοσχέδιο με στόχο την ενίσχυση των μέσων των υπηρεσιών ασφαλείας για την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος, της τρομοκρατίας και της χρηματοδότησής τους. Βελτίωσε ιδιαίτερα την αποτελεσματικότητα της ποινικής διαδικασίας και αύξησε την παραγραφή: ενώ για τα κοινά εγκλήματα η παραγραφή είναι 20 έτη, εντός των οποίων μπορούν να κινηθούν νομικές διαδικασίες, για τα τρομοκρατικά εγκλήματα η παραγραφή είναι πλέον 30 έτη.
Ένα άλλο νομοσχέδιο που κατατέθηκε τον Οκτώβριο του 2017, επέτρεψε την ένταξη αρκετών μέτρων έκτακτης ανάγκης στο κοινό δίκαιο, όπως μέτρα ατομικού διοικητικού ελέγχου και παρακολούθησης. Το σύστημα Δικαιοσύνης μετασχηματίστηκε επίσης, με τη δημιουργία ενός Εθνικού Γραφείου Καταπολέμησης της Τρομοκρατίας τον Ιούλιο του 2019. Λόγω της ιδιαιτερότητας και της έντασης της τρομοκρατίας στη Γαλλία, διορίστηκε ένας εθνικός εισαγγελέας για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας. Το 2019, το γραφείο εξέτασε 700 υποθέσεις.
Aκολουθήστε το OneMan στο Google News και μάθετε τις σημαντικότερες ειδήσεις.