Οι ΗΠΑ σε shutdown: Τι σημαίνει αυτό και ποιους αφορά
- 1 ΟΚΤ 2025
Από τα μεσάνυχτα της Τετάρτης, μεγάλο μέρος της ομοσπονδιακής κυβέρνησης των ΗΠΑ μπήκε και επίσημα σε shutdown, καθώς το Κογκρέσο απέτυχε να εγκρίνει εγκαίρως ένα νέο πακέτο χρηματοδότησης.
Το αποτέλεσμα; Ένα ακόμη επεισόδιο στην πολιτική κρίση που ταλανίζει την Ουάσινγκτον, με ορατές συνέπειες τόσο στην καθημερινότητα εκατοντάδων χιλιάδων εργαζομένων όσο και στην οικονομία.
Οι Ρεπουμπλικάνοι πρότειναν μια προσωρινή λύση για χρηματοδότηση έως τις 21 Νοεμβρίου, όμως οι Δημοκρατικοί αρνήθηκαν να συναινέσουν, απαιτώντας να ενσωματωθούν ρυθμίσεις για την αποκατάσταση περικοπών στο Medicaid και την επέκταση επιδοτήσεων για το πρόγραμμα υγειονομικής περίθαλψης (Affordable Care Act).
Οι Ρεπουμπλικάνοι χαρακτήρισαν τα αιτήματα «εκτός συζήτησης» και μπλόκαραν τη δική τους πρόταση για προσωρινή χρηματοδότηση.
Καθώς καμία από τις δύο πλευρές δε φαίνεται διατεθειμένη να υποχωρήσει και η Βουλή δεν αναμένεται να συνεδριάσει άμεσα, το shutdown δείχνει πως θα έχει διάρκεια. Ομοσπονδιακοί υπάλληλοι και κρατικοί φορείς βρίσκονται πλέον σε ένα ιδιότυπο κενό, με κάθε πλευρά να ρίχνει το φταίξιμο στην άλλη.
Τι σημαίνει όμως ένα shutdown;
Όταν το Κογκρέσο αποτυγχάνει να εγκρίνει προϋπολογισμό, οι ομοσπονδιακές υπηρεσίες υποχρεούνται με βάση τον νόμο, να σταματήσουν τη λειτουργία τους.
Οι εργαζόμενοι που δε θεωρούνται απαραίτητοι τίθενται σε υποχρεωτική άδεια άνευ αποδοχών, ενώ όσοι κρίνονται απαραίτητοι (όπως σε υπηρεσίες ασφάλειας, υγείας και ελέγχου εναέριας κυκλοφορίας) συνεχίζουν να εργάζονται, χωρίς όμως να πληρώνονται μέχρι να λήξει το shutdown.
Υπηρεσίες όπως το ταχυδρομείο, η αστυνομία, υπηρεσίες μετανάστευσης και κοινωνικής ασφάλισης λειτουργούν κανονικά. Όμως, εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενοι βρίσκονται είτε εκτός εργασίας είτε εργάζονται απλήρωτοι, ενώ πλήθος κρατικών υπηρεσιών –από τα εθνικά πάρκα μέχρι τις επιθεωρήσεις τροφίμων– είτε αναστέλλουν τη λειτουργία τους είτε την περιορίζουν.
Γιατί έγινε τώρα το shutdown;
Η νέα οικονομική χρονιά στις ΗΠΑ ξεκίνησε χωρίς να έχει εγκριθεί χρηματοδότηση.
Οι Ρεπουμπλικάνοι, που ελέγχουν το Κογκρέσο, αρνούνται να ενσωματώσουν τις απαιτήσεις των Δημοκρατικών, όπως την παράταση επιδοτήσεων υγείας και την αποκατάσταση περικοπών στη δημόσια ραδιοτηλεόραση.
Από την άλλη, οι Δημοκρατικοί πιέζονται να μην επαναλάβουν το λάθος του Μαρτίου, όταν στήριξαν πρόχειρα έναν προϋπολογισμό χωρίς αντάλλαγμα.
Το αδιέξοδο επιτείνει η στάση του Donald Trump, ο οποίος όχι μόνο δε συμβιβάζεται, αλλά απειλεί με μόνιμες απολύσεις υπαλλήλων, πέραν των 300.000 που έχουν ήδη απολυθεί νωρίτερα μέσα στο έτος. Σε δηλώσεις του, υποστήριξε ότι «ένα shutdown μπορεί να είναι χρήσιμο για να ξεφορτωθούμε όσα πράγματα δε θέλουμε και αυτά είναι πράγματα των Δημοκρατών».
Πόσο μπορεί να κρατήσει αυτή η κατάσταση;
Κανείς δε γνωρίζει. Το 2018, επί προεδρίας Trump και πάλι, το shutdown διήρκεσε 34 ημέρες, καθιστώντας το, το μεγαλύτερο στην ιστορία. Τότε, περίπου 800.000 από τους 2,1 εκατ. ομοσπονδιακούς υπαλλήλους έμειναν χωρίς δουλειά ή μισθό.
Η κατάσταση τώρα μοιάζει ακόμα πιο κρίσιμη. Το γραφείο Προϋπολογισμού του Λευκού Οίκου έχει δώσει εντολή στις υπηρεσίες να προετοιμαστούν όχι απλώς για προσωρινές άδειες, αλλά για μόνιμες απολύσεις, σε προγράμματα που δεν «συμβαδίζουν με τις προτεραιότητες του προέδρου».
Η αναδιοργάνωση αυτή εντάσσεται στη γενικότερη πολιτική μείωσης του δημοσίου τομέα υπό την «διεύθυνση» του Elon Musk (ο οποίος πλέον έχει απομακρυνθεί), επικεφαλής του νέου τμήματος «αποδοτικότητας της κυβέρνησης».
Οι Δημοκρατικοί απάντησαν μέσω του Hakeem Jeffries ξεκαθαρίζοντας πως το κόμμα τους «δεν εκβιάζεται», ενώ δύο μεγάλες ομοσπονδίες εργαζομένων προσέφυγαν ήδη στη δικαιοσύνη εναντίον της κυβέρνησης Trump για παράνομες απειλές απόλυσης.
Ποιος πληρώνει τα σπασμένα;
Η απάντηση είναι απλή: οι πολίτες. Το shutdown επηρεάζει εκατοντάδες υπηρεσίες, από την καθυστέρηση επιδομάτων και ελέγχων τροφίμων μέχρι τις αναβολές σε ακροάσεις μεταναστών. Το 2019, πολλά εθνικά πάρκα στις ΗΠΑ είχαν σοβαρά προβλήματα καθαριότητας, υποστελέχωσης, ακόμα και θανάτους.
Και ενώ η ευρύτερη οικονομία μπορεί να μην επηρεαστεί άμεσα, οι αναλυτές προειδοποιούν ότι μια παρατεταμένη διακοπή θα μπορούσε να επιβραδύνει την ανάπτυξη, να δημιουργήσει αβεβαιότητα στις αγορές και να διαβρώσει ακόμα περισσότερο την εμπιστοσύνη των πολιτών στο κράτος.
Ακολουθήστε το OneMan στο Google News και μάθετε τις σημαντικότερες ειδήσεις.