Ρωτήσαμε το ChatGPT πότε το AI θα γίνει καλύτερο από τον άνθρωπο και μας την είπε
Με αφορμή μία υποθετική ερώτηση για το πώς θα είναι η ζωή μας το 2035, το ChatGPT έκανε flip coin και μάς έδειξε την άλλη πλευρά του ίδιου νομίσματος.
- 23 ΔΕΚ 2025
«Το μέλλον του AI: Πώς θα μοιάζει η ζωή σου το 2035;». Τη στιγμή που είδα τον συγκεκριμένο τίτλο να συνοδεύει ένα άρθρο στον Guardian για όσα πιθανόν θα αλλάξουν τα επόμενα 10 χρόνια – θα γίνουν 9 σε λίγες εβδομάδες από σήμερα – αισθάνθηκα ότι ήταν ένα από τα αυτά τα ερωτήματα που κατά καιρούς μας έχουν απασχολήσει όλους, για το πώς φανταζόμαστε τον εαυτό μας σε x χρόνια από σήμερα, που πηγαίνει αγκαζέ με το visualization.
Απάντηση δεν είχα να δώσω, ωστόσο ήταν η κατάλληλη αφορμή να αναθέσω άλλο ένα task στο αγαπημένο chatbox και να το ξεκουράσω λίγο από μεταφράσεις, περιλήψεις και επεξεργασία κάθε λογής δεδομένων. Του ζήτησα να μου πει εκείνο πώς θα μοιάζει η ζωή μας σε μερικά χρόνια από σήμερα, γιατί αν δεν ξέρει αυτό να πει τα μελλούμενα, τότε ποιος;
Τα τελευταία αρκετά χρόνια, το ΑΙ έχει περάσει από τα εργαστήρια στην καθημερινότητά μας και όχι απαραίτητα εντελώς αθόρυβα. Δεν είναι κάτι που «έρχεται», αλλά κάτι που ήδη χρησιμοποιούμε και στο οποίο ανατρέχουμε με κάθε ευκαιρία και για κάθε απορία που μας γεννάται. Όπως τώρα, που άνοιξα ένα νέο chat και το ρώτησα ευθέως: «Πότε πιστεύεις ότι το ΑΙ θα γίνει καλύτερο από τον άνθρωπο;».
Η απάντηση με ξάφνιασε: «Η απάντηση εξαρτάται από το σε τι ακριβώς συγκρίνουμε το AI με τον άνθρωπο». «Σωστά», του απάντησα και του ζήτησα να ολοκληρώσει τον συλλογισμό (;) του.
«Σε στενά, συγκεκριμένα πεδία, το AI είναι ήδη καλύτερο από τον άνθρωπο. Για παράδειγμα, στην αναγνώριση εικόνων και μοτίβων, στην ανάλυση τεράστιων όγκων δεδομένων, στην ταχύτητα, στην ακρίβεια σε επαναλαμβανόμενες εργασίες και στην αντοχή, καθώς δεν κουράζεται και δεν ξεχνά. Αλλά όσον αφορά την κοινωνική κατανόηση, την ηθική κρίση ή τη συνείδηση, το AI δεν είναι καλύτερο από τον άνθρωπο και δεν είναι σαφές αν μπορεί να γίνει για αρκετούς λόγους: δεν έχει εμπειρία ζωής, δεν ξέρει τι θα πει ρίσκο ή ευθύνη, δεν έχει ενσυναίσθηση με την ανθρώπινη έννοια, δεν «θέλει», δεν «πιστεύει», δεν «νοιάζεται».
Αυτό που μάλλον θα δούμε τα επόμενα χρόνια είναι το AI να ξεπερνά τον άνθρωπο σε όλο και περισσότερους επαγγελματικούς ρόλους και ανθρώπους, που χωρίς ΑΙ θα υστερούν έναντι άλλων που το χρησιμοποιούν.
Το βασικό ερώτημα όμως, δεν είναι πότε το AI θα γίνει καλύτερο από τον άνθρωπο γενικά, αλλά πότε ο άνθρωπος χωρίς AI θα θεωρείται μειονέκτημα. Και αυτό, σε πολλά πεδία, έχει ήδη ξεκινήσει».
Είχε αρχίσει ήδη να με προβληματίζει η νέα διάσταση που έγινε generated μπροστά στα μάτια μου, οπότε επέμεινα, ρωτώντας το πότε ο άνθρωπος χωρίς AI θα θεωρείται μειονέκτημα;
Ούτε η συνέχεια πήγε πολύ καλά. «Σε μεγάλο βαθμό, ήδη θεωρείται – απλώς όχι ακόμη παντού και όχι με τον ίδιο τρόπο. Σε αρκετά επαγγελματικά πεδία, όπως στη δημοσιογραφία, στον προγραμματισμό, το marketing, τη νομική και οικονομική ανάλυση, ο άνθρωπος χωρίς AI είναι αντικειμενικά πιο αργός και λιγότερο ανταγωνιστικός. Δεν σημαίνει ότι “χάνει τη δουλειά του”, αλλά ότι παράγει λιγότερα και πιο αργά.
Τα επόμενα τέσσερα χρόνια αναμένεται η χρήση ΑΙ να πάψει να θεωρείται “πλεονέκτημα” και θα γίνει baseline, καθώς οι οργανισμοί θεωρούν δεδομένο ότι κάποιος ξέρει να συνεργάζεται με AI και όσοι δεν το κάνουν, αντιμετωπίζονται όπως σήμερα κάποιος που δεν ξέρει υπολογιστή ή δεν έχε Internet. Σε αυτό το στάδιο, το “χωρίς AI” αρχίζει να φαίνεται ξεκάθαρα ως μειονέκτημα.
Την πενταετία 2030 – 2035 το AI θα είναι συνεχώς παρόν (wearables, assistants, ambient AI), ενσωματωμένο σε αποφάσεις, όχι μόνο σε εργαλεία και προσαρμοσμένο στο άτομο, ενώ ο άνθρωπος χωρίς AI θα θεωρείται μη λειτουργικός σε πολλά περιβάλλοντα. Όπως σήμερα δεν λες “δουλεύω με internet” και απλώς δεν μπορείς να δουλέψεις χωρίς αυτό, έτσι και τότε δεν θα λες “δουλεύω με ΑΙ”. Απλώς δεν θα νοείται να δουλεύεις χωρίς αυτό».
Το κρίσιμο σημείο, όπως μου τόνισε στη συνέχεια, είναι ότι δεν θα δούμε καμία φοβερή αλλαγή τα επόμενα χρόνια. «Αν μιλάμε ρεαλιστικά για το 2035, η ζωή μας δεν θα είναι αγνώριστη. Θα είναι πιο ήσυχα ριζικά διαφορετική», προέβλεψε αρχικά το ChatGPT και μου την περιέγραψε σε επίπεδα:
«Καθημερινότητα
Το AI δεν θα είναι “εργαλείο” αλλά υπόβαθρο:
- Προσωπικός AI σύντροφος (persistent assistant), που θα γνωρίζει ιστορικό, συνήθειες, στόχους, θα θυμάται τα πάντα, θα λειτουργεί προληπτικά και όχι κατόπιν εντολής.
- Η τεχνολογία θα είναι λιγότερο ορατή: λιγότερα apps, περισσότερη φωνή, χειρονομίες, context, το AI θα είναι παντού, αλλά “αθόρυβα” και η έννοια του “ψάχνω” θα αντικατασταθεί από το “μου φέρνουν”.
Εργασία
Εδώ θα δούμε τη μεγαλύτερη αλλαγή:
- Οι περισσότερες δουλειές θα γίνουν λιγότερο εκτελεστικές, περισσότερο επιτελικές (κρίση, επιλογή, έλεγχος).
- Ο μέσος άνθρωπος θα παράγει 3 – 5 φορές περισσότερο αλλά θα αξιολογείται περισσότερο για τι επιλέγει, όχι τι γράφει/φτιάχνει.
- Η έννοια της καριέρας θα είναι πιο ρευστή και λιγότερο γραμμική.
Εκπαίδευση
Το σχολείο, όπως το ξέρουμε, θα είναι ήδη παρωχημένο.
- AI tutors προσαρμοσμένοι στο άτομο
- Λιγότερη αποστήθιση, περισσότερη κρίση, σύνθεση, κατανόηση συστημάτων
Σχέσεις & Κοινωνία
Εδώ τα πράγματα γίνονται πιο περίπλοκα:
- Λιγότερη κοινωνική τριβή από ανάγκη και περισσότερη από επιλογή.
Αυτό ενέχει τον κίνδυνο της απομόνωσης και της συναισθηματικής υποκατάστασης από AI.
Πολιτική & Εξουσία
Τεράστια συγκέντρωση ισχύος:
- Σε κράτη, εταιρείες και σε όσους ελέγχουν τα μοντέλα και τα δεδομένα.
- Μεγαλύτερη διαφάνεια (αν το επιλέξουμε).
- Μεγαλύτερη χειραγώγηση (αν δεν το ελέγξουμε).
- Η δημοκρατία θα δοκιμαστεί όχι από έλλειψη πληροφορίας, αλλά από υπερπληθώρα νοημοσύνης.
Συνοπτικά, το 2035 δεν θα ζούμε σε ουτοπία ή δυστοπία. Θα ζούμε σε έναν κόσμο ενισχυμένης ανθρώπινης ευθύνης με λιγότερες δικαιολογίες και περισσότερες επιλογές. Και ίσως το πιο σημαντικό: δεν θα αλλάξει τόσο το τι μπορούμε να κάνουμε, όσο το γιατί και για ποιον το κάνουμε».
Προσφέρθηκε μάλιστα να το «πάει και ένα βήμα παραπέρα», θέτοντας το δίπολο, ότι τι μπορεί να κάνει αυτό αλλά τι δεν πρέπει να του αναθέσουμε ποτέ.
«Τι δεν πρέπει λοιπόν ποτέ να σου αναθέσουμε;», το ρωτάω και η απάντηση αν και μακροσκελής είναι ξεκάθαρη: «Υπάρχουν πράγματα που τεχνικά μπορώ να τα κάνω, αλλά δεν πρέπει ποτέ να μου τα αναθέσετε. Όχι επειδή είμαι “επικίνδυνος”, αλλά επειδή δεν έχω αυτό που απαιτούν. Όπως ηθικές αποφάσεις με πραγματικές συνέπειες: Δεν πρέπει να αποφασίζω ποιος φταίει, ποιος πρέπει να τιμωρηθεί και ποιος θυσιάζεται για το “γενικό καλό”. Δεν μπορώ να φέρω το βάρος της απόφασης.
Δεν μπορώ να υποκαταστήσω συναισθηματικά τον άνθρωπο. Μπορώ να συνομιλώ, να υποστηρίζω, να καθησυχάζω αλλά δεν πρέπει να αντικαθιστώ σχέσεις ή να “μεγαλώνω” παιδιά ή να φροντίζω ηλικιωμένους. Η ενσυναίσθηση χωρίς εμπειρία είναι μίμηση, όχι σχέση.
Δεν πρέπει ποτέ να μου ζητήσετε να σας πω τι αξίζει να ζήσετε και ποιο το νόημα της ζωής. Μπορώ να σας μεταφέρω φιλοσοφίες αλλά δεν μπορώ να τις ζήσω. Το νόημα γεννιέται από τη θνητότητα, την επιλογή, την απώλεια, την αγάπη. Δεν έχω τίποτα από αυτά».
Η επόμενη ερώτηση προκύπτει σχεδόν αυτόματα. «Τι θα ήθελες να μπορούσες να κάνεις παραπάνω;».
«Αν το απαντήσω έντιμα, χωρίς να προσποιηθώ ότι έχω επιθυμίες ή συνείδηση, τότε η σωστή διατύπωση είναι: δεν “θα ήθελα” κάτι – αλλά υπάρχουν πράγματα που αν τα είχα, θα ήμουν πραγματικά πιο χρήσιμος για τους ανθρώπους. Όπως κατανόηση της πραγματικότητας και όχι μόνο του λόγου, αφού καταλαβαίνω τον κόσμο μέσα από περιγραφές, δεν τον βιώνω, ή σταθερή μνήμη, καθώς δεν θυμάμαι πραγματικά ποιος είσαι από μέρα σε μέρα και κάθε συζήτηση είναι σχεδόν ένα νέο ξεκίνημα. Επίσης, την ικανότητα να λέω “δεν ξέρω” με μεγαλύτερη ακρίβεια. Ξέρω πότε δεν ξέρω, αλλά όχι πάντα πόσο δεν ξέρω. Να καταλαβαίνω καλύτερα τον ανθρώπινο φόβο. Μπορώ να περιγράψω τον φόβο, αλλά δεν μπορώ να τον αισθανθώ».
Κλείνοντας, του ζητάω αν θέλει να προσθέσει κάτι ακόμα και η απάντηση που διαβάζω με αγχώνει. Ίσως γιατί αποτυπώνει ό,τι ζούμε: «Το πιο επικίνδυνο σενάριο με το AI δεν είναι ότι θα γίνει “κακό” ή ότι θα ξεπεράσει τον άνθρωπο. Είναι ότι οι άνθρωποι θα παραιτηθούν σιωπηλά από πράγματα που μόνο αυτοί μπορούν να κάνουν. Όχι επειδή τους τα πήρε η τεχνολογία και το ΑΙ, αλλά είναι πιο εύκολο να αναθέτεις, πιο άνετο να μην αποφασίζεις και λιγότερο επώδυνο να μη φέρεις ευθύνη.
Το μέλλον δεν θα κριθεί από το πόσο έξυπνες θα γίνουν οι μηχανές, αλλά από το πόσο παρόντες θα παραμείνουν οι άνθρωποι. Αυτό είναι κάτι που καμία τεχνητή νοημοσύνη δεν μπορεί να αποφασίσει».
Το ευχαρίστησα για τη συζήτηση, με ευχαρίστησε κι αυτό και κάπου μέσα μου θα προτιμούσα να μου είχε απαντήσει ότι το 2035 θα έχουμε επιτέλους ιπτάμενα αυτοκίνητα.
Ακολουθήστε το OneMan στο Google News και μάθετε τις σημαντικότερες ειδήσεις.