Πόσο ‘τρέχει’ το αυτοκίνητό σου στο Internet;

Η αυτοματοποίηση της οδήγησης και η διασύνδεση των οχημάτων είναι μια πραγματικότητα στην οποία οδηγούμαστε ταχύτατα. Τα πρώτα απτά δείγματα αυτής της τεχνολογικής εξέλιξης βρίσκονται ήδη στους δρόμους. Και δεν πρόκειται μόνο για κάποια πανάκριβα μοντέλα, αλλά για πιο καθημερινά και προσιτά αυτοκίνητα που είτε ενσωματώνουν συστήματα χάρη στα οποία παρκάρουν μόνα τους, είτε συνδέονται ασύρματα στο Internet και παίζουν με εφαρμογές, όπως αυτές ενός smartphone.

Παράλληλα, καθώς οι περισσότεροι κατασκευαστές επενδύουν στην εξέλιξη αυτοδηγούμεων οχημάτων, ορισμένα κορυφαία τετράτροχα εξοπλίζονται με σύστημα ‘αυτόματου πιλότου’, το οποίο επιτρέπει στο αυτοκίνητο να παραμένει στη λωρίδα του και να διατηρεί την απόστασή του από το προπορευόμενο όχημα, αρκεί ο οδηγός να κρατά τα χέρια του στο τιμόνι, χωρίς να χρειάζεται να το κατευθύνει ή να πατάει γκάζι και φρένο. Φυσικά, απαιτείται να έχει την προσοχή του στον δρόμο και να είναι σε θέση να παρέμβει εφόσον χρειαστεί. Πρόκειται, δηλαδή, για συστήματα ημιαυτόνομης οδήγησης, ένα στάδιο πριν από την αυτοματοποίηση, όταν θα ορίζεις τη διαδρομή και το αυτοκίνητο θα οδηγεί μόνο του – προφανώς, όλα τα συστήματα αυτοματοποιημένης οδήγησης προϋποθέτουν δρόμους με κατάλληλη σήμανση και ευκρινή διαγράμμιση.

Έτσι, τα αυτοκίνητα προβλέπεται ότι θα αποτελέσουν ένα από τα πιο γρήγορα αναπτυσσόμενα κομμάτια του Internet of Things (IoT). Εκατομμύρια οχήματα θα ‘μιλάνε’ τόσο μεταξύ τους, όσο και με πάμπολλους αισθητήρες που θα βρίσκονται τοποθετημένοι παντού γύρω τους – σε φανάρια, θέσεις στάθμευσης, διαβάσεις, διόδια κ.α. Τότε, η ταχύτητα σύνδεσης ενός οχήματος στο Internet θα είναι καθοριστικής σημασίας. Σε συνθήκες αυτοματοποιημένης οδήγησης το χιλιοστό του δευτερολέπτου μετράει, οπότε αρχίζει να γίνεται αντιληπτή και προς αυτή την κατεύθυνση η αναγκαιότητα ανάπτυξης ασύρματων δικτύων επόμενης γενιάς (5G).

Για παράδειγμα, η Seat παρουσίασε πριν από λίγες ημέρες στην Βαρκελώνη ένα νέο σύστημα διασύνδεσης οχημάτων, το οποίο μεταξύ άλλων επιτρέπει στα αυτοκίνητα να μοιράζονται μεταξύ τους πληροφορίες για τις ελεύθερες θέσεις στάθμευσης μέσα στην πόλη. Ο εντοπισμός των διαθέσιμων χώρων γίνεται αυτόματα, από τους αισθητήρες κάθε οχήματος και οι σχετικές ειδοποιήσεις παρέχονται μέσα από online πλατφόρμες. Έτσι, ο οδηγός βλέπει εκ των προτέρων που υπάρχει ελεύθερος χώρος και ενημερώνεται για την πιο σύντομη διαδρομή που πρέπει να ακολουθήσει, με βάση τις κυκλοφοριακές συνθήκες. Αν δε, στην πορεία η θέση καταληφθεί, η εφαρμογή τον ανακατευθύνει στην πιο κοντινή διαθέσιμη.

Σημείωσε, ότι αντίστοιχα πιλοτικά προγράμματα με τη χρήση αισθητήρων στο οδόστρωμα σχεδιάζεται να υλοποιηθούν σε Ηλιούπολη και Χαλκίδα, ενώ περιορισμένης έκτασης δοκιμές γίνονται εδώ και μήνες στο κέντρο της Αθήνας.

Βέβαια, πολλοί υποστηρίζουν ότι όσο αυξάνονται τα ηλεκτρονικά σε ένα αυτοκίνητο τόσο μειώνεται η χαρά της οδήγησης, παράγοντας που σαφώς συνεχίζει να απασχολεί την αυτοκινητοβιομηχανία. Από την άλλη είναι μάλλον κοινώς αποδεκτό ότι στις περισσότερες περιπτώσεων τροχαίων ατυχημάτων η λάθος ανθρώπινη αντίδραση – συμπεριφορά είναι η γενεσιουργός αιτία τους. Οπότε, αρκετοί ευαγγελίζονται ότι η εξάπλωση των αυτοδηγούμενων οχημάτων θα συντελέσει και στη δραστική μείωση των ατυχημάτων.

Παράλληλα, νέα μοντέλα ασφάλισης και χρήσης των αυτοκινήτων θα μπουν στη ζωή μας (όπως με τη διαφαινόμενη εξάπλωση του car sharing), μειώνοντας τον όγκο των απαιτούμενων ΙΧ και μαζί τους εκπεμπόμενους ρύπους, την κατανάλωση ενέργειας, την κίνηση στους δρόμους και τον (αστικό) θόρυβο. Από την άλλη, θα προσφέρονται στον οδηγό και τους επιβαίνοντες υπηρεσίες προστιθέμενης αξίας: Για παράδειγμα, μπαίνοντας στο αυτοκίνητο και ορίζοντας μια διαδρομή στο σύστημα πλοήγησης σου προτείνονται προσφορές σε προϊόντα και υπηρεσίες που πιθανότατα σε ενδιαφέρουν και βρίσκονται στον δρόμο σου. Ακόμα, μπορείς να παραλάβεις προϊόντα από ηλεκτρονικές αγορές απευθείας στο αυτοκίνητο. Η υπηρεσία (της Volvo) λειτουργεί (σε κάποιες ευρωπαϊκές χώρες) με τη χρήση ενός ψηφιακού κλειδιού, το οποίο αποστέλλεται στον διανομέα και μέσω του οποίου παρέχεται άπαξ η πρόσβαση στο πορτμπαγκάζ του αυτοκινήτου. Όταν τα πράγματα τοποθετηθούν στο όχημα, ο κάτοχός του λαμβάνει μια ειδοποίηση στο κινητό του ότι τα ψώνια του βρίσκονται εκεί.

Και καθώς προβλέπεται ότι περίπου τα μισά νέα αυτοκίνητα που θα βγουν στους δρόμους το 2017 θα έχουν δυνατότητα ασύρματης διασύνδεσης και μέχρι το 2022 περισσότερα από 1 δισ. διασυνδεδεμένα αυτοκίνητα θα κυκλοφορούν σε όλο τον κόσμο, ένα νέο, δυναμικό οικοσύστημα διαμορφώνεται ταχύτατα.

Στην πορεία, απαιτείται η διαμόρφωση του σχετικού θεσμικού πλαισίου και μένει να απαντηθούν κάποια σοβαρά ηθικά – νομικά ζητήματα, όπως το ποιον θα προσπαθεί να προστατεύσει κατά προτεραιότητα ένα αυτοδηγούμενο όχημα στην περίπτωση μιας αναπόφευκτης σύγκρουσης. Πρώτη η Mercedes-Benz έχει απαντήσει στο σχετικό, κρίσιμο ερώτημα, θέτοντας σε προτεραιότητα τον οδηγό και τους επιβαίνοντες.

Σε ένα βίντεο που δημοσίευσε πρόσφατα η Tesla – πρωτοπόρος στον τομέα των ηλεκτροκίνητων και αυτοδηγούμενων οχημάτων – μέσα από την καμπίνα ενός Model S, παρουσιάζεται το πως το αυτοκίνητο οδηγεί μόνο του, διαβάζοντας τον δρόμο και τη σήμανση, βλέποντας τα άλλα αυτοκίνητα και τους πεζούς και μειώνοντας ταχύτητα στα σημεία που πρέπει. Όπως διευκρινίζεται στην αρχή, ο άνθρωπος βρίσκεται στη θέση του οδηγού για νομικούς λόγους, χωρίς να συμμετέχει. Στο τέλος δε, αφήνει το αυτοκίνητο, εκείνο εντοπίζει μόνο του μια ελεύθερη θέση στάθμευσης και παρκάρει!

Πάντως, μία πρώτη ουσιαστική γεύση από το τι αλλάζει στη σχέση μας με το αυτοκίνητο, θα προκύψει από το ευρωπαϊκό πρόγραμμα Heero, ένα από τα σημαντικά συστήματα εκσυγχρονισμού της κοινωνικής ζωής μέσα από την οδηγική ασφάλεια. Βασίζεται σε ένα ηλεκτρονικό σύστημα ασφάλειάς το οποίο θα είναι υποχρεωτικά εγκατεστημένο σε όλα τα νέα μοντέλα επιβατικών αυτοκίνητων και ελαφρών επαγγελματικών οχημάτων από τις 31 Μαρτίου 2018 και μετά – πολλές αυτοκινητοβιομηχανίες σε κάποια μοντέλα τους το έχουν ήδη υιοθετήσει.

Το εν λόγω σύστημα σε περίπτωση σοβαρού ατυχήματος (όπως αυτό γίνεται αντιληπτό από τους αισθητήρες του οχήματος) θα καλεί αυτόματα τις υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης. Ακόμη και αν ο οδηγός ή οι επιβαίνοντες είναι αναίσθητοι, το σύστημα θα ενημερώνει τους υπεύθυνους διάσωσης για το ακριβές σημείου σύγκρουσης. Το σύστημα είναι επίσης γνωστό ως eCall μεσώ του πανευρωπαϊκού αριθμού βοήθειας (112).

Μόλις το σύστημα eCall ενεργοποιηθεί από κάποια σοβαρή σύγκρουση του οχήματος ξεκινάει αυτόματα μια κλήση προς το πλησιέστερο κέντρο διαχείρισης. Μεταδίδεται ο τύπος του οχήματος, το καύσιμο που χρησιμοποιεί και στοιχειά που αφορούν στην ώρα του ατυχήματος, την ακριβή τοποθεσία και τον αριθμό των επιβατών. Η ενεργοποίηση μιας κλήσης eCall μπορεί να γίνει και χειροκίνητα. Αυτό εξυπηρετεί σε περιπτώσεις που κάποιος οδηγός είναι αυτόπτης μάρτυρας ενός ατυχήματος. Σε κάθε περίπτωση, υπάρχει πάντα η δυνατότητα παράλληλης φωνητικής επικοινωνίας. Με αυτόν τον τρόπο οι επιβάτες, αν μπορούν, θα παρέχουν επιπρόσθετες πληροφορίες και θα λαμβάνουν οδηγίες αντιμετώπισης της κατάστασης.

Στη σχετική απόφαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σημειώνεται ότι τα δεδομένα που θα συγκεντρώνουν τα κέντρα έκτακτης ανάγκης μεσώ του συστήματος eCall δεν θα πρέπει να παρέχονται σε τρίτους χωρίς τη ρητή συγκατάθεση του ενδιαφερομένου. Οι κατασκευαστές θα πρέπει επίσης να διασφαλίσουν ότι ο σχεδιασμός της τεχνολογίας eCall επιτρέπει την πλήρη και οριστική διαγραφή των δεδομένων που συγκεντρώνονται.

Λαμβάνοντας άμεση ειδοποίηση για ένα ατύχημα και την ακριβή γεωγραφική θέση μειώνεται ο χρόνος απόκρισης των υπηρεσιών έκτακτης ανάγκης κατά 50% σε αγροτικές περιοχές και 40% σε αστικές. Έτσι, το eCall αναμένεται να σώσει ετησίως έως και 2.500 ζωές, μειώνοντας ταυτόχρονα τον αριθμό των σοβαρά τραυματιών κατάά δεκάδες χιλιάδες.