AP Photo/Julio Cortez, File
BUZZ

Πώς η Taylor Swift συνδέεται με τη λέξη της χρονιάς, σύμφωνα με το λεξικό του Cambridge

Μία παλιά, ακαδημαϊκή έννοια έγινε η λέξη της χρονιάς και περιγράφει τις ιδιάζουσες «σχέσεις» μας με celebrities, influencers και chatbots.

Αν αναρωτιέσαι γιατί η Taylor Swift δεν απάντησε ποτέ στο συγκινητικό σου tweet για τα συγχαρητήρια στον αρραβώνα της, το λεξικό του Cambridge έχει μια λέξη για σένα: parasocial.

Ο όρος, που δηλώνει «τη σχέση που νιώθει κάποιος με ένα διάσημο πρόσωπο το οποίο στην πραγματικότητα δε γνωρίζει», αναδείχθηκε ως Λέξη της Χρονιάς από το αγγλικό λεξικό και όχι τυχαία, αφού στη σύγχρονη online καθημερινότητα, οι άνθρωποι στρέφονται όλο και περισσότερο σε influencers, celebrities, μέχρι και σε chatbots για να καλύψουν το κενό της σύνδεσης.

Η έννοια εμφανίστηκε πρώτη φορά το 1956, όταν κοινωνιολόγοι του University of Chicago παρατήρησαν τηλεθεατές να αναπτύσσουν «σχέσεις» με παρουσιαστές και χαρακτήρες της τηλεόρασης, σχεδόν σαν να ήταν φίλοι ή συγγενείς, με μία μικρή λεπτομέρεια: η σχέση ήταν μονόπλευρη.

Στην εποχή του διαδικτύου, αυτές οι ασύμμετρες συνδέσεις έχουν εκτοξευθεί. Τα social media και πλέον, η τεχνητή νοημοσύνη, έφεραν έναν παλιό ακαδημαϊκό όρο στο κέντρο της mainstream κουλτούρας.

«Το parasocial εκφράζει απόλυτα το zeitgeist του 2025», εξηγεί στον Guardian, ο Colin McIntosh, editor του λεξικού του Cambridge. «Εκατομμύρια άνθρωποι έχουν τέτοιου τύπου σχέσεις, ενώ ακόμη περισσότεροι παρακολουθούν με περιέργεια το φαινόμενο. Δεν είναι τυχαίο ότι καταγράφουμε εκρηκτική αύξηση στις αναζητήσεις της λέξης».

Ανάμεσα στις parasocial στιγμές της χρονιάς που ξεχώρισε το λεξικό είναι ο αρραβώνας της Taylor Swift με τον σταρ του NFL Travis Kelce, αλλά και το βαθιά προσωπικό άλμπουμ χωρισμού της Lily Allen, West End Girl. Στη λίστα μπαίνουν και τα AI chatbots, που για αρκετούς χρήστες έχουν μετατραπεί σε ψηφιακούς φίλους, εξομολογητές ή ακόμη και συντρόφους.

Φωτογραφία: Vianney Le Caer/Invision/AP
Φωτογραφία: Vianney Le Caer/Invision/AP

Η καθηγήτρια πειραματικής κοινωνικής ψυχολογίας στο Cambridge, Simone Schnall, μιλά επίσης στην αγγλική εφημερίδα και σημειώνει πως οι parasocial σχέσεις έχουν «ξαναγράψει το τι σημαίνει fandom, τι σημαίνει celebrity και με την άνοδο της AI τεχνολογίας τι σημαίνει να αλληλεπιδράς online ως απλός χρήστης».

Όπως τονίζει, η διάλυση της εμπιστοσύνης στα παραδοσιακά media ωθεί πολλούς προς τους influencers, οδηγώντας σε «έντονες και συχνά ανθυγιεινές σχέσεις» με online περσόνες. Παράλληλα, το δέσιμο με celebrities τύπου Swift μπορεί να φτάσει μέχρι την εμμονική ανάλυση στίχων και τις έντονες διαδικτυακές κόντρες.

Οι νεότερες ηλικίες, προσθέτει, είναι ιδιαίτερα ευάλωτες στα chatbots, που προσφέρουν την ψευδαίσθηση μιας αμφίδρομης σχέσης. «Το parasocial φαινόμενο αποκτά νέα διάσταση όταν πολλοί αντιμετωπίζουν εργαλεία AI όπως το ChatGPT ως φίλο, ως πηγή ενθάρρυνσης ή ακόμη και ως υποκατάστατο θεραπείας».

Ακολουθήστε το OneMan στο Google News και μάθετε τις σημαντικότερες ειδήσεις.