OPINIONS

Πόση νοσταλγία ακόμα;

Ένας συντάκτης του PopCode βυθίζεται σε σκέψεις περί νοσταλγίας και μέλλοντος με αφορμή την επιστροφή του 'Trainspotting', 21 χρόνια μετά.

Καιρό τώρα μου τριβελίζει το μυαλό αυτή η λέξη. Η ιδέα. Η επιβεβλημένη ανάγκη. Η επιχείρηση.

Μόλις γύρισα από την προβολή της συνέχειας του ‘Trainspotting’. Ό,τι έπρεπε να για να μου δώσει τη τελειωτική κλωτσιά για να αποφασίσω να ξεκινήσω την αναζήτηση, διότι προφανώς ακόμα δεν ξέρω που θα με βγάλει αυτό το κείμενο, για το τι συμβαίνει με το όλο θέμα της νοσταλγίας. Για να φύγει από τη μέση όμως το T2 πριν συνεχίσω, να πω ότι πέρασα όχι άσχημα, αλλά σχεδόν αδιάφορα, μιάμιση ώρα (;) με μία ταινία που δεν χρειαζόμουν να δω. Δεν ήταν όσο κακή την περίμενα. Και εντάξει, τόσα χρόνια ο Danny Boyle έχει μάθει να κάνει ταινίες και να σε κρατάει εκεί έστω και με τεχνάσματα που δεν έχουν μεγάλη σημασία. Και όχι δεν φταίει το υπαρξιακό παραλήρημα του Renton κάπου στα μισά της ταινίας, για το παραλήρημα που θα ακολουθήσει.  

Η πρώτη ταινία είναι του 1996. Η συνέχεια της, 21 χρόνια μετά. Δηλαδή αφορά άμεσα μια συγκεκριμένη γενιά. Έμμεσα και την επόμενη, ή και την προηγούμενη, αλλά ο στόχος της ήταν αυτό που με κάποιο τρόπο ονομάζεται millennials. Όσοι γεννήθηκαν από το ’80 μέχρι το ’00 χοντρικά. Αυτή η γενιά είναι ο βασικός στόχος όλου αυτού του πυρετού και της μανίας για τη νοσταλγία, για το κοντινό παρελθόν. Μια μανία που έχει επεκταθεί σε κάθε πράγμα της cultural πραγματικότητας που ζούμε. Τη μουσική, τις ταινίες, τις σειρές, το ντύσιμο. Μια μανία που έχει πάρει διαστάσεις επιχείρησης πλέον. Δεν θα μου κάνει καμία εντύπωση αν ακόμα και τα μέντιουμ αρχίζουν να διαβάζουν το παρελθόν αντί για το μέλλον. Γιατί ναι φαντάσου το. Ποιος θέλει να ακούει για το μέλλον. Πλέον είναι πολύ καλύτερο να μην το ξέρεις γιατί έτσι έχεις και μια ελπίδα ότι μπορεί να είναι λίγο καλύτερο. Ενώ το παρελθόν. Κάτσε καλά. Ήταν τέλειο. Άλλωστε για κάθε προηγούμενη γενιά το παρελθόν της ήταν καλύτερο από το παρόν της επόμενης. Κι αν αυτό δεν λέγεται ανασφάλεια τότε δεν ξέρω πως αλλιώς μπορεί να λέγεται.

Παλιότερα αυτό που πούλαγε ήταν το μέλλον. Αλλά ξεπούλησε, γιατί επαληθεύτηκε. Όλα τα δυσοίωνα σενάρια επιστημονικής φαντασίας επιβεβαιώθηκαν. Βέβαια ακόμα να μας δώσουν το Hoverboard του Marty McFly από το Back To The Future αλλά δεν πειράζει. Το παρελθόν είναι που πουλάει τώρα.

Η επιτυχία του ‘Stranger Things‘ δεν είναι καθόλου τυχαία. Μια σειρά βασισμένη στα ’80s. Το επεισόδιο ‘San Juniperο’ του ‘Black Mirror’ δεν ήταν καθόλου τυχαία το πιο πολυσυζητημένο όλης της σειράς. Το ‘Fargo’ γυρισμένο στα ’70s και τα ’80s, το είδαμε όλοι. Ο David Lynch θα συνεχίσει το ‘Twin Peaks’ και ο λατρεμένος μακαρονομάχος Kabamaru θα έχει σίκουελ.

ΔΙΑΒΑΣΕ ΑΚΟΜΑ

Όλο το αφιέρωμα του PopCode στα American ’80s

Η επιστροφή του ‘Star Wars’ με το ‘The Force Awakens’ ήταν μελετημένα μια παλιομοδίτικη ρεπλίκα του πρώτου της σειράς. Η πιο επιτυχημένη σουπερηρωϊκή ταινία δεν είναι καθόλου τυχαία το ‘Deadpool’ που είναι γεμάτο με αναφορές στα ’80s και τα ’90s. Τα κινηματογραφικά reboots είναι δεκάδες και τα περιμένουμε σαν τρελοί. Τα διάφορα cult και kitsch πάρτι που γίνονται κάθε τρεις και λίγο τα τελευταία χρόνια είναι στάνταρ τα πιο πετυχημένα. Το βινύλιο έχει κάνει ρεκόρ πωλήσεων από το 1995 και ανεβαίνει συνέχεια. Η Nintendo έβγαλε τη μίνι version του NES και έγινε της τρελής και εξαντλήθηκε πριν καν το πάρουν όλοι χαμπάρι. Η μουσική αναβίωση των 80’s που έχει ξεκινήσει από το 2000, αντί να κοπάσει, φουντώνει και τα σίνθια σε λίγο θα αντικαταστήσουν και τα εκκλησιαστικά όργανα. Μια βόλτα στα H&M και νομίζεις ότι ψωνίζεις από το Μινιόν ή το Λαμπρόπουλο.

Όχι δεν μιλάω σαν ιδεοληπτικός για κάποια συνομωσία που γίνεται εις βάρος της γενιάς μας. Αλλά το ζητούμενο είναι γιατί όλα αυτά έχουν πιάσει τόσο πολύ σε αυτή τη γενιά. Γιατί δεν το έχουμε ξαναδεί να συμβαίνει και πιο πριν σε τέτοιο βαθμό μανιώδους κατανάλωσης; Και δεν μιλάμε για μια τυπική κρίση ηλικίας που πάντα σε σπρώχνει να κοιτάξεις πίσω σου και να κάνεις τον απολογισμό σου. Μιλάμε για ένα τρόπο ζωής, μια εθελούσια άρνηση που μας κρατάει μακριά από τη συνειδητοποίηση του πραγματικού χρόνου της πιο απαιτητικά virtual εποχής.

Ναι η γρήγορη απάντηση είναι πως το ίντερνετ φταίει για όλα. Αλλά αυτή η απάντηση δε με καλύπτει. Είναι γιατί βρεθήκαμε ως γενιά, στο επίκεντρο της έκρηξης του. Δεν είναι απλώς ότι μας διοχετεύει με όλα αυτά που θέλουμε να θυμόμαστε, αλλά κυρίως ότι εξασθένισε τη μνήμη μας όλα αυτά τα χρόνια. Η τρέλα να μπορούμε να είμαστε ανά πάσα στιγμή updated με οτιδήποτε συμβαίνει, δημιούργησε μνημονικές νευρώσεις. Πλέον δεν χωνεύουμε τίποτα. Όλα περνάνε από μπροστά μας σαν καρέ μιας εποχής που τη ζούμε σε fast forward και τίποτα δεν προλαβαίνει να γίνει βίωμα και να περάσει στη μνήμη. Αν η μνήμη είναι ένας πίνακας, τότε τον βάφουμε και τον περνάμε χέρια με διαφορετικά χρώματα κάθε φορά, καθημερινά. Πριν προλάβει να στεγνώσει το ένα χρώμα, το έχουμε περάσει από πάνω με ένα άλλο και στο τέλος έχουμε ένα θολό αχταρμά που δεν είναι καν κάποιο χρώμα. Είναι μουτζούρα. Μέσα σ’ αυτή τη μουτζούρα δεν μπορούμε να βρούμε τίποτα. Άρα επιστρέφουμε στο παρελθόν, εκεί που τα πράγματα ήταν πιο ξεκάθαρα. Εκεί που καθετί το θυμόμαστε με την απαραίτητη ένταση που χρειαζόμαστε για να βεβαιωθούμε ότι υπήρξαμε.

Ο χρόνος που δίνουμε σε κάθε (καινούργια) εμπειρία, είτε είναι ένα τραγούδι, είτε μια ταινία, είναι ελάχιστος γιατί πρέπει να πάμε αμέσως στο επόμενο για να προλάβουμε να δούμε, να ακούσουμε, να γευτούμε τα πάντα. Γιατί πως αλλιώς θα έχουμε «πολύτιμη» γνώμη για όλα αυτά, που θα να τη διαλαλήσουμε στα social media; Και μη γελιόμαστε, εμείς τα υπηρετούμε, όχι αυτά εμάς.

Δεν περνάω άσχημα με τη φάση αυτή. Φυσικά και μ’ αρέσουν οι μέρες που πέρασαν και έχει πολύ πλάκα να βρίσκεις όλους αυτούς που αγάπησαν τους Απαράδεκτους και που πιστεύουν ότι δεν υπήρξε καλύτερη ελληνική σειρά και να αναπαράγεις πιστά τους καλύτερους διαλόγους. Αυτό που με προβληματίζει όμως είναι ότι μένουμε αποκομμένοι από το τρέχον συναίσθημα μας και δεν δημιουργούμε γερές μνήμες του παρόντος μας.

ΔΙΑΒΑΣΕ ΑΚΟΜΑ

Opinion: Παρελθοντολαγνεία, η ανίατη ασθένεια του μέλλοντος
Opinion: Η αρρώστια της νοσταλγίας