ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΑ

O Leonard Cohen δεν τα παράτησε ποτέ

Ο μεγάλος μουσικός πέθανε αυτή τη βδομάδα, αφήνοντας πίσω του ένα έργο για το οποίο πρέπει να γιορτάζουμε.

Αν όλα όσα έχει να αντιμετωπίσει ο άνθρωπος στη ζωή είναι ο θάνατος, αφού όλα εκεί καταλήγουν με κάθε δυνατή έννοια, τότε αναμενόμενα το μεγαλύτερο κλισέ που υπάρχει είναι «μα γιατί να θρηνούμε; Πρέπει να γιορτάσουμε για τη ζωή του πεθαμένου».

Για τον Leonard Cohen δεν πρέπει να γιορτάσουμε μόνο επειδή υπήρξε αυτός που υπήρξε. Όχι μόνο επειδή έγραψε τα πιο σπουδαία κομμάτια για την αγάπη, τον έρωτα, τη ζωή, το θάνατο, την απώλεια, την κατάθληψη, την ανθρώπινη υπόσταση απέναντι σε οτιδήποτε. Όχι μόνο γιατί έφτασε 82 χρονών και είχε μια πορεία 50 χρόνων στη μουσική κι ας ξεκίνησε την καριέρα του στα 30 κάτι του.

Για να καταλάβουμε το λόγο που θα έπρεπε να γιορτάζουμε, θα πρέπει να αναγκαστικά να τον δούμε σαν άνθρωπο και όχι σαν μύθο ή ανώτερο ον που δεν θα τολμούσαμε να απλώσουμε ποτέ το χέρι μας για να αγγίξουμε.

Σίγουρα δεν εννοώ την καθησυχαστική, ετοιμοπαράδοτη ατάκα ότι ‘σταμάτησε να ταλαιπωρείται’. Ο Cohen είναι ο μόνος που ξέρω που στ’ αλήθεια κέρδισε. Κι αν θέλει κανείς που πιστεύει περισσότερο από ό,τι εγώ (μα που κι ακόμα κι εγώ το σκέφτομαι, κι ας μην δέχομαι ότι η ωδή στο χριστιανισμό του ‘Hallelujah’ είναι ό,τι καλύτερο έγραψε) μπορεί να φέρει μπροστά στα μάτια του και αυτό το ικανοποιητικότατο visual: Ενός καταπονημένου Leonard να ορθώνει το καμπουριασμένο του σώμα για τελευταία φορά, για να περάσει στην απέναντι όχθη, με ανάστημα και ύφος περιπαικτικό προς τον Θάνατο (όποια μορφή κι αν έχει), κι αυτός εμφανώς ενοχλημένος που παρόλο που στα χαρτιά είναι νικητής, να ξέρει πως ηττήθηκε!

***

Όταν ο Cohen αποφάσισε να ζήσει ως Βουδιστής για πέντε χρόνια σε ένα μοναστήρι στην νότια Καλιφόρνια, η μανατζαρέα του η Kelley Lynch, αποφάσισε να τον ξαφρίσει για τα καλά. Η Lynch παρόλο που ήταν μάνατζερ του για 17 χρόνια, δε τη σταμάτησε κανένας ηθικός φραγμός από το να του φάει κοντά 5 εκατομμύρια δολάρια από τα λεφτά που προορίζονταν για τη σύνταξή του. Τελικά το 2006 αποφασίστηκε ότι θα του δώσει συνολικά 9.5 εκατομμύρια δολάρια. Η Lynch τα έχασε (τα λογικά της, όχι τα 9.5 εκατ.) και άρχισε να παραβιάζει τους περιοριστικούς της όρους, να τον παρενοχλεί και να απειλεί τον ίδιο και την οικογένεια του. Κι έτσι το 2012 τσίμπησε και 18 μήνες φυλάκιση με 5 χρόνια υπό επιτήρηση.

Ο Cohen ήταν 71 ετών όταν αυτά ξεκίνησαν. Θεωρητικά πολύ αργά για τον οποιονδήποτε. Αλλά όχι γι’ αυτόν.

Το 2008, δηλαδή 15 χρόνια μετά την τελευταία του περιοδεία, αποφασίζει ότι είναι καιρός να κερδίσει και πάλι αυτά που έχασε. Ακολούθησαν παγκόσμιες περιοδείες το 2008, 2009, 2010, 2012, 2013 και συνολικά πάνω από 250 συναυλίες. Και δεν μιλάμε για διεκπεραιωτικές συναυλίες. Όσοι τυχεροί βρέθηκαν στην μεγαλειώδη του βραδιά στο Terra Vibe στις 30 Ιουλίου του 2008, το ξέρουν πολύ καλά.

 

Αν δεν του είχε συμβεί αυτό, πολύ πιθανόν να μην είχαμε συνέχεια από το ‘Dear Heather’ και μετά.

Δεν θα είχε βγει πάλι στο δρόμο για συναυλίες. Δεν θα είχε ηχογραφήσει το ‘Old Ideas’, το ‘Popular Problems’ και το τελευταίο κομμάτι της ψυχής του, το ‘You Want It Darker’. Γι αυτό το λόγο πρέπει να χαιρόμαστε για τον Cohen. Ακόμα κι οι άμεσα πληττόμενοι από το θάνατο του, αυτοί που θα νιώσουν την απώλεια του στην καθημερινότητα τους, στα τηλέφωνα τους, στο τραπέζι τους, στο σαλόνι τους, στη θέση του συνοδηγού τους, και όχι -απλώς- στα post των social media που θα κρατήσουν 2 μέρες, ακόμα κι αυτοί ξέρουν ότι πρέπει να χαιρόμαστε.

Κέρδισε.

Βρήκε τη δύναμη, πάλεψε, δημιούργησε στην πιο δύσκολη στιγμή της ζωής του και έμεινε στην ιστορία για το κουράγιο του. Τα κατάφερε. Πρόλαβε. Κέρδισε το θάνατο και πήγε σ’ αυτόν με ικανοποίηση και πληρότητα. Αυτό θέλει γιορτή. Όχι θρήνο.

ΔΙΑΒΑΣΕ ΑΚΟΜΗ

Ο Leonard Cohen δε θα μας παρηγορήσει άλλο
Ο επιλογικός θρίαμβος του ‘You Want It Darker’