H OpenAI κέρδισε το Grok, αλλά γιατί οι AI εταιρείες παίζουν σκάκι;

Πρώτα ο άνθρωπος, μετά η τεχνολογία. Η δεύτερη, άλλωστε, εξυπηρετεί τον πρώτο, αυτός είναι και ο λόγος της εξέλιξής της. Όλα αυτά, βέβαια, μέχρι να νιώσουμε την απειλή της και το αίσθημα του φόβου γίνει μεγαλύτερο από την περιέργειά μας για το μέχρι πού μπορεί να φτάσει η τεχνολογία.

Για να καταλάβετε καλύτερα τι εννοώ, θα σας γυρίσω πίσω στο 1989 και σε ένα ντοκιμαντέρ που βρήκα ελεύθερο στο YouTube. Το ντοκιμαντέρ αφηγείται την ιστορία του υπολογιστή Deep Thought και τις δύο παρτίδες σκάκι που έπαιξε εναντίον του Garry Kasparov, ο οποίος κέρδισε εύκολα με 2-0. Οι παρτίδες εναντίον του Deep Blue είναι μια άλλη ιστορία.

Σε ένα σημείο ο Ρώσος grandmaster και ίσως καλύτερος παίκτης στην ιστορία του αθλήματος, λέει: «Οι άνθρωποι έχουν αυτό τον φόβο, ότι στο μέλλον τα κομπιούτερ θα μας αντικαταστήσουν, ότι θα πάρουν τον έλεγχο της ζωής μας. Tο σκάκι είναι η μοναδική ανθρώπινη δραστηριότητα που μπορούμε να συγκρίνουμε τη δική μας ικανότητα με αυτή του υπολογιστή».

Η τεχνητή νοημοσύνη στη σκακιέρα

Η εταιρεία που μας έδωσε το ChatGPT, η OpenAI, νίκησε το Grok του Elon Musk στον τελικό ενός τουρνουά που ανέδειξε τον καλύτερο παίκτη σκακιού τεχνητής νοημοσύνης.

Ιστορικά, οι τεχνολογικές εταιρείες χρησιμοποιούν το σκάκι για να αξιολογήσουν την πρόοδο και τις ικανότητες ενός υπολογιστή, με τις σύγχρονες σκακιστικές μηχανές να είναι σχεδόν ανίκητες ακόμη και απέναντι στους κορυφαίους παίκτες με κανονικό μυαλό, σάρκα και οστά. Βέβαια, ο Magnus Carlsen κέρδισε το ChatGPT τον Ιούλιο χωρίς να χάσει ούτε ένα πιόνι γιατί πολύ απλά, όπως έγραψε ο ίδιος στο X, βαριόταν.

Στο θέμα μας.

Ωστόσο, αυτός ο διαγωνισμός δεν αφορούσε υπολογιστές ειδικά σχεδιασμένους για το σκάκι, αλλά συμμετείχαν προγράμματα AI σχεδιασμένα για καθημερινή χρήση.

Το μοντέλο o3 της OpenAI παρέμεινε αήττητο στο τουρνουά και νίκησε το μοντέλο Grok 4 της xAI στον τελικό με 4-0, δίνοντας ακόμα μεγαλύτερο ενδιαφέρον στην κόντρα μεταξύ των δύο εταιρειών. Ο Musk και ο Sam Altman, συνιδρυτές της OpenAI, ισχυρίζονται ότι τα τελευταία τους μοντέλα είναι τα πιο έξυπνα στον κόσμο.

Το μοντέλο Gemini της Google κατέκτησε την τρίτη θέση, αφού νίκησε ένα άλλο μοντέλο της OpenAI. Ωστόσο, αυτές οι AI, παρότι ικανές σε πολλές καθημερινές εργασίες, εξακολουθούν να βελτιώνονται στο σκάκι με το Grok να κάνει αρκετά λάθη στις παρτίδες του τελικού, μεταξύ των οποίων και την επαναλαμβανόμενη απώλεια της βασίλισσάς του.

«Μέχρι τους ημιτελικούς, φαινόταν πως τίποτα δεν θα μπορούσε να σταματήσει το Grok 4 στον δρόμο προς την κατάκτηση του τουρνουά», δήλωσε ο Pedro Pinhata, αρθρογράφος του Chess.com. «Αν και υπήρξαν μερικές στιγμές αδυναμίας, η AI του X φαινόταν μακράν ο καλύτερος σκακιστής. Αλλά η ψευδαίσθηση κατέρρευσε την τελευταία ημέρα του τουρνουά».

Ναι, αλλά γιατί η τεχνητή νοημοσύνη παίζει σκάκι;

Το τουρνουά AI σκακιού διεξήχθη στην πλατφόρμα Kaggle, που ανήκει στην Google και επιτρέπει σε επιστήμονες δεδομένων να αξιολογούν τα συστήματά τους μέσω διαγωνισμών. Οκτώ μεγάλα γλωσσικά μοντέλα από τις Anthropic, Google, OpenAI, xAI, καθώς και από τους Κινέζους προγραμματιστές DeepSeek και Moonshot AI, αναμετρήθηκαν μεταξύ τους στο τριήμερο τουρνουά.

Οι προγραμματιστές AI χρησιμοποιούν δοκιμές γνωστές ως “benchmarks” για να εξετάσουν τις δεξιότητες των μοντέλων τους σε τομείς όπως η λογική ή ο προγραμματισμός.

Καθώς είναι παιχνίδια πολύπλοκων κανόνων και στρατηγικής, το σκάκι και το Go (επιτραπέζιο στρατηγικής έχουν συχνά χρησιμοποιηθεί για να αξιολογηθεί η ικανότητα ενός μοντέλου να μαθαίνει πώς να επιτυγχάνει το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα – στην προκειμένη περίπτωση, να υπερνικά αντιπάλους για να κερδίσει.

Ποιος κερδίζει στο τέλος, όμως, άσχετα από το αποτέλεσμα του Grok vs OpenAΙ; O άνθρωπος. Γιατί όπως ήδη είπαμε στην αρχή του κειμένου, έρχεται πάντα πρώτος.

Οι άνθρωποι δημιουργούν τα μοντέλα AI και αυτά με τη σειρά τους καλύπτουν τις ανάγκες των δημιουργών τους οι οποίες, κόντρα στην τεχνολογική άνθιση, είναι πιο ανθρώπινες από ποτέ. Τι ειρωνεία, ε;

Και οι ανάγκες αυτές έχουν να κάνουν επίδειξη δύναμης, το ποιος είναι τελικά πιο ικανός και πιο έξυπνος. Όταν ο Garry Kasparov έλεγε το 1989 ότι πολλοί φοβούνται μήπως οι υπολογιστές πάρουν τον έλεγχο της ζωής μας, σίγουρα δεν είχε στο μυαλό του ότι τα γλωσσικά μοντέλα, πάνω από μια σκακιέρα, θα τσακώνονταν για τα επιχειρηματικά συμφέροντα των δημιουργών τους.

ΣΧΕΤΙΚΟ ΘΕΜΑ