ΣΙΝΕΜΑ

Η αγαπημένη μου ταινία των ’80s: ‘Raiders of the Lost Ark’

O Νίκος Δράκος θυμάται την περιπέτεια που ενέπνευσε όλες τις άλλες περιπέτειες.

O Spielberg ειδικά στα ‘80s έκανε ταινίες για όλη την οικογένεια όμως είναι απίστευτο το πώς ακόμα και κάτω από αυτή τη γενική ομπρέλα στην ουσία διαμόρφωσε ξεχωριστά είδη εμπορικού σινεμά. Όχι απλά διακριτές μεταξύ τους ταινίες, αλλά είδη. Το ‘E.T.’ δεν είναι απλά μια οικογενειακή ταινία ενηλικίωσης, είναι ένα genre από μόνο του, όπως φαίνεται και κάθε φορά που εμφανίζεται κάτι σαν το ‘Stranger Things’ παραπέμποντας σε μια ευρεία κατανόηση των οικογενειακών ‘80s μες στο κεφάλι μας, εννοώντας τον ‘E.T.’.

Αντίστοιχα, το ‘Raiders of the Lost Ark’ δεν είναι μια περιπέτεια για όλη την οικογένεια, είναι ένα είδος, είναι ‘τα Ιντιάνα Τζόουνς’. Είναι το συγκεκριμένο αυτό στυλ καροτυνίστικης uber-περιπέτειας με μυστήρια, εξωτικές τοποθεσίες, ταξίδια, καταπακτές, ιθαγενείες που κρύβουν μυστικά σε σπηλιές και σε υπόγεια, με γρίφους, με θανατηφόρες διαδρομές, με εμβληματικά εμπόδια και ακόμα πιο εμβληματικούς -κάπου ανάμεσα στην Ιστορία, τον μύθο και το καρτούν- κακούς, όλα στην παράδοση των παμπάλαιων κινηματογραφικών σίριαλ των ‘30s, με τους ατρόμητους ήρωες, τα cliffhangers, τους φοβερούς κακούς, και ένα μεγάλο θαυμασμό ανακάλυψης και δέους να πλανάται πάνω από τα πάντα.

Γι’αυτό, πολύ περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη περιπέτεια, των ‘80s και γενικότερα, είναι ‘τα Ιντιάνα Τζόουνς’ που εξακολουθούν να είναι το μεγάλο όνειρο, εκείνο το εικόνισμα το οποίο κοιτάζουν και στο οποίο προσεύχονται όσοι επιχειρούν να φτιάξουν την οποιαδήποτε οικογενειακή περιπέτεια- ακόμα κι οι ίδιοι οι άνθρωποι που ξαναπροσπάθησαν να φτιάξουν ταινίες του Indiana Jones μετά το ‘Raiders of the Lost Ark’.

Αυτή είναι η ταινία που δε μπορούσαμε να σταματήσουμε να βλέπουμε κάθε φορά που την πετυχαίναμε κάποιο απόγευμα Σαββατοκύριακού στην τηλεόραση, δηλαδή η τηλεοπτική ζώνη που μοιάζει να υπήρξε εξαρχής απλά για να προβάλει αυτή την ταινία. Προσέξτε, όταν λέω “δε μπορούσαμε να σταματήσουμε να βλέπουμε” αυτό το πρώτο πληθυντικό που χρησιμοποιώ δεν είναι από εκείνα που προϋποθέτουν πως εσύ που διαβάζεις είσαι μιας συγκεκριμένης ηλικίας. Δε σου λέω καν τι ηλικία είμαι. Δεν έχω ηλικία. Δεν έχει σημασία. Όλοι είμαστε τα παιδιά που είδαμε αυτή τη φαντασμαγορική περιπέτεια και μετά βάζαμε όλες τις υπόλοιπες δίπλα της.

Είναι τέλεια, φυσικά. Ήταν και παραμένει και θα είναι για πάντα, αξεπέραστη. Το άνοιγμα με τις παγίδες, τη μεγάλη μπάλα, τον προδότη Alfred Molina, τον Indy να προσπαθεί να ισορροπήσει το σακί με το βάρος του ειδώλου. Ποιος σκέφτεται εξωτική περιπέτεια και δε φέρνει αυτές τις πρώτες σκηνές στο μυαλό του; Ο φόβος για τα φίδια, επειδή κάθε μεγάλος ήρωας πρέπει να έχει μια μεγάλη αδυναμία. Οι Ναζί αντίπαλοι επειδή δεν υπάρχει τίποτα πιο λυτρωτικό από το να ανάγεις τη μεγαλύτερη πληγή στην ιστορία της ανθρωπότητας, σε cartoon villains. Οι παγίδες. Η δράση. Η αγωνία. Οι β’ χαρακτήρες. Το χιούμορ. Η δράση που ποτέ δεν χάνει το χαρακτήρα της, και συνδυάζει αγωνία, βάρος και χιούμορ:

 

(Και είναι αυτή η σκηνή το καλύτερο κωμικό bit στην ιστορία του σινεμά; Εγώ το ψηφίζω.)

 

Και φυσικά το φινάλε, το άνοιγμα της κιβωτού, το φρικιαστικό λιώσιμο του προσώπου.

 

Εδώ δε μιλάμε για ταινία, μιλάμε για λάβαρο.

O Spielberg κατάφερε να δημιουργήσει μια ταινία όπου τα πάντα είναι άμεσα iconic, έχοντας τρομακτικά καλή αίσθηση ρυθμού, timing (είτε μιλάμε για χιούορ, είτε για action, είναι εξίσου σημαντικό και δυσεύρετο) και στησίματος. (Ο Soderbergh είχε κάνει πριν χρόνια μια ασπρόμαυρη εκδοχή της ταινίας με εντελώς διαφορετική μουσική, για να υπογραμμίσει ακριβώς την τεχνική αρτιότητα αυτού που είχε φτάξει ο Spielberg.)

Το ‘Raiders of the Lost Ark’ είναι το κατεξοχήν live-action καρτούν για όλη την οικογένεια, μια ανεκτίμητη περιπέτεια όπου κάθε ατάκα, κάθε πρόσωπο, κάθε κομμάτι δράσης μπορεί να στηρίξει τον δικό του pop culture μύθο.

ΤΑ ΑΛΛΑ ΑΓΑΠΗΜΕΝΑ ΜΑΣ ΤΩΝ ’80S

O Θοδωρής Δημητρόπουλος για το ‘Ferris Bueller’s Day Off’
Η Ιωσηφίνα Γριβέα για το ‘E.T. the Extra Terrestrial’
H Ναστάζια Καπέλλα για το ‘Labyrinth’
O Μάκης Ραπτόπουλος για το ‘Gremlins’
Η Νάνσυ Κωστακοπούλου για το ‘Dirty Dancing’
Ο Κωνσταντίνος Αμπατζής για το ‘Return of the Jedi’
O Στέφανος Τριαντάφυλλος για το ‘Rocky IV’
Ο Σταύρος Καραϊνδρος για το ‘Die Hard’
Ο Αντώνης Τζαβάρας για το ‘Goonies’
H Ναταλία Αποστολοπούλου για το ‘Blade Runner’
Ο Μάνος Μίχαλος για το ‘Who Framed Roger Rabbit’
Ο Θέμης Καίσαρης για το ‘Scarface’