ΜΟΥΣΙΚΗ

Τι πανικό έκανες στο Μέγαρο, Νίκο Πορτοκάλογλου;

Ο σπουδαίος καλλιτέχνης συναντά τα μουσικά Γυμνάσια και Λύκεια της χώρας και παρουσιάζει μία σχολική εκδρομή γεμάτη ταλέντο, διαφορετικότητα και 'ευγενείς αλήτες'. 

Σε ένα από τα αγαπημένα μου επεισόδια του ‘Black Mirror’ μία εμφυτευμένη κάρτα μνήμης μπορεί να δείξει σε fast forward παρελθοντικές εικόνες-κινήσεις σου σε ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα.

Λίγα μετά τα μεσάνυχτα της Πέμπτης το δικό μου fast forward έδειχνε βροχή στους δρόμους της Θεσσαλονίκης, ουρά για το Μέγαρο, sold out στην πόρτα, τον Νίκο Πορτοκάλογλου στα παρασκήνια, τη χορωδία του Μουσικού Σχολείου Θεσσαλονίκης να παίρνει τη θέση της στη σκηνή, κάποιες εκατοντάδες ζευγάρια χέρια να χειροκροτούν συνεχώς και αδιάκριτα και τους φίλους μου να χορεύουν δίπλα σε ανθρώπους που δεν γνωρίζαμε. Πολύ. Εικόνες που μαρτυρούν ότι το πρότζεκτ του Νίκου Πορτοκάλογλου να κάνει περιοδεία με τους Ευγενείς Αλήτες (το συγκρότημά του) συναντώντας τα Μουσικά Σχολεία κάθε πόλης έχει ήδη πετύχει.

Κι ας ξεκίνησε ουσιαστικά τώρα.

Να ξέρεις ότι αν συμμετείχα κι εγώ στη σειρά του Netflix, το δικό μου fast forward θα ήταν ακόμα μεγαλύτερο. Βασικά απείρως μεγαλύτερο. Ξεκινώντας από την πρώτη στιγμή που ανέβηκαν τα παιδιά στη σκηνή και πήραν τη θέση τους για να κάνουνε την πρόβα. Απίστευτη ενέργεια που κινούνταν στον χώρο μέχρι το τέλος της συναυλίας. Ακόμα και όταν δεν ήταν στη σκηνή τα παιδιά χορεύανε και τραγουδούσανε. Τα έβλεπα από τα πλάγια και τα καμάρωνα. Έπειτα, ο σκληρός μου δίσκος θα έδειχνε τη μουσική συνύπαρξη με το συγκρότημα μου τους “Ευγενείς Αλήτες” που είχαμε καιρό να συναντηθούμε και να λυθούμε μαζί έτσι στη σκηνή. Τέλος, ήταν και η απόλαυση των δυναμικών χρωματισμών της μπάντας. Είναι κάτι που συμβαίνει μόνο όταν παίζεις σε πολύ καλό χώρο, με καλές συνθήκες, με καλό ήχο. Χώρο σαν το Μέγαρο δηλαδή. Όλες αυτές οι εικόνες με έκαναν να παλέψω με τόση επιμονή για το πρότζεκτ της σχολικής εκδρομής. Το δοκιμάσαμε πέρσι, κάνοντας δύο συναυλίες, μία στο Μουσικό της Δράμας και μία στο Μουσικό της Καλαμάτας. Ήταν δυνατά crash tests που γέμισαν με βενζίνη, λαχτάρα και όνειρα το “σχολικό μας λεωφορείο”.

Δεν σου κρύβω ότι ένας από τους λόγους που με έσπρωξε προς τα μουσικά σχολεία και σε αυτή την ιδέα, είναι ότι εδώ και καμιά εικοσαριά χρόνια άρχισα να αναζητώ ταλαντούχους μουσικούς που πατάνε με το ένα πόδι στην παράδοση και με το άλλο στη σύγχρονη μουσική. Με το ένα πόδι στο Ροκ ας πούμε, ή στη Δυτική μουσική γενικότερα και με το άλλο πόδι στην Ανατολή. Γιατί αυτό είμαι εγώ, αυτό είναι η μουσική μου και αυτό ψάχνω και στους συνεργάτες μου. Και ομολογώ ότι δυσκολευόμουν για πολλά χρόνια να το βρω. Πολλές φορές ας πούμε έβρισκα έναν σπουδαίο ροκ κιθαρίστα, ο οποίος όμως δεν είχε ιδέα από παραδοσιακές κλίμακες. Και όχι μόνο δεν είχε ιδέα αλλά ήταν και προκατειλημμένος αρνητικά: “Δηλαδή τώρα αυτά θα παίζουμε; Τα βλάχικα;”. Είναι, λοιπόν, καμιά εικοσαριά χρόνια που παρατήρησα ότι άρχισε να βγαίνει μια νέα γενιά λαμπρών μουσικών που έχουν ακριβώς αυτό. Έχουν μάθει να σέβονται και τους δύο κόσμους, τους έχουνε γνωρίσεις και τους έχουνε βιώσει από παιδιά. Μαθαίνουν και πιάνο, μαθαίνουν και ταμπουρά. Μαθαίνουν και Βυζαντινή, μαθαίνουν και Κλασσική μουσική. Οπότε ό,τι και να επιλέξουν να κάνουν μετά, μπορούν να σταθούν και στην άλλη όχθη. Ξέρουνε και το διαφορετικό. Και άμα το ξέρεις, το σέβεσαι και το αγαπάς. Πράγμα ιδιαίτερα σημαντικό στην εποχή μας, καθώς, όπως και σε κάθε άλλη κρίσιμη περίοδο για τη χώρα, βιώνουμε παντού έναν διχασμό. Με πληγώνει όλο αυτό. Βαθιά. Όπως είπα και στη συναυλία, η σύμπραξη των τριών γενιών στη σκηνή (που η μουσική τους κάνει συνομήλικους), αν καταφέρει να μεταφέρει στο κοινό ένα ενωτικό μήνυμα, θα είναι μία λύτρωση. Και όσο πιο διαφορετικοί είμαστε εμείς που ενωνόμαστε -γιατί σκέψου ότι πάνω στη σκηνή ήταν παιδιά όλων των τάξεων του γυμνασίου και του λυκείου, οι μουσικοί μου που ήταν από 27 μέχρι 37 και εγώ που έκλεισα τα εξήντα φέτος- τόσο πιο όμορφο θα βγει το αποτέλεσμα, αναφέρει.

Η συζήτηση πηγαίνει στο αν η εποχή μας έχει ανάγκη από περισσότερους «Ευγενείς Αλήτες» και αν δημιουργεί το υπόβαθρο για περισσότερα μουσικά reality παρά μουσικά σχολεία.

Εγώ πάντα την είχα την ανάγκη για “Ευγενείς Αλήτες”. Είναι και αυτό νομίζω μία σύνθεση των αντιθέσεων. Όπως λέγαμε πριν για τη Δύση για την Ανατολή, κάπως έτσι είναι κι αυτό. Δηλαδή το ένα χωρίς το άλλο μου κάνει λίγο λειψό. Από την άλλη, η εποχή μας προωθεί περισσότερο τα μουσικά reality παρά τα μουσικά σχολεία. Δύο άκρως αντίθετους κόσμους. Στο reality έχεις μια προσομοίωση καριέρας, η οποία διαρκεί δύο μήνες, όπου σε αποθεώνουν, είσαι πρωτοσέλιδο, είσαι παντού στο ίντερνετ, νομίζεις ότι έγινες θεός και μετά σε πετάνε για να πάρουν τον επόμενο. Στο μουσικό σχολείο, από την άλλη, υπάρχει μια σχέση ζωής, μια διάρκεια. Όπως λέει ο ποιητής και φίλος μου Μιχάλης Γκανάς, “Η διάρκεια είναι πάθος”. Εκεί δηλαδή φαίνεται το πάθος μας και το μέγεθος της δέσμευσης μας, σε μία διάρκεια χρόνου. Στον κόσμο των μουσικών σχολείων έχεις ευκαιρίες να διαλέξεις αυτούς που σου πάνε για να φτιάξεις το δικό σου γκρουπ, να πειραματιστείς, να παίζεις ακόμα και σε τρία γκρουπ, όπως μου ανέφεραν τα παιδιά. Δηλαδή παίζουν σε ένα παραδοσιακό συγκρότημα στο σχολείο, παίζουν και σε ένα ροκ συγκρότημα, παίζουν και σε ένα τζαζ σχήμα. Δεν ξέρω, εμένα μου φαίνεται πραγματικά ονειρικό αυτό το πράγμα. Χθες μπήκα στο γραφείο της διευθύντριας και στο γραφείο της υπήρχαν ντοσιέ, ένας υπολογιστής, ένα νταούλι και παραδίπλα ένα σαντούρι. Αυτοί οι δύο κόσμοι για εμένα, για τη δική μου εφηβεία ήταν δύο εχθρικοί κόσμοι. Ο χώρος του σχολείου και ο κόσμος της μουσικής. Τεράστια αντίθεση. Και εδώ πέρα στεγάζονται στον ίδιο χώρο. Τρέχουν τα παιδιά στους διαδρόμους με τις τρομπέτες και με τα τρομπόνια. Το βρίσκω εντυπωσιακό το πως σε αυτή τη χώρα της ανάπηρης παιδείας έχει καταφέρει να δημιουργηθεί και να ανθίσει αυτός ο θεσμός, προσθέτει.

Η κίνηση στον κεντρικό δρόμο μπροστά από το τζάμι του ξενοδοχείου μαρτυρά ότι πρέπει να ξεκινήσει άμεσα για το αεροδρόμιο. Λίγο πριν με αποχαιρετίσει με μία γενναιόδωρη χειραψία, του ζήτησα να μου πει τι θα συμβούλευε έναν 18χρονο που δίνει φέτος Πανελλήνιες και γουστάρει να ασχοληθεί επαγγελματικά με τη μουσική.

Έπεσες διάνα. Έχω έναν γιο δεκαεννιά χρονών, ο οποίος δεν ήθελε να πάει σε Πανεπιστήμιο και πήγε σε μια σχολή ηχοληψίας και ταυτόχρονα σε μια μουσική σχολή. Δηλαδή μαθαίνει τόσο το τεχνικό, όσο και το μουσικό κομμάτι. Το παν είναι το πώς βλέπεις να είναι η καθημερινότητα του παιδιού τα τελευταία χρόνια. Θέλω να πω ότι αν είναι ένα παιδί που θέλει να κάνει απλά το καπρίτσιο του ή του αρέσει που κάποιοι είναι διάσημοι και θέλει και αυτός να γίνει διάσημος, τότε θα τον αποθάρρυνα εντελώς. Αλλά αν έβλεπα ένα παιδί, όπως έβλεπα τον γιο μου, τα τρία τελευταία χρόνια του λυκείου, να είναι με μια κιθάρα στο χέρι και να παίζει, να γράφει τραγούδια, να ηχογραφεί, να παιδεύετε ας πούμε από το πρωί ως το βράδυ, θα του έλεγα προχώρα, παρόλο που βλέπω ότι το τοπίο είναι κατεστραμμένο. Είτε εντός, είτε εκτός της χώρας αν ακολουθήσεις αυτό που αγαπάς, μόνο κερδισμένος μπορείς να βγεις. Και ευτυχισμένος.

ΔΙΑΒΑΣΕ ΑΚΟΜΑ

Μία επίσκεψη στην Οικία Τέλλογλου
Στα Άνω Λαδάδικα με έναν από τους σημαντικότερους μουσικούς της Θεσσαλονίκης
Ο Νίκος Πορτοκάλογλου δεν έχει ιδέα από θάλασσα