Το νέο Μεγάλο Αιγυπτιακό Μουσείο, ένας άθλος που επιτεύχθηκε

Έπειτα από μια μαραθώνια διαδικασία σχεδιασμών, αναθεωρήσεων και εργασιών που διήρκησε είκοσι ολόκληρα χρόνια, το φαραωνικού μεγέθους Grand Egyptian Museum (GEM), ή αλλιώς Μεγάλο Αιγυπτιακό Μουσείο, είναι γεγονός – το μουσείο που φιλοδοξεί να πρωταγωνιστήσει στον τουρισμό της Αιγύπτου (με περίπου 7 εκατομ. αναμενόμενους επισκέπτες ετησίως) αποκαλύφθηκε στα εγκαίνια της 1ης Νοεμβρίου μετά πλήρης λαμπρότητας και με την παρουσία ηγετών απ’ όλο τον κόσμο, ανάμεσα στους οποίους και ο Κυριάκος Μητσοτάκης.

«Όλοι μας φανταστήκαμε και ονειρευτήκαμε αυτό το έργο, αναρωτηθήκαμε αν πράγματι θα μπορούσε να υλοποιηθεί και αν τελικά θα ήμασταν οι ίδιοι παρόντες αυτή τη μεγάλη μέρα», δήλωσε ο πρωθυπουργός της χώρας Mostafa Madbouly, αφήνοντας έτσι ένα σχόλιο για τις αμφιβολίες που είχαν καλλιεργηθεί εσωτερικά για το φιλόδοξο όραμα και τις πολλές δυσκολίες που ανέκυψαν ανά τα χρόνια, από το μακρινό 2002 όταν εγκρίθηκε επίσημα το έργο από την αιγυπτιακή κυβέρνηση.

Στο ενδιάμεσο από εκείνο το έτος μέχρι τα πολυπόθητα εγκαίνια του GEM, να σημειώσουμε, έχει αλλάξει συθέμελα το τοπίο στην Αίγυπτο.

Έχει μεσολαβήσει η Αραβική Άνοιξη του 2011 και η ανάληψη του έργου από το νεοσύστατο Υπουργείο Αρχαιοτήτων του κράτους, με σαφώς πιο μοντέρνα μουσειολογική προσέγγιση. Αργότερα, στο υπουργείο αυτό συγχωνεύτηκε και το Υπουργείο Τουρισμού, αλλάζοντας ξανά τον στόχο του μουσείου. Παράλληλα, μεσολάβησαν οι καθυστερήσεις από την πανδημία και την τρέχουσα κλιμάκωση των εντάσεων στην ευρύτερη Μέση Ανατολή.

Και μαζί με όλα αυτά, η ίδια η φύση του έργου δημιουργούσε απαιτήσεις χωρίς προηγούμενο σε σχέση π.χ. με τη θεμελίωση και την αντισεισμική προστασία είτε τις απαιτήσεις συντήρησης (ειδικά για τα περιβόητα αντικείμενα του Τουταγχαμών), «ξεχειλώνοντας» όχι μόνο το χρονοδιάγραμμα αλλά και το τελικό κόστος του έργου, από τα 550 εκατ. δολάρια στο αστρονομικό 1 δισ. που εξασφαλίστηκε με διεθνή χρηματοδότηση, κυρίως από την Ιαπωνία. Όπως και να έχει, ήταν ένας κατασκευαστικός άθλος.

Εντούτοις, το αποτέλεσμα δικαιώνει την αναμονή, όπως μεταφέρουν δημοσιογράφοι διεθνών Μέσων από την επίσκεψή τους στο γιγαντιαίο μουσείο που σημαίνει ένα ιστορικό ορόσημο για την ανάπτυξη της Αιγύπτου. Καλύπτοντας μια έκταση περίπου 480.000 τ.μ. (όσο 70 γήπεδα ποδοσφαίρου), το GEM αποτελεί το μεγαλύτερο από άποψη μεγέθους αρχαιολογικό μουσείο του κόσμου και είναι αφιερωμένο αποκλειστικά στον αιγυπτιακό πολιτισμό, από την εποχή της ενοποίησης της Άνω και Κάτω Αιγύπτου (3.100 π.Χ.) έως την πτώση της Κλεοπάτρας.

Παρά το μέγεθός του σε επίπεδο επιφάνειας, το GEM ξεχωρίζει ακριβώς για τη χαμηλών τόνων αρχιτεκτονική του σοφία, σε συνάρτηση με τις Πυραμίδες της Γκίζας οι οποίες βρίσκονται περίπου 1,5 χλμ. μακριά.

Σχεδιασμένο από το καταξιωμένο αρχιτεκτονικό γραφείο Heneghan Peng Architects, το μουσείο εμφανίζεται σαν ένας σφηνοειδής όγκος που ξεχωρίζει ελαφρώς απ’ το έδαφος και ανυψώνεται σταδιακά, καθοδηγώντας το βλέμμα του επισκέπτη προς τος επιβλητικές Πυραμίδες απέναντι.

Εντυπωσιάζει, η Μεγάλη Σκάλα που ανεβαίνει ο επισκέπτης από την είσοδο, η διάχυση του φυσικού φωτός της ερήμου μέσα από την ειδικά σχεδιασμένη πρόσοψη, εντυπωσιάζει επίσης και η βόρεια πρόσοψη του μουσείου που είναι κατασκευασμένη από 250.000 τριγωνικές πέτρες σε ύφος αιγυπτιακής τεχνοτροπίας.

Ένα πολύ πρωτοποριακό κέλυφος, με λίγα λόγια, ιδανικό για να μεταφέρει όλο το πανόραμα του αιγυπτιακού πολιτισμού.

Όσον αφορά το «κυρίως πιάτο» των συλλογών, το GEM αναπτύσσεται σε έξι εκθεσιακές αίθουσες, επάνω σε χρονολογικούς αλλά και θεματικούς άξονες.

Ο επισκέπτης καλείται να εξοπλιστεί με άνετα ρούχα και πολλή όρεξη για εξερεύνηση στα χνάρια του σπουδαίου αυτού πολιτισμού – από την προϊστορία και τη χρυσή εποχή της Αιγύπτου με τα Παλαιά Βασίλεια μέχρι την εποχή των Φαραώ του Νέου Βασιλείου και την πτολεμαϊκή εποχή ως τη ρωμαϊκή κυριαρχία.

Χωρίς αμφιβολία, την παράσταση κλέβουν τα περιβόητα αντικείμενα του Τουταγχαμών (πάνω από 5.000 αντικείμενα από τον τάφο του, συμπεριλαμβανομένης της χρυσής μάσκας του), το εντυπωσιακό ηλιακό σκάφος του Χέοπα (το οποίο μεταφέρθηκε κομμάτι-κομμάτι από τον αρχαιολογικό χώρο των Πυραμίδων), αλλά και το κολοσσιαίο άγαλμα του Ραμσή Β΄, βάρους 83 τόνων, που δεσπόζει στο κεντρικό αίθριο.

ΣΧΕΤΙΚΟ ΘΕΜΑ