To “Spring Breakers” δεν είναι η ταινία που νομίζεις

Καθώς οι 19ες Νύχτες Πρεμιέρας μπαίνουν στο τελευταίο του Σαββατοκύριακο, θυμόμαστε μερικά highlights από τις προηγούμενες ημέρες, εικόνες, τουήτς, τρέιλερ και συζητήσεις με ενδιαφέροντες ανθρώπους.

Γι’αυτό πάμε Φεστιβάλ

Η βραδιά που δε θα ξεχάσω ποτέ από τις φετινές Νύχτες, μάλλον, είναι της προβολής του “Upstream Color” σε ένα κατάμεστο Δαναό 1. Όχι επειδή αγαπώ τόσο αυτή την ταινία (αν και σίγουρα, και γι’αυτό) όσο επειδή το πώς εξέλαβε το φιλμ το κοινό είναι η ουσία του να πηγαίνεις σε ένα κινηματογραφικό Φεστιβάλ. Ή και να το προγραμματίζεις ακόμα.

Αν πρέπει να βάλεις σε μια σειρά και να απλοποιήσεις αυτή την ταινία σε μια γραμμή υπόθεσης, είναι η ερωτική ιστορία ενός ζευγαριού που έλκεται χωρίς να ξέρουν ακριβώς γιατί, μέχρι που αρχίζουν να συνειδητοποιούν ποιο ακριβώς είναι το κοινό τους τραύμα. Έχει να κάνει με γουρούνια και σκουλήκια και εξωτικά φυτά, γενικώς παλαβά πράγματα.

Καθόμουν 2 σειρές από το τέλος, οπότε είχα οπτική επαφή με όλο το εύρος της αίθουσας. Μέτρησα 33 αποχωρήσεις πριν το διάλειμμα (και πραγματικά, πόσο κρίμα το διάλειμμα ειδικά σε προβολές σαν αυτή), καμιά ντουζίνα μετά από αυτό, και σίγουρα πάμπολλες στη διάρκειά του. Η ταινία είναι μια συνεχής πρόκληση για τον θεατή, ένα φιλμ που επιλέγει ένα είδος αφήγησης χωρίς λόγια και εξηγήσεις (οι οποίες υπάρχουν, απλά το αφήνει πάνω σου να ενώσεις τις τελείες).

Είναι φυσιολογικό, αλλά υπήρξαν εκείνοι που φρίκαραν, υπήρξαν εκείνοι που μαγεύτηκαν. Δεν υπάρχει ιδιαίτερο ουδέτερο έδαφος (όπως δεν υπάρχει σωστό και λάθος). Μετά το τέλος της προβολής είχαμε ξεμείνει μπροστά από το Δαναό, που είχε πλέον σβήσει φώτα, για να μιλάμε για τον έρωτα, για τον Πλάτωνα και για τα μαθηματικά. Δεν έχει σημασία σε ποιο στρατόπεδο τοποθετείται ο καθένας ως προς αυτό το φιλμ, εκείνο που μετράει είναι ότι σε ένα κινηματογραφικό ανεξάρτητο πεδίο όλο και πιο ασφαλών παραγωγών του “μπράβο, όμορφο, 3 αστεράκια”, αυτές ακριβώς οι ακραίες ταινίες είναι ο λόγος που περιμένουμε κάθε χρόνο αυτό το τελευταίο δεκαήμερο του Σεπτέμβρη.

Χαμένοι στη μετάφραση

Άλλες αγαπημένες στιγμές: Στο φανταστικό “Twenty Feet from Stardom”, η ατάκα “we’d sing the crap out of the song we made” μεταφράστηκε “την τραγουδήσαμε τη μαλακία που φτιάξαμε”, ενώ στο “Spring Breakers” δε με νοιάζει αν τυπικά είναι ακριβές, αλλά διάβολε ξέρω πως το SPRING BREAK!!!! σίγουρα δε μεταφράζεται “εαρινές διακοπές”.

Εαρινές διακοπές, εαρινές διακοπές, εαρινές διακοπές για πάντα

Καμία σχέση με τις καλοκαιρινές του Νίκου Καρβέλα. Επίσης, καμία σχέση με την ταινία που οι πιο πολλοί περίμεναν πως θα δουν. Πρόβλημα του promo; Μπορεί. Πέρασα μέρες προσπαθώντας να εξηγήσω σε ένα φίλο μου ότι η ταινία είναι σοβαρή, αργή και γεμάτη επαναλήψεις όσο έλεγε “πάμε να γελάσουμε στο ‘Spring Breakers’!”

Πάντως σε αυτό δεν είδα πολλές αποχωρήσεις.

Κινηματογραφική Λέσχη

Στο κείμενο για την πρεμιέρα είχαμε αναφέρει τον Γιάννη Μπακογιαννόπουλο, και το πόσο σημαντική είναι η συνεχής παρουσία του στην καθημερινότητα του Φεστιβάλ. Είναι συνεχώς ευχάριστως, γελαστός, και με διάθεση για κουβέντα. Είδαμε το σπουδαίο “The Searchers” του Τζον Φορντ στο Όπερα 1, και συγκρατήσαμε την εισαγωγή του θρυλικού κριτικού. Ο Μπακογιαννόπουλος μίλησε με πάθος και βαθιά γνώση, όχι μόνο για την παρούσα ταινία, αλλά θέτοντάς τη στο πλαίσιο της εποχής της, του Χόλιγουντ, και του έργου του σκηνοθέτη της.

Είναι σπουδαίος, και το να τον βλέπεις από κοντά να μιλά για ταινίες αποτελεί αληθινή εμπειρία. Γιατί το κάνει με τον ίδιο τρόπο είτε σου μιλάει για ένα κλασικό αριστούργημα ηλικίας μισού αιώνα, είτε για μια σύγχρονη ανεξάρτητη αμερικάνικη ταινία μισού χρόνου.

Σήμερα Σάββατο, 28 Σεπτεμβρίου, θα βρίσκεται στην προβολή της «Επιφώτησης» του Κριστόφ Ζανούσι στις 19.30 στο Odeon Οπερα 1.

(Φωτογραφία και περισσότερα, από εδώ.)

Καφές με τον Φόλμαν

Ο πολυβραβευμένος σκηνοθέτης του “Βαλς με τον Μπασίρ” ήταν ο μεγάλος καλεσμένος του φετινού Φεστιβάλ. Ο Άρι Φόλμαν βρέθηκε στο Ιντεάλ για να παραλάβει τιμητικό βραβείο για την προσφορά του, στο πλαίσιο προβολής της νέας του ταινίας “The Congress”. Στο Φεστιβάλ προβλήθηκε το σύνολο του έργου του, που εξάλλου αποτελείται από λίγες ταινίες. Είναι επιλεκτικός ως δημιουργός, δεν γυρίζει νέο έργο κάθε τρεις και λίγο, αλλά το κάνει να μετράει.

“Νομίζω πως κάθε ταινία που κάνεις κλείνει έναν κύκλο στη ζωή σου. Είτε το ξέρεις, είτε όχι,” μας είπε ο Φόλμαν ένα μεσημέρι στον Ιανό στο μέσο μιας παλαβής για εκείνον μέρας. “Βρίσκεται στη συνείδησή σου το γιατί ακριβώς γυρίζεις το κάθε φιλμ και κάποιες φορές θα περάσουν χρόνια μέχρι να καταλάβεις το γιατί. Αλλά πίστεψέ με, κάποια μέρα κοιτάς την ταινία και συνειδητοποιείς. Σκέφτεσαι ξαφνικά, ‘α, ναι, τώρα κατάλαβα γιατί την έκανα’.”

Όλη η συζήτηση με τον Άρι Φόλμαν θα δημοσιευτεί με την έξοδο της ταινίας “The Congress” στις ελληνικές αίθουσες.

Μια εικόνα

Από το σινεφίλ ντοκιμαντέρ “Rewind This!” που εξετάζει τον τεράστιο ρόλο και την ιστορική σημασία του VHS.

Made in Greece

Το φετινό πρόγραμμα ήταν πιο Ελληνικό από ποτέ, και είδαμε 2 ταινίες τις τελευταίες μέρες που με τον τρόπο τους, μας έκαναν να χαρούμε για το ντόπιο σινεμά. Με τον -διαφορετικό- τρόπο τους η κάθε μία.

Οι “Αισθηματίες” του Νίκου Τριανταφυλλίδη είναι ένα παλιομοδίτικο νουάρ με εκτελεστές, απογορευμένους έρωτες και εκδικητικές μανίες, αλλά γυρισμένο με μεράκι, ειλικρίνεια και γεμάτο ελληνικές αναφορές, από τραγούδια (έχει φανταστικό soundtrack) μέχρι την σημερινή κοινωνία, παρότι το κάνει με τρόπο λεπτό.

Το “Luton” του Μιχάλη Κωνσταντάτου είναι… βασικά είναι κρίμα να πεις πράγματα για αυτή την ταινία ρισκάροντας να αποκαλύψεις τι κρύβει η σκοτεινή καρδιά της. Αλλά θα πούμε πως είναι εκείνη η μετα-Κυνοδοντική ταινία του νέου ελληνικού σινεμά που δεν θα μπερδέψεις ποτέ με καμία άλλη. Ξύπνησα σήμερα και έχω αυτό το φιλμ μες στο κεφάλι μου. Κοιτάει την Ελλάδα σήμερα με ένα τρόπο διαφορετικό και σκληρό.

Θα έχουμε περισσότερα στην έξοδο των ταινιών στις αίθουσες.

Αυτό δεν είναι ένα ροκ ντοκιμαντέρ

Ξέρεις τι μας συμβαίνει σπάνια βγαίνοντας από μια προβολή ροκ ντοκιμαντέρ; Να ακούσουμε ανθρώπους να το έχουν βρει ή πολύ κακό ή απίστευτα καλό. Συνήθως υπάρχει αυτή η μεσαία κατάσταση, “ωραίο, τραγούδια, ατμόσφαιρα, singalongs κλπ”. Το “Mistaken for Strangers” δεν είναι ένα ντοκιμαντέρ για τους National, είναι το ντοκιμαντέρ που γύρισε ένας μικρός αδερφός για τον μεγάλο του αδερφό, τον πιο πετυχημένο και αναγνωρισμένο και διάσημο μεγάλο του αδερφό, και κατέληξε -άθελά του ίσως- να αφηγηθεί μια ιστορία αδερφικής αγάπης και κόντρας και ίσως λίγο ζήλειας, αλλά βασικά αγάπης. Μια συγκινητική εμπειρία, σίγουρα ψυχολογικής κάθαρσης για τον ίδιο τον σκηνοθέτη.

Απλά ξέρεις, τυχαίνει ο μεγάλος αδερφός σε όλο αυτό να είναι ο τραγουδιστής των National.

Μετά το τέλος της ταινίας ο Τομ Μπέρνινγκερ εξήγησε γιατί η ταινία δεν είχε περισσότερα live τραγούδια, μιλώντας για την αδελφική ιστορία που κατάφερε να αφηγηθεί. Ζήτησε συγγνώμη από τους φανς, αλλά δεν είχε λέει καλύτερο υλικό από συναυλίες. Τον πετύχαμε λίγο αργότερα στο Tiki Athens μετά την προβολή της ταινίας, να πίνει το ποτό του. Του σφίξαμε το χέρι. Και του είπαμε να σταματήσει να απολογείται.

*Αναλυτικά το πρόγραμμα και πληροφορίες για τις 19ες Νύχτες Πρεμιέρας, στο www.aiff.gr