Όλες οι ταινίες του Γιώργου Λάνθιμου στη σειρά, από τη χειρότερη στην καλύτερη

Ο Γιώργος Λάνθιμος μόλις επέστρεψε με τη Βουγονία και εμείς κατατάσσουμε τις ταινίες του από τη χειρότερη στην καλύτερη. Ποιο φιλμ του Λάνθιμου βρίσκεται στην πρώτη θέση;

10. Ο Καλύτερός Μου Φίλος (2001)

Sitcom τύπου σεξοκωμωδία γραμμένη και συν-σκηνοθετημένη από τον Λάκη Λαζόπουλο, σε ρόλο παντρεμένου που βυθίζεται σε κρίση μέσης ηλικίας αφότου πιάνει τον φίλο του στο κρεβάτι με τη γυναίκα του.

Αυτή η διόλου αστεία φάρσα σπανίως αναφέρεται στις λίστες δημιουργιών του Λάνθιμου – για συμπερίληψη σε ρετροσπεκτίβα ούτε λόγος – αλλά ήταν η πρώτη κινηματογραφική συνεργασία του Λάνθιμου με τον υποψήφιο για Όσκαρ μοντέρ του Γιώργο Μαυροψαρίδη και αυτό ας μην παραλειφθεί ποτέ ως υποσημείωση (οι δυο τους είχαν συνεργαστεί ξανά σε πολλαπλά βιντεοκλίπ του Σάκη Ρουβά).

9. Κινέττα (2005)

Κανείς δεν θα κατηγορούσε ποτέ τον Λάνθιμο ότι κάνει υπερβολικά ελαφριές ή επιπόλαιες ταινίες, η δεύτερη όμως και πρώτη σόλο ταινία μεγάλου μήκους του, το Κινέττα, είναι από την άλλη πιθανώς και η πιο ζοφερή του. Είναι εντυπωσιακό αυτό δεδομένων μεταγενέστερων ταινιών του, ειδικά το Killing of a Sacred Deer που θα βρούμε παρακάτω, αλλά η Κινέττα περνάει το μεγαλύτερο μέρος της διάρκειάς της σε σιωπή, με τους χαρακτήρες της να βρίσκονται σε διαφορετικά επίπεδα στο φάσμα της κατάθλιψης.

Η ταινία διαδραματίζεται στο παραθαλάσσιο θέρετρο της Κινέτας σε off season περίοδο, και ακολουθεί τρεις ξένους που συναντιούνται για να αναπαραστήσουν φόνους. Ακούγεται σαν το Crash του Cronenberg, αλλά είναι αρκετά λιγότερο ανατρεπτικό.

8. Kinds of Kindness (2024)

Οι Ιστορίες Καλοσύνης, η επιστροφή της συνεργασίας μεταξύ Λάνθιμου και Ευθύμη Φιλίππου, έδειξαν ότι ο Λάνθιμος έχει ακόμη μέσα του ταινίες που είναι αντι-crowd pleasers. Τρεις διαφορετικές ιστορίες εδώ, όλες τους γύρω από διεστραμμένες dom-sub σχέσεις, τρεις τελείως διαφορετικές μεταξύ τους ερμηνείες από την Emma Stone, τον Willem Dafoe και τον Jesse Plemons.

Οι ιστορίες του τριπτύχου ωστόσο ήταν πολύ παρόμοιες ως προς τον τόνο, τη δομή και τη μεμονωμένη επίδρασή τους, και έτσι η ταινία ως σύνολο δεν έγινε ποτέ μεγαλύτερη από το άθροισμα των μερών της.

7. Άλπεις (2011)

Ο Λάνθιμος απολαμβάνει να αφηγείται ιστορίες για την ανθρώπινη φύση, μέσα από χαρακτήρες ελαφρώς απάνθρωπους. Υπάρχει μία σκόπιμη τεχνητότητα στα έργα του που οδηγεί το κοινό στην εξελισσόμενη συνειδητοποίηση ότι έχει να κάνει με κάποιο αντίγραφο της ανθρώπινης εμπειρίας.

Στην τέταρτη ταινία του, ο Λάνθιμος ασχολείται με αυτή την τεχνητότητα με τον πιο άμεσο τρόπο, αφηγούμενος την ιστορία μίας ομάδας θεραπευτών που αυτοαποκαλούνται Άλπεις και προσποιούνται πως είναι νεκροί για να βοηθήσουν τις οικογένειές τους να ξεπεράσουν το πένθος τους. Φαίνεται ως μία εντελώς αλτρουιστική πράξη, αλλά κάθε μέλος των Άλπεων είναι ψυχικά ασταθές και αναζητά κάτι διαφορετικό σε αυτή την ασυνήθιστη επιλογή καριέρας πέρα από τον μισθό.

Αυτό θολώνει τα όρια μεταξύ της πραγματικότητάς τους και των ανθρώπων που υποδύονται, και οδηγεί σε μία βαθιά δυσάρεστη εμπειρία όπου ο Λάνθιμος επιδεικνύει για ακόμα μία φορα τη δεινότητά του στην ανατροπή της οικειότητας.

6. Bugonia (2025)

Στην πέμπτη της συνεργασία με τον Λάνθιμο, η Stone υποδύεται μία CEO φαρμακευτικής εταιρείας που έχει απαχθεί από έναν νεαρό άνδρα (Jesse Plemons), γιατί αυτός πιστεύει πως πρόκειται για μία εξωγήινο που απειλεί τον πλανήτη και ευελπιστεί πως έτσι θα την πείσει να εγκαταλείψει τη Γη μαζί με τους υπόλοιπους Ανδρομεδιανούς εξωγήινους. Η ηθοποιός είναι καταπληκτική στη Βουγονία, μία πονηρή Ιωάννα της Λωραίνης αποφασισμένη να ξεγελάσει τους απαγωγείς της, με την πραγματική στιγμή δόξας της να προκύπτει σε ένα αιφνιδιαστικό φινάλε που γίνεται, κυρίως χάρη σε αυτήν, τρυφερό και θλιβερό μαζί.

Η πραγματική απόλαυση της ταινίας είναι η συνεργασία της με τον Plemons. Ο ηθοποιός – που θα προβλέψω ότι θα γίνει από τους μόνιμους του Λάνθιμου – καταφέρνει να την ξεπεράσει σε τρέλα, ταιριαστός απόλυτα στην αγριότητα και την αφοσίωσή της. Μαζί είναι ένας μικρός θίασος, σε ένα δράμα δωματίου όπως εκτυλίσσεται τελικά η Βουγονία, εμποτισμένο με μία κρυμμένη περιπέτεια, όπου οι ρόλοι θύτη και θύματος εναλλάσσονται, όπως συμβαίνει άψογα και με την τονικότητα της ταινίας από κωμωδία σε τραγωδία και πίσω.

5. The Killing of a Sacred Deer (2017)

Κανένα από τα φιλμ του Λάνθιμου δεν ισορροπεί τόσο καλά μεταξύ κωμωδίας και τραγωδίας όσο το Killing of a Sacred Deer που συνέγραψε με τον Φιλίππου. Παίρνοντας τον τίτλο του από την αρχαιοελληνική τραγωδία Ιφιγένεια εν Αυλίδι, το Killing ακολουθεί έναν καρδιοχειρουργό (Colin Farrell) που συναντά έναν νεαρό άνδρα (Barry Keoghan), ο οποίος αρχίζει σιγά-σιγά να εισχωρεί στην οικογένεια του πρώτου.

Σύντομα ο γιος του καρδιοχειρούργου θα χάσει την ικανότητά του να περπατά και ο χαρακτήρας του Keoghan θα ενημερώσει τον γιατρό πως θα πρέπει να επιλέξει να σκοτώσει είτε τον γιο του, είτε την κόρη του, διαφορετικά θα δολοφονήσει και τους δύο.

Αυτό που κάνει το Killing τρομακτικό είναι το πόσο επιθετικά κρύβεται η ασχήμια των χαρακτήρων του πίσω από μία τεχνητή, ευγενή μάσκα που όμως δεν καταφέρνει να κρύψει τη σήψη τους. Θα μπορούσε κανείς να υποστηρίξει πως το φιλμ θα ήταν ακόμα πιο αποτελεσματικό αν οι χαρακτήρες δεν μιλούσαν στον άλλοτε κλασικό μονότονο ρυθμό του Λάνθιμου, εάν ο σκηνοθέτης είχε δηλαδή δημιουργήσει μία πιο «φυσιολογική» οικογενειακή ζωή που θα μπορούσε να καταστρέψει εφιαλτικά, όμως δεν μπορεί να αμφισβητηθεί η κουμπρικική ταραχή που προκαλούν οι εικόνες του, ούτε η ανατριχιαστική ερμηνεία του Keoghan. Μπορούσε να είναι ποτέ η κατανάλωση σπαγγέτι μία από τις πιο τεταμένες σκηνές σε θρίλερ; Κι όμως.

4. Κυνόδοντας (2009)

Το φιλμ που έβαλε τον Λάνθιμο στον παγκόσμιο κινηματογραφικό χάρτη είχε προκαλέσει αίσθηση στο Φεστιβάλ των Καννών το 2009 πριν φτάσει στην κατηγορία Καλύτερου Διεθνούς Φιλμ στα Όσκαρ, με την ιστορία ενός πατριάρχη που κρατά τα ενήλικα, πλέον, παιδιά του απομονωμένα από τον κόσμο, ταΐζοντάς τα με ψέματα για τα πάντα – από τη σημασία ορισμένων λέξεων μέχρι τη λειτουργία του τηλεφώνου.

Όταν όμως μία γυναίκα θα παρουσιάσει στη μεγαλύτερη κόρη του (μία αποκαλυπτική Αγγελική Παπούλια) αντικείμενα από τον έξω κόσμο όπως μια βιντεοκασέτα του Flashdance), το οικοδόμημα θα αρχίσει να καταστρέφεται.

Η ταινία αφορά τον τρόπο με τον οποίο όλοι οι γονείς καταστρέφουν αναπόφευκτα τα παιδιά τους διαμορφώνοντας την πραγματικότητά τους, αλλά είναι και μία βαθύτερη μεταφορά για κάθε είδους κοινωνικά προγραμματισμένη συμπεριφορά. Δεν είμαστε τίποτα περισσότερο από προϊόντα του περιβάλλοντός μας, λέει μέχρι και σήμερα ο Λάνθιμος, αλλά ποτέ δεν το έχει πει καλύτερα απ’ ότι στον Κυνόδοντα.

3. Poor Things (2023)

Η πιο προσβάσιμη ταινία που έχει γυρίσει ποτέ ο Λάνθιμος. Ενώ ο σκηνοθέτης τείνει συνήθως προς το ζοφερό και το πικρό, η διασκευή του μυθιστορήματος του Alasdair Gray είναι μία ξεκάθαρη, κωμική φαντασίωση ενδυνάμωσης που παρακολουθεί τη σεξουαλική και προσωπική αφύπνιση της νεαρής ηρωίδας Bella Baxter στις τρελές της περιπέτειες στην Ευρώπη.

Οι ερμηνείες του Poor Things είναι όλες εμπνευσμένες, από τη Stone που κέρδισε εδώ το δεύτερό της Όσκαρ και την ξεκαρδιστική καρικατούρα του Mark Ruffalo για την ανασφαλή ανδρική φύση, μέχρι τον αλλόκοτα πατρικό τρελό επιστήμονα του Willem Dafoe.

2. The Favourite (2018)

Με πρωταγωνίστριες το φανταστικό τρίο των Olivia Colman, Emma Stone και Rachel Weisz — όλες τους σε ερμηνείες καριέρας — η ταινία επικεντρώνεται σε ένα περίεργο ερωτικό τρίγωνο μεταξύ της άρρωστης, ανώριμης βασίλισσας Anna (Colman), της αγαπημένης της αυλής και ερωμένης της, Sarah (Weisz) και της κοινωνικά ανερχόμενης ξαδέλφη της Sarah, Abigail (Stone), με τις δύο τελευταίες να ανταγωνίζονται διακριτικά για την αφοσίωση και την εύνοια της βασίλισσας. Μία αριστοτεχνική ανάλυση κοινωνικής πολιτικής κρύβει το ψυχρό σκοτάδι της πίσω από πολυτελείς περούκες και φορέματα.

Όπως συμβαίνει σε πολλές από τις καλύτερες ταινίες εποχής εκεί έξω, το Favourite αποφεύγει την ιστορική ακρίβεια υπέρ του κοινωνικού σκακιού στην υψηλή κοινωνία. Το σενάριο του είναι εγκεφαλικό αλλά προσιτό ταυτόχρονα – μία σπάνια ισορροπία για τον δημιουργό – γεμάτο μαύρο χιούμορ που σατιρίζει το πόσο ευμετάβλητη και ιδιοτελής μπορεί να είναι η φύση των ανθρώπων που κινούν τα νήματα. Θα μπορούσε να βρίσκεται εύκολα στην κορυφή αυτής της λίστας.

1. The Lobster (2015)

Το Lobster είναι η ταινία του Λάνθιμου που συνδυάζει με μεγαλύτερη επιτυχία την αποστασιοποιημένη ματιά του στις ανθρώπινες νόρμες με πραγματικά συναισθήματα και λαχτάρα. Αποτελεί ορόσημο στην καριέρα του για πολλούς λόγους. Πέρα από το ότι σηματοδοτεί την είσοδό του στον κόσμο των αγγλόφωνων ταινιών, ήταν επίσης η πρώτη φορά που δημιούργησε μία σφιχτή ιστορία χωρίς να θυσιάσει την εκκεντρική ενέργεια που έχει κάνει τις ταινίες του τόσο μυστηριώδεις.

Σε ένα δυστοπικό περιβάλλον όπου οι ρομαντικές σχέσεις είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την κοινωνική αποδοχή, οι singles εξορίζονται σε ένα θέρετρο όπου πρέπει να βρουν σύντροφο μέσα σε 45 ημέρες, διαφορετικά θα μεταμορφωθούν σε ζώο της επιλογής τους. Εκεί λοιπόν θα ακολουθήσουμε τον Colin Farrell καθώς θα αναζητά την αγάπη σε έναν άκαρδο κόσμο.

Ο Αστακός είναι η ταινία που εξηγεί καλύτερα όλα τα στοιχεία που κάνουν τον Λάνθιμο μοναδικό σκηνοθέτη – θεματικές κοινωνικής απομόνωσης και αγανάκτησης, μία προκλητική κεντρική υπόθεση και άφθονος παραλογισμός.

Aκολουθήστε το OneMan στο Google News και μάθετε τις σημαντικότερες ειδήσεις.