21 Χριστούγεννα μετά, ο Ρένος Χαραλαμπίδης επιστρέφει την Καρδιά του Κτήνους στο σινεμά

Από το 2004 έχουν περάσει 21 χρόνια. Από τα Χριστούγεννα του 2004 μέχρι τα φετινά έχουν περάσει 21 Χριστούγεννα. «Καλύτερα να μετρήσουμε έτσι», λέω χαριτολογώντας στον Ρένο Χαραλαμπίδη και συμφωνεί: «Ακριβώς έτσι είναι, αν θέλουμε να είμαστε εντός κλίματος. Η Καρδιά του Κτήνους είναι μία χειμωνιάτικη ταινία που διαδραματίζεται Χριστούγεννα στην Αθήνα. Γυρίστηκε τον μακρινό Δεκέμβριο του 2004 με την πόλη στολισμένη και γιορτινή και κυκλοφόρησε στα σινεμά στις αρχές του 2005. Τώρα, λίγο πριν τα Χριστούγεννα του 2025 επιστρέφει στη μεγάλη οθόνη για μία και μόνο βραδιά».

Στις 22 Δεκεμβρίου, Η Καρδιά του Κτήνους θα προβληθεί στον Δαναό παρουσία του Ρένου Χαραλαμπίδη και του Μάνου Βακούση, εκ των πρωταγωνιστών της ταινίας, την οποία θα προλογίσει με κάτι που δεν περίμενα να ακούσω (ίσως και να περίμενα βέβαια): με σαιξπηρικά σονέτα. «Γιατί Σαίξπηρ;», τον ρωτώ. «Γιατί όχι;», απαντά. 

Βασισμένος στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Πέτρου Τατσόπουλου, ο Ρένος Χαραλαμπίδης έφτιαξε μία ταινία, που όπως τονίζει, «αποτελεί ένα ξεχωριστό κινηματογραφικό είδος: είναι μία αστυνομική, ρομαντική κωμωδία».

Σε αυτήν, υποδύεται τον Στέφανο, που έχει σπουδάσει Φιλοσοφία στο πανεπιστήμιο και τείνει να αντιμετωπίζει όλους τους ανθρώπους ως κατώτερούς του. Όταν απολύεται από τον στρατό, θεωρεί ότι ο κόσμος του ανήκει. Στην πραγματικότητα, τού ανήκουν μόνο τα χρέη της μητέρας του, που μόλις απεβίωσε κι η απόρριψη της άλλοτε αφοσιωμένης ερωμένης του. Ο Τσακίρης, φίλος από το σχολείο, τού προτείνει να ληστέψουν την τράπεζα όπου δουλεύει ο Άρης, πρότυπο επαναστάτη στα εφηβικά τους χρόνια. Και τότε, η περιπέτεια ξεκινά για τον Στέφανο. 

«Ο Στέφανος θα είναι για πάντα σύμβολο του επηρμένου, αλλά και εύθραυστου διανοούμενου, που η πραγματική ζωή τον εκπλήσσει σαν ξαφνικές γροθιές του Mike Tyson», αναφέρει και συνεχίζει: «Δύο δεκαετίες μετά, αυτό που θα ήθελα να έχει αλλάξει σε εκείνον είναι να μην αντιμετωπίζει τους ανθρώπους με βάση το μορφωτικό τους επίπεδο. Κι αυτό που θα ήθελα να μείνει απαράλλαχτο; Η παιδική του αφέλεια με την οποία είναι λες και βλέπει τον κόσμο πάντα σαν την πρώτη φορά». 

Με αφορμή την επιστροφή της Καρδιάς του Κτήνους, ο Ρένος Χαραλαμπίδης έφτιαξε πριν ένα χρόνο ένα making of βίντεο, το οποίο κυκλοφορεί ελεύθερο στο YouTube και ουσιαστικά μέσα από αυτό εξηγεί πώς σκηνοθέτησε τη συγκεκριμένη ταινία, αλλά και κάθε ταινία. Είναι ουσιαστικά η ιδιαίτερη ματιά του πάνω στην τέχνη του σινεμά. «Από τα “σκουπίδια” των γυρισμάτων (κλακέτες, κομμένα πλάνα, κλπ) προέκυψε ένα making of σαν κινηματογραφικό μανιφέστο: το Κινηματογραφώντας την Καρδιά του Κτήνους. Ένα 26λεπτο ταινιάκι-ποίημα για τη δουλειά μας τότε, για τη δουλειά μου πάντα», υπογραμμίζει. 

Μέσα από αυτό μοιράζεται σκέψεις, συναισθήματα, εικόνες από τα γυρίσματα της Καρδιάς του Κτήνους, που πάτησε τα 20, έχοντας μεγαλώσει μέσα στην οικονομική κρίση και ενηλικιωθεί στη σημερινή κρίση εντός εισαγωγικών.

Η κινηματογραφική ταινία δεν είναι μόνο αυτό που προβλήθηκε στη μεγάλη οθόνη. Είναι κι αυτό που δεν είδαμε: οι κομμένες σκηνές, οι κακές λήψεις, αυτά που θα θέλαμε να μην είχαν γίνει, αυτά που θα θέλαμε να κρύψουμε, αλλά δεν θέλουν να κρυφτούν, τα λάθη, οι αστοχίες, τα φάλτσα, οι αμήχανες σιωπές, τα άδεια βλέμματα, τα λόγια που δεν θέλαμε να έχουμε εκστομίσει. Ακόμα και αυτά που από τη φύση τους δεν είναι δυνατόν να βρουν μία θέση στην ιστορία, όπως οι κλακέτες, τα γοητευτικά ρετάλια, τα βίντεο από τα γυρίσματα, το υλικό πίσω από τα γυρίσματα. Ο νεκρός χρόνος γύρω από την κλακέτα λίγο μετά, λίγο πριν. Τι κρίμα, αυτή η ιστορία των απορριφθέντων κινηματογραφικών υλικών να μην ειπώνεται ποτέ. 

Ξανακοιτώντας προσεκτικά ένα υλικό που έχει εγκαταλειφθεί εδώ και χρόνια, υλικό που έχει απορριφθεί ως άχρηστο, ως ξένο, διατηρώντας όμως μία απροσδιόριστη συναισθηματική αξία είναι σαν να ανοίγεις το πατάρι του πατρικού σου και να βρίσκεις μία κούτα με παιδικά παιχνίδι, σχολικά τετράδια γεμάτα ανορθογραφίες. Αλλιώς βλέπεις το υλικό όταν το γύρισες, αλλιώς μετά από δέκα χρόνια. Το υλικό αλλάζει καθώς αλλάζει και ο παρατηρητής. Και εκκρεμεί να αποκαλύψεις το αίνιγμά του, που όσο περνάει ο καιρός γίνεται όλο και βαθύτερο και πιο προσωπικό. 

Μετά το No Budget Story το 1996 και τα Φτηνά Τσιγάρα το 1999, βρίσκομαι στη θέση του σκηνοθέτη για τρίτη φορά τον Δεκέμβριο του 2004 με σενάριο βασισμένο σε ένα μυθιστόρημα που είχε σημαδέψει την εφηβεία μου: Η Καρδιά του Κτήνους. Ένα από τα πρώτα μυθιστορήματα του Πέτρου Τατσόπουλου από τα μέσα της δεκαετίας του 1980. 

Το σινεμά για μένα θα είναι πάντα ο φυσικός μου χώρος. Θα είναι πάντα προορισμός μου. Όσες παρενθέσεις κι αν κάνω, όσο καιρό κι αν περνάω ναυαγός στην αγκαλιά της Κίρκης, θα με ξαναβγάζει πάντα στο ταξίδι. 

Βλέποντας στιγμές μου πίσω από την κάμερα είναι σαν να βλέπω παλιούς μου εαυτούς. Προετοιμάζω την ταινία μου σαν να προετοιμάζω μία μεγάλη και ριψοκίνδυνη εκστρατεία. Χρειάζομαι την προετοιμασία για να είμαι έτοιμος να την εγκαταλείψω στο γύρισμα. Χτίζω για να μπορώ γκρεμίσω και ξαναχτίζω, όπως μου αποκαλύπτει η περιπέτεια των γυρισμάτων. 

«Πάω σε γύρισμα» σημαίνει πάω σε μία συνάντηση, μία επί μακρών αναμενόμενη συνάντηση. Κρυφά μέσα μου ξέρω τι περιμένω, το αν η συνάντηση γίνει είναι μία άλλη υπόθεση. Δεν είμαι ποτέ σίγουρος αν η ταινία τελικά εμφανιστεί στο ραντεβού μας. Εγώ όμως θα πάω με όλη την επισημότητα που απαιτεί η συνάντηση με μία μεγάλη ντίβα, έρθει δεν έρθει.