Το scrolling στο TikTok μπορεί να προκαλέσει κυριολεκτικό brain rot
- 24 ΝΟΕ 2025
Το 2024 αναδείχθηκε λέξη της χρονιάς από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. Τώρα, μία νέα μελέτη δείχνει πόσο επικίνδυνα συνδέεται με την υπερκατανάλωση διαδικτυακού περιεχομένου στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Ο λόγος φυσικά για το brain rot, ελληνιστί «εγκεφαλική σήψη», όπως ορίζεται «η υποτιθέμενη επιδείνωση της ψυχικής ή διανοητικής κατάστασης ενός ατόμου, η οποία θεωρείται αποτέλεσμα της υπερκατανάλωσης υλικού που θεωρείται ασήμαντο».
Και τι θεωρείται ασήμαντο; Το σύντομης διάρκειας περιεχόμενο, από τα βίντεο στο TikTok μέχρι τα Instagram Reels και τα YouTube Shorts, που σκρολάρεις καθημερινά και με τις ώρες.
Σύμφωνα λοιπόν με νέα μελέτη, το σύντομο περιεχόμενο μπορεί να έχει αξιοσημείωτη επίδραση στον τρόπο λειτουργίας του εγκεφάλου μας, καθώς τροφοδοτείται με εικόνες και βίντεο που μπορεί φαινομενικά να μας χαλαρώνουν, αλλά καταλήγουν να κουράζουν το σημαντικότερο ίσως όργανο του ανθρώπινου σώματος. Λες και δεν του έφταναν οι χιλιάδες σκέψεις που κάνεις καθημερινά και του ζητάς να διαχειριστεί.
Η έρευνα, που δημοσιεύθηκε από την Αμερικανική Ψυχολογική Εταιρεία, ανέλυσε δεδομένα από 98.299 συμμετέχοντες σε 71 διαφορετικές μελέτες, εξετάζοντας τη σχέση ανάμεσα στη χρήση σύντομων βίντεο και τη γνωστική λειτουργία αλλά και την ψυχική υγεία.
Τα ευρήματα μιλούν από μόνα τους: η αυξημένη κατανάλωση short-form περιεχομένου συνδέθηκε σταθερά με χαμηλότερες επιδόσεις στις γνωστικές λειτουργίες, ιδίως όσον αφορά την προσοχή και τον έλεγχο παρορμήσεων, τις δεξιότητες δηλαδή εκείνες που μας βοηθούν να παραμένουμε συγκεντρωμένοι και να αντιστεκόμαστε στις περισπασμούς.
Η μελέτη δεν υποστηρίζει ότι αυτές οι εφαρμογές αναδιαμορφώνουν εντελώς τον εγκέφαλό μας, αλλά καταγράφει ένα σαφές μοτίβο: όσο περισσότερο κάνεις scroll, τόσο πιο δύσκολο γίνεται να συγκεντρωθείς.
Οι ερευνητές εντόπισαν επίσης συσχετίσεις ανάμεσα στην αυξημένη χρήση short-form περιεχομένου και τις διάφορες πτυχές της ψυχικής ευεξίας, όπως υψηλότερα επίπεδα άγχους, περισσότερο στρες, διαταραχές ύπνου και γενικότερη πτώση της διάθεσης, αν και αυτές οι επιπτώσεις τείνουν να είναι ασθενέστερες από τις γνωστικές.
Όσον αφορά την αυτοεκτίμηση και την εικόνα σώματος, τα δεδομένα δεν δίνουν ξεκάθαρη απάντηση. Η μελέτη δεν διαπίστωσε ισχυρή συσχέτιση σε καμία από τις δύο περιπτώσεις, γεγονός που δείχνει ότι δεν έχουμε ακόμη πλήρη εικόνα για το πώς ο συνεχής βομβαρδισμός με σύντομο περιεχόμενο επηρεάζει τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε τον εαυτό μας.
Aκολουθήστε το OneMan στο Google News και μάθετε τις σημαντικότερες ειδήσεις.