ΛΙΣΤΕΣ

12 τηλεοπτικοί δημιουργοί που μπορείς να εμπιστεύεσαι

Αν κι η τηλεόραση έχει φτάσει τα επίπεδα δημοφιλίας του σινεμά, οι δικοί της auteurs παραμένουν μονάδες σχετικά άγνωστες. Αυτά είναι 12 ονόματα με προσωπική στάμπα και δεδομένη ποιότητα δουλειάς, που μπορείς πάντα να εμπιστεύεσαι.

Στο σινεμά αυτό είναι πάντα μέρος της συζήτησης για μια ταινία: “Ποιος τη γύρισε“. Στην τηλεόραση αυτό είναι, κατανοητά, ελαφρώς πιο δύσκολο. Όταν εμπλέκονται τόσοι παραγωγοί, συγγραφείς, σκηνοθέτες, showrunners, άντε ξεχώρισε σε ποιον θα δώσεις το credit που με αντίστοιχη ευκολία δίνεις στον δημιουργό μιας ταινίας. (Υπάρχουν πολλές περιπτώσεις όπως δύο ανθρώπων που ήταν executive producers για τις 7 σεζόν “Buffy” και τις 5 του spin-off “Angel” δίχως να έχουν πατήσει το πόδι τους ούτε μια μέρα στο πλατό κάποιας εκ των δύο.)

Γι’αυτό ξεχωρίζουμε 12 ονόματα εγνωσμένης αξίας, βάσει όχι απλά των σειρών όπου εμφανίζεται το όνομά τους, αλλά εκείνων όπου η συνεισφορά τους υπήρξε καθοριστική, συνήθως “τρέχοντάς” τες ή γράφοντας και επιβλέποντας τα περισσότερα σενάρια, αν όχι απλά γράφοντας κάθε ένα από αυτά. (Ακραίο, αλλά συμβαίνει.) Αυτή δεν είναι μια πλήρης λίστα, και δε θα μπορούσε άλλωστε. Θα εστιάσουμε κυρίως σε ονόματα ενεργά τα τελευταία χρόνια, και που έχουν να παρουσιάσουν ένα ικανό σύνολο δουλειάς ώστε να μπορεί κανείς να ισχυριστεί πως τους εμπιστευόμαστε με κλειστά μάτια.

Αυτοί είναι 12 δημιουργοί που ξέρουμε πως θα θέλουμε να παρακολουθήσουμε κάθε νέα τους δουλειά.

Shawn Ryan

Πιο πρόσφατη δουλειά: “Last Resort”

Παλιότερα έργα: “The Shield”, “The Chicago Code”, “Terriers”, “Lie to Me”, “The Unit”

Κύρια στοιχεία: Καθηλωτικοί άντρες ήρωες, πλοκή στην υπηρεσία των χαρακτήρων, πλήρης απουσία αφηγηματικής κοιλιάς, πρωταγωνιστές που ακροβατούν στις δύο πλευρές της νομιμότητας

Αυτός κι αν δεν απογοητεύει ποτέ, και μάλιστα με τόσο μεγάλο σύνολο έργου ήδη στο παλμαρέ του. Το “Shield” θα αρκούσε, όμως ο Ryan αποδεικνύει με κάθε του δουλειά πως ξέρει πώς να πει καθηλωτικές αστυνομικές ιστορίες, με πάντα ενδιαφέροντες χαρακτήρες, φανταστικά ξεκινήματα και συγκλονιστικά κλεισίματα. Όχι όλες εξίσου καλές (το “Lie to Me” ας πούμε απλά τον προσέλαβε το κανάλι να το τρέχει, δεν ήταν δική του σειρά), αλλά είτε κόβονται νωρίς (“Terriers”, “The Chicago Code”), είτε κρατάνε για 7 χρόνια (“The Shield”) είναι εγγυημένο πως θα γίνονται μόνο καλύτερες όσο περισσότερο χωνόμαστε στο ζουμί της υπόθεσης.

Joss Whedon

Πιο πρόσφατη δουλειά: “Dollhouse”

Παλιότερα έργα: “Firefly”, “Buffy, the Vampire Slayer”, “Angel”, “Dr. Horrible’s Sing-Along Blog”

Κύρια στοιχεία: Το φανταστικό ως αλληγορία της ανθρώπινης κατάστασης, αστείοι, ατακαριστοί, ποπ διάλογοι, μεγαλειώδες χτίσιμο χαρακτήρων, ίχνη υπαρξισμού, τραγωδία και κωμωδία

Χάρη στο “Avengers” έγινε βασιλιάς του Χόλιγουντ για αυτό το καλοκαίρι, όμως η προέλευσή του, η αγάπη του, και οι φανς του προέρχονται όλα από την τηλεόραση. Όπου είτε έγραφε για τις εφηβικές ανησυχίες ενός νεαρού κοριτσιού, είτε για την αιώνια πάλη ενός σκοτεινού εκδικητή για να κερδίσει πίσω την ψυχή του, είτε για ένα διαστημικό γουέστερν-ύμνο στους ήρωες του περιθωρίου, είτε εξερευνούσε την ίδια την έννοια της ανθρώπινης ψυχής (στο φιλόδοξο και συναρπαστικά άνισο “Dollhouse”), πάντα οι ιστορίες του έκρυβαν πολλές περισσότερες πτυχές από ό,τι αρχικά φαινόταν. Τώρα ετοιμάζει την επόμενη υπερηρωική φάση ταινιών της Marvel (με κατάληξη το “Avengers 2”) αλλά παράλληλα θα επιστρέψει και στην τηλεόραση με μια σειρά για την οργάνωση “S.H.I.E.L.D.”

Aaron Sorkin

Πιο πρόσφατη δουλειά: “The Newsroom”

Παλιότερα έργα: “The West Wing”, “Sports Night”, “Studio 60 on the Sunset Strip”

Κύρια στοιχεία: Διάλογοι-πολυβόλο με χρήση επανάληψης, ακραίος ιδεαλισμός, σλάπστικ και ρομάντζο, διάθεση κηρύγματος

Ο κατεξοχήν δημιουργός που γράφει την πρώτη ως την τελευταία λέξη όλων των σεναρίων του, αντιβαίνοντας τους πρακτικούς τηλεοπτικούς κανόνες. Τιμά το θεατρικό παρελθόν του στήνοντας όλες του τις σειρές με τρόπο που θα μπορούσαν να παίζονται στο σανίδι, με χαρακτήρες που μιλάνε πολύ (συνήθως ενώ περπατάνε) και ήρωες που εμπνέονται από μικρές ή μεγάλες ιστορίες για να αναδείξουν την ελπίδα και τον άνθρωπο. Είτε είναι πολιτικοί, είτε δημοσιογράφοι, είτε κωμικοί, είτε -ακόμα και- αθλητικογράφοι, στο “Sports Night”, αυτή την τέλεια συνεύρεση μυθοπλασίας και αθλητικών ιστοριών που θα σε κάνει να βουρκώνεις κάθε δεύτερο επεισόδιο. Στον Sorkin αρέσει να κουνάει το δάχτυλο και να ‘μας μαθαίνει πράγματα’, αλλά όταν κάποιος το κάνει αυτό με τόσο ανθρωπισμό και τόση παλιομοδίτικη γοητεία, μιλώντας για σημαντικά πράγματα, πολύ απλά δε μας πειράζει.

Greg Daniels

Πιο πρόσφατη δουλειά: “Parks and Recreation”

Παλιότερα έργα: “The Office”, “King of the Hill”, “The Simpsons”

Κύρια στοιχεία: Χιούμορ αμηχανίας, εξανθρωπισμός αλαφροϊσκιωτων ή ανόητων χαρακτήρων, καρτουνίστικα γκαγκ

Ξεκίνησε όπως οι περισσότεροι κωμικοί γραφιάδες στήνοντας γκαγκ για το “Saturday Night Live”, μετά πέρασε και από τους “Simpsons” (όπου υπήρξε σημαντικός παράγοντας ώστε να παραμείνει η σειρά σε υψηλά επίπεδα μετά την αποχώρηση πολλών εκ των αρχικών συγγραφέων), και αυτή η έφεσή του προς την κωμωδία των κινουμένων σχεδίων παραμένει εμφανής στο πώς στήνει τους ηθοποιούς και τις ατάκες ακόμα και στις live-action κωμωδίες του. Η επιρροή του έγινε ακόμα πιο εμφανής όταν, εγκαταλείποντας το “Office” για να τρέξει το “Parks and Recreation”, η ποιότητα της παλιάς του σειράς έκανε ελεύθερη πτώση, την ώρα που το “Parks” γινόταν εκείνο η πιο γλυκιά και feelgood σειρά της τηλεόρασης.

David Milch

Πιο πρόσφατη δουλειά: ”Luck”

Παλιότερα έργα: “Deadwood”, “NYPD Blue”, “John from Cincinnati”

Κύρια στοιχεία: Σύνθετη, άκρως ποιητική γλώσσα, οπτικό μεγαλείο, παντελής αδιαφορία απέναντι σε αφηγηματικές δομές, κοινότητες χαρακτήρων, θεατρικό στήσιμο, υπαρξιακή απόγνωση

Αληθινός ποιητής της τηλεόρασης, αυτός ο πρώην καθηγητής λογοτεχνίας με σπουδές στο Γέιλ έγινε γνωστός συνδημιουργώντας το “NYPD Blue” (στο οποίο κατά κύριο λόγο βασίζονται σύγχρονα αστυνομικά δράματα σαν το “Shield”) το οποίο έστησε σαν ένα αστικό δράμα με χαρακτήρες τραγικούς ήρωες κάποιας όπερας δίχως μουσική. Πηγαίνοντας στο ΗΒΟ πριν μια δεκαετία βρήκε μεγαλύτερη ελευθερία να μεγαλουργήσει, μεταφέροντας στην οθόνη ιστορίες από εντελώς διαφορετικά μεν είδη (γουέστερν, δράμα ιπποδρομιών, και ό,τι στα κομμάτια ήταν το “John from Cincinnati”), που όμως ανήκουν ξεκάθαρα στο δημιουργικό του σύμπαν: Μικρές, απροσδόκητα δομημένες κοινότητες από outsiders ζουν και αναπνέουν παράλληλα με την ‘αληθινή’ κοινωνική ανάπτυξη (ή/και παρακμή). Οι σειρές του είναι ό,τι πιο πειραματικό, ό,τι πιο αποστομωτικά μεγαλειώδες και όμορφο, ό,τι πιο φιλόδοξο, ό,τι πιο μοναδικό έχει υπάρξει στην τηλεόραση.

JJ Abrams

Πιο πρόσφατη δουλειά: “Fringe”

Παλιότερα έργα: “Lost”, “Alias”, “Felicity”

Κύρια στοιχεία: Περίπλοκη μυθολογία, αναπάντητα ερωτήματα, έφεση σε αποστομωτικές μεμονωμένες σκηνές

Περίεργη υπόθεση, γι’αυτό και τον συμπεριλαμβάνουμε. Ο Abrams βάζει το όνομά του πάνω σε πάρα πολλές σειρές, όμως δεν έχει όντως σχέση με όλες αυτές, ειδικά τις πιο πρόσφατες, εξ ου κι ο χαρακτηρισμός Εργοστάσιο JJ Abrams. Τα ίχνη του βρήκαμε τελευταία φορά στην πρώτη σεζόν του “Fringe”, όπου έθεσε τα θεμέλια για τη συνέχεια, προηγουμένως συνέβη το ίδιο με την πρώτη σεζόν του “Lost” (έφυγε μετά τη μέση αφήνοντας τη σειρά στα χέρια υπαξιωματικών του), όπως και μετά τις 2 πρώτες σεζόν “Alias” (οι οποίες παραμένουν τπ απόλυτο υπόδειγμα όλων όσων αντιπροσωπεύει ο Abrams). Η μόνη σειρά του με την οποία ασχολήθηκε από την αρχή ως το τέλος ήταν το κολεγιακό δράμα “Felicity” (άσχετο τελείως, ναι, αλλά πολύ καλή σειρά όπως και νά’χει), ενώ τώρα πρακτικά ασχολείται αποκλειστικά με το σινεμά όπου και συνεχίζει βάσει του “Alias”-ικού δόγματος ‘αν κάτι είναι cool βάλτο στην οθόνη και μετά δικαιολόγησέ το’. Έχει κι αυτή η σχολή τη γοητεία της.

Larry David

Πιο πρόσφατη δουλειά: “Curb Your Enthusiasm”

Παλιότερα έργα: “Seinfeld”

Κύρια στοιχεία: Φιξιόν εκδοχή υπαρκτού ήρωα, πικρός αυτοσαρκασμός, καθημερινή παρατήρηση ως βάση του χιούμορ, απουσία ιδεολογίας ως ιδεολογία

Μόνο δύο σειρές χρειάστηκαν (και μάλιστα πολύ παρόμοιες σε φιλοσοφία, και με τη μία πνευματικό παιδί της άλλης), όμως ο David ουσιαστικά θεμελίωσε ένα ολόκληρο υπο-είδος τηλεοπτικής κωμωδίας, μόνος του. Οι σειρές του είναι, περήφανα, “about nothing”, κι αυτό όπως ίσως υποθέτεις, πρακτικά σημαίνει πως είναι για τα πάντα, απλώς και μόνο μέσα από τη λογική της παρατήρησης. Φυσικά το “Curb” εξελίσσει την τεχνική και το ‘περιεχόμενο’ του “Seinfeld”, και δίχως αυτό δε θα είχαμε δει ποτέ μια σειρά σαν το “Louie”, που με τη σειρά της αποτελεί φυσική εξέλιξη του “Curb”. Ο David αποχώρησε από το “Seinfeld” 2 σεζόν πριν το τέλος του, και μετά είναι λες και βλέπεις άλλη σειρά. Λογικό, γιατί αυτό που κάνει, δε θα μπορούσε να το αναπαράγει κανείς, όσο κι αν μοιάζει απλό.

David Simon

Πιο πρόσφατη δουλειά: “Treme”

Παλιότερα έργα: “The Wire”, “Generation Kill”, “Homicide: Life on the Street”, “The Corner”

Κύρια στοιχεία: Κοινωνική παρατήρηση, ντοκιμαντερίστικα στοιχεία, ρεαλισμός, καταγραφή του τερατώδους συστήματος που πάντα θα επιβιώνει, πηγαίος ουμανισμός

Αφού δούλεψε για χρόνια ως ερευντηικός ρεπόρτερ σε εφημερίδα, ο Simon πήρε αυτά που διαπίστωνε επί δεκαετίες, και τα έκανε σειρά. Είναι απίστευτο, αλλά η πιο ανατριχιαστική καταγραφή της πραγματικότητας που το Χόλιγουντ ξέρει μόνο να γυαλίζει, μας ήρθε σε μορφή τηλεοπτικής σειράς – πρώτα με το “Corner” κι ύστερα στο “Wire”. Τώρα ο Simon έχει μεταφέρει την αφηγηματική του ευαισθησία και ακρίβεια σε μια άλλη ιστορία-πολιτικό ζήτημα, καταγράφοντας τον αγώνα ελπίδας (και πολλής μουσικής) των κατοίκων της Νέας Ορλεάνης μετά το χτύπημα του τυφώνα Κατρίνα.

Steven Moffat

Πιο πρόσφατη δουλειά: “Sherlock”, “Doctor Who”

Παλιότερα έργα: “Coupling”, “Jekyll”, “Press Gang”

Κύρια στοιχεία: Τρικ με τη δομή και την αφήγηση, ανανεωτικές προσεγγίσεις σε παλιές ιδέες και χαρακτήρες, στρυφνοί ήρωες, αδιαπραγμάτευτη αισιοδοξία

Το πόσο εφευρετικός και ευφυής γραφιάς είναι ο Moffat δεν εξηγείται με ευκολία, πρέπει να το διαπιστώσεις με τα μάτια σου. Έδωσε νέα πνοή στον Σέρλοκ Χολμς, στον Τζέκιλ (και τον Χάιντ), στη φόρμουλα του sitcom (με το εκπληκτικό “Coupling” του) και πάνω απ’όλα στο “Doctor Who”, την παλιότερη αγγλική σειρά. Τα σενάριά του είναι γεμάτα από τεχνάσματα που παίζουν με τις συμβάσεις χώρου, χρόνου, αφήγησς και οπτικής (και όλα αυτά πριν ακόμα αναλάβει το “Doctor Who”), δίχως ποτέ να χάνουν την ψυχή τους: Εκτός από ακατάπαυστα εφευρετικές, οι ιστορίες του Moffat είναι πάνω απ’όλα αφάνταστα συναισθηματικές – αλλά όχι cheesy. Πολλές οι ισορροπίες που κρατά, όμως ως τώρα δεν έχει ποτέ του στραβοπατήσει.

Matthew Weiner

Πιο πρόσφατη δουλειά: “Mad Men”

Παλιότερα έργα: “The Sopranos”

Κύρια στοιχεία: Συγκλονιστικοί αντι-ήρωες σε διαρκή αναζήτηση ταυτότητας, πίστη στην αδυναμία αλλαγής του ατόμου, πρωταγωνιστές μεγαλύτεροι από τον περίγυρό τους, κουβάδες βραβείων Emmy

Βάσει του στάτους του μες στη βιομηχανία και των βραβείων που έχει κερδίσει, θα περίμενε κανείς να ήταν κάποιος βετεράνος. Όμως ο Weiner έγραψε τον πιλότο του “Mad Men” μόλις το 1999, χάρη στον οποίο βρήκε δουλειά στους “Sopranos” (ο David Chase, δημιουργός της σειράς, εντυπωσιάστηκε τόσο πολύ με το σενάριο του Weiner, και κοιτάντας τις δύο σειρές δίπλα-δίπλα, καταλαβαίνει κανείς το γιατί). Έγραψε στους “Sopranos” για 3 σεζόν μόλις, όμως γρήγορα ανέβηκε τα σκαλιά, φτάνοντας να είναι executive producer της συνταρακτικής τελευταίας σεζόν της σειράς, όπου τα κοινά στοιχεία με το ”Mad Men” είναι σαφή. Μετά το φινάλε, πρότεινε στο ΗΒΟ το “Mad Men”, εισπράτοντας, θρυλικά πλέον, αρνητική απάντηση, στο μεγαλύτερο λάθος της ιστορίας του ΗΒΟ. Πήγε τη σειρά στο AMC και τα υπόλοιπα είναι πολυβραβευμένη ιστορία.

Howard Gordon

Πιο πρόσφατη δουλειά: “Homeland”

Παλιότερα έργα: “24”, “The X-Files”, “Angel”, “Awake”, “The Inside”, “Beauty and the Beast”

Κύρια στοιχεία: Αγωνία και ανατροπές, κεντρικοί ήρωες παγιδευμένοι στο περιβάλλον τους, σκοτεινές crime ιστορίες

Κλασικές αστυνομικές περιπέτειες κάνουν πολλοί στην τηλεόραση, όμως κανείς με τη συνέπεια του Gordon. Με παρτενέρ σε πολλές από τις παραπάνω σειρές τον Alex Gansa (μαζί με τον οποίον δημιούργησαν το “Homeland”), ο Gordon έπαιξε βασικό ρόλο στην διάσημη 3η σεζόν του “Beauty & the Beast” (όπου εισήγαγε την έννοια του season-long story-arc πολλά χρόνια πριν ακόμα και τα “X-Files”, στα οποία εν συνεχεία μετακινήθηκε) και αφού σε όλη τη διάρκεια των ‘90s μεταπηδούσε διαρκώς από τη μία σειρά στην άλλη, τελικά στην αυγή των ‘00s, με το “24”, κατάφερε να ολοκληρώσει την απόλυτη τηλεοπτική περιπέτεια. Ότι τη συνταγή του “24” θα τη βελτίωνε ακόμα περισσότερο, όπως έκανε πέρσι με την πρώτη σεζόν του “Homeland”, κανείς δε το περίμενε.

Vince Gilligan

Πιο πρόσφατη δουλειά: “Breaking Bad”

Παλιότερα έργα: “The X-Files”, “The Lone Gunmen”

Κύρια στοιχεία: Νουάρ και γουέστερν επιρροές, μαύρο χιούμορ, έντονη κλιμάκωση ιστοριών

Τεράστια εξέλιξη: Από τα σενάρια μερικών εκ των πιο εφευρετικών, quirky, αξέχαστων αυτοτελών επεισοδίων των “X-Files”, ο Gilligan κατάφερε σχεδόν 20 χρόνια μετά να οδηγεί προς το θριαμβευτικό της φινάλε την πρώτη του σειρά, με απόλυτη επιτυχία. Μπορεί σε στυλ να διαφέρει αρκετά το τότε με το τώρα, όμως πάντα ήταν εμφανές πως αυτός ο άνθρωπος ήξερε να γράφει ιστορίες που σε καθηλώνουν από το πρώτο τους πλάνο, διασκορπίζοντας στοιχεία και σκηνές με τρόπο που δε σε άφηνε να ανασάνεις μέχρι να πέσει η κάρτα των τίτλων τέλους. Αυτό το εχει ακόμα και, υποπτευόμαστε, θα το έχει για πάντα.