Style icon ετών 73

Πάρε δέκα ανθρώπους, δέκα οποιουσδήποτε ανθρώπους – από τον συνάδελφό σου μέχρι τον θείο Θανάση – και ρώτα τους ποιο είναι το πρώτο πρόσωπο που τους έρχεται στο μυαλό όταν ακούνε τη λέξη ‘rockstar’. Τα στοιχήματα είναι υπέρ του εορτάζοντα, που μόλις χθες έσβησε 73 κεράκια. Γιατί ναι, υπήρξαν κάποιοι πριν από αυτόν και θα υπάρξουν κι άλλοι, όμως ο Mick Jagger είναι ένας από εκείνους για τους οποίους χρειάστηκε να εφεύρουμε την λέξη ‘είδωλο’.

Star Quality

Πίσω στο μακρινό 1943, στο Dartford του Kent, οι συγγενείς του μικρού Michael Philip Jagger μάλλον δεν μπορούσαν να φανταστούν πως αυτό το ροδαλό μωρό με τα σαρκώδη χείλια έμελλε να γίνει μια από τις πιο εμβληματικές προσωπικότητες όλων των εποχών. Χαρισματικός performer όσο ελάχιστοι και τόσο cool που σχεδόν πονάς να τον κοιτάζεις, όλα επάνω του φωνάζουν «superstar». Το βλέμμα του, τα εμβληματικά χείλια του, ο τρόπος που κινείται, ο τρόπος που χρησιμοποιεί τα χέρια του.

Και φυσικά το στιλ του, έμφυτο και σπάνιο, το συνθέτουν ρούχα διαλεγμένα για να προκαλέσουν και συνδυασμοί εντυπωσιακοί και συχνά ακατανόητοι – αλλά μήπως έτσι δεν περιγράφουμε συχνά και την μοντέρνα τέχνη;

«Ασχολήθηκα με τη μουσική γιατί ήθελα τα λεφτά. Αυτή είναι η αλήθεια. Κοίταξα γύρω μου και αυτός έμοιαζε να είναι ο μοναδικός τρόπος να βγάλω τα λεφτά που ήθελα», θα παραδεχθεί με ειλικρίνεια όταν κάποιος δημοσιογράφος θα τον ρωτήσει «πώς» και «γιατί». Η γκαρνταρόμπα του αντανακλά αυτή τη φιλοσοφία. Τα ρούχα του αφηγούνται τη ζωή ενός νεαρού που διψάει να γίνει κάτι, να ξεχωρίσει. Και πώς να περάσεις απαρατήρητος όταν φοράς tailored κοστούμια, δαχτυλίδια, γούνες, βελούδο, floral prints και τα συνδυάζεις με attitude μεγατόνων;

Moves like Jagger

Δεν θα μιλήσουμε λοιπόν για τη μουσική. Δεν θα μιλήσουμε για το Satisfaction, το Paint It Black, το Angie, το Under My Thumb (αλλά κανείς δεν θα μας εμποδίσει να τα ακούμε όσο γράφουμε αυτό το κείμενο). Δεν θα μιλήσουμε καν για το εκτόπισμα του Jagger στα live, αυτή την ενέργεια που όποιος τον έχει δει ζωντανά μπορεί να σου επιβεβαιώσει πως, όταν βγαίνει επί σκηνής και αρχίζει να τρέχει πάνω κάτω, νιώθεις σαν να σε χτυπάει ηλεκτρικό ρεύμα. Εδώ θα μιλήσουμε για την γκαρνταρόμπα. Για το στιλ του Jagger, που μαζί με εκείνο του Bowie καθόρισε την αισθητική όχι μιας αλλά τριών – τεσσάρων δεκαετιών.

Άλλωστε, όταν μιλάμε για «το στιλ των rock stars» – αυτό που προσπαθούν κάθε σεζόν να αναβιώσουν δεκάδες οίκοι μόδας και που αντιγράφουν teen idols όπως ο Harry Styles των One Direction (ο οποίος, καθόλου συμπτωματικά, πρόκειται να ενσαρκώσει τον Jagger σε επερχόμενη ταινία για τους Stones) – εννοούμε βασικά αυτό που έχτισε ο frontman των Rolling Stones στα χρόνια που μεσουρανούσε.

He’s a rainbow

Οι Rolling Stones συστήνονται στο κοινό το 1962 με το πρώτο τους Live στο jazz club Marquee στο Λονδίνο και παρότι στην αρχή θυμίζουν τους Beatles – με τα κοντά καρέ μαλλιά τους και τα πανομοιότυπα ρούχα – σύντομα αποκτούν δική τους ταυτότητα – και λίγα χρόνια αργότερα τους συναγωνίζονται σε δημοφιλία.

Ο Jagger περνά από την φάση του κολεγιόπαιδου με τα χνουδωτά πουλόβερ και τα polo shirts, σε εκείνη ενός άφυλου gentleman υπό κατασκευή – πειραματίζεται με χαλαρά κοστούμια, μεταξωτά πουκάμισα, γυναικεία φουλάρια.

Ο ίδιος λέει «δεν προσπαθούσα να κάνω τον επαναστάτη εκείνες τις μέρες. Ήμουν απλά εγώ. Δεν προσπαθούσα να σπρώξω τα όρια ή τίποτα τέτοιο». Συνοδεύει το κορίτσι του, την Marianne Faithful, φορώντας ένα ασπρόμαυρο καρό κοστούμι και με ένα μαγικό τρόπο, κάνει την εικόνα να μοιάζει φυσική και απροσποίητη.

Με ένα κοτλέ παντελόνι και με prints που γίνονται ολοένα και πιο ψυχεδελικά, o Jagger είναι έτοιμος για τα 70s – ή μήπως τα 70s είναι έτοιμα για τον Jagger; Στο δρόμο κυκλοφορεί με καπέλα Παναμά και πουκάμισα και σακάκια με φαινομενικά αταίριαστα μοτίβα.

Το 1971 παντρεύεται στο Σεντ Τροπέ την καλλονή Bianca από την Νικαράγουα, η οποία είναι τεσσάρων μηνών έγκυος. Μέσα στη γαμήλια λιμουζίνα, ο Mick, φορώντας ένα λευκό three-piece κοστούμι, καπνίζοντας και έχοντας ανάμεσα στα πόδια του ένα μπουκάλι σαμπάνιας, μοιάζει πιο γοητευτικός και χαρούμενος από ποτέ.

Επί σκηνής, είναι ένας μικρός θεός: το στόμα του ανοίγει σαν πηγάδι, η φωνή του βγαίνει από μέσα σαν λάβα. Τα μάτια του είναι βαμμένα με μπλε σκιές και eyeliner που τρέχει σε ρυάκια επάνω στο ιδρωμένο πρόσωπό του όσο περνά η ώρα. Το στήθος του είναι γυμνό, η περιφέρεια του (μόλις 70 εκατοστά) κουνιέται με σχεδόν υπερφυσικό τρόπο. Όπως και για τον Bowie, είναι η δεκαετία που δεν υπάρχει μέτρο: γυαλιστερά κολάν, ολόσωμες φόρμες, λαμέ, glitter και glamour και ένα αέναο παιχνίδι ανάμεσα στα δύο φύλα – που προκαλεί εμφράγματα στους συντηρητικούς της εποχής – είναι στην ημερήσια ατζέντα.

«Δεν έχει σημασία αν μόλις ξεκινάς ή αν το κάνεις για χρόνια», θα σχολιάσει αργότερα ο Jagger, «Δεν έχει νόημα να ντυθείς – υπερπαραγωγή αν θα παίξεις σε ένα κλαμπ που χωράει 500 άτομα. Αλλά αν θα παίξεις μπροστά σε 50.000 ανθρώπους, δεν υπάρχει κανένα νόημα να φοράς κουρέλια».

Η δεκαετία του 80 βρίσκει τους Stones να μεσουρανούν αλλά και τον Jagger να επιδιώκει παράλληλα μια σόλο καριέρα – και όλο αυτό ντυμένος σαν ουράνιο τόξο, όπως επιβάλλει η εποχή – και με την καλλονή Jerry Hall στο πλευρό του.

Ψηλόμεσες παντελόνες, φαρδιά πουλόβερ, ριγέ σακάκια, t-shirt με στάμπες, μπουφάν και παντελόνια επηρεασμένα από την κουλτούρα των sports. Δεν είναι η πιο καλαίσθητη ή η πιο πρωτοποριακή δεκαετία, εκείνος όμως παραμένει στην πρώτη γραμμή.

Μεγαλώνοντας, παραδίδει μαθήματα για το ‘τι φοράνε οι rock stars όταν γεράσουν’. Το πρόσωπό του μπορεί να είναι αυλακωμένο από τα χρόνια και τις καταχρήσεις, όμως επί σκηνής λάμπει μέσα σε μπορντό βελούδινα σακάκια, σμαραγδένια tuxedos, σακάκια από πύθωνα ή κεντημένα με πετράδια που συναγωνίζονται τη λάμψη του. «Τα κοστούμια πρέπει να σου εφαρμόζουν τέλεια», θα πει σε κάποια συνέντευξη «και για μένα πρέπει να είναι glamorous». Φυσικά και είναι.

Like a Rolling Stone

Πέτρα που κυλάει δεν χορταριάζει, στιλ που εξελίσσεται δεν μένει στάσιμο. Ο Jagger συνεχίζει μέχρι και σήμερα να βάζει μπουρλότο on stage ακόμη κι αν το κάνει φορώντας ένα μαύρο τζιν και ένα t-shirt – αλλά μήπως κι αυτό δεν είναι ένα statement για κάποιον που τα έχει φορέσει, κυριολεκτικά, όλα;

Από τα στενά στο σώμα mod σύνολα και τα πασπαλισμένα με αστερόσκονη και ιδρώτα performance outfits των 70s μέχρι τα αυτοκρατορικά σακάκια από βελούδο και πετράδια των τελευταίων δεκαετιών, δεν έχει πει ‘όχι’ σε τίποτα. Και το κάνει με τρόπο που, κοιτάζοντας τις παλιές φωτογραφίες, δεν μοιάζει με πασέ καρικατούρα αλλά δείχνει ανυπόφορα κλασικός. Θαρραλέος και προκλητικός μεν, διαχρονικά κομψός δε. Ένας δανδής που δεν δίνει δεκάρα για το τι θα σκεφτούν οι άλλοι, ένας αριστοκράτης που έχει γραμμένους τους κανόνες, ακόμη και τώρα, στην έβδομη δεκαετία της ζωής του.

Αλλά, όταν μιλάμε για τον Jagger, ποιος μετράει κεράκια;