Η άβολη στιγμή που μαθαίνεις ότι η λέξη clue είναι ελληνικής προέλευσης

Όλοι ζούμε μέσα στα social media, γιατί υπάρχει περιεχόμενο για όλους. Μπορείς να περάσεις την ώρα σου, scrollαροντας shorts με ό,τι μπορεί να σε ενδιαφέρει – ή και όχι.

Στην ατελείωτη λίστα της προσφοράς, υπάρχουν και εκπαιδευτικά βίντεο, με ειδικούς να εξηγούν πράγματα που αφορούν την «τέχνη» τους και τον σύγχρονο άνθρωπο. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το Tech Support του Wired, όπου επιστήμονες απαντούν σε ερωτήσεις που κάνουν χρήστες των social media. Εν πολλοίς, πρόκειται για απορίες που κάποια στιγμή είχαμε όλοι μας.

Για παράδειγμα, τι συμβαίνει με τις λέξεις που χρησιμοποιούμε και συχνά αλλάζουν τρόπο γραφής ή και έννοιας. Αλήθεια, εσύ πώς γράφεις το τρένο/τραίνο;

Τελευταίος καλεσμένος του Wired, ήταν ο Dr. Stephen Turton, επίκουρος ερευνητής του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ, που κάθε χρόνο προσθέτει νέες λέξεις στο λεξικό του.

Μεταξύ όσων εξήγησε ήταν και η ελληνική ρίζα της λέξης clue.

Όπως λέει «αρχικά σήμαινε “κουβάρι νήματος”. Στο Μεσαίωνα ωστόσο, συνδέθηκε με τον ελληνικό μύθο του Θησέα, ο οποίος χρησιμοποίησε ένα κουβάρι νήματος για να βρει το δρόμο του εντός και εντός του λαβύρινθου του Μινώταυρου: όταν μπήκε στον λαβύρινθο, άρχισε να ξετυλίγει το κουβάρι και όταν ήθελε να βγει από αυτόν, ξεκίνησε να το τυλίγει.

Έκτοτε, το clue σημαίνει “κάτι που σε βοηθά να οδηγηθείς προς την επίλυση ενός προβλήματος”. Αυτό είναι σήμερα, το μόνο νόημα της λέξης».

Γιατί αλλάζει η έννοια των λέξεων μέσα στα χρόνια

Χρήστες των social media ζήτησαν από τον ειδικό να εξηγήσει και το λόγο που το νόημα των λέξεων αλλάζει μέσα στα χρόνια. Είπε ότι «η σημασιολογική αλλαγή είναι συχνό χαρακτηριστικό όλων των “ζωντανών” (αυτών που έχουν επιβιώσει και μιλάμε σήμερα) γλωσσών

Υπάρχει ένας αριθμός κοινών διαδικασιών, μέσω των οποίων οι λέξεις αλλάζουν το νόημα τους. Μια είναι η εστίαση: σημαίνει πως η έννοια της λέξης γίνεται πιο συγκεκριμένη.

Για παράδειγμα, η λέξη girl στην Παλαιά Αγγλική γλώσσα, σήμαινε παιδί του όποιου φύλου. Με τον καιρό περιορίστηκε στο κορίτσι.

Υπάρχει μια άλλη διαδικασία που λέγεται broadening. Συμβαίνει όταν η έννοια μιας λέξης γίνεται πιο γενική. Για παράδειγμα, το bird αρχικά σήμαινε κοτοπουλάκι, το μικρό πουλί που είναι ακόμα στη φωλιά του. Πολύ αργότερα, έγινε το πουλερικό κάθε ηλικίας, που έως τότε αναφερόταν ως fowl.

Μια τρίτη διαδικασία μέσω της οποίας γίνεται η σημασιολογική αλλαγή είναι η βελτίωση: σε αυτήν την περίπτωση η έννοια γίνεται πιο θετική, μέσα στα χρόνια. Η λέξη nice αρχικά σήμαινε μωρός, ανόητος. Εξελίχθηκε σε ιδιότροπος, έπειτα σε σχολαστικός, ακολούθως σε εκλεπτυσμένος και μετά σε ελκυστικός.

Η αντίθετη διαδρομή της βελτίωσης, είναι η επιδείνωση. Είναι όταν μια λέξη αποκτά περισσότερο αρνητική σημασία. Αυτό συνέβη με τη λέξη silly, που αρχικά σήμαινε ευλογημένος, άγιος. Εξελίχθηκε σε αθώος ή άκακος, έπειτα σε ανίκανος και κατέληξε σε ανόητος».

ΣΧΕΤΙΚΟ ΘΕΜΑ