© AP / Dmitri Lovetsky
ΚΟΣΜΟΣ

Ματωμένο Φεγγάρι: Η θεαματική έκλειψη ανά τον κόσμο

Εντυπωσιακές εικόνες από την τελευταία ολική σεληνιακή έκλειψη του έτους, όταν ένα απρόσμενο πορφυρό χρώμα εμφανίστηκε στον νυχτερινό ουρανό και ο χρόνος σαν να πάγωσε.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: © ASSOCIATED PRESS

Για ολόκληρες χιλιετίες, η σελήνη κατείχε θέση υψηλής σημασίας στις ανθρώπινες κοινωνίες. Στο φαινόμενο της ολικής έκλειψης, δε, αποδίδονταν επιπλέον μυστηριακές και συμβολικές ιδιότητες.

Στην Αρχαία Ελλάδα, για παράδειγμα, οι ολικές εκλείψεις θεωρούνταν σημάδια θεϊκής παρέμβασης· μάλιστα, ο Ηρόδοτος αναφέρει ότι η έκλειψη του 585 π.Χ. σταμάτησε τον πόλεμο μεταξύ των Μήδων και των Λυδών, καθώς οι ηγέτες την αναγνώρισαν ως θεόσταλτο μήνυμα.

Στην κουλτούρα της Ινδίας, από την άλλη, υπάρχει μέχρι σήμερα η πίστη πως η σεληνιακή έκλειψη (“Chandra Grahan”) ταυτίζεται με την πνευματική και σωματική κάθαρση, σε σημείο που αρνούνται την τροφή και το νερό κατά τη διάρκεια αυτής τη νύχτας.

Για τους αυτόχθονες πληθυσμούς στο Ναβάχο, η ίδια νύχτα θεωρείται περίοδος αναγέννησης και περισυλλογής, ενώ για τους Ίνκας ήταν περίοδος ενεργειακών συγκρούσεων και αναταραχών.

Όπως και να έχει, το εντυπωσιακό ουράνιο φαινόμενο κατά το οποίο ο δορυφόρος της Γης πρώτα εξαφανίζεται κι έπειτα από λίγο αποκαλύπτεται στην πιο μεγάλη, πιο φωτεινή εκδοχή του, ανέκαθεν τραβούσε τα βλέμματα και τη φαντασία των ανθρώπων. Σε ένα βαθμό, το ίδιο συνεχίζει να συμβαίνει μέχρι και σήμερα, ακόμη και στα αστικά κέντρα της Δύσης όπως η Αθήνα· σαν να σταματάει ο χρόνος μπροστά σε αυτή την ιδιαίτερη συμπαντική στιγμή και όλα τα βλέμματα του κόσμου, όπου και αν τυχαίνει να βρίσκονται εκείνη την ώρα, στρέφονται με δέος προς τον ουρανό – ή έστω, στις ιστορίες φίλων και γνωστών στο Instagram, πλέον.

Μια τέτοια περίπτωση αποτέλεσε το βράδυ της πρώτης Κυριακής του Σεπτεμβρίου (7/9).

Εντυπωσιακές φωτογραφίες απ’ το περίφημο «ματωμένο φεγγάρι» κατέκλυσαν το feed των social media, κόσμος χάρηκε το σπάνιο φαινόμενο καθισμένος σε μπαλκόνια, πηγαίνοντας μια βόλτα στην παραλία ή στους λόφους της πόλης, συμμετέχοντας στις δράσεις του Αστεροσκοπείο, ενδεχομένως και χωρίς να το προσχεδιάσει καν, αλλά από καθαρή τύχη, όπως π.χ. εκείνος οδηγούσε και εμφανίστηκε μπροστά του ένα απρόσμενα πορφυρό χρώμα στο σκοτάδι της νύχτας.

Βέβαια, για να είμαστε ρεαλιστές, υπήρξαν και εκείνοι που παρέμειναν εκτός απ’ τη σφαίρα «επιρροής» αυτής της έκλειψης, συνεχίζοντας απτόητοι να παρακολουθούν την Εθνική από το καναπέ τους – κρίμα για τους ίδιους, δηλαδή.

Το φαινόμενο ήταν πραγματικά συγκλονιστικό – οι φάσεις, τα χρώματα, οι εικόνες σε συνδυασμό με το τοπίο. Ο απανταχού κόσμος της φωτογραφικής τέχνης έκανε και πάλι το χρέος του, αποτυπώνοντας το μοναδικό αυτό φαινόμενο και αποκαλύπτοντας παράλληλα τα πολλά και διαφορετικά «πρόσωπα» που πήρε, ανάλογα με το πού ακριβώς βρισκόσουν.

 

Τι ήταν αυτό το οποίο συνέβη; Δύο αστρονομικά φαινόμενα που συνέπεσαν.

Συγκεκριμένα, το φθινοπωρινό «Φεγγάρι του Τρύγου» (όπως αποκαλείται) συνδυάστηκε με ολική έκλειψη Σελήνης. Έτσι, στο χρονικό σημείο κορύφωσης του φαινομένου, ο δορυφόρος της Γης απέκτησε ένα σπάνιο βαθύ κόκκινο χρώμα – χρώμα το οποίο αποδίδεται στο ότι η ατμόσφαιρα φιλτράρει μεν τα μπλε μήκη κύματος αλλά όχι το κόκκινο φως.

Αμέσως μετά, στη μερική φάση, μόνο ένα μέρος της Σελήνης βρισκόταν στη σκιά και έτσι, όπως άλλαζαν θέση τα ουράνια σώματα, το φεγγάρι άρχισε να αποκαλύπτεται με γρήγορο ρυθμό, φτάνοντας μέσα σε λίγη ώρα στην πλήρη εικόνα του, γεμάτο και ολόφωτο.

Σαν να παρατηρούσες έναν κύκλο σελήνης σε timelapse.

Εάν ανήκεις στην κατηγορία ανθρώπων που δεν παρακολουθήσαν ζωντανά το φαινόμενο, δεν υπάρχει κανένας λόγος άγχους ή ανησυχίας. Α., επειδή ζούμε στην εποχή του ίντερνετ οπότε υπάρχουν τα φωτογραφικά πρακτορεία, και Β., επειδή αυτή τη στιγμή βρισκόμαστε πλέον στην επαύριο της πανσελήνου και της ολικής έκλειψης – μια περίοδος που συνδεόταν ανέκαθεν με την ολοκλήρωση.

Και για να ολοκληρωθείς κοιτώντας μπροστά, πολλές φορές χρειάζεται αναγκαστικά να αφήσεις κάτι πίσω.