Shutterstock
ΕΠΙΣΤΗΜΗ

Πώς ένα burrito μπορεί να εμφανίσει τους αθλητές ντοπαρισμένους

To δείγμα που έδωσε για doping test η Shelby Houlihan βρέθηκε θετικό σε ναδρολόνη. Για μήνες φωνάζει πως φταίει ένα burrito που είχε φάει το προηγούμενο βράδυ.

Η Shelby Houlihan είναι Αμερικανίδα δρομέας μέσης απόστασης. Για την ακρίβεια, είναι η κάτοχος του ρεκόρ της χώρας της, στα 1500 και τα 5000 μέτρα. Είναι και αυτή που επιμένει πως ο λόγος που πιάστηκε ντοπέ (ή αν το θέλεις πιο ορθά, βρέθηκε θετική σε εξέταση δείγματος doping) ήταν ένα burrito.

 

Η υπόθεση της έφτασε έως το CAS (Court of Arbitration for Sport). Το Αθλητικό Διαιτητικό Δικαστήριο που χειρίζεται διαφορές, οι οποίες σχετίζονται με τον αθλητισμό, εξέδωσε την απόφαση που βλέπεις από πάνω. Δηλαδή, τιμωρεί τη Houlihan με τέσσερα χρόνια αποκλεισμού -αρχίζουν να μετρούν από τις 21/1 του 2021-, καθώς στο δείγμα της βρέθηκε ναδρολόνη.

Τι είναι η ναδρολόνη

Πρόκειται για ανδρογόνο αναβολικό στεροειδές, που χρησιμοποιείται για την ανάπτυξη των μυών, τη μείωση της κόπωσης, την αύξηση της αντοχής, την τόνωση του κολλαγόνου -την ανακούφιση των φλεγμονών και των πόνων στους τένοντες και τις αρθρώσεις. Η χορήγηση της γίνεται με ενδομυϊκή ένεση. Εκτός αθλητικών χώρων, η ναδρολόνη χρησιμοποιείται για την καταπολέμηση ασθενειών, όπως η απλαστική αναιμία και η οστεοπόρωση. Μπορεί να βοηθήσει το μεταβολισμό του ασβεστίου και την αύξηση της οστικής μάζας.

Για την ιστορία, το σώμα παράγει ίχνη ναδρολόνης στις γυναίκες που είναι έγκυες, ενώ έχει ανιχνευθεί στις ωοθήκες. Ποσότητες υπάρχουν στους ιστούς του ήπατος, των νεφρών και των όρχεων χοίρων. Θα σε παρακαλούσα να κρατήσεις αυτό το τελευταίο. Και θα σου εξηγήσω ευθύς αμέσως το λόγο, αφού πρώτα σου πω ότι η τιμωρία της έγινε γνωστή μια εβδομάδα πριν τη διαδικασία που βγάζει τους Αμερικανούς αθλητές του στίβου που θα εκπροσωπήσουν τη χώρα στο Τόκιο.

Τι λέει η υπεράσπιση

Η πρώτη γυναίκα των ΗΠΑ που τερμάτισε πρώτη και στα 1500 και στα 5000 μέτρα σε πρωτάθλημα ανοιχτού στίβου της χώρας (αυτό έγινε το 2018), είχε δώσει δείγμα ούρων στις 15/12 του 2020, σε επίσκεψη της WADA (World Anti-Doping Agency) στο μέρος όπου προπονούνταν. Ενημερώθηκε για το θετικό αποτέλεσμα το Γενάρη και μια από τις υποχρεώσεις που είχε, ήταν να παραδώσει στις αρχές ένα αρχείο καταγραφής με τα τρόφιμα που είχε καταναλώσει το επταήμερο που προηγήθηκε της λήψης δείγματος. Μεταξύ αυτών που έφαγε ήταν ένα burrito με χοιρινό, το οποίο είχε αγοράσει από “αυθεντικό μεξικανικό food truck το οποίο είναι κοντά στο σπίτι μου και προσφέρει χοιρινά εντόσθια”. Το απήλαυσε το βράδυ. Στις 6 το πρωί της επόμενης ημέρας έγινε το τεστ. Ήταν ένα από τα 100 που έκανε από το 2016 έως εκείνη τη στιγμή. Δεν είχε βρεθεί ποτέ άλλοτε θετική.

Η Shelby Houlihan τερματίζει πρώτη, στα 5.000 μέτρα του US Championships, στις 28/7 του 2019. / AP Photo / Charlie Neibergall
Η Shelby Houlihan τερματίζει πρώτη, στα 5.000 μέτρα του US Championships, στις 28/7 του 2019.

Η Athletics Integrity Unit (Moνάδα Ακεραιότητας του στίβου που δημιούργησε το ανώτατο θεσμικό όργανο, δηλαδή η IAAF για να δρα ανεξάρτητα, όπως διαχειρίζεται την καταπολέμηση του ντόπινγκ) της επέβαλε ως τιμωρία την προσωρινή αναστολή, διαστήματος μεγαλύτερου των τριών μηνών. Ένιωσε να αδικείται, αφού είχε ενημερώσει για το κρέας που έφαγε. Ζήτησε ακρόαση από το CAS. Την πήρε. Πριν εμφανιστεί εκεί (με Zoom) έδωσε τρίχες από τα μαλλιά της, για εξέταση «από τους σημαντικότερους τοξικολόγους του κόσμου» και πέρασε από ανιχνευτή αλήθειας, ώστε να πείσει για την αθωότητα της.

Παρεμπιπτόντως, η WADA μελέτησε τα αποτελέσματα των εξετάσεων και συμφώνησε ότι δεν υπήρχε συσσώρευση της απαγορευμένης ουσίας στο σώμα της, κάτι που θα γινόταν αν τη λάμβανε τακτικά. Βέβαια, η τοξικολογική εξέταση και το τεστ αλήθειας έγιναν εβδομάδες μετά τη λήψη δείγματος. Σε κάθε περίπτωση, συνεργάτης της προσέλαβε ιδιωτικό ερευνητή και ένα πρώην μέλος της επιστημονικής ομάδας της WADA, να στηρίξει τη γενικότερη ‘γραμμή’ πως δεν είχε κάνει κάτι το μεμπτό.

Την πρώτη εβδομάδα του Ιουνίου το CAS την κάλεσε για κατάθεση και την Παρασκευή 11/6 δημοσίευση την απόφαση του τετραετούς αποκλεισμού που θα κρατήσει την Houlihan μακριά από το Τόκιο, αλλά και τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Παρισιού, το 2024. Εκπρόσωποι της ενημέρωσαν πως σκέφτονται να καταθέσουν προσφυγή στο Ομοσπονδιακό Δικαστήριο της Ελβετίας.

Bρίσκεις τη δικαιολογία της φαιδρή;

Στα αρχεία της WADA αναφέρεται πως η κατανάλωση χοιρινού κρέατος και ειδικά εντοσθίων μπορεί να οδηγήσει «σε λανθασμένα θετικό τεστ για ναδρολόνη, δεδομένου ότι οι χοίροι την παράγουν σε μεγάλες ποσότητες -και τα εντόσθια έχουν τα υψηλότερα επίπεδα».

Ήλθε η ώρα να σε ενημερώσω για το συμπέρασμα έρευνας που είχαν κάνει μέλη της Κτηνιατρικής Έρευνας του Πορτογαλικού Εθνικού Εργαστηρίου, το 2002: ανακάλυψαν πως η κατανάλωση χοιρινού κρέατος και συγκεκριμένα συκωτιού μη ευνουχισμένων χοίρων, μπορεί να προκαλέσει συγκέντρωση μεταβολιτών ναδρολόνης στα ούρα που υπερβαίνουν τα όρια του doping από 10 έως 100 φορές.

Τα όρια των μεταβολιτών ναδρολόνης σε ερασιτέχνες αθλητές υψηλού επιπέδου είναι 2 νανογραμμάρια ανά χιλιοστόλιτρο στους άνδρες και 5 νανογραμμάρια (ανά χιλιοστόλιτρο) στις γυναίκες. Το ανθρώπινο σώμα μπορεί να παράξει το 10% αυτής της ποσότητας. Το CAS δεν αποκάλυψε το ποσοστό της Houlihan που μέχρι σήμερα φωνάζει πως φταίει το burrito.