REVIEWS

Αυτή η ‘Φαμίλια’ δεν είναι σαν όλες τις άλλες

Το ‘El Clan’ συνεχίζει την καλή φάση που περνάει το σινεμά της Αργεντινής.

Αχ, αθάνατη οικογένεια. Με τα τραπέζια σου τα πλούσια. Της μάνας σου την αγκαλιά. Του πατέρα σου τις συμβουλές. Τις απαγωγές σου τις ωραίες. Τι με κοιτάς έτσι; Όχι;

Το ‘El Clan’ ξεκινά συστήνοντάς σου τη δεμένη οικογένεια των Puccio, μία φαμίλια που θα μπορούσε να μένει στο γειτονικό σου σπίτι, με τον πατέρα τον συνταξιούχο, τη μάνα τη δασκάλα και νοικοκυρά, τον πολλά υποσχόμενο παίκτη του rugby γιο (εντάξει, μην παίρνεις τοις μετρητοίς τον γείτονα rugby player κι εσύ, κάντον ποδοσφαιρόφιλο) και τις αθώες περιστέρες για κόρες που είναι σπίτι-σχολείο, δουλειά-σπίτι. Ιδανικό μοντέλο οικογένειας οι Puccio δηλαδή, μέχρι που τους βλέπεις να μπαγλαρώνουν έναν συμπαίκτη του γιου της οικογένειας και να τον χώνουν μέσα στο πορτ μπαγκάζ.

Το σκηνικό γίνεται ακόμα πιο σουρεάλ όταν παρακολουθείς τον πατριάρχη Arquímedes να κάνει μασάζ στην κατάκοπη σύζυγο Epifanía όσο εκείνη κόβει ένα-ένα τα μπούτια του κοτόπουλου πριν τα σερβίρει για το δείπνο και της λέει ότι η μερίδα του απαχθέντα είναι πολύ μικρή βρε παιδί μου, μην πεθάνει κι από την ασιτία ο άνθρωπος στο κάτω-κάτω. Η σεκάνς απογειώνεται όταν ακολουθείς τον Arquímedes στις σκάλες που ανεβαίνει για να πάει στο δωμάτιο του θύματος και συνειδητοποιείς ότι αυτό βρίσκεται ακριβώς δίπλα απ’ το δωμάτιο της έφηβης κόρης του, που εννοείται ακούει μουσική στη διαπασών κι έχει παντού κολλημένες αφίσες. Επίσης εννοείται πως σταματάει να της πει και καληνύχτα, γιατί εννοείται ότι αυτό κάνει κανείς πριν βγάλει την κουκούλα από το θύμα για να γράψει γράμμα στην οικογένειά του.

Αυτό το συναίσθημα αγνής δυσπιστίας των όσων αντικρίζεις είναι το μεγάλο χαρτί της ταινίας μέχρι τουλάχιστον τα μισά της και εντείνεται με τους ήχους των Kinks και της Ella Fitzgerald που παίζουν δυνατά, κατά τη διάρκεια ακόμα και των σκηνών που υπό κανονικές συνθήκες θα έπρεπε να είναι εκεί για να σε ταράξουν. Ο Pablo Trapero όμως, σκηνοθέτης του εξαιρετικού ‘Carancho’, και η ομάδα παραγωγής των Pedro και Agustín Almodóvar που έδωσε στα Όσκαρ το ‘Wild Tales’ πριν δυο χρόνια, δεν είχαν τέτοιο όραμα για το ‘El Clan’. Προτιμούν μία τακτική μεταξύ Scorsese και ‘Sopranos’ που βρίσκει το τραγελαφικό χιούμορ μέσα στις πιο σκοτεινές καταστάσεις, σ’ έναν απόλυτο συγχρονισμό ήχου-εικόνας-αφήγησης. Σε διασκεδάζουν με τον πόνο των ανθρώπων, με λίγα λόγια.

Η δυσπιστία που αναφέρθηκε δεν οφείλεται μόνο στην τεχνική που ακολουθεί η ταινία, αλλά και στο γεγονός ότι γνωρίζεις πως όσα παρακολουθείς έχουν πραγματικά συμβεί. Οι Puccio απασχόλησαν τα ΜΜΕ της Αργεντινής στα μέσα της δεκαετίας του ‘80, όταν συνελήφθησαν μέλη της οικογένειας για την απαγωγή και δολοφονία τριών ατόμων. Πιστεύεται ότι η δράση του Arquímedes άρχισε κατά τη διάρκεια του Βρώμικου Πολέμου της Αργεντινής οπότε και ξεκίνησε τις απαγωγές και δολοφονίες κομμουνιστών και όσων η δικτατορική κυβέρνηση πίστευε ότι είχε σχέση μαζί τους – οι “εξαφανίσεις” της εποχής ανέρχονται επισήμως σε 13.000 – αλλά όταν ανέβηκε τελικά η δημοκρατική κυβέρνηση του Raúl Alfonsín, οι Puccio την είχαν μάθει πια την τέχνη και δεν ήθελαν να τη σταματήσουν, μιας που τα λύτρα που πλήρωναν οι οικογένειες ήταν γλυκά, πολύ γλυκά.

Υπάρχει και μία διάσταση που έχει αναφέρει ο Rodolfo Palacios, ο συγγραφέας που έγραψε την βιογραφία-πηγή των Puccio για την ταινία, που λέει ότι ο Arquímedes δεν είναι ένας τρελός που αποφάσισε ν’ αρχίσει να απαγάγει κόσμο από το πουθενά. Έγινε απλά αυτό που έγινε στα πλαίσια της πολιτικής κατάστασης της χώρας του, είναι δηλαδή ένα παράγωγο της δικτατορίας που δε θα υπήρχε υπό διαφορετικές συνθήκες. Είναι μία πολύ ενδιαφέρουσα διάσταση που δυστυχώς απουσιάζει από την ταινία.

Λέω δυστυχώς γιατί θα πήγαινε το εσωτερικό δράμα της οικογένειας ένα βήμα παρακάτω από το επίπεδο της δυσλειτουργικής σχέσης μεταξύ πατέρα και γιου που πνίγει τον δεύτερο και δείχνει τη σκληρότητα του πρώτου. Την κάνει τη δουλειά της πάντως κι αυτή, με τον Alejandro να αμφισβητεί τις πράξεις του πατέρα του από τη στιγμή που σκοτώνει τον συμπαίκτη του, μην έχοντας τη δύναμη όμως να βάλει την αφοσίωση που έχει στην οικογένειά του σε δεύτερη μοίρα. Αυτό πουλιέται εύκολα από τον κωμικό Guillermo Francella σε κόντρα ρόλο και τον νεαρό Peter Lanzani που κάνει στροφή από τον κόσμο της σαπουνόπερας, λόγω της άψογης χημείας τους.

Να σημειωθεί ότι το ‘El Clan’ ήταν η επίσημη πρόταση της Αργεντινής για το βραβείο της Καλύτερης Ξενόγλωσσης ταινίας στα περσινά Όσκαρ χωρίς τελικά να τα καταφέρει, κέρδισε όμως το Silver Lion του Φεστιβάλ της Βενετίας. Όχι ότι χρειαζόμαστε βραβεία για να σας πούμε να τη δείτε με την πρώτη ευκαιρία.

Το ‘El Clan’ είναι στις αίθουσες από τις 16 Ιουνίου από τη Spentzos-Seven.