Σεζόν στη Μύκονο - Όταν η ζωή μετριέται σε tips

«Κάθε χρόνο λέω ότι θα είναι η τελευταία μου σεζόν, αλλά ξέρω ότι θα πάω δύο μήνες εκεί και έτσι θα βγάλω έτσι ένα μεγάλο ταξίδι. Αυτή είναι η παγίδα της Μυκόνου. Ξέρεις πόσο γλυκαίνεσαι;», μου εξηγεί η 27χρονη Αλεξάνδρα, λίγο πριν ετοιμάσει βαλίτσες για την έκτη της σεζόν στο νησί.

Τα μάτια όσων έχουν βρεθεί στη Μύκονο για δουλειά κάποιο καλοκαίρι, έχουν δει πολλά, πάρα πολλά. Προσωπικό να στοιβάζεται μέσα σε κοντέινερ, σερβιτόρους να περπατούν ξυπόλητοι μέσα στη φλεγόμενη άμμο λόγω “concept”, εργαζόμενους να καταρρέουν από την πίεση κάτω από τον καυτό ήλιο.

Οι πιο παλιοί, μιλούν πλέον με τα μάτια. «Ατέλειωτες ώρες δουλειάς, χωρίς διάλειμμα, με μια νοοτροπία “δούλεψε και σώπα”. Κανείς δεν νοιάζεται αν είσαι καλά ή αν κάτι πάει στραβά», προειδοποιεί ένας ανώνυμος χρήστης στο Reddit θέλοντας να προετοιμάσει όσους εξετάζουν την προοπτική να εργαστούν στη Μύκονο. Οι σεζονίστες του νησιού, παραμένουν ανώνυμοι.

Τα δικαιώματα των εργαζομένων πολλές φορές τα παίρνει ο αέρας. Στο νησί των ανέμων «όλα έρχονται δεύτερα μπροστά στο κέρδος». Τον Ιούλιο του 2023, ένα παιδί έχασε τη ζωή του στον δρόμο για δουλειά. Είχε αργήσει ελάχιστα. Ακόμα και δέκα λεπτά αργοπορίας όμως εκεί, στοιχίζουν.

«Η μονάδα μέτρησης στο νησί είναι τα tips και η τιμωρία σου είναι ότι θα σου μειώσουν μία μονάδα. Στο τέλος της ημέρας ο καθένας έχει το POS του, καταγράφονται όλα, cash και tips. Ας πούμε ότι βγαίνουν 25 χιλιάρικα, η κουζίνα παίρνει για παράδειγμα το 10%, οι μάνατζερ 8%, οι σερβιτόροι 6%, η λάντζα 1% και τα σχετικά.

Γίνεται μία παρακράτηση των tips για ζημιές. Έτσι είναι το σύστημα. Αν αργήσεις μισή ώρα είσαι -1. Αυτό στο λένε οι υπεύθυνοι. Ή ακόμα κι αν κρίνουν ότι ήσουν χαλαρή. Αν είσαι σωστός με τον μάνατζερ, δεν παίζουν αυτά. Ο Λ. βιαζόταν πολύ, είχε στείλει μήνυμα ότι “είμαι δίπλα και έρχομαι”. Σκοτώθηκε ο φίλος μας στο δρόμο για να μη του κόψουν τα tips. Βοηθός σερβιτόρου στα πάρτι. Στο bottle service είσαι στο πίσω μέρος, δεν είναι εμφανές από τον πελάτη και σκάνε όλα τα χαρτάκια.

Όλα αυτά πρέπει να μπουν σε σαμπανιέρες. Είναι τόσο μάταιο. Έτρεξε και σκοτώθηκε. Πόσα άλλα μπορεί να έχουν συμβεί και να μην έχουμε ιδέα. Δεν θα το ξεχάσω, υπήρχε μια αίσθηση στην ατμόσφαιρα. Είχαμε πάρτι, ερχόταν γιατί δούλευε. Υπήρχε μια υπόνοια ότι μπορεί να μη γίνει το πάρτι λόγω αυτού. Δεν ξέρουμε αν είχε αναφερθεί από κάποιον πιο πάνω ή από εμάς. Εν τέλει το έκαναν κανονικότατα για να μη χάσουν τα λεφτά.

Στο επόμενο πάρτι υπήρχε ένα briefing ότι “κατανοούμε τη βιασύνη, αλλά σας παρακαλούμε προσέχετε, κι αν δούμε άτομα χωρίς κράνος, θα τρώτε μία μονάδα.” Και στην αρχή άρχισαν όλοι να το τηρούν. Όπως κι όλα στη σεζόν, πέρασε κι αυτό. Φέτος έχουμε τα δύο χρόνια [από τον χαμό] του. Υποτίθεται κρατούσαμε τα tips του για να τα δώσουμε στην οικογένειά του, δεν ξέρουμε βέβαια αν δόθηκαν. Μετά από μια εβδομάδα, συνεχίσαμε κανονικά τη δουλειά μας, δεν προλαβαίνεις τόσο να σκεφτείς».

Ο 28χρονος Γιάννης ζούσε από κοντά τον Λ. και δεν θα ξεχάσει ποτέ το χαμόγελο του φίλου του.

«Αυτή η ιστορία σημάδεψε πολλά παιδιά στη Μύκονο. Είχε αργήσει κάποια λεπτά, βιαζόταν λίγο παραπάνω, με αποτέλεσμα να γίνει το μοιραίο. Ήταν ένα άτομο που το ήξερε το μισό νησί και όλοι τον αγαπούσαν. Όσοι δούλευαν μαζί του, σίγουρα δεν θα ξεχάσουν ποτέ το χαμόγελό του», συνεχίζει και μου εξηγεί γιατί πάει για σεζόν στο συγκεκριμένο νησί.

«Στη Μύκονο πηγαίνουμε κυρίως λόγω των αρκετών χρημάτων που βγάζουμε· η καλοπέραση έρχεται δεύτερη. Είναι ένα μέρος που μπορεί να σου δώσει αρκετά λεφτά σε σύντομο χρονικό διάστημα – 3, 4, 5 μήνες. Πολλοί πελάτες που έρχονται στο νησί δεν είναι απλά πλούσιοι, πετάνε τα λεφτά τους χωρίς να τους νοιάζει. Αν καταφέρει κάποιος και πιαστεί από εκεί, μπορεί να βγάλει ακόμα περισσότερα».

Πώς μπορείς όμως να βγάλεις πολλά χρήματα, αναρωτιέμαι. «Θεωρώ ότι τα πολλά λεφτά στη Μύκονο τα βγάζουν οι έξυπνοι και πονηροί παρά οι πολύ εργατικοί. Ίσως να γυρίσει και μπούμερανγκ κάποια στιγμή στο νησί. Θυμάμαι έναν πελάτη από τη Βραζιλία, 70 χρονών. Είχε έρθει με την οικογένειά του. Ζάμπλουτος. Μου έκανε εντύπωση μια κουβέντα που μου είπε, ένα παράπονο.

Ότι έχει ταξιδέψει σε όλο τον κόσμο, έχει διασκεδάσει σε αμέτρητα clubs και beach bars, αλλά μόνο στη Μύκονο συναντά μαγαζιά στα οποία έχει κάνει κράτηση σε τραπέζι με κατανάλωση 15 χιλιάδες ευρώ και του ζητάνε να πληρώσει και 20 ευρώ πάρκινγκ. Δεν είναι ότι του λείπουν τα 20 ευρώ. Απλά τον ενοχλεί που δίνει 15.000 ευρώ για 3 ώρες διασκέδασης και τον βάζουν να πληρώσει και το πάρκινγκ. Δεν το έχει συναντήσει πουθενά αυτό. Γι’ αυτό ίσως υπάρχει μια πτώση στο νησί. Γιατί ο κόσμος έχει καταλάβει ότι στη Μύκονο υπάρχει μια κοροϊδία γύρω απ’ όλα», καταλήγει.

Η πρώτη σεζόν της Αλεξάνδρας ήταν στη Χαλκιδική. Δεν είχε σκεφτεί ποτέ το ενδεχόμενο να κατέβει στη Μύκονο για δουλειά. Όταν κατάλαβε ότι κάποιοι φίλοι της σεζονίστες έβγαλαν τα τριπλάσια χρήματα από εκείνη, δεν το σκέφτηκε και πολύ. Την επόμενη χρονιά, πήγε να τους βρει στο νησί.

«Είχα πάει μια σεζόν στη Χαλκιδική και κάτι φιλαράκια μου είχαν κατέβει Μύκονο. Κάτι λέμε για λεφτά και συνειδητοποιώ ότι έχουν βγάλει τα τριπλά από μένα σε λιγότερο καιρό. Σκεφτόμουν “αν είναι έτσι, τι είναι αυτό που δεν μπορώ να κάνω;” και την επόμενη χρονιά τους ζήτησα να κατέβω κι εγώ στη Μύκονο.

Δεν είχα βρει δουλειά, λέω “θα πάω έτσι και ό,τι γίνει.” Βρήκα στις 3 μέρες. Στην αρχή δούλευα υποδοχή και μετά ζήτησα σέρβις στο beach bar για τα tips. Στην παραλία υπάρχει ο ήλιος σαν μόνιμος εχθρός. Ξεκινάς το πρωί και τελειώνεις το βράδυ. Μίνιμουμ 12 ώρες τη μέρα.

Πώς το ντιλάρεις όμως; Μπαίνεις στον αυτόματο; Τη ρωτάω. «Εννοείται μπαίνεις στον αυτόματο: δουλειά –σπίτι–δουλειά–σπίτι. Και να μην την ξέρεις τη δουλειά, τη μαθαίνεις. Εγώ δεν θεωρώ καν τον εαυτό μου καλή στο σέρβις. Το θέμα είναι να είσαι καλή με το ωράριο γιατί είναι πάρα πολλές οι ώρες.

Τα μεροκάματα είναι αστεία, ένας καλός μπάρμαν μπορεί να φτάνει στα 100+. Οι βοηθοί 45 και εμείς 50 ευρώ. Αλλά είχαμε τα tips. Κανείς δεν κατεβαίνει για τον μισθό στη Μύκονο, όλοι κατεβαίνουν για τα tips. Έχω αντιμετωπίσει και πελάτες και πελάτες. Θυμάμαι μια αγοροπαρέα, πολλά ναρκωτικά, έχει κλείσει η μουσική, ανοίγουν φώτα και δε με πληρώνουν γιατί ήθελαν να τελειώσουν την τελευταία γραμμή κόκας πάνω στο τραπέζι.

Εγώ να έχω την πίεση να κλείσουμε, έρχεται ο μάνατζερ και σου λέει να προειδοποιήσεις και όταν τους πεις “δεν μπορώ να κάνω κάτι άλλο”, αναλαμβάνουν οι ίδιοι — είτε οι σεκιουριτάδες. Έρχεται ο άλλος να κάνει τα ναρκωτικά του και επειδή πληρώνει, πιστεύει ότι μπορεί να κάνει ό,τι θέλει όπου θέλει. Ακόμα και όσοι δεν έχουν τόσα λεφτά, θέλουν να τρέχεις όλη μέρα για εκείνον.

Το καλοκαίρι που πέρασε, το πρώτο μου μεροκάματο ήταν το χειρότερο όλης της σεζόν. Σκάει μια παρέα συνομήλική μου, αγόρια και κορίτσια. Στην αρχή δεν τους άρεσε το τραπέζι που τους είχαμε βάλει. Το μίνιμουμ στα λεφτά είναι 5Κ, οπότε παίρνει ώρα να αποφασίσουν τι θα πάρουν. Συνήθως έρχεται ένας που εκπροσωπεί την παρέα, όσο είναι ακόμα νηφάλιοι, και σου λέει “είμαι ο μαν του τραπεζιού, εγώ θα σε πληρώσω.” Προφανώς την έχουν πατήσει στο παρελθόν. Αν τελειώσει το μπουκάλι και σου παραγγείλει κάποιος κάτι, “θα ρωτάς εμένα.”

Μου παρήγγειλαν κάτι και το επέστρεφαν πίσω, είχαν και μια εγκυμονούσα στην παρέα οπότε ήταν κι αυτό δύσκολο, όλο το βράδυ με έπρηξαν. Ο μάνατζερ είχε πει τέλος, “αποφασίστε τι θέλετε”. Προφανώς, είχα δείξει κι εγώ την ξενέρα μου. Και μου λένε “αφού είσαι έτσι, δεν θα σου αφήσω tips”. Και όντως δεν άφησε τίποτα, ούτε 100 ευρώ».

Κάθε χρονιά που περνι, η Αλεξάνδρα αποχαιρετά το νησί με την ελπίδα να μη χρειαστεί να επιστρέψει. Το χρήμα όμως είναι γλυκό και το οριστικό αντίο αναβάλλεται, μέχρι την επόμενη χρονιά, ή τη μεθεπόμενη.

«Πας 6 μήνες και μετά βγαίνεις ταμείο ανεργίας. Ο λόγος που δεν μπορώ να την κόψω και λέω κάθε χρόνο ότι θα είναι η τελευταία μου σεζόν, είναι ότι θα πάω 2 μήνες και θα βγάλω το μεγάλο μου ταξίδι. Αυτή είναι η παγίδα της Μυκόνου.

Ξέρεις πόσο γλυκαίνεσαι; Ακόμα κι εγώ που θα σου έλεγα να τα κάψουμε, όταν έρχεται το τηλεφώνημα από τη Μύκονο, δεν μπορώ να μην πάω. Επιστρέφεις Οκτώβρη και με πήραν 3 Δεκέμβρη για να ξέρουν αν θα πάω, να δουν σε τι φάση είμαι.

Ακόμα και ο μπαμπάς μου λέει “φύγε και ξαναέλα, κάνε την μπάζα σου και ξαναέλα.” Έχω βγάλει 18Κ σε τρίμηνο και έχω γυρίσει με 14».

Υπάρχει κάποιο χρονιά που σου έχει μείνει στο μυαλό, τη ρωτάω. «Το ‘21 ήταν αξέχαστη χρονιά. Πέρσι δύο μήνες κατέβηκα και γύρισα με πάνω από 10 χιλιάρικα. Και για άλλους τα 10 δεν είναι πολλά για 10 μήνες. Εκεί όμως μιλάμε για νύχτα. Και για άλλες δουλειές. Βγαίνουν τόσα, αλλά δεν επιστρέφεις με τόσα. Καταλαβαίνεις».

ΣΧΕΤΙΚΟ ΘΕΜΑ