© AP Photo/Rajesh Kumar Singh
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ

Μέσα στο ετήσιο παζάρι καμήλας στο Πούσκαρ της Ινδίας

Εδώ και αιώνες, νομάδες κτηνοτρόφοι συγκεντρώνονται γύρω από την ιερή λίμνη Πούσκαρ, γιορτάζοντας και ανταλλάζοντας τα ζώα τους. Η συμμετοχή φέτος ξεπέρασε κάθε προσδοκία.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: © AP PHOTO/RAJESH KUMAR SINGH

Δεν πρόκειται για ένα παζάρι με τη δυτική έννοια του όρου, αλλά για μία εθιμοτυπική γιορτή παράδοσης και εμπορίου, με επίκεντρο τις πολύτιμες (για την ινδική πολιτιστική ταυτότητα και οικονομία) καμήλες.

Για αιώνες ιστορίας, κατά τη διάρκεια της πανσελήνου του μήνα Κάρτιν στο ινδουιστικό ημερολόγιο (που αντιστοιχεί στον Οκτώβριο-Νοέμβριο για το γρηγοριανό ημερολόγιο), ντόπιοι χωρικοί και νομαδικές κοινωνίες από τα πέρατα της Ινδίας συναντιούνταν στην πόλη Πούσκαρ για να καθαγιαστούν και να τιμήσουν τους θεούς στην ιερή λίμνη της περιοχής, εκεί όπου πιστεύεται ότι έπεσε ο λωτός του θεού Βισνού.

Η θρησκευτική συνάντηση έλαβε γρήγορα και εμπορικές διαστάσεις, καθώς τα πλήθη που συνέρρεαν απ’ τα διάφορα χωριά και τις επαρχίες της ηπείρου ξεκίνησαν να ανταλλάζουν επί τη ευκαιρία τα ζώα παραγωγής που εξέτρεφαν, με κυριότερο όλων τις καμήλες – ένα ζώο άρρηκτα συνδεδεμένο με τη νομαδική ζωή στην έρημο.

Και περνώντας από γενιά σε γενιά, ένα συνήθειο που κάλυπτε αρχικά τις πρακτικές ανάγκες των νομάδων κτηνοτρόφων για κοινωνική συνεύρεση αλλά και εξασφάλιση της επιβίωσης στις δύσκολες συνθήκες της ερήμου, εξελίχθηκε σε ένα πολυσήμαντο πολιτιστικό γεγονός. Ένα γεγονός το οποίο απηχεί τη βαθιά σχέση των ανθρώπων του Ρατζαστάν με τα ζώα.


Ένας από τους νομάδες κτηνοτρόφους της περιοχής, περιτριγυρισμένος από τα ζώα του.
Χρησιμοποιούν χαλινάρια για να καθοδηγούν τις καμήλες, όπως ακριβώς στα άλογα.
Νιώθουν βαθιά υπερηφάνεια για τις καμήλες τους, όπως και για το συγκεκριμένο παζάρι.

Φέτος, αποδείχθηκε ότι παραμένει ανάμεσα στα μεγαλύτερα παζάρια καμήλων σε όλο τον κόσμο.

Όπως μετέφεραν κτηνοτρόφοι σε τοπικά Μέσα, ενώ ο πληθυσμός των καμηλών καταγράφει διαρκή μείωση τα τελευταία χρόνια λόγω συρρίκνωσης στα βοσκοτόπια της Ινδίας ελέω κλιματικής αλλαγής, οι συμμετοχές στο φετινό παζάρι του Πούσκαρ αποδείχθηκαν ανέλπιστα υψηλές, υψηλότερες από τις προηγούμενες χρονιές.

Πάνω από 300. Καταλυτικό ρόλο, υποστηρίζουν, έπαιξε η απόφαση της κυβέρνησης να καταργήσει την απαγόρευση μεταφοράς των καμήλων που είχε επιβάλλει με ειδικό νόμο για την προστασία τους το 2015 (Rajasthan Camel Act) – ένας νόμος ο οποίος στόχευε θεωρητικά στην ευζωία αυτών των ζώων, αλλά πρακτικά ακρωτηρίασε τις παραδοσιακές κοινότητες κτηνοτρόφων.


«Φαίνεται ότι υπάρχει ακόμη αυξημένη ζήτηση για καμήλες στα παράλια, καθώς τα σαφάρι με καμήλες είναι πολύ δημοφιλή», σχολίασε κτηνοτρόφος της περιοχής στο The Times of India, εκφράζοντας τη χαρά και τη συγκίνησή του που το ιστορικό παζάρι στο Πούσκαρ επέστρεψε στις ένδοξες εποχές του. 

Σφύζει ξανά από ζωή, αποπνέοντας ελπίδα για τη διατήρηση της σπουδαίας αυτής παράδοσης και στις επόμενες γενιές, παρά τα αδιέξοδα που βιώνουν οι κτηνοτρόφοι.

Πέρα απ’ τις αγοραπωλησίες, στη σύγχρονη εκδοχή του παζαριού περιλαμβάνονται επίσης διάφορες πολιτιστικές εκδηλώσεις και δρώμενα για το κοινό που καταφτάνει (ανάμεσά τους και πολλοί τουρίστες, τα τελευταία χρόνια), όπως διαγωνισμοί για τις ομορφότερες καμήλες, αφηγήσεις ιστοριών με τη συνοδεία παραδοσιακών οργάνων, ακροβατικά και παραστάσεις κουκλοθέατρου.

Ιστορικά, οι καμήλες ήταν το βασικό μέσο μεταφοράς αγαθών και ανθρώπων στις ερήμους.
Δεν είναι απλώς ζώα εργασίας – είναι σύμβολα ιστορίας, παράδοσης και ταυτότητας.
Ωστόσο, η αυξημένη συμμετοχή στο φετινό παζάρι έφερε και πάλι την ελπίδα στους κτηνοτρόφους.
Αποδείχθηκε ότι το παζάρι στο Πούσκαρ παραμένει ένα από τα μεγαλύτερα του είδους σε όλο τον κόσμο.

Παρεμπιπτόντως, το ενδιαφέρον για τις καμήλες αυξάνεται και λόγω του ότι τα σκληροτράχηλα αυτά ζώα της ερήμου αποδεικνύονται αποδοτικά όσο λίγα στις νέες συνθήκες της κλιματικής αλλαγής.

Μειώνεται μεν ο πληθυσμός τους από την ανυδρία και την έλλειψη τροφής, αλλά όχι η παραγωγή τους εφόσον καλυφθούν τα προηγούμενα: θεωρούνται τα «ζώα του μέλλοντος» για περιοχές που πλήττονται από την κλιματική αλλαγή, όσον αφορά την κτηνοτροφική παραγωγή.

Χάρη στην ανθεκτικότητά τους και τις πολύτιμες αποθήκες νερού που φέρουν στην πλάτη τους, η Διεθνής Οργάνωση Τροφίμων και Γεωργίας έχει χαρακτηρίσει τα καμηλοειδή ως «αληθινούς συμμάχους της ανθρωπότητας στην καταπολέμηση της ερημοποίησης» – το γάλα τους είναι πολύ θρεπτικό, έχει χαμηλές απαιτήσεις, ενώ παράγει σημαντικά λιγότερο μεθάνιο συγκριτικά με κάποια άλλα μηρυκαστικά.


Όχι τυχαία, σε πολλές περιοχές όπως η Κένυα, οι καμήλες αντικαθιστούν όλο και πιο έντονα τις αγελάδες στην κτηνοτροφική παραγωγή. Με αυτό το δεδομένο, η φετινή ανάκαμψη στις συμμετοχές του παζαριού του Πούσκαρ ίσως αποτελέσει τον προπομπό για ένα ακόμα λαμπρότερο μέλλον.

Η γιορτή διαρκεί δεκαπέντε ημέρες.
Στη σύγχρονη εκδοχή του παζαριού περιλαμβάνονται επίσης διάφορες πολιτιστικές εκδηλώσεις.
Το παζάρι απηχεί τη βαθιά σχέση των ανθρώπων του Ρατζαστάν με τα ζώα.
Γυναίκα προετοιμάζει παραδοσιακό φαγητό κατά τη διάρκεια της γιορτής.
Το παζάρι κορυφώνεται την ημέρα της πανσελήνου, με μια ιερή βουτιά στη λίμνη Πούσκαρ – μια πράξη καθαγιασμού από τις αμαρτίες.
Μετά την ολοκλήρωση της γιορτής, οι ντόπιοι κτηνοτρόφοι ξεκινούν την επιστροφή στα χωριά τους και τα βοσκοτόπια.