ΒΙΒΛΙΟ

15 αξιοσημείωτα βιβλία πεζογραφίας για τον Απρίλιο

Το OneMan σταχυολογεί την τρέχουσα εκδοτική παραγωγή και προτείνει από Έλληνες συγγραφείς μικρής και μεγάλης φόρμας μέχρι αμερικανικά και ρωσικά αριστουργήματα.

Μετά την «αγρανάπαυση» των πρώτων μηνών της χρονιάς (τα λέγαμε και εδώ) η άνοιξη φέρνει πολλά νέα βιβλία μυθοπλασίας. Το OneMan σταχυολογεί την τρέχουσα εκδοτική παραγωγή και προτείνει από Έλληνες συγγραφείς μικρής και μεγάλης φόρμας μέχρι αμερικανικά και ρωσικά αριστουργήματα.

Αχιλλέας ΙΙΙ – Τέλος πάντων (εκδ. Ίκαρος)

Στο τέταρτο βιβλίο του ο Αχιλλέας ΙΙΙ (Κρατικό Βραβείο Διηγήματος – Νουβέλας 2020 για τη συλλογή φωτογραφημάτων -όπως τη χαρακτηρίζει ο συγγραφέας- Παραχαράκτης) καταστρέφει τον κόσμο είκοσι τέσσερις φορές και με αφορμή τη συντέλεια, δημιουργεί και παρουσιάζει ένα πλήθος από παράξενους –ή όχι και τόσο παράξενους, τελικά– κόσμους, στους οποίους τίποτα δεν είναι αδύνατο. Απολαυστική συλλογή διηγημάτων και πολύ πιο επί της ουσίας «φωτεινή» απ’ όσο θα περίμενε κανείς διαβάζοντας τα παραπάνω, πλησιάστε άφοβα αν σας αρέσει ο Κορτάσαρ.

Αμπντουλραζάκ Γκούρνα – Λιποταξία (μτφρ. Κατερίνα Σχινά, εκδ. Ψυχογιός)

Ένα πρωινό του 1899, ένας Άγγλος, ο Μάρτιν Πιρς, βγαίνει τρεκλίζοντας από την έρημο σε μια παραθαλάσσια πόλη της Ανατολικής Αφρικής και καταρρέει στα πόδια του Χασανάλι, ενός ντόπιου καταστηματάρχη. Όταν η αδελφή του Χασανάλι, η όμορφη και απογοητευμένη Ριάνα, περιθάλπει τον Πιρς, γεννιέται ένας έρωτας με συνέπειες που θα επεκταθούν στο μέλλον όταν θα φουντώσει μια άλλη παράνομη σχέση, με εξίσου απρόβλεπτες και δραματικές επιπτώσεις. Ο  Αμπντουλραζάκ Γκούρνα (Νόμπελ 2021) δραματοποιεί με έξοχο τρόπο την ατομική, κοινωνική και πολιτική κληρονομιά της αποικιοκρατίας.

Γιασουνάρι Καουαμπάτα – Η χώρα του χιονιού (μτφρ. Παναγιώτης Ευαγγελίδης, εκδ. Άγρα)

Ένα από τα σημαντικότερα μυθιστορήματα του Καουαμπάτα (Νόμπελ Λογοτεχνίας 1968) καθώς και ένα από τα μεγάλα αριστουργήματα της ιαπωνικής λογοτεχνίας. Μια ιστορία έρωτα ανάμεσα σε έναν αργόσχολο διανοούμενο αστό του Τόκυο και μια γκέισα των βουνών της βορειοδυτικής Ιαπωνίας. Το μυθιστόρημα διαδραματίζεται σε μια απομακρυσμένη περιοχή θερμών πηγών της επαρχίας Νίιγκατα.

Ο ήρωας ταξιδεύει με το τραίνο και ξαφνικά βρίσκεται στη χώρα του χιονιού. Περνάμε έτσι στον παράξενο και άγριο κόσμο των βουνών, σε μια διάσταση εξωπραγματική που εισάγεται από την πρώτη σελίδα, με τον νομπελίστα να δίνει πρόσθετες διαστάσεις και έμφαση στις εικόνες ομορφιάς και απόκοσμου που θέλει να δημιουργήσει.

Στίβεν Κινγκ – Χόλι (μτφρ. Μιχάλης Μακρόπουλος, εκδ. Κλειδάριθμος)

«Ένα θρίλερ τόσο τρομακτικό, που δοκιμάζει τις αντοχές των αναγνωστών του και τους ενδυναμώνει…» (The New York Times Book Review) με πρωταγωνίστρια τη Χόλι Γκίμπνι, έναν από τους πλέον συναρπαστικούς και ευρηματικούς χαρακτήρες του Στίβεν Κινγκ.

Η Πένι Νταλ επικοινωνεί με πρακτορείο ιδιωτικών ερευνών για να βρει την αγνοούμενη κόρη της, η Χόλι διστάζει να αναλάβει την υπόθεση, τελικά το κάνει και ανακαλύπτει ότι ένα ζευγάρι ευυπόληπτων καλλιεργημένων αστών κρύβουν ένα σκοτεινό μυστικό στο υπόγειο του γεμάτου βιβλία σπιτιού τους, ένα μυστικό που ίσως σχετίζεται με την εξαφάνιση. Η Χόλι θα πρέπει να επιστρατεύσει όλες τις ικανότητες της για να τους ξεσκεπάσει.

Λετίσια Κολομπάνι – Χαρταετός (μτφρ. Γιάννης Στρίγκος, εκδ. Πατάκη)

Συντετριμμένη από μια προσωπική τραγωδία, η Λένα αφήνει το σχολείο όπου εργάζεται και τη Γαλλία και καταφεύγει στην Ινδία, σ’ ένα χωριό στον Κόλπο της Βεγγάλης, όπου, κολυμπώντας ένα πρωί, παρασύρεται από θαλάσσια ρεύματα με κίνδυνο να πνιγεί. Ένα κοριτσάκι που παίζει στην παραλία με τον χαρταετό του σπεύδει να τη βοηθήσει. Για να εκφράσει την ευγνωμοσύνη της στη μικρή αποφασίζει να φτιάξει ένα σχολείο για όλα τα παιδιά της περιοχής, πηγαίνοντας κόντρα σε βαθιά ριζωμένες παραδόσεις. Η Γαλλίδα συγγραφέας παραδίδει, σύμφωνα με τους κριτικούς της πατρίδας της, «ένα σπουδαίο μυθιστόρημα γένους θηλυκού, φεμινιστικό, αγωνιστικό και θαρραλέο»

Ντ. Χ. Λώρενς – Ο εραστής της λαίδης Τσάτερλι (μτφρ. Γιώργος Τζήμας, εκδ. Μεταίχμιο)

Η λαίδη Κόνστανς Τσάτερλι, εγκλωβισμένη στον γάμο της με τον βαρονέτο σερ Κλίφορντ, έχοντας παροτρυνθεί από εκείνον να συνάψει δεσμό με όποιον αριστοκράτη θέλει ώστε να αποκτήσει ο οίκος τους διάδοχο, τελικά ερωτεύεται τον θηροφύλακα του δάσους.

Για χρόνια απαγορευμένο ως πορνογραφικό, το μυθιστόρημα είναι ένα από τα πιο αμφιλεγόμενα της αγγλικής λογοτεχνίας, μια πρωτοφανής εξύμνηση του σαρκικού έρωτα και της σεξουαλικής επιθυμίας, μια πολύ διεισδυτική αποτύπωση της γυναικείας επιθυμίας, ένα αιχμηρό σχόλιο για την εκβιομηχάνιση, μια δηκτική ανάλυση της αλλοτριωμένης, πουριτανικής κοινωνίας.

Κόρμακ Μακάρθι – Αιματοβαμμένος μεσημβρινός ή το δειλινό κοκκίνισμα στη δύση (μτφρ. Γιώργος Κυριαζής, εκδ. Gutenberg)

Νέα μετάφραση ενός αριστουργήματος της αμερικανικής λογοτεχνίας. Ένας δεκατετράχρονος από το Τενεσί, που αναφέρεται απλώς ως το παιδί, περιπλανιέται στα σύνορα του Τέξας με το Μεξικό στα μέσα του 19ου αιώνα. Όταν θα συναντηθεί με την διαβόητη συμμορία Γκλάντον, θα γίνει μάρτυρας απίστευτων ωμοτήτων που θα τον οδηγήσουν σε μια οδυνηρή καταβύθιση στα απώτατα όρια της ανθρώπινης φρίκης. «Κανείς άλλος Αμερικανός μυθιστοριογράφος δεν μας έχει δώσει ένα τόσο δυνατό και αλησμόνητο βιβλίο όσο τον Αιματοβαμμένο μεσημβρινό» έγραψε κάποτε ο Χάρολντ Μπλουμ, ίσως ο πιο διάσημος κριτικός λογοτεχνίας όλων των εποχών.

Διονύσης Μαρίνος – Σαν Νορμάλ (εκδ. Μεταίχμιο)

Τρία χρόνια μετά τον Μπλε Ήλιο ο Μαρίνος επιστρέφει με ένα σπονδυλωτό μυθιστόρημα για μια επινοημένη πόλη όπου πολλά παράξενα συμβαίνουν στους ανθρώπους που κυκλοφορούν στους δρόμους της. Άνθρωποι χάνονται στη θάλασσα μέσα στο σπίτι τους. Παράξενα ζώα ζηλεύουν παθολογικά σαν να ήταν ερωτικοί σύντροφοι. Άντρες παίζουν πιάνο χωρίς να ακουμπούν καν τα πλήκτρα. Και ο συγγραφέας βλέπει να γράφεται το βιβλίο του από κάποιον ήρωά του, αφού πρώτα συναντήσει την πανέμορφη ηρωίδα του στον δρόμο. Πόσο νορμάλ μπορεί να είναι μια πόλη που λέγεται Σαν Νορμάλ; (Θα μας εξηγήσει ο συγγραφέας τη Δευτέρα 1 Απριλίου, στην πρώτη παρουσίαση του βιβλίου)

Φερνάντα Μελτσόρ – Εδώ δεν είναι Μαϊάμι (μτφρ. Αγγελική Βασιλάκου, εκδ. Δώμα)

Μετά το περσινό, σαρωτικό Παραντάις (μτφρ. Αγγελική Βασιλάκου, εκδ. Δώμα) η Μελτσόρ αφηγείται ιστορίες της πόλης της, της Βερακρούς: για τη βασίλισσα του καρναβαλιού που σκότωσε τα παιδιά της, για εκείνους που ­συνάντησαν τον διάβολο στο στοιχειωμένο σπίτι, για το λιντσάρισμα του φονιά, για τους αστούς και τους προλετάριους, για τους φιλήσυχους περαστικούς και τους έμπορους ναρκωτικών, για όλους εκείνους που προσπαθούν να ζήσουν μες στα φώτα, τις φωτιές και τις σκιές του μεγάλου λιμανιού. Αλλά πρωταγωνιστής είναι πάντα η ίδια η πόλη: η πόλη που αλλάζει, άλλοτε βίαια κι άλλοτε ύπουλα, η πόλη που καταρρέει, η πόλη που, καμιά φορά, αντιστέκεται.

Άιρις Μέρντοχ – Μέσα στο δίχτυ (μτφρ. Έφη Τσιρώνη, εκδ. Διόπτρα)

Το εν έτει 1954 λογοτεχνικό ντεμπούτο της πρώτης Ιρλανδής συγγραφέως που πολλά χρόνια αργότερα κέρδισε το βαρύτιμο βραβείο Booker (για το μυθιστόρημα Θάλασσα, Θάλασσα). Ο Τζέικ, «λογοτεχνικός λαντζέρης» και χαραμοφάης, άφραγκος και σε αναζήτηση στέγης, κυνηγάει μια παλιά φιλενάδα του, την Άννα Κουέντιν, και τη διάσημη ηθοποιό αδελφή της, τη Σέιντι. Μαζί με τον εκκεντρικό συνοδό-υπηρέτη του, τον Φιν, μπλέκουν σε περιπέτειες, που περιλαμβάνουν την απαγωγή ενός σκύλου-σταρ του σινεμά και μια πολιτική εξέγερση σε ένα κινηματογραφικό στούντιο.

Τζέιμς Μπόλντουιν – Ανέβα στο βουνό να το φωνάξεις (μτφρ. Μιχάλης Οικονόμου, εκδ. Πόλις)

Ο Τζον Γκράιμς, ένας ευαίσθητος και χαρισματικός έφηβος, μεγαλώνει στο Χάρλεμ. Η οικογένειά του τον προετοιμάζει για να γίνει ιεροκήρυκας. Τη νύχτα των γενεθλίων του, όμως, όταν κλείνει τα δεκατέσσερα, θα βιώσει μια πρωτοφανούς έντασης ηθική και πνευματική κρίση. Θέλει να ορίζει ο ίδιος τον εαυτό του. Αλλά ένας νέος που προέρχεται από ένα τόσο βαθιά θρησκευόμενο περιβάλλον έχει δικαίωμα επιλογής; Και ακόμα περισσότερο, πόσο ελεύθερος μπορεί να είναι ένας νεαρός μαύρος αμερικανός, τη δεκαετία του ’30;

Στο πρώτο του μυθιστόρημα –που επηρέασε αποφασιστικά συγγραφείς όπως η Τόνι Μόρισον και η Maya Angelou– ο Μπόλντουιν μεταπλάθει προσωπικές του εμπειρίες από τα νεανικά του χρόνια στη Νέα Υόρκη της Μεγάλης Ύφεσης και αφηγείται μια πολυεπίπεδη ιστορία βίαιης αλλά και λυτρωτικής ενηλικίωσης, που συνυφαίνεται αριστοτεχνικά με τη συλλογική οδύσσεια των μαύρων της Αμερικής, τη σχέση τους με τη θρησκεία και τον αγώνα τους ενάντια στην αδικία, τη μισαλλοδοξία και τον ρατσισμό.

Ιβάν Μπούνιν – Σκοτεινές αλέες (μτφρ. Δημήτρης Β. Τριανταφυλλίδης, εκδ. Επίκεντρο)

Πολλά από τα διηγήματα ξεκινούν με λεπτομερή περιγραφή του φυσικού περιβάλλοντος, του καιρού, των κτισμάτων, ως μια, ίσως, νοσταλγική διάθεση του συγγραφέα για την πατρίδα του, από την οποία έλειπε για περισσότερα από είκοσι χρόνια. Το στοιχείο αυτό, όμως, αποτελεί και τον συνδετικό κρίκο με όλη την προηγούμενη, μεγάλη, ρωσική λογοτεχνία του 19ου αιώνα. Μια συλλογή που προσφέρει μια καλειδοσκοπική ματιά στα ανθρώπινα πάθη, αδυναμίες και τραγωδίες που προκαλεί συχνά ο ανεπίδοτος έρωτας. Ένα βιβλίο που έχει κατακτήσει εξέχουσα θέση στην ρωσική αλλά και την παγκόσμια λογοτεχνία του 20ού αιώνα.

Τζο Νέσμπο – Το νυχτόσπιτο (μτφρ. Γρηγόρης Κονδύλης, εκδ. Μεταίχμιο)

Ο Νορβηγός μετρ μοιάζει να αποτίνει φόρο τιμής στον Στίβεν Κινγκ. Μετά τον θάνατο των γονιών του στη φωτιά του σπιτιού τους, ο δεκατετράχρονος Ρίτσαρντ Ελόβντ πηγαίνει να μείνει με τους θείους του στην απομακρυσμένη πόλη Μπάλανταϊν. Εκεί αποκτά τη φήμη του παρία κι όταν ένας συμμαθητής του, εξαφανίζεται, όλοι τον υποπτεύονται. Όταν λέει ότι ο τηλεφωνικός θάλαμος στην άκρη του δάσους τον ρούφηξε σαν να ήταν σε ταινία τρόμου, τον πιστεύει μόνο η Κάρεν, μια εξίσου μοναχική συμμαθήτρια που τον ενθαρρύνει να ακολουθήσει τα στοιχεία που η αστυνομία αρνείται να διερευνήσει. Όταν ένας ακόμη συμμαθητής εξαφανίζεται, ο Ρίτσαρντ πρέπει να βρει έναν τρόπο να αποδείξει την αθωότητά του καθώς παλεύει με τη σκοτεινή μαγεία που πνίγει το Μπάλανταϊν και μεθοδεύει την καταστροφή του.

Γιάννης Παλαβός – Αστείο (εκδ. Ίκαρος)

Η κλασική πια συλλογή του Γιάννη Παλαβού (Κρατικό Βραβείο Διηγήματος 2013) επανακυκλοφορεί από τον Ίκαρο. Ένας νεαρός συζητά με τη νεκρή γιαγιά του, ένας υπάλληλος γραφείου μεταμορφώνεται σε συρραπτικό και 15 ακόμη διηγήματα για τη θολή μεθόριο ανάμεσα στην πραγματικότητα και ό,τι την αναιρεί.

Ρίτσαρντ Πάουερς – Αμηχανία (μτφρ. Γιώργος Κυριαζής, εκδ. Gutenberg)

Μετά τον θάνατο της γυναίκας του, ο αστροβιολόγος Θίοντορ Μπερν αφοσιώνεται στον εννιάχρονο γιό του Ρόμπιν που βρίσκεται στο φάσμα του αυτισμού και είναι επηρεασμένος από τις οικολογικές ανησυχίες της μητέρας του. Ο Μπερν, για να υποστηρίξει τον γιο του, καταφεύγει σε νέες πειραματικές μεθόδους οδηγώντας τη ζωή και των δυο τους σε ακραίες καταστάσεις. Μέσα από αναφορές σε πολιτικά γεγονότα και με στοιχεία επιστημονικής φαντασίας, ο Ρίτσαρντ Πάουερς (γενν. Ιλινόις 1957, βραβείο Pulitzer και Εθνικό Βραβείο Λογοτεχνίας ΗΠΑ) υφαίνει μια ιστορία «τεκμηριωμένη επιστημονικά, αλλά και βαθιά συγκινητική» (The Guardian), που «κατακτά το μυαλό και την καρδιά του αναγνώστη» (The Economist).