ΓΕΥΣΗ

Στην αγορά της Ηλιούπολης για βιολογικές τομάτες, βότανα και παχύφυτα

Μία βόλτα για να διαλέξεις εκλεκτά, εποχιακά βιολογικά προϊόντα, από λαχανικά και φρούτα μέχρι βότανα, ψωμί και κρασί.

Τετάρτη μεσημέρι στη βιολογική αγορά της Ηλιούπολης. Περίπου 80 βιοκαλλιεργητές δίνουν κάθε εβδομάδα το καθιερωμένο τους ραντεβού, από τις 14:00 έως τις 18:00, στο οικόπεδο έναντι της Πλατείας Πατρών Γερμανού για να πουλήσουν τα προϊόντα τους. Σημείο συνάντησης για τους κατοίκους όχι μόνο της περιοχής αλλά και από τα πέριξ, για μάγειρες γνωστών αθηναϊκών εστιατορίων που διαμορφώνουν τα μενού τους ανάλογα με την εποχή αλλά και για επαγγελματίες που ενδιαφέρονται για το καλό φαγητό και τις πρώτες ύλες.

Στην αγορά γίνονται κοινωνικές ζυμώσεις. Εδώ, γνωρίζεις κατευθείαν τον παραγωγό, συζητάς μαζί του, μαθαίνεις για τις ανησυχίες και τα προβλήματά του, που σε αφορούν ως καταναλωτή και κομμάτι αυτής της αλυσίδας. Βλέπεις επίσης τις απουσίες, πώς ο καιρός ή τα ακραία φαινόμενα επηρεάζουν άμεσα έναν παραγωγό.

Το πιο σημαντικό όμως είναι ότι εδώ αγοράζεις προϊόντα εποχικά, τοπικά και κυρίως νόστιμα και απαλλαγμένα από φυτοφάρμακα. Στο άκουσμα της λέξης βιολογικά, το μυαλό μας πάει συνήθως σε πιο ακριβά προϊόντα. Στην πραγματικότητα όμως οι τιμές είναι ίδιες και συχνά πιο χαμηλές από αυτές των συμβατικών προϊόντων. Εξίσου σημαντικό είναι ότι εδώ αγοράζεις στις περισσότερες περιπτώσεις κατευθείαν τους πιστοποιημένους παραγωγούς – βιοκαλλιεργητές.

Η περιήγηση ανάμεσα στους πάγκους γίνεται εύκολα και με άνεση. Όλοι είναι οργανωμένοι και όμορφα τακτοποιημένοι, δεν βλέπεις σκουπίδια τριγύρω και γενικά επικρατεί ένα εύθυμο κλίμα. Εδώ, καταλαβαίνεις πραγματικά τι σημαίνει να τρως εποχικά, αφού βρίσκεις πραγματικά κάθε πράγμα στον καιρό του, απαλλαγμένο από χημικά – επιβλαβή για την υγεία και το περιβάλλον.

Ο πάγκος της κυρίας Γιώτας ξεχωρίζει για την ποικιλία αλλά είναι και η ίδια μία αγαπητή φιγούρα στην αγορά. Καλλιεργεί κηπευτικά, υπαίθρια και θερμοκηπίου, στο εύφορο έδαφος του Μαραθώνα, κρατώντας όσο μπορεί παραδοσιακούς σπόρους. Φασόλια μπαρμπούνια, ραπανάκια, σέλινα, μπρόκολα και κουνουπίδια είναι μερικά από όσα βρίσκεις αυτή την εποχή. «Ο κόσμος έχει μάθει να ψωνίζει με το μάτι και όχι τη γεύση. Παίρνει τα άγευστα και τα άοσμα και τελικά τα καλά δεν πωλούνται», λέει.

Για τη ζωτική σημασία της βιολογικής αγοράς κάνει λόγο η Ειρήνη Παπαθανασίου από το Αγρόκτημα Μπεζάτη. Από εδώ θα αγοράσεις νόστιμες αγριελιές, αυτοφυή φυτά και βότανα σε πρωτογενή μορφή αλλά και σε πάστα, τουρσί ή αποξηραμένα, για ροφήματα και καρυκεύματα. Απέναντι, βρίσκεται ο πάγκος της Δήμητρας Τσακίρη, βιοκαλλιεργήτρια από το Κυβέρι Αργολίδας.

Τα κτήματά της βρίσκονται κοντά στην πηγή Αναβάλου, παραθαλάσσια και αμφιθεατρικά στα όρια των νομών Αργολίδας και Αρκαδίας. Καλλιέργειες ευνοημένες από το γλυκό κλίμα της περιοχής, τα άφθονα νερά από τα πολλά συγκοινωνούντα πηγάδια, τα πλούσια εδάφη με το κοκκινόχωμα, που κρατούν την υγρασία και είναι πλούσια σε κάλιο, και τέλος την εγγύτητα στη θάλασσα, υπεύθυνη για την πρωιμότητα. Κηπευτικά, πορτοκάλια και ρόδια φιγουράρουν στον πάγκο της, όλα ένα κι ένα.

Από τον Καρκάδο της Τήνου έρχονται τα καρπουζάκια και οι κολοκύθες του Φαβιανού Ρουγγέρη, βιοκαλλιεργητής εδώ και είκοσι χρόνια. Κρατάει τηνιακούς σπόρους από τις κολοκύθες, τις πράσινες μελιτζάνες και τα ατζούρια και φροντίζει με αγάπη όλα του τα προϊόντα. «Έχει μεγάλη σημασία για μένα να δίνω καθαρά πράγματα στον κόσμο, κι αυτό το αισθάνεται όποιος ψωνίζει». Τα χωριά της Τήνου κρατούν την αγροτική ζωή του τόπου και σε αυτή την περίπτωση, το έδαφος και οι συνθήκες καλλιέργειας παίζουν σημαντικό ρόλο στο αποτέλεσμα.

Στο κέντρο της αγοράς, η Νατάσα φέρνει στον πάγκο της τα οπωροκηπευτικά που καλλιεργεί η οικογένειά της από το Ηράκλειο Κρήτης. Μια «ζωή αγρότες», όπως λέει, ασχολούνται με τις βιολογικές καλλιέργειες την τελευταία δεκαετία. Δίπλα της, ο Βασίλης προέρχεται από μία οικογένεια συνειδητοποιημένων μελισσοκόμων και στήνει τον πάγκο του με μέλι βελανιδιάς, πεύκου, ανθέων και θυμαρίσιο από την Πελοπόννησο και την Εύβοια, γύρη και ταχίνι ολικής άλεσης από την Ορεστιάδα με την επωνυμία «Σίμβλους».

Ωδή στις τομάτες είναι ο πάγκος του Χρήστου από τον Μαραθώνα. Χρωματιστά τοματίνια, κόκκινες και ροζ τομάτες που έχουν πιο βουτυρένια υφή αλλά και κίτρινα φασολάκια, ιδανικά για γιαχνί, τραβούν την προσοχή σου. «Να τα προτιμάτε τα χρώματα», λέει ο Αλέξανδρος Μωραΐτης από το Μποστάνι, το μανάβικο στην πλατεία Μεσολογγίου που εμπιστεύονται μερικό τα καλύτερα εστιατόρια της Αθήνας.

Δεν χρειάζεται να επιλέξουμε μόνο ένα είδος τομάτας. Ο Στέφανος Μιχάλης, που γνωρίσαμε με τα εποχιακά του μενού στο Annie Fine Cooking, δίνει την καλύτερη ιδέα: μια επιλογή από διαφορετικές ποικιλίες για ένα πιάτο που θα παίζει με γεύσεις και υφές.

Ξεχωρίζει ο πάγκος του Δημήτρη Φακή από τον Μαραθώνα, ο οποίος ασχολείται με τη βιοδυναμική καλλιέργεια, που όπως λέει, «αναβαθμίζει ένα κλικ παραπάνω τα λαχανικά». Στα είκοσι χρόνια που καλλιεργεί με βιολογική πιστοποίηση έχει μάθει ότι είναι η φύση αυτή που ορίζει την παραγωγή. Μαρούλια, πράσα, σέλινα, φασόλια, τομάτες, κολοκυθάκια και μυρωδικά, όλα σε μικρή παραγωγή. Δε σταματά όμως εκεί, αλλά φυτεύει και πιο σπάνια είδη, όπως το πικρό πεπόνι. «Με ενδιαφέρει η υγεία του κόσμου», λέει κλείνοντας την κουβέντα μας.

Από τη βιολογική αγορά της Ηλιούπολης θα φύγεις με φρέσκο χυμό ρόδι και φραγκόσυκο, πετιμέζι, όσπρια, κρασιά από την οικογένεια Γεώργα, εξαιρετικά μανιτάρια – ό,τι πρέπει για να τα ψήσεις στη σχάρα, και ψωμί από το Άροτρο Κορινθίας. Ξεχωριστό ενδιαφέρον έχει ο Βοτανόκηπος με τα βιολογικά βότανα και κηπευτικά. Ο Αλέξανδρος Μουταφτσής, περιβαλλοντολόγος, φυτεύει βότανα και κηπευτικά στο Μαρκόπουλο, με δικούς του σπόρους και έλεγχο σε κάθε στάδιο της καλλιέργειας.

Στον πάγκο του βρίσκεις κρίταμο, κάπαρη, ελίχρισο, δίκταμο, λεμονόχορτο, σπανάκι malabar και – αν είσαι τυχερός – άγρια φραουλιά, όλα στην εποχή τους φυσικά. Ασχολείται με τα οικολογικά ζητήματα για περισσότερα από είκοσι χρόνια και μαζί με τη γεωπόνο σύζυγό του, καλλιεργούν επίσης βιολογικά καλλωπιστικά και παχύφυτα. «Μεγαλώνουν καλύτερα σε μία βιολογική καλλιέργεια τα συγκεκριμένα και ταυτόχρονα φροντίζουμε για το περιβάλλον καθώς δεν χρησιμοποιούμε καθόλου χημικά», εξηγεί. Βιολογικά παχύφυτα, λοιπόν, ένα μικρό δώρο για τον εαυτό μας και φεύγουμε χαρούμενοι από την αγορά της Ηλιούπολης.