Το πορνό της θλίψης – Καταναλώνοντας πόνο σαν τηλεοπτικό επεισόδιο
Η υπόθεση Μουρτζούκου έγινε το νέο επεισόδιο στη βιομηχανία πένθους και τηλεοπτικού τρόμου που καταναλώνεται on demand.
- 10 ΙΟΥΛ 2025
ΣΟΚ στο πανελλήνιο! ΔΑΙΜΟΝΑΣ! Serial Killer! Όπως ήταν φυσιολογικό, η ομολογία της Ειρήνης Μουρτζούκου ότι σκότωσε τέσσερα παιδιά -τα δύο βρέφη της, ένα παιδί φίλης της και τη μικρή αδερφή της– προκαλεί σοκ και φρίκη. Είναι μια υπόθεση απερίγραπτης αγριότητας, ειδικά από τη στιγμή που τα θύματα ήταν τόσο μικρής ηλικίας και υπό κανονικές συνθήκες θα έπρεπε να αποτελέσει αφορμή σοβαρής ψυχιατρικής, κοινωνιολογικής και θεσμικής ανάλυσης.
Αυτά αλλού όμως. Εδώ, από το πρώτο δευτερόλεπτο η Ειρήνη Μουρτζούκου βρήκε θέση σε πάνελ και μάθαμε όσα περισσότερα μπορούσαμε για τη ζωή της – που σε εβδομαδιαία βάση μετατρεπόταν σε τηλεοπτικό περιεχόμενο. Ένα επεισόδιο διαρκούς τρόμου, όπου ο πόνος είναι το απόλυτο υλικό προς κατανάλωση -μην κάνετε το λάθος να ταΐσετε τον αλγόριθμο του TikTok με τις λέξεις “Ειρήνη Μουρτζούκου”, θα αποκαλυφτεί ένα ακόμα αλγοριθμικό τέρας.
Αυτή η συνεχόμενη ανάγκη για κατανάλωση περιεχομένου πόνου διεθνώς λέγεται mourning sickness και περιγράφει ένα συλλογικό συναισθηματικό φαινόμενο, όπου άτομα επιδίδονται σε μια μορφή «πένθους αναψυχής» με αφορμή τον θάνατο διασημοτήτων ή άλλων δημόσιων τραυματικών γεγονότων – αυτό μπορεί κάποιος να το παρατηρήσει όταν για μέρες τα δελτία ειδήσεων γίνονται -οριακά- μονοθεατικά. Πρόκειται για μια μορφή θρήνου που συχνά δεν έχει προσωπική βάση, αλλά τροφοδοτείται από τη συνεχή, αδιάκριτη και συχνά ηδονοβλεπτική κάλυψη των ΜΜΕ (μπορούμε με απλά λόγια να την πούμε και πορνό της θλίψης/του πένθους) που με τη στάση τους εμπορευματοποιούν τον πόνο και τη θλίψη, έχοντας ως αυτοσκοπό τη συγκίνηση και το σοκ.
Η συνταγή είναι απλή: Δραματική μουσική, έκτακτες εκπομπές, συνεντεύξεις (όσο πιο κοντινό στο «τέρας» το μέλος που μιλά τόσο μεγαλύτερο το σοκ), αναλύσεις επί αναλύσεων, απόψεις, ψυχολογικά προφίλ, φωτογραφίες των δολοφονημένων μωρών, φωτογραφίες των δωματίων τους πρόχειρα καλυμμένες με μωσαϊκό, όλα αξιοποιούνται ως αξεσουάρ δραματοποίησης.
Φυσικά, και πιο φρικτό είναι πώς και σε αυτή την περίπτωση, ο ίδιος ο θύτης επεδίωξε συνειδητά τη συμμετοχή της ως βασικό μέλος των πάνελ στο τηλεοπτικό σκηνικό -όσοι την καλούσαν αυτή τη στιγμή είναι σοκαρισμένοι μεν, την καλούσαν όμως σε κάθε ευκαιρία δε, διψώντας για ακόμα περισσότερο περιεχόμενο.
Το αποτέλεσμα είναι σχεδόν πάντα το ίδιο: Αλλάζει προφανώς η φάση και παρακολουθούμε τις τραγωδίες με true crime όρους, εξοικειωνόμαστε με τη φρίκη, δεν σοκαριζόμαστε όσο κάποτε, δεν προβληματιζόμαστε και περιμένουμε το επόμενο επεισόδιο. Το πορνό του πένθους άλλωστε αυτό κάνει, καταναλώνει τον πόνο, τον κάνει θέαμα. Το ερώτημα όμως δεν είναι πώς θα διαχειριστούμε τέτοιες υποθέσεις, αλλά αν μπορούμε να αρνηθούμε να τις καταναλώσουμε με τέτοιους όρους. Να σκεφτούμε αν μπορούμε να δούμε λίγο διαφορετικά την επανάληψη του σοκ, την εκμετάλλευση των θρήνων και των δαιμόνων και την ανακύκλωση της φρίκης που σόκαρε ξανά το πανελλήνιο.
Ακολουθήστε το OneMan στο Google News και μάθετε τις σημαντικότερες ειδήσεις.
