Τι συνέβη με την επιστροφή του ενοικίου και ποια λάθη έγιναν στις δηλώσεις
- 1 ΔΕΚ 2025
Το πρωί της Παρασκευής (28/11), ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναρτά βίντεο από το πρωθυπουργικό γραφείο με αφορμή την καταβολή της επιστροφής του ενοικίου που έχει ανακοινώσει από τη ΔΕΘ ως «ανάσα στη στεγαστική κρίση», κάνοντας τώρα λόγο για ένα «μόνιμο μέτρο το οποίο στηρίζει το εισόδημα αυτών που έχουν ανάγκη».
Μέχρι το τέλος της ημέρας, τραπεζικά συστήματα έχουν καταρρεύσει, ενώ τα Μέσα κοινωνικής δικτύωσης βοούν από διαμαρτυρίες ενοικιαστών για ποσά εξευτελιστικά χαμηλότερα απ’ όσα περίμεναν να λάβουν.
Μέχρι τα ξημερώματα της Δευτέρας (1/12), το πρόβλημα έχει αποδειχθεί ότι δεν αφορά μεμονωμένες περιπτώσεις, η αγανάκτηση έχει γιγαντωθεί και ανακοινώνεται παράταση από το Υπουργείο Οικονομικών και την ΑΑΔΕ για νέες ή τροποποιητικές δηλώσεις στην αρμόδια αρχή, προκειμένου να αποκατασταθούν πιθανά λάθη.
Πρόκειται πράγματι για λάθη και παρανοήσεις που επιβεβαιώνουν την παροιμία «κάθε αρχή και δύσκολη» ή για «επιτελικό φιάσκο», όπως καταγγέλλουν τα κόμματα της αντιπολίτευσης; Θα αποκατασταθεί το ύψος των ποσών στους λογαριασμούς των δικαιούχων στη «δεύτερη ευκαιρία» ή το μέτρο επιστροφής ενοικίου θα εξελιχθεί σε έναν αντίστοιχο τραγέλαφο με τα κρατικά επιδόματα τα οποία δόθηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας και αποδεικνύονταν απογοητευτικά ανεπαρκή σε σχέση με τις ανατιμήσεις;
Να δούμε, αρχικά, τα δεδομένα.
Πόσοι ενοικιαστές πήραν την επιστροφή ενοικίου και πόσα χρήματα έλαβαν οι περισσότεροι;
Εκτιμάται ότι το ποσοστό ενοικιαστών στη χώρα ανέρχεται πάνω από το 30%, δηλαδή πάνω από 3,1 εκατ. πολίτες. Από αυτό το σύνολο (και ενώ πάνω από 1 στους 4 δηλώνουν δυσκολία πληρωμής ενοικίου, στην εποχή της στεγαστικής κρίσης), η επιστροφή ενοικίου για το 2024 πιστώθηκε σε 886.883 δικαιούχους. Σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα το Υπουργείο Οικονομικών για την κατανομή του επιδόματος ως τώρα, το 3,9% έλαβε ποσό 0-30 €, το 17,6% έλαβε 30-100 €, ενώ το πιο μεγάλο μέρος των δικαιούχων (78,5%) έλαβε πάνω από 100 €, χωρίς όμως να διευκρινίζεται ο μέσος όρος από το κράτος.
Τελικά, πώς υπολογίζεται η επιστροφή ενοικίου;
Η ενίσχυση αντιστοιχεί στο ποσό του ενός δωδέκατου του ετήσιου μισθώματος που καταβλήθηκε το προηγούμενο έτος για κύρια ή/και φοιτητική κατοικία. Δηλαδή, το 1/12 των δηλωθέντων ετήσιων δαπανών για μίσθωμα που δόθηκε από τους ενοικιαστές το 2024 (στην τρέχουσα δήλωση) – έτσι, παίζει ρόλο στο ποσό που δικαιούστε εάν π.χ. κάποιους απ’ τους μήνες ήσασταν χωρίς ενοίκιο (ή αυτό φαίνεται στο Ε1), είτε εάν τελικά δεν πληρώσατε ένα μέρος αυτών για τον οποιονδήποτε λόγο.
Γιατί τα ποσά που καταβλήθηκαν ήταν πολύ μικρότερα από τα δηλωμένα ενοίκια;
«Είναι λογικό να έχουν γίνει λάθη με 900.000 δικαιούχους και όλα αυτά θα διορθωθούν», δήλωσε η υπουργός Κοινωνικής Συνοχής & Οικογένειας, Δόμνα Μιχαηλίδου, αφήνοντας αιχμές τόσο για τεχνικά προβλήματα του ηλεκτρονικού συστήματος όσο και για λάθη στις δηλώσεις των δικαιούχων. Τι λάθη; Το λάθος το οποίο φαίνεται να έκαναν οι περισσότεροι που είδαν αδικαιολόγητα λίγα χρήματα για την επιστροφή ενοικίου (0-100 €), αφορά το ποσό που συμπλήρωσαν στον κωδικό 081: αντί εκεί να δηλώσουν το ετήσιο μίσθωμα που κατέβαλαν το 2024, δήλωσαν το μηνιαίο – έτσι, έλαβαν περίπου το 1/12 από αυτό που δικαιούνταν κανονικά.
Γιατί όμως έγινε αυτό το μπέρδεμα; Η ΑΑΔΕ δεν κάνει διασταύρωση με το ηλεκτρονικό μισθωτήριο;
Όπως είπαμε, έγιναν και τεχνικά λάθη. Οι δηλώσεις εισοδήματος Ε1 των ενοικιαστών δεν εξετάστηκαν μεμονωμένα. Ενώ προβλέπεται διασταύρωση με τα στοιχεία του ηλεκτρονικού μισθωτηρίου (θυμίζουμε: η ενίσχυση αφορά αποκλειστικά τα ποσά που έχουν δηλωθεί ως πραγματικά καταβληθέντα και βεβαιώνονται με ηλεκτρονικό μισθωτήριο) και τις φορολογικές δηλώσεις των ιδιοκτητών, αυτό δεν έγινε στην παρούσα φάση.
Καλά ως εδώ. Την προσαύξηση των 50 € ανά εξαρτώμενο τέκνο γιατί δεν την έλαβα, ενώ άλλοι την πήραν;
Δεν είχε διευκρινιστεί αρκετά στη δημόσια σφαίρα, αλλά η επιπλέον ενίσχυση των 50 € ανά τέκνο ήταν απ’ την αρχή προγραμματισμένο να ισχύει μόνο για όσους έχουν υψηλότερα ενοίκια από το «πλαφόν» των 800 ευρώ τον μήνα – πράγμα όχι λογικό, από κοινωνικής άποψης.
Και αν ανήκω στις περιπτώσεις που δεν είδαν καμία επιστροφή ενοικίου τελικά;
Ανάμεσα στις αιτήσεις, όπως αναφέρθηκε από υπουργικά χείλη μετά τον σάλο για την επιστροφή ενοικίου, εντοπίζεται και ένα σημαντικό ποσοστό δικαιούχων το οποίο δεν έχει δηλώσει iBan (περίπου 30.000). Εάν δεν ανήκετε σε αυτή την περίπτωση, ενδέχεται να μην περιλαμβάνεστε στους δικαιούχους του μέτρου ενίσχυσης.
Δηλαδή, επιστροφή ενοικίου δεν δικαιούνται όλοι οι ενοικιαστές;
Όχι. Παρότι ούτε αυτό έχει διευκρινιστεί αρκετά στην προαναγγελία του μέτρου, το μέτρο κρατικής ενίσχυσης προϋποθέτει εισοδηματικά κριτήρια. Πιο συγκεκριμένα, την επιστροφή δικαιούνται άγαμοι με εισόδημα έως 20.000 € και έγγαμοι (ή μέλη συμφώνου συμβίωσης) με εισόδημα έως 28.000 €, προσαυξημένο κατά 4.000 € ανά εξαρτώμενο τέκνο. Για τις μονογονεϊκές οικογένειες, το όριο είναι στα 31.000 €, προσαυξημένο κατά 5.000 € ανά εξαρτώμενο τέκνο.
Μάλιστα. Και σε περίπτωση που συμπληρώσαμε λάθος τα ποσά, τι κάνουμε;
Έχουμε τη «δεύτερη ευκαιρία». Ανακοινώθηκε παράταση για νέες δηλώσεις ή τροποποιήσεις στο Ε1 από τους δικαιούχους (προς διόρθωση π.χ. του μηνιαίου μισθώματος σε ετήσιο όπου φαίνεται να σημειώθηκαν τα περισσότερα προβλήματα), με δύο νέες διαδοχικές φάσεις για την καταβολή των χρημάτων: δηλώσεις μέχρι 12/12 θα έχουν ολοκληρωθεί μέχρι τις 30/12, ενώ όσες δηλώσεις γίνουν μέχρι 30/12 θα αποπληρωθούν μέχρι 15/1. Σε κάθε περίπτωση, για περαιτέρω διευκρινίσεις μπορείτε να καλέσετε στο 1521 (από 2/12), για τη νέα υπηρεσία ενημέρωσης πολιτών με την επιστροφή ενοικίου που ενεργοποίησε το κράτος, μετά τον σάλο.
Μένει να δούμε πόσοι θα προβούν όντως σε τροποποιητικές δηλώσεις για παραπάνω επίδομα.
Aκολουθήστε το OneMan στο Google News και μάθετε τις σημαντικότερες ειδήσεις.