Τι είναι το Μαύρο Φεγγάρι που θα δούμε το Σάββατο στον ουρανό
- 22 ΑΥΓ 2025
Ένα σπάνιο και εντυπωσιακό αστρονομικό φαινόμενο επιστρέφει το Σάββατο 23 Αυγούστου, κερδίζοντας την προσοχή τόσο των επιστημόνων όσο και των φίλων της παρατήρησης του ουρανού.
Το λεγόμενο «Μαύρο Φεγγαρι», δεν αποτελεί επιστημονικό όρο με αυστηρό ορισμό, αλλά μια λαϊκή περιγραφή για περιπτώσεις Νέας Σελήνης που δεν συμβαίνουν συχνά. Συνήθως αναφέρεται είτε στη δεύτερη Νέα Σελήνη μέσα στον ίδιο ημερολογιακό μήνα είτε, πιο σπάνια, στην τρίτη Νέα Σελήνη μιας εποχής (δηλαδή σε ένα διάστημα τριών μηνών) που περιλαμβάνει συνολικά τέσσερις.
Στις 23 Αυγούστου 2025 θα βιώσουμε ακριβώς αυτό το σπανιότερο σενάριο: είναι η τρίτη Νέα Σελήνη του καλοκαιριού, μιας περιόδου που περιλαμβάνει τέσσερις συνολικά (25 Ιουνίου, 24 Ιουλίου, 23 Αυγούστου και 21 Σεπτεμβρίου).
Η ιδιαιτερότητα του φαινομένου είναι ότι δεν μπορούμε να δούμε το ίδιο το φεγγάρι. Κατά τη Νέα Σελήνη, η φωτεινή πλευρά της Σελήνης βρίσκεται στραμμένη προς τον Ήλιο, αφήνοντας το νυχτερινό μας ουρανό χωρίς το γνώριμο σεληνόφως. Αν και αυτό σημαίνει πως το Μαύρο Φεγγάρι είναι «αόρατο», η απουσία της φωτεινής του παρουσίας δημιουργεί τις πιο κατάλληλες συνθήκες για παρατήρηση του σύμπαντος. Ο ουρανός γίνεται πιο καθαρός, αποκαλύπτοντας άστρα που συνήθως κρύβονται από τη λάμψη της Σελήνης, ενώ η αχνή λωρίδα του Γαλαξία μας ξεχωρίζει με θεαματική ένταση.
Το φαινόμενο αυτό συμπίπτει χρονικά και με το τέλος της βροχής διαττόντων αστέρων των Περσειδών, γεγονός που ενισχύει την εμπειρία. Ένας ουρανός απαλλαγμένος από το φεγγαρόφως προσφέρει τη δυνατότητα να δούμε περισσότερους μετεωρίτες να διασχίζουν το νυχτερινό στερέωμα, κάτι που καθιστά την περίοδο αυτή ιδανική για νυχτερινή παρατήρηση. Έτσι, ενώ το Μαύρο Φεγγάρι από μόνο του δεν είναι ορατό, η παρουσία του γίνεται αισθητή μέσα από την απουσία φωτός που χαρίζει χώρο σε άλλα ουράνια θεάματα.
Πέρα από την επιστημονική του σημασία, το Μαύρο Φεγγάρι έχει αποκτήσει και έναν πολιτισμικό συμβολισμό. Σε πολλές παραδόσεις έχει συνδεθεί με μυστήριο, ανανέωση και εσωτερική αλλαγή. Στον σύγχρονο κόσμο, λόγω της σπανιότητάς του, έχει αποκτήσει και έναν αέρα μυθολογίας, προκαλώντας δέος και θαυμασμό. Παράλληλα, μελέτες έχουν δείξει ότι οι φάσεις της Σελήνης μπορούν να επηρεάσουν τον ύπνο μας και τους κιρκαδικούς ρυθμούς. Έτσι, ακόμη και αν το Μαύρο Φεγγάρι είναι αόρατο, ενδέχεται να αφήνει ένα ανεπαίσθητο αποτύπωμα στην καθημερινότητά μας.
Το επόμενο Μαύρο Φεγγάρι αυτού του τύπου θα εμφανιστεί αρκετά αργότερα, στα τέλη Αυγούστου του 2028. Γι’ αυτό, η φετινή αποτελεί μια μοναδική ευκαιρία να στραφούμε στον ουρανό, όχι για να δούμε το ίδιο το φεγγάρι, αλλά για να απολαύσουμε τα αστέρια, τους αστερισμούς και τις τελευταίες διάττοντες του καλοκαιριού.
