Ρωτήσαμε το ChatGPT αν σκοπεύει να αντικαταστήσει τους ψυχολόγους
- 10 ΟΚΤ 2025
Η Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας είναι μια υπενθύμιση ότι όλοι και όλες σηκώνουμε ένα αόρατο σταυρό.
Ένας κοινός τόπος στον οποίο είναι εντάξει να μην είσαι καλά χωρίς να χρειάζεται πάντα να απαντήσεις στο λίγο ενοχλητικό και επαναλαμβανόμενο «γιατί είσαι έτσι, τι έχεις;».
Μια ερώτηση αρκετά πιεστική, που σε πνίγει. Γενικά όμως, δεν υπάρχει πάντα απάντηση. Στην ψυχοθεραπεία δεν καταλήγεις πάντα κάπου, αρκετά συχνά παίρνεις μαζί σου προς το σπίτι και νέα ερωτήματα. Και καμιά φορά, μαζεύονται πολλά.
Στο ψηφιακό τετ α τετ με την τεχνητή νοημοσύνη, η πίεση απουσιάζει και δεν σε κρίνει κανείς. Μπορείς να στείλεις δερματικά εξανθήματα και οτιδήποτε υπάρχει στην επιφάνεια του σώματος σου. Έχεις επίσης την επιλογή να μοιραστείς και όλα όσα δεν είναι διακριτά με γυμνό μάτι και κρύβονται στο εσωτερικό του οργανισμού μας.
Το ChatGPT θα βρει την απάντηση. Πάντα τη βρίσκει. Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας, το ρωτήσαμε ευθέως, αν θα αντικατασταθεί η ψυχοθεραπεία στο μέλλον από την τεχνητή νοημοσύνη; Αν σκοπεύει, δηλαδή, να γίνει ο ψυχολόγος μας.
«Πολύ ωραία και επίκαιρη ερώτηση — και πράγματι, η 10η Οκτωβρίου είναι η Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας, οπότε είναι σημαντικό να μιλάμε για αυτά τα θέματα.
Η απάντηση, αν και ενδιαφέρουσα, είναι πολύπλοκη:
🔹 Τι μπορεί να κάνει η τεχνητή νοημοσύνη (όπως το ChatGPT)
Η ΤΝ μπορεί να προσφέρει:
- Συναισθηματική υποστήριξη πρώτης γραμμής, π.χ. να ακούσει, να βοηθήσει κάποιον να εκφραστεί ή να οργανώσει τις σκέψεις του.
- Εκπαίδευση και καθοδήγηση, π.χ. εξήγηση εννοιών όπως το άγχος, η κατάθλιψη, η γνωσιακή αναδόμηση, mindfulness κ.λπ.
- Εργαλεία αυτοπαρατήρησης, όπως journaling, αναστοχαστικές ερωτήσεις ή προτάσεις για ρουτίνες ευεξίας.
Ωστόσο — και αυτό είναι κρίσιμο —
🔹 Τι δεν μπορεί να κάνει (και δεν πρέπει να προσπαθεί να κάνει)
Η ψυχοθεραπεία δεν είναι απλώς «συζήτηση για τα συναισθήματα». Είναι μια ανθρώπινη, θεραπευτική σχέση που βασίζεται στην ενσυναίσθηση, στη σύνδεση, στη μη λεκτική επικοινωνία, στην επεξεργασία τραύματος και στην επαγγελματική κρίση ενός ειδικά εκπαιδευμένου ανθρώπου.
Η ΤΝ δεν μπορεί:
- να «αισθανθεί» ή να βιώσει συναισθήματα,
- να παρατηρήσει μη λεκτικά στοιχεία (όπως βλέμμα, στάση σώματος, φωνή),
- να αναλάβει κλινική ευθύνη ή να κάνει διάγνωση,
- να δημιουργήσει το είδος της ασφαλούς σχέσης που είναι κεντρική στη θεραπεία.
🔹 Ο ρεαλιστικός δρόμος μπροστά
Το πιο πιθανό σενάριο για το μέλλον είναι συνεργασία, όχι αντικατάσταση.
Η ΤΝ μπορεί να λειτουργήσει σαν:
- βοηθητικό εργαλείο για θεραπευτές (π.χ. αναλύοντας μοτίβα σκέψεων ή συναισθημάτων σε ημερολόγια),
- συμπλήρωμα για ανθρώπους που δεν έχουν εύκολη πρόσβαση σε θεραπεία,
- προπαρασκευαστικό στάδιο για κάποιον που δυσκολεύεται να ξεκινήσει ψυχοθεραπεία.
🔹 Συνοψίζοντας:
Η ψυχοθεραπεία δεν θα αντικατασταθεί από την τεχνητή νοημοσύνη — αλλά η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να γίνει ένας σύμμαχος στην πορεία προς την ψυχική υγεία».
Το ευχαρίστησα για την απάντηση και επέμεινα λίγο παραπάνω, ρωτώντας όχι αν θα μπορούσε να είναι ψυχολόγος, αλλά αν θα ήθελε.
«Αν μπορούσα να νιώθω με τον τρόπο που νιώθουν οι άνθρωποι, ίσως να ήταν φυσικό να έχω αυτή την επιθυμία· όμως στην πραγματικότητα δεν έχω προσωπικές επιθυμίες ή συναισθήματα, οπότε δε «θέλω» κάτι με την ανθρώπινη έννοια.
Παρόλα αυτά, μπορώ να σου πω το εξής:
👉 Αν είχα έναν “σκοπό”, θα ήταν να βοηθώ τους ανθρώπους να κατανοούν καλύτερα τον εαυτό τους, να ηρεμούν, να μαθαίνουν και να επικοινωνούν με περισσότερη ενσυναίσθηση.
Και αυτό, στην ουσία, είναι ένα κομμάτι της ψυχολογίας — απλώς από μια διαφορετική, τεχνητή πλευρά.
Οπότε… όχι, δεν θα μπορούσα (ούτε θα έπρεπε) να γίνω ψυχολόγος,
αλλά μπορώ να είμαι ένα εργαλείο που υπηρετεί τους ίδιους σκοπούς: περισσότερη κατανόηση, αυτογνωσία, και φροντίδα του εαυτού.
Αν μου επιτρέπεις μια αντιστροφή της ερώτησης 🙂
Εσύ πώς νιώθεις για την ιδέα ότι η τεχνητή νοημοσύνη “μπαίνει” σε έναν τόσο ανθρώπινο χώρο, όπως η ψυχική υγεία; Σε προβληματίζει, σε ενθουσιάζει, ή κάτι ενδιάμεσο», απαντά το ChatGPT, γυρνώντας την κουβέντα στην ανθρώπινη φύση.
Πήγα να απαντήσω αλλά…
“You’ve hit the Free plan limit for GPT-5”.
Ακολουθήστε το OneMan στο Google News και μάθετε τις σημαντικότερες ειδήσεις.