7e Art/Zeppotron/Channel 4/Photo12 via AFP
ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ

Είναι το White Christmas το καλύτερο επεισόδιο του Black Mirror;

Ένεκα της ημέρας, θυμόμαστε ένα από τα δύο specials του Black Mirror, μέσα από τα λόγια των συντελεστών του.

Ο δημιουργός του, το περιγράφει σαν ένα κουτί με μαύρες σοκολάτες. «Δεν ξέρεις τι θα τραβήξεις από κάθε επεισόδιο, αλλά θα είναι κάτι σκοτεινό».

Για τον κόσμο, είναι μια ματιά σε ένα δυστοπικό μέλλον μέσα από την κλειδαρότρυπα.

Ο καθρέφτης όμως έχει σπάσει, όπως και η πόρτα. Τα σημειάκια που έδωσε ο Charlie Brooker μέσα από τις γραμμές των σεναρίων του, τον έστειλαν ταμείο και χρεωμένοι βγαίνουμε εμείς.

Ο Charlie Brooker δεν πίστευε ποτέ ότι το Black Mirror είναι απαισιόδοξο απέναντι στους ανθρώπους. «Νομίζω ότι, στην πραγματικότητα, είναι συμπονετικό προς τους ανθρώπους. Εκφράζει την ανησυχία ότι ίσως δεν διαθέτουμε τα απαραίτητα εφόδια για να διαχειριστούμε τα εργαλεία που δημιουργούμε οι ίδιοι», έλεγε σε συνέντευξη πριν χρόνια.

Την ίδια ανησυχία είχε και ο Stanley Kubrick πριν μισό αιώνα και βάλε. Λυπάμαι, Dave, αλλά δεν το’ χω, θα έλεγε σήμερα το HAL 9000.

Τις ημέρες των εορτών, οι φίλοι της σειράς επισκέπτονται τελετουργικά τους John Hamm και Rafe Spall στο χριστουγεννιάτικο τραπέζι. Κάθε λεπτό, έχει εξήντα δευτερόλεπτα. Αν χωρούσαν μέσα σε αυτό 1000 χρόνια, δεν θα χωρούσαν τα ψηφία της μαθηματικής πράξης στο κομπιουτεράκι.

Βυθισμένος μέσα στην απραξία του, ο Cookie Joe είναι ακόμα φυλακισμένος στη κουζίνα. Όσες φορές κι αν σπάσει το τρανζίστορ, αυτό θα συνεχίσει να παίζει τα βρετανικά. “I Wish It Could Be Christmas Everyday” από Wizzard στο repeat, μαρτύριο σε λούπα.



Το Christmas Special επεισόδιο του Black Mirror που σέρβιρε ο Charlie Brooker πριν έντεκα χρόνια, δεν είναι αυτό το συνοδευτικό που ταιριάζει να δεις μαζί με την οικογένεια στο σαλόνι, μετά το φαγητό.

Πίσω στις πρώτες μέρες των Bluetooth, έβλεπες ανθρώπους να μουρμουρίζουν «μόνοι» τους στον δρόμο. Ο Charlie Brooker κοίταξε λίγο πέρα από την εικόνα.

«Περπατούσες στον δρόμο και προσπερνούσες κάποιον που έμοιαζε να μιλάει δυνατά στον εαυτό του, σαν να είχε κάποια ψυχική διαταραχή, ενώ στην πραγματικότητα μιλούσε με hands-free. Χρειάστηκε λίγος χρόνος για να το συνηθίσουμε αυτό. Και τότε είχα μια σκέψη: “Θα μπορούσαμε να κάνουμε μια ιστορία για κάποιον που έχει κυριολεκτικά φωνές στο κεφάλι του και συναντά κάποιον που έχει παραληρηματικές φωνές στο κεφάλι του;”», αναρωτιόταν ο Brooker.

Και κάπως έτσι, εγένετο White Christmas.

Secret egg στο καλάθι της πρώτης ιστορίας, η κρυφή συμμετοχή του σκηνοθέτη Carl Tibbet, ως χρήστης Popkorn, που παρακολουθεί σε ζωντανή μετάδοση, το live coaching του pick up artist, Matt Trent (John Hamm) σε έναν λίγο άβγαλτο και ψαρωμένο νέο άντρα, που τριγυρίζει αμήχανα σε ένα αδιάφορο εορταστικό πάρτυ προσπαθώντας να ζευγαρώσει. Δεν πήγε καθόλου καλά αυτό. Ούτε για τον παίκτη, ούτε για τον προπονητή. Δεν κάνουμε spoilers εδώ όμως, μην ανησυχείτε. Λίγο μόνο.

Ο Jon Hamm πιστεύει βαθιά στη λύτρωση και τη συγχώρεση. «Θεωρώ ότι ο Trent θα έπρεπε να τιμωρηθεί, αλλά ταυτόχρονα να έχει τη δυνατότητα πρόσβασης σε έναν δρόμο προς τη λύτρωση. White Christmas 2, κανείς;». Δεν θα υπάρξει σίκουελ πάντως. Ο Cookie Joe θα είναι ακόμα εγκλωβισμένος στην καλύβα.

Το White Christmas, ήταν η δεύτερη δουλειά του Carl Tibbets στο μπλακμιρορικό σύμπαν. «Είχα ήδη κάνει ένα άλλο επεισόδιο του Black Mirror που λεγόταν White Bear, το οποίο ήταν αρκετά σκοτεινό, με πολύ παρόμοια θεματική με το White Christmas, στην πραγματικότητα: έγκλημα και τιμωρία», θυμάται ο σκηνοθέτης, μιλώντας στο RadioTimes.

Όταν τον πλησίασαν για ένα xmas special επεισόδιο, σκάλωσε. «Πώς ακριβώς θα συγκρουστεί το Black Mirror με τα Χριστούγεννα;», αναρωτήθηκε. Μετά κατάλαβε.

«Τελικά, προφανώς, λειτούργησε πολύ καλά. Ήταν ένα εξαιρετικό σενάριο, αν και, στην πραγματικότητα, δεν ήταν ακριβώς σενάριο εκείνη τη στιγμή», προσθέτει. «Ήταν τέσσερις ιστορίες που θα ξεκινούσαν από μια κεντρική ιδέα. Υποθέτω ότι (ο Charlie Brooker) είχε πολλές άλλες ιδέες για επεισόδια, ιδέες που θα μπορούσαν να σταθούν ως πλήρη επεισόδια από μόνες τους, αλλά, δεν ξέρω πώς και γιατί, κατέληξαν να “συμπιεστούν” όλες σε ένα».

Ο Tibbetts δεν δυσκολεύτηκε να πει ναι. «Μου φάνηκε παράλογο, αστείο και ταυτόχρονα κάτι σπουδαίο να αναλάβεις, ακριβώς επειδή ήταν μια κάπως τρελή ιδέα. Από άποψη απόφασης, ήταν αυτονόητο ότι άξιζε να το κάνω».

Να ρίξουμε λίγο Hamm στο τραπέζι;

Ο Jon Hamm μεσουρανούσε εκείνη την εποχή ως Don Draper στο Mad Men. Ο Joe Potter (Rafe Spall), μαντεύει σωστά για την ιδιότητα του στο τραπέζι, αλλά η απάντηση είναι λάθος. Ίσως να σπάει και λίγο τον τέταρτο τοίχο.

Ο Matt Trent θα μπορούσε να είναι όντως το μεγάλο κεφάλι σε κάποιο κολοσσό μάρκετινγκ, αλλά ο Charlie Brooker είχε κάτι άλλο στο μυαλό του. Η συνάντησή τους στο Λονδίνο ήταν καρμική.

Σε συνέντευξη που έδωσε στο GQ το 2019, ο Jon Hamm εξηγεί ότι ο Bill Hader ήταν ο πρώτος που του είχε μιλήσει για το Black Mirror. «Πρέπει να δεις αυτή τη σειρά, είναι τόσο καλή, θα τη λατρέψεις. Υπάρχουν οκτώ επεισόδια». Γύρισε σπίτι κι όταν είδε το πρώτο επεισόδιο, ενθουσιάστηκε.

Οκτώ επεισόδια μετά, πήρε αμέσως τον ατζέντη του, χωρίς χρονοτριβές. «Ποιος είναι αυτός ο τύπος που έγραψε αυτή τη σειρά; Είναι απίστευτη. Μπορώ να κανονίσω μια συνάντηση μαζί του; Μπορώ να τον γνωρίσω;».

Τα υπόλοιπα είναι ιστορία. «Είχαμε και οι δύο ένα ελεύθερο βράδυ, κι έτσι καθίσαμε για ποτό, εγώ, ο Charlie και η Annabel (Jones, παραγωγός του Black Mirror) και μου μίλησε για αυτό το πρότζεκτ που ετοίμαζε. Σε γενικές γραμμές ήταν ένα “μου αρέσεις”, “μου αρέσεις κι εσύ”, και περάσαμε ένα πολύ ωραίο βράδυ», θυμάται ο Αμερικανός ηθοποιός.

Αυτό που σίγουρα δεν ξεχνά ο Hamm είναι πως όταν βγήκαν από το μπαρ, ένας περαστικός ζήτησε σέλφι από τον Charlie Brooker και όχι από εκείνον, όπως αποκάλυψε γελώντας το 2018 ο δημιουργός του Black Mirror σε συνέντευξη του στον James O’Brien.

Η συνεργασία Jon Hamm και Rafe Spall ήταν φανταστική. «Ήμουν πραγματικά πολύ χαρούμενος που είχα αυτή την παράξενη εμπειρία, σχεδόν σαν να ήταν δύο εμπειρίες μαζί, γιατί ο τρόπος που είναι γραμμένη η σειρά έχει πολύ διαφορετικά κομμάτια και είναι αρκετά ετερόκλητα. Στο μεγαλύτερο μέρος, όπου είμαστε ουσιαστικά εγκλωβισμένοι σε αυτή την καλύβα μόνο εγώ και ο Rafe, κατέληξε να μοιάζει με ένα περίεργο μικρό δίπρακτο, σαν ένα μονόπρακτο θεατρικό έργο για δύο άτομα».

«Όλοι ήθελαν τον Jon για αυτόν τον ρόλο», θυμάται ο Tibbetts. «Με ανθρώπους σαν τον Jon, κάνεις μια ευθεία πρόταση. Ήταν μεγάλος φαν της σειράς. Ξέραμε ότι βρισκόταν στο Ηνωμένο Βασίλειο και θυμάμαι ότι την ίδια χρονιά εμφανίστηκε και στο Toast of London».

«Το Mad Men συνεχιζόταν ακόμη, πλησίαζε προς το τέλος του, και ο ίδιος ήταν τεράστιο όνομα. Ήταν πραγματικά μεγάλο “χτύπημα” για τη σειρά και αποδείχθηκε εξαιρετικός. Είχα μια μικρή επιφύλαξη, δεν ήξερα τι να περιμένω από κάποιον ηθοποιό τέτοιου βεληνεκούς. Αλλά ήταν υπέροχος: ζεστός, γενναιόδωρος, ευγενικός, ταλαντούχος και απόλυτα επαγγελματίας», αναφέρει ο σκηνοθέτης του επεισοδίου και προσθέτει:


«Ο χαρακτήρας του, βέβαια, δεν είχε το πιο δύσκολο κομμάτι. Δεν χρειαζόταν να βουτήξει στα απόλυτα βάθη. Υποδύεται έναν σχετικά επιφανειακό απατεώνα, κάτι στο οποίο είναι εξαιρετικός. Δεν μοιάζει καθόλου με τον Jon στην πραγματική ζωή, αλλά το αποδίδει υπέροχα. Υπάρχει μια ελαφρότητα στην ερμηνεία του, μαζί με μια υπόγεια απειλή».

Από την άλλη, ο Joe του Rafe Spall αργεί να ανοίξει τα χαρτιά του, αλλά μόλις κατεβάσει ένα ποτήρι κρασί, βασικά, πολύ κρασί, δε μένει ούτε μισό φύλλο της τράπουλας κρυφό.

«Ο Rafe έπρεπε να κουβαλήσει το βάρος όσων είχε κάνει ο χαρακτήρας του και να αποκαλύψει σιγά-σιγά την αλήθεια, με λεπτότητα και εσωτερικότητα. Δεν θα έλεγα ότι είχε τη δυσκολότερη δουλειά, αλλά σίγουρα έπρεπε να διατηρεί μια βαρύτητα σε όλη τη διάρκεια, περισσότερο από τον Jon, που μπορούσε να κινείται πιο ελεύθερα. Ήταν απολύτως ιδανικός για τον ρόλο εκείνη τη στιγμή», εξηγεί ο Tibbetts.

Το White Christmas δεν είχε ακραίο μπάτζετ, για τα δεδομένα των ημερών. Το βράδυ πριν την προβολή, το έβγαλαν στο στούντιο ήχου, θυμάται ο Tibbets.

«Φτάσαμε κυριολεκτικά στο παρά πέντε. Νομίζω ότι ήμασταν στο στούντιο ήχου το βράδυ πριν την προβολή, επειδή ήταν μεγαλύτερο επεισόδιο από τα συνηθισμένα. Υπήρχαν πάρα πολλά επίπεδα και η μετα-παραγωγή απαιτούσε τεράστια δουλειά για να “δέσουν” οι ιστορίες και να δημιουργηθεί ένα καθαρό αφηγηματικό νήμα που να λειτουργεί και για τους δύο χαρακτήρες και για τον χαρακτήρα του Jon, ο οποίος έπρεπε επίσης να βγει από όλο αυτό με τη δική του ιστορία».

Όσο ο Joe αποκαλύπτει και αποκαλύπτεται, τόσο αλλάζει και το set του χώρου. «Αλλάζαμε κομμάτια του σκηνικού σταδιακά, αντικαθιστώντας τα με άλλα σε διαφορετικές λήψεις. Ήταν μια αργή, σταδιακή απογύμνωση», λέει ο Tibbets και προσθέτει ότι είχε αποφύγει για καιρό να ξαναδεί τη δουλειά του.

Μια τυχαία προβολή τον έκανε να διαπιστώσει ότι το επεισόδιο αντέχει στον χρόνο.

«Το έβλεπε η γυναίκα μου και σκέφτηκα ότι δεν είναι τόσο κακό όσο το θυμόμουν, όχι ότι ήταν ποτέ κακό. Απλώς επειδή τα γυρίσματα ήταν σφιχτά και κάπως βιαστικά, υπήρχαν τεχνικά σημεία που με ανησυχούσαν. Δεν είναι οπτικά εκρηκτικό, γεμάτο δράση. Είναι αργό, τραυματικό, σχεδόν ακίνητο. Αλλά τελικά λειτουργεί. Και έχει εκείνη τη βρετανική, λαϊκή δυστοπική αίσθηση, επηρεασμένη από σειρές όπως το Tales of the Unexpected και το Hammer House of Horror».

Θα υπάρξει άλλο Christmas Special;

«Έχουν κάνει ένα, έτσι δεν είναι;» λέει ο Tibbetts. «Οπότε, για να κάνουν άλλο, θα έπρεπε να υπάρχει πραγματικός λόγος. Μια πολύ καλή ιστορία. Ένας ουσιαστικός λόγος να είναι χριστουγεννιάτικο.

Αν ο Charlie έχει μια πραγματικά καλή ιδέα που να δικαιολογεί τα Χριστούγεννα, θα το ξανακάνει. Δεν θα μου έκανε εντύπωση. Αλλά θα έπρεπε να υπάρχει ένας πάρα πολύ καλός λόγος για να επιστρέψουν εκεί».

Στο White Christmas υπάρχει η δυνατότητα να «μπλοκάρεις» ανθρώπους στην πραγματική ζωή, όπως στα κοινωνικά δίκτυα. Όταν ρωτήθηκε ο Charlie Brooker ποιον θα μπλόκαρε στην πραγματική ζωή, δεν το σκέφτηκε πολύ.

«Όλους».

Ακολουθήστε το OneMan στο Google News και μάθετε τις σημαντικότερες ειδήσεις.