Κωνσταντίνος Μπαντούνας
FALL PREVIEW

63 νέα βιβλία γι’ αυτό το φθινόπωρο

Οι εκδοτικοί οίκοι πατάνε γκάζι: από κλασικούς συγγραφείς μέχρι σύγχρονα βραβευμένα μυθιστορήματα, και από καταιγιστικά αστυνομικά μέχρι εντυπωσιακά non fiction, αυτές είναι οι εκδόσεις που ξεχωρίζουμε για τους τρεις πρώτους μήνες της νέας σεζόν.

Οι μεγάλες υποσχέσεις δίνονται (συνήθως) την περίοδο των Χριστουγέννων για να καταρρεύσουν -εκτός απροόπτου- σαν χάρτινοι πύργοι πριν καν φτάσουμε στις καλοκαιρινές διακοπές. Αυτό έχει να κάνει σχεδόν με όλα όσα υποσχόμαστε στους εαυτούς μας. Με τα βιβλία και το διάβασμα, όμως, τα πράγματα εξελίσσονται διαφορετικά μες στη χρονιά: οι μεγάλες ελπίδες γεννιούνται το καλοκαίρι και (συνήθως) πεθαίνουν το φθινόπωρο.

Είναι πιθανό να κατάφερες να διαβάσεις πάνω από τρία βιβλία στις διακοπές σου. Το μεγάλο αναγνωστικό στοίχημα, λοιπόν, όχι μόνο για σένα, αλλά για όλους μας, είναι να συνεχίσουμε στον ίδιο ρυθμό και τη νέα σεζόν.

Το πώς ακριβώς θα τα καταφέρει κανείς είναι μάλλον περισσότερο προσωπική υπόθεση. Το «γιατί» απαντιέται εύκολα πάντως, αν ρίξει κανείς μία ματιά στις νέες εκδόσεις που ετοιμάζονται για το φθινόπωρο.

Είναι φανερό πως οι εκδοτικοί οίκοι έχουν πατήσει το γκάζι. Από κλασικούς συγγραφείς μέχρι σύγχρονα βραβευμένα μυθιστορήματα, και από καταιγιστικά αστυνομικά μέχρι εντυπωσιακά non fiction,ακολουθούν οι νέες εκδόσεις που ξεχωρίζουμε.

Μεταφρασμένη Λογοτεχνία

Όλα δείχνουν ότι το φετινό εκδοτικό φθινόπωρο θα κινηθεί στους ρυθμούς των λογοτεχνικών βραβείων, αφού με τον έναν ή τον άλλο τρόπο αυτά θα βρουν -και πάλι- τη θέση τους στα ράφια των βιβλιοπωλείων. Ο ίσως σημαντικότερος εν ζωή συγγραφέας των Βαλκανίων, λοιπόν, ο Τούρκος Νομπελίστας Orhan Pamuk θα δει το πολυσυζητημένο του έργο με τίτλο Καινούργια ζωή (εκδ. Πατάκη), για έναν νεαρό που γοητεύεται τόσο πολύ από ένα βιβλίο ώστε να αφιερώσει τη ζωή του σε όσα αυτό υπόσχεται, να εκδίδεται ξανά.

Την ίδια στιγμή, o Douglas Stuart, που κέρδισε με το λογοτεχνικό ντεμπούτο το βραβείο Booker του 2020, επιστρέφει στην εργατική τάξη της Σκωτίας με φόντο έναν gay έρωτα στο Ο νεαρός Μάνγκο (εκδ. Μεταίχμιο)· η Ινδή Geetanjali Shree, κάτοχος του Διεθνούς Βραβείου Booker για το 2022, θα σκιαγραφήσει στο Τάφος από άμμο (εκδ. Καστανιώτη) τη σύγχρονη πολιτική ιστορία της πατρίδας της μέσα από τις περιπέτειες μίας 80χρονης γυναίκας η οποία παίρνει -ξαφνικά- τελείως αλλιώς τη ζωή της· και ο Αμερικανός George Saunders, νικητής του βραβείου Booker για το 2017, θα μας παραδώσει την ανατρεπτική συλλογή διηγημάτων Μέρα Απελευθέρωσης (εκδ. Ίκαρος) με ήρωες άλλοτε ανθρώπους της διπλανής πόρτας και άλλοτε τελείως δυστοπικούς ήρωες. 

Επιστρέφοντας τώρα στους κατόχους Νόμπελ, θα συναντήσουμε τον άδικα παραγνωρισμένο στην Ελλάδα -παρότι είναι ο συγγραφέας πίσω από Ο άρχοντας των μυγών- William Golding με το Φωτιά στα έγκατα (εκδ. Μεταίχμιο), το τέλος δηλαδή της τριλογίας Ως τα πέρατα της Γης, τον Γάλλο Patrick Modiano να εξερευνά τον λαβύρινθο της μνήμης στο Chevreuse (εκδ. Πόλις), τη Βρετανίδα Doris Lessing να μας ταξιδεύει στον πολύ προσωπικό της προπολεμικό κόσμο -κάπου ανάμεσα στις εμπειρίες της στη Ροδεσία και τη συμμετοχή της στο κομμουνιστικό κόμμα- μέσα από Το Χρυσό σημειωματάριο (εκδ. Διόπτρα), και τον Νοτιοαφρικανό J.M. Coetzee να αφηγείται την καθόλου συνηθισμένη σχέση ανάμεσα σε έναν 70χρονο πιανίστα και μία πολύ νεαρότερη από εκείνον προστάτιδα των τεχνών στο Ο Πολωνός (εκδ. Διόπτρα).

Τι να περιμένουμε όμως από τη νεότερη γενιά της παγκόσμιας λογοτεχνίας; Ο Αφροαμερικανός Colson Whitehead θα μάς ταξιδέψει στη σκληρή Νέα Υόρκη των 70s με το αναπάντεχα διασκεδαστικό Μανιφέστο απατεώνων (εκδ. Πόλις), η ταχύτατα ανερχόμενη Patricia Lockwood θα εξιστορήσει το πώς η ζωή μίας superstar του ίντερνετ συγκρούεται με την πραγματικότητα στο Κανείς δε μιλάει γι’ αυτό (εκδ. Ψυχογιός), η επίσης Αμερικανίδα Maggie Nelson θα μάς εκθέσει τη μακροχρόνια εμμονή της αφηγήτριάς της με το χρώμα μπλε στο πρωτοποριακό Bluets (εκδ. Αντίποδες), και η Αυστραλή Charlotte McConaghy θα αφηγηθεί τον απεγνωσμένο αγώνα μίας γυναίκας να σώσει τα αγαπημένα της πλάσματα αλλά και τον ίδιο της τον εαυτό στο Κάποτε υπήρχαν λύκοι (εκδ. Μεταίχμιο).

Και από την παλαιότερη; Ο σπουδαίος László Krasznahorkai επιστρέφει με το επικών διαστάσεων Χερστ 07769 (εκδ. Πόλις) για τα ανεξήγητα και τρομακτικά φαινόμενα που μαστίζουν την Ανατολική Γερμανία και τους τόπους προσκυνήματος του Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ, ο Michel Houellebecq γράφει με ωμή ειλικρίνεια τα όσα πιστεύει για κρίσιμα θέματα της εποχή μας στο Κάποιοι μήνες της ζωής μου (Εκδόσεις της Εστίας), ο Gilbert Sinoue αφηγείται ξανά -και πιο κοντά στην πραγματικότητα- τη ζωή του Λόρενς της Αραβίας στο ομώνυμο μυθιστόρημα που θα κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις Ψυχογιός, και ο Pierrre Lemaitre καταφτάνει με σαρωτικό έπος Le Grande Monde για μία εξέχουσα γαλλική οικογένεια με φόντο το μεταπολεμικό Παρίσι, τη Βηρυτό και τη Σαϊγκόν. 

Κλείνοντας, αυτό το μέρους του αφιερώματος, ας δούμε και μερικές ακόμα εκδόσεις που περιμένουμε πώς και πώς. Θα κυκλοφορήσουν το επόμενο διάστημα το ψυχολογικό νουάρ Μόνο η νύχτα (εκδ. Gutenberg), το πρώτο μυθιστόρημα του συγγραφέα του Στόουνερ John Williams, τα πολυβραβευμένα Πέτρινα ημερολόγια (εκδ. Gutenberg) της Carol Shields που αφηγούνται τη ζωή μίας γυναίκας τόσο μέσα από τα δικά της μάτια όσο και από τις αντικρουόμενες οπτικές φίλων και γνωστών, και οι Δυτικές χώρες (εκδ. Τόπος) του William Burroughs, το τελευταίο μυθιστόρημα που έγραψε ποτέ και τρίτο μέρος της θρυλικής (και τελείως παλαβής) τριλογίας του.

Επίσης, πολύ σημαντικές κυκλοφορίες είναι τα Έγγραφα Πίκγουικ (εκδ. Gutenberg), το πρώτο έργο του Charles Dickens και η αρχή για τη μετέπειτα λογοτεχνική του αθανασία, και το απειλητικό Οι είκοσι μέρες του Τορίνο (εκδ. Στάσει Εκπίπτοντες) του Giorgio De Maria, ένα έργο γραμμένο το 1975, μία αλληγορία για τον τρόμο της ακροδεξιάς βίας στην Ιταλία των 60s και 70s.

Ελληνική Λογοτεχνία

Στα καθ’ ημάς τώρα, ο Μιχάλης Μακρόπουλος αφήνει τις μελλοντολογικές δυστοπίες για τη Μαργαρίτα Ιορδανίδη (εκδ. Κίχλη), μία διαφορετική νουβέλα τοποθετημένη στα 90s για μία υπάλληλο διαφημιστικής εταιρείας με αινιγματική ταυτότητα· η Ιωάννα Μπουραζοπούλου ολοκληρώνει τη βαλκανική fantasy τριλογίας της με το Η μνήμη του πάγου (εκδ. Καστανιώτη)· ο βραβευμένος Γιώργος Συμπάρδης επιστρέφει με το Πλατεία Κλαυθμώνος (εκδ. Μεταίχμιο) καταδυόμενος στο θολό τοπίο της Χούντας και στον ακόμα πιο θολό βυθό των παράξενων οικογενειακών αναμνήσεων· και ο Ανδρέας Νικολακόπουλος μάς παραδίδει, ύστερα από τρεις συλλογές διηγημάτων, το πρώτο του μυθιστόρημα με τίτλο Φλόρενς Μπλαντ (εκδ. Ίκαρος), ένα σπονδυλωτό και ιλιγγιώδες έργο στον χώρο και τον χρόνο ποτισμένο στη μακάβρια ατμόσφαιρα.

Σε πιο page turner αναγνώσεις τώρα, η Φραντζέσκα Μάνγγελ επανέρχεται με το ατμοσφαιρικό Το εκμαγείο (εκδ. Μίνωας), μία ιστορία σε ένα ορεινό χωριό γεμάτο κρυφά μυστικά που βγαίνουν στην επιφάνεια, ενώ ο πολυαγαπημένος του ελληνικού κοινού Ισίδωρος Ζουργός επιστρέφει με νέο μυθιστόρημα προς τα τέλη Οκτωβρίου το οποίο θα έχει τον τίτλο Παλιές και νέες χώρες (εκδ. Πατάκη).

Τέλος, οι εκδόσεις Διόπτρα συνεχίζουν τον ευχάριστο καταιγισμό από νέες εκδόσεις στο έργο του Νίκου Καζαντζάκη, από τις οποίες ξεχωρίζουμε τη μεταφορά του Καπετάν Μιχάλη σε graphic novel δια χειρός Pan Pan και το πρώτο μυθιστόρημα του συγγραφέα Σπασμένες ψυχές, ενώ παράλληλα οι αναγνώστες θα έχουν στα χέρια τους σε λίγο καιρό δύο νέα βιβλία από δύο ιερά τέρατα της σύγχρονης ελληνικής λογοτεχνίας: το Φελιτσιτά (εκδ. Πατάκη) της Μάρως Δούκα και το Τραγούδια και ποιήματα (εκδ. Άγρα) του Θωμά Κοροβίνη.

Non Ficition Εκδόσεις

Αν έπρεπε να επιλέξουμε μία μόνο από τις ενότητες με τις νέες εκδόσεις του φθινοπώρου, αυτή θα ήταν η συγκεκριμένη, αφού τα βιβλία που περιμένουμε πραγματικά ξεχωρίζουν. Μόλις κυκλοφόρησε το Elon Musk: Η επίσημη βιογραφία (εκδ. Κλειδάριθμος) του Walter Isaacson και είναι αυτό ακριβώς που λέει ο τίτλος, μιας και έχει την έγκριση του Νοτιοαφρικανού tech-entrepreneur, ενώ αναμένουμε το Μαρινέλλα (εκδ. Διόπτρα), την αφήγηση της ζωής της μεγάλης ερμηνεύτριας δηλαδή στα ευήκοα ώτα του συγγραφέα Γιάννη Ξανθούλη καθώς και τη συνέχεια του Εμείς οι ασταμάτητοι (εκδ. Αλεξάνδρεια) του Yuval Noah Harrari, ένα παγκόσμιο εκδοτικό φαινόμενο για το πώς το ανθρώπινο είδος έφτασε τόσο σύντομα τόσο μακριά.

Μιλώντας τώρα για εξέλιξη, μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζουν το πόνημα του Andreas Wagner με τίτλο Η έλευση του καταλληλότερου: Επιλύοντας τον μεγαλύτερο γρίφο της εξέλιξης (Παν. Εκδόσεις Κρήτης), το οποίο έρχεται για να δώσει απαντήσεις σε ερωτήματα που βασανίζουν την ανθρωπότητα για αιώνες, τα Φλέγοντα ερωτήματα (εκδ. Ψυχογιός) της Margaret Atwood, όπου η σπουδαία συγγραφέας αποδεικνύει μέσα από non fiction κείμενα γιατί θεωρείται όχι άδικα μία πραγματική διανοούμενη του καιρού μας, αλλά και Το μέλλον της γεωγραφίας (εκδ. Διόπτρα ) του Tim Marshal για το πώς η γεωγραφία του διαστήματος θα επηρεάσει την πολιτική, την οικονομία και τον πολιτισμό στο παρόν και στο άμεσο μέλλον.

Σε πιο ανάλαφρες αναγνώσεις τώρα, ο Shaun Bythell, ο ιδιοκτήτης του δεύτερου μεγαλύτερου παλαιοβιβλιοπωλείου της Σκωτίας, επανέρχεται με το Όσα σκέφτεσαι ο βιβλιοπώλης σου για σένα (εκδ. Key Books) ρίχνοντας φως στα παρελειπόμενα από τον κόσμο του βιβλίου, ενώ Το παρασκήνιο της μνήμης (εκδ. Καστανιώτη) του Αναστάση Βιστωνίτη θα φέρει στο προσκήνιο τα έργα και τις ημέρες των μεγάλων συγγραφέων, μέσα από δικά του ταξίδια στους τόπους που έζησαν και μεγαλούργησαν ή και «κυνηγήθηκαν» ως αποδιοπομπαίοι τράγοι.

Όσον αφορά τις νέες ιστορικές εκδόσεις, περιμένουμε με ανυπομονησία τη συναρπαστική (πραγματική) ιστορία της ίσως πιο διάσημης φυλακής του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου στο Αιχμάλωτοι στο Κόλντιτς (εκδ. Κλειδάριθμος) του Ben Macintyre καθώς και το νέο πόνημα του Μενέλαου Χαραλαμπίδη με τίτλο Δοσίλογοι (εκδ. Αλεξάνδρεια) για το γνωστό, πικρό ζήτημα το οποίο ακόμα δεν έχει διαλευκανθεί τελείως από την ελληνική ιστορική έρευνα.

Σε πιο σύγχρονες ιστορικές αναζητήσεις ο ιστορικός Σταύρος Παναγιωτίδης θα μας παραδώσει το Μύθοι, παρεξηγήσεις και άβολες αλήθειες της ελληνικής ιστορίας (εκδ. Κέδρος), ανάγνωσμα χρήσιμο στους καιρούς της μετα-αλήθειας, ο αγωνιστής του Πολυτεχνείου και ιστορικός ερευνητής Ολύμπιος Δαφέρμος θα επιχειρήσει μία εκλαϊκευμένη αφήγηση των όσων έζησε από κοντά στο Μιλώ στα παιδιά μου για τη χούντα και το Πολυτεχνείο (εκδ. Τόπος), ενώ ο Timothy Garton Ash θα δώσει μέσα από το Πατρίδες, μία προσωπική ιστορία της Ευρώπης (εκδ. Ψυχογιός) μία διαφορετική ματιά στα πρόσφατα ιστορικά γεγονότα -από την ελληνική δικτατορία μέχρι την πτώση του Τείχους- βάζοντας του απλούς ανθρώπους στον ρόλο του κεντρικού αφηγητή.

Κλείνοντας το non fiction τμήμα του αφιερώματος, επανακυκλοφορεί Το έπος του Γκιλγκαμές (εκδ. Κάκτος) της Βάσως Χαραλάμπους, το οποίο μας συστήνει το αρχαιότερο λογοτεχνικό κείμενο στον κόσμο, μία μαγική ιστορία για έναν μυθικό βασιλιά των Σουμέριων και τον ημιάγριο φίλο του.

Αστυνομικό, Fantasy, Sci-Fi, Τρόμου

Ήρθε η στιγμή για τα δούμε τι συμβαίνει στους διαδρόμους των pulp αφηγήσεων. Ένα μεγάλο εκδοτικό κενό στο ράφι της genre λογοτεχνίας θα διορθωθεί μέσα στον επόμενο καιρό. Ο Αμερικανός Thomas Ligotti, το ίσως καλύτερο κρυμμένο μυστικό του horror, έρχεται για να προσφέρει απλόχερα τους φιλοσοφικούς του εφιάλτες με το Teatro Grottesco (εκδ. Αντίποδες), 24 ολόκληρα χρονιά μετά την τελευταία φορά που εκδόθηκε στα Ελληνικά. Σε πιο γνωστές ιστορίες τρόμου τώρα, θα κυκλοφορήσει ξανά το Κριστίν (εκδ. Κλειδάριθμος) του Stephen King, για ένα αυτοκίνητο πολύ διαφορετικό, πολύ πιο σατανικό από τα άλλα.

Τι να περιμένουμε από τον κόσμο των crime novels; Ο Ian Rankin αφήνει στην άκρη το project για την ανάδειξη του πατριάρχη του tartan noir William McIlvanney και επιστρέφει στον αγαπημένο μας επιθεωρητή με το Όσα δεν θέλω να πω (εκδ. Μεταίχμιο), μόνο που αυτή την φορά ο Τζον Ρέμπους κατηγορείται για ένα έγκλημα το οποίο μπορεί να τον οδηγήσει στη φυλακή για μία ολόκληρη ζωή· ο μετρ των ψυχολογικών θρίλερ Sebastian Fitzek κάνει τη διαφορά τοποθετώντας την καταιγιστική του πλοκή μέσα σε ένα κρουαζιερόπλοιο στο Επιβάτης 23 (εκδ. Διόπτρα)· και η Val McDermid μετά το 1979 στήνει στο 1989 (εκδ. Διόπτρα) άλλο ένα δυνατό «αστυνομικό» με φόντο τη ερευνητική δημοσιογραφία.

Επίσης, η μεγάλη κυρία του αργεντίνικου νουάρ, Claudia Pineiro, ρίχνει φως στα δεινά που προκαλεί η καθολική (και όχι μόνο) θρησκεία στη ζωή των ανθρώπων μέσα από το Οι καθεδρικοί (εκδ. Carnivora)· o Carlo Lucarelli μάς ταξιδεύει στη γερμανική κατοχή καταδυόμενος στην Κόλαση μέσα από το Μαύρος χειμώνας στην Μπολόνια (εκδ. Πατάκη)· και ο Φίλιππος Φιλίππου επιχειρεί να δώσει απάντση σε ένα διαχρονικά αναπάντητο ερώτημα με το Ποιος σκότωσε τον Κώστα Ταχτσή (εκδ. Πατάκη).

Όχι, δεν τελειώσαμε ακόμα με το ράφι των νέων εκδόσεων της αστυνομικής λογοτεχνίας, αφού περιμένουμε: Το Ο κύκλος (εκδ. Μίνωας) του Bernard Minier γύρω από τους μυστηριώδεις θανάτους σε μία πανεπιστημιακή γαλλική πόλη, το Η κούκλα (εκδ. Μεταίχμιο) της Ισλανδής Yrsa Sigurdardottir, το πέμπτο βιβλίο της σειράς με πρωταγωνιστές τον επιθεωρητή Χούλνταρ και την ψυχολόγο Φρέιγια, το Κάλμαν (εκδ. Μεταίχμιο) του Joachim B. Schmidt για έναν ψαρά καρχαριών στο πιο απομακρυσμένο σημείο της Ισλανδίας, ο οποίος πρέπει να βρει τη λύση σε ένα έγκλημα παρ’ ότι όλοι τον θεωρούν τον «τρελό» του χωριού, καθώς και το Νορίλσκ (εκδ. Άγρα) του «πολύ» Caryl Ferey, το οποίο έχει χαρακτηριστεί ως «Blade Runner στη Σιβηρία».

Κλείνοντας το τμήμα με τα crime novels, είναι πραγματικά ευχαρίστουμε να ακούμε ότι θα κυκλοφορήσει στα Ελληνικά, άλλο ένα μυθιστόρημα του κορυφαίο Γάλλου αστυνομικού συγγραφέα J.P. Manchette. Ο τίτλος του; Τι τρέλα! Τι παλάτια (εκδ. Άγρα). Η υπόθεσή του; Ένας πλούσιος αρχιτέκτοντας και επιχειρηματίας μπορεί να γίνει ακόμα πιο πλούσιος μετά τον θάνατό του αδερφό του. Αρκεί, βέβαια, να δολοφονήσει πρώτα τον κακομαθημένο ανιψιό του.

Ας δούμε όμως τι έχουμε να περιμένουμε από τον χώρο των ιστορικών μυθιστορημάτων. Αναμένουμε το Οι εξόριστοι του Βυζαντίου (εκδ. Στερέωμα) της Γαλλίδας Catherine Hermany-Vieille, μία πρωτότυπη οικογενειακή saga που διατρέχει διαφορετικές ηπείρους και πέντε αιώνες ιστορίας με αφετηρία την Άλωση της Κωνσταντινούπολης, θα συναντήσουμε ξανά τον Ken Follett, ο οποίος επιστρέφει στο Κίνγκσμπριζ, τη σειρά που τον έκανε διάσημο σε όλον τον κόσμο, με τα Όπλα του φωτός (εκδ. Βell), ένα νέο επικό μυθιστόρημα τοποθετημένο το 1792, όταν δηλαδή η βιομηχανική επανάσταση έμπαινε σε ράγες, πριν γνωρίσουμε τον Craig Shreve με το εντυπωσιακό graphic novel Γιασούκε, ο Αφρικανός Σαμουράι (εκδ. Anubis) που αφηγείται -όπως μαρτυρά ο τίτλος του- μία απίστευτη και όμως αληθινή ιστορία.

Κλείνοντας, θα κυκλοφορήσουν στα Ελληνικά τα έργα δύο σπουδαίων μορφών της επιστημονικής φαντασίας και του fantasy: Ο Kurt Vonnegut διαχειρίζεται θέματα ελεύθερης βούλησης Στο Πρωινό των πρωταθλητών (εκδ. Πατάκη) με τον γνωστό απολαυστικό/ξεκαρδιστικό/μοναδικό του τρόπο ενώ ο Michael Moorcock, ο πιο ροκ από όλους τους fantasy συγγραφείς της γενιάς του ’60, μάς δίνει ένα prequel στον πολυαγαπημένο του ήρωα Elric μέσα από το Η Ακρόπολη των ξεχασμένων μύθων (εκδ. Αίολος).

Αυτές ήταν και είναι οι αναγνωστικές μας επιλογές για αυτό το φθινόπωρο. Ένα μόνο πράγμα μένει: να πιάσουμε το νήμα από εκεί που το αφήσαμε το καλοκαίρι.

Χωρίς περαιτέρω καθυστερήσεις λοιπόν: Καλή μας ανάγνωση!