© Yorgos Karahalis / AP
EXPLAINED

Τι είναι η Ψυχρή Λίμνη που φέρνει καταιγίδες και πτώση θερμοκρασίας στη χώρα

Το φαινόμενο έχει ήδη προκαλέσει τα πρώτα προβλήματα στη Βόρεια Ελλάδα. Πώς όμως δημιουργείται, πόσο συχνό είναι και ποιες περιοχές θα επηρεάσει πιο άμεσα;

Η επιδείνωση του καιρού σε όλη τη χώρα έχει ήδη ξεκινήσει και η αιτία της έχει ονοματεπώνυμο: Σύμφωνα με τα δελτία καιρού η ψυχρή λίμνη θα φέρει ισχυρές καταιγίδες σε όλη τη χώρα και ήδη στη Βόρεια Ελλάδα το φαινόμενο έχει ξεκινήσει την επέλασή του.

Από σήμερα Δευτέρα και μέχρι την Τετάρτη 6 Σεπτεμβρίου, σύμφωνα με πρόγνωση του Meteo.gr, το φαινόμενο λίμνη θα προκαλέσει ατμοσφαιρική διαταραχή.

Ας δούμε παρακάτω τι ακριβώς είναι.

Τι είναι η ψυχρή λίμνη;

Σύμφωνα με παλαιότερη ανάλυση του μετεωρολόγου Κλέαρχου Μαρουσάκη: «Με τον όρο “ψυχρή λίμνη” αναφερόμαστε σε μια “κλειστή” περιοχή στη μέση και ανώτερη ατμόσφαιρα όπου η θερμοκρασία του αέρα υποχωρεί απότομα προκαλώντας μεγάλη διαφορά θερμοκρασίας στον αέρα που βρίσκεται κοντά στην επιφάνεια της Γης και στον αέρα που βρίσκεται πιο ψηλά.

Αυτή η θερμοκρασιακή αντίθεση με τη σειρά της δημιουργεί έντονη ατμοσφαιρική αστάθεια με αποτέλεσμα την ανάπτυξη καταιγίδων που υπό προϋποθέσεις μπορεί να γίνουν πολύ επικίνδυνες».

Γιατί γίνεται πιο έντονο το φαινόμενο στη Μεσόγειο;

Το meteo.gr τα προηγούμενα χρόνια είχε δώσει μια ακόμη εξήγηση σχετικά με την ένταση του φαινομένου στο μεσογειακό κλίμα. Η θέση της ατμοσφαιρικής διαταραχής σε συνδυασμό με τις θερμές θάλασσες της εποχής, προσδίδουν αυξημένη δυναμική στα καιρικά φαινόμενα.

Πρόκειται για καταιγίδες αέριας μάζας, που αναπτύσσονται είτε λόγω της έντονης θέρμανσης του εδάφους και του προσκείμενου σε αυτό αέρα κατά τη θερινή περίοδο του έτους (θερμικές καταιγίδες), είτε λόγω ύπαρξης αρκετά ψυχρών αερίων μαζών στα μέσα στρώματα της ατμόσφαιρας (δυναμικές καταιγίδες).

Πότε λαμβάνει χώρα συνήθως το φαινόμενο;

Όπως έχει αναφέρει σε παλαιότερη ανάρτησή του, το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, καταιγίδες αέριας μάζας εκδηλώνονται συνήθως πάνω από ηπειρωτικές περιοχές κατά τις μεσημβρινές και πρώτες απογευματινές ώρες, από τον Μάιο έως και τον Σεπτέμβριο.


© Petros Giannakouris / AP / Tayla Kohler / Unsplash

Πώς σχηματίζεται το φαινόμενο;

Το έδαφος χάνει ενέργεια με ακτινοβολία και ο αέρας που έρχεται σε επαφή με αυτό ψύχεται με αγωγή μέχρι την ανατολή του ήλιου. Όταν αυτή η διαδικασία συμβαίνει σε πλαγιές βουνών, ο αέρας που ψύχεται γίνεται πυκνότερος από τον αέρα που βρίσκεται πιο μακριά και βυθίζεται προς τα κάτω δημιουργώντας έναν καταβατικό άνεμο. Όταν ο ψυχρός αέρας φτάσει σε μια σχετικά επίπεδη περιοχή ή σε μια κοιλάδα, επιβραδύνεται και συσσωρεύεται όπως σε μια λίμνη.

Τα τεχνητά εμπόδια μπορούν επίσης να προωθήσουν τον σχηματισμό του φαινομένου. Για παράδειγμα, οι σιδηροδρομικές γραμμές ή οι δρόμοι σε ένα τοπίο με μικρή κλίση, τα αναχώματα μπορεί να είναι αρκετά ψηλά ώστε να αιχμαλωτίζουν τον ψυχρό αέρα σε μια περιοχή.

Ποιες περιοχές αναμένεται να πληγούν

Tη Δευτέρα 04.09.2023:

  • Βροχές και καταιγίδες κυρίως στα ηπειρωτικά, στο Ιόνιο, στο Βορειοδυτικό Αιγαίο και τοπικά στα Δωδεκάνησα. Τα φαινόμενα στη Θράκη θα είναι τοπικά και περιορισμένα.
  • Σημαντική πτώση της θερμοκρασίας έως 8-10 βαθμούς Κελσίου κυρίως στα ηπειρωτικά.
  • Άνεμοι έως 6-7 μποφόρ στα πελάγη.

Το χρονικό διάστημα από την Τρίτη 05.09.2023 έως την Τετάρτη 06.09.2023 αναμένονται:

  • Βροχές και καταιγίδες στο μεγαλύτερο μέρος της χώρας, εκτός από τα νότια νησιωτικά τμήματα όπου τα φαινόμενα θα είναι τοπικά.
  • Οι βροχές και οι καταιγίδες σε τμήματα της Θεσσαλίας, στις Σποράδες, στην Εύβοια, στην Ανατολική Στερεά, στη Χαλκιδική και στα νοτιοδυτικά τμήματα της Κεντρικής Μακεδονίας θα είναι
  • Ισχυρές και με μεγάλη διάρκεια με αυξημένη την πιθανότητα εκδήλωσης σημαντικών υψών βροχόπτωσης σε μικρό χρονικό διάστημα αυξάνοντας την πιθανότητα εκδήλωσης πλημμυρικών επεισοδίων.

Σύμφωνα με την κατηγοριοποίηση του επεισοδίου βροχόπτωσης (RPI), η οποία εφαρμόζεται από τη μονάδα Meteo του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, το αναμενόμενο επεισόδιο βροχόπτωσης κατατάσσεται στην Κατηγορία 5 (Ακραία).