ΣΙΝΕΜΑ

Οι 8 καλύτερες ταινίες που είδαμε τον Απρίλιο (και πώς μπορείς να τις βρεις)

Οικογενειακές περιπέτειες, κοινωνικά θρίλερ εκδίκησης, ντεμπούτα σπουδαίων auteurs και ο Idris Elba πάνω σε άλογο. Διαλέγουμε τα καλύτερα φιλμ που παίχτηκαν πρώτη φορά τον περασμένο μήνα.

Καθώς οι αίθουσες παραμένουν κλειστές συνεχίζουμε να αναζητούμε τις καλύτερες νέες κινηματογραφικές προτάσεις από όπου κι αν προέρχονται, είτε είναι γιγάντια πολυεθνικά streamers, είτε μπουτίκ υπηρεσίες, είτε εναλλακτικές μέθοδοι διανομής (εταιρείες διανομής που είτε δημιουργούν δικές τους πλατφόρμες, είτε προσφέρουν μεμονωμένους τίτλους προς ενοικίαση και αγορά).

Το θέμα είναι πως ακόμα και τώρα, οι νέες κινηματογραφικές πρεμιέρες συνεχίζουν να έρχονται- ακόμα κι αν το κάνουν αποκλειστικά ονλάιν. Γι’αυτό και συγκεντρώνουμε στο τέλος του μήνα μερικές από τις πραγματικά ενδιαφέρουσες ταινίες που είδαμε στη διάρκειά του. Οι περισσότερες μάλιστα εκ των οποίων είναι εύκολα διαθέσιμες αυτή τη στιγμή.

Έχουμε την πρώτη ταινία της πρόσφατα οσκαρικής Chloe Zhao, μια δραματικά υποτιμημένη ιστορία εκδίκησης από τη σκηνοθέτη του Babadook, το απρόσμενα διασκεδαστικό Love and Monsters και αρκετές ακόμα φεστιβαλικές προτάσεις, την ώρα που περιμένουμε εναγωνίως την έναρξη της θερινής κινηματογραφικής περιόδου. Αυτά είναι τα φιλμ πρώτης προβολής στην Ελλάδα, που ξεχωρίσαμε τον Απρίλιο.

The Nightingale

Από την ανταπόκριση του Φεστιβάλ Βενετίας όπου η ταινία είχε γίνει ατυχέστατα, πέτρα ενός κάποιου σκανδάλου: Μια ιστορία εκδίκησης και επιβίωσης στην Τασμανία των αρχών του 18ου αιώνα. Όπου μια νεαρή κοπέλα (η Aisling Franciosi, που την έχουμε δει ως Lyanna Stark στο Game of Thrones) με μόνη βοήθεια τον Billy, έναν αβορίγινα ιχνηλάτη (Baykali Ganambarr), καταδιώκει στα αφιλόξενα φυσικά τοπία της περιοχής έναν άγγλο στρατιώτη (Sam Claflin) ο οποίος τη βίασε και σκότωσε την οικογένειά της.

Η σκηνοθέτης του Babadook επιστρέφει με μια γοτθική ιστορία που φλερτάρει με τα όρια του θρίλερ εκδίκησης και του μαγικού ρεαλισμού χωρίς να περνά εύκολα κάτω από κάποια ταμπέλα. (Παρότι σε σημεία χρησιμοποιεί αρκετά κλισέ από ένα σινεμά που εξωτικοποιεί πάσης φύσεως αβορίγινες, ντόπιους, «μαγικούς μαύρους», η αφοσίωση στην αυθεντικότητα του περιβάλλοντος και του μηνύματος κρατούν το φιλμ ειλικρινές.) Γυρισμένο σε κάδρο 4:3 ώστε να χωρά το φυσικό τοπίο της Τασμανίας σε όλη του την επιβλητικότητα δίχως οι ανθρώπινες φιγούρες να χάνονται μέσα του, παρά να καταλαμβάνουν το χώρο τους και να υπογραμμίζουν τη σχέση του ανθρώπου με τη φύση (την οποία βασικά καταπατά), επιτρέπει σε μια επίμονη αντι-αποικιοκρατική ματιά να ακολουθεί τους ήρωες σε όλη τη διαδρομή τους.

Η Clare μετατρέπεται από τον στρατιώτη σε αντικείμενο για την ευχαρίστησή του, καθώς την μειώνει και την τραυματίζει με κάθε πιθανό τρόπο, από ψυχολογική εκμετάλλευση (τη βάζει συνεχώς να του τραγουδά) μέχρι ανείπωτη σωματική βία, όλα υπό το μανδύα μιας ερωτικής εμμονής τύπου «αφού σε θέλω, γιατί δε με θέλεις». Η εκμετάλλευση της Clare συνδέεται από την Kent με την εκμετάλλευση της ίδιας της γης από τους αποικιοκράτες: «Αυτό που μας συνδέει είναι ότι ξέρουμε κι οι δύο τι σημαίνει να σε καταστρέφει ο λευκός άντρας», λέει κάποια στιγμή ο αβορίγινας οδηγός στην κοπέλα. Όλη η ταινία αποτελεί μια εξαιρετικά βίαιη, ωμή και οργισμένη αντίδραση σε αυτή την καταπάτηση κάθε λογής ορίων.

Η Jennifer Kent αποτυπώνει την άγρια βία όχι ως καρτουνίστικο μέσο κεφιού αλλά μέσα από την θολωμένη ματιά της ηρωίδας της, που σταδιακά διαπιστώνει πως η εκδίκηση κι η νέα βία δεν οδηγούν σε τίποτα κερδισμένο. Κάθε τι συναισθηματικό καταγράφεται μέσα από έντονα close-ups, με τα πρόσωπα της Clare και του Billy να γεμίζουν ολοκληρωτικά το κάδρο, την ώρα που ένας διακριτικός ηχητικός βόμβος (το sound design του φιλμ είναι εξαιρετικό) συνδέει όνειρο, εφιάλτη και ανάμνηση σε μια ενιαία αίσθηση μη-ηρεμίας.

Η ίδια η βία στην ταινία είναι διαρκώς παρούσα ακόμα κι όταν απουσιάζει. Η Kent δε μας εκθέτει ποτέ σε περιττή δράση υπογραμμίζοντας έτσι τις ωμές αιματηρές στιγμές (που παραμένουν ακόμα κι αυτές χαμηλών τόνων, ενισχύοντας μια αίσθηση εμπειρίας εκτός σώματος). Μια άφοβη, αυθεντική, οργισμένη ταινία, απόλυτα αφοσιωμένη στα πιστεύω και στην σημασία του στόχου της.

Πού θα τη βρεις: Nova

Love and Monsters

7 χρόνια μετά τον αποδεκατισμό του ανθρώπινου πληθυσμού από μεταλλαγμένα ζωϋφια, ο Joel (ο Dylan O’ Brien του Maze Runner και ακόμα σημαντικότερα του Teen Wolf) ζώντας σε μια υπόγεια αποικία, καταφέρνει να έρθει ξανά σε επαφή με την προ-καταστροφής κοπέλα του. Και παίρνοντας τη μεγάλη απόφαση να έρθει αντιμέτωπος με όλες τις φοβίες και τη δειλία του, ξεκινά το μεγάλο ταξίδι προς την αυτοσχέδια παραλιακή αποικία στην οποία ζει εκείνη.

Στη διαδρομή έχει μαζί του μόνο τον πιστό σκύλο του (τον λένε Αγόρι, κι είναι πολύ καλό αγόρι) και η μόνη βοήθεια που θα βρει θα είναι από τυχαίους ανθρώπους που θα συναντήσει (ένα πολύ γλυκό επεισόδιο περιστρέφεται έναν ειδικό επιβίωσης που παίζει ο Michael Rooker του Guardians of the Galaxy) ενώ η διαδρομή φυσικά θα είναι γεμάτη υπερμεγέθεις εντομο-απειλές. Τι σαλιγκάρια, τι σκουλήκια, τι καβούρια. Δεν ξέρεις από πού θα σου έρθει.

Εκτός την ανάλαφρη συναισθηματικότητα της όλης δράσης, η βασική επιτυχία της ταινίας είναι τα ίδια της τα τέρατα. Τα οποία είναι φτιαγμένα με ατέλειωτο μεράκι ως καθαρά μηχανικές κατασκευές, που είτε κινούνται υδραυλικά, είτε ελέγχονται σαν μαριονέτες από ειδικούς τεχνικούς. Με την τελική μίξη με τα CGI να δίνει το κάτι παραπάνω στο αποτέλεσμα δίχως ποτέ να καπελώνει τη βασική αισθητική της κίνησης, αλλά ούτε και να αλλοιώνει το πώς είχαν σχεδιαστεί αρχικά, σε απόλυτη αρμονία με τον κόσμο που χτίζει ο Νοτιοαφρικάνος σκηνοθέτης Michael Matthews.

Πού θα τη βρεις: Netflix

Songs My Brother Taught Me

Δύο αδέρφια, ο Johnyy και η 11χρονη Jashaun ζουν με την μητέρα τους Lisa σε έναν καταυλισμό στη Νότια Ντακότα. Έχουν κι έναν μεγαλύτερο αδερφό στη φυλακή, όπως και πολλά άλλα αδέρφια από έναν πατέρα που δεν γνώρισαν ποτέ, έναν καουμπόη σε ροντέο που έκανε τουλάχιστον 25 παιδιά από πολλές διαφορετικές γυναίκες. Ο Johnny βγάζει χρήματα παράνομα, παραδίδοντας αλκοόλ κατ’οίκον σε έναν ντόπιο επιχειρηματία, όταν μαθαίνει πως ο πατέρας του πέθανε, μεθυσμένος, σε ένα ατύχημα. Αποφασίζει να συγκεντρώσει χρήματα για να ακολουθήσει την κοπέλα του όταν αυτή πάει να σπουδάσει στο Λος Άντζελες. Η μικρή αδερφή του, μαθαίνοντας τα σχέδιά του, και μη θέλοντας να μείνει μόνη με την αλκοολική μητέρα της αρχίζει μόνη της να αναζητά ένα καλύτερο μέλλον, και γίνεται βοηθός ενός ντόπιου τατουατζή. Ο Travis όμως δεν είναι ακριβώς μια πατρική φιγούρα, καθώς έχει κι ο ίδιος ανάγκη βοήθειας όσο κι η 11χρονη νέα βοηθός του.

Ευαίσθητο όσο και σκληρό φιλμ ενηλικίωσης σε ένα πανέμορφο, παρθένο σκηνικό της αμερικανικής ενδοχώρας. Η προσφάτως οσκαρική Chloe Zhao του Nomadland πραγματοποιεί εδώ το σκηνοθετικό της ντεμπούτο εξερευνώντας τόσο την φυλετική και συλλογική ταυτότητα όσο και της σχέση παράδοσης και παρόντος στη σημερινή Αμερική- θεματικές στις οποίες θα επέστρεφε στο αριστούργημά της The Rider, λίγα χρόνια μετά, ένα φιλμ πολύ πιο φορμαλιστικά τολμηρό. Όμως κι εδώ η γεννημένη στην Κίνα σκηνοθέτης δείχνει εμφανή σημάδια της δημιουργού στην οποία επρόκειτο να εξελιχθεί, αναζητώντας με την κάμερά της κάτι και βαθύ και ειλικρινές πάνω στη σχέση του ανθρώπου με το τοπίο, και αποσπώντας υπέροχες ερμηνείες από το μη εκπαιδευμένο της καστ.

Πού θα τη βρεις: Mubi

The Disciple

Μουσικός που έχει αφιερώσει όλη του τη ζωή στη μελέτη της κλασικής Ινδικής μουσικής, αρχίζει να αναρωτιέται αν πρόκειται ποτέ να εκπληρώσει τα μεγαλειώδη όνειρά του καθώς το ένα γεγονός μετά το άλλο, φαίνεται να δείχνει πως οι δυνατότητές του είναι πιο περιορισμένες από όσο ήλπιζε.

Έχοντας κερδίσει την προσοχή του φεστιβαλικού κόσμου με το The Court (επίσης στο Netflix), o Chaitanya Tamhane βουτά ακόμα πιο βαθιά στο process και στη λαϊκή και κοινωνική παράδοση της Ινδίας μέσα από την ιστορία ενός άντρα που κι ο ίδιος μοιάζει περιτοιχισμένος από την κληρονομιά και τους κανόνες της τέχνης (και της χώρας!) του, διχασμένος ανάμεσα στο να χαράξει μια δική του πορεία και στο να σεβαστεί, να περπατήσει ξανά στην ήδη υπάρχουσα.

Η ταινία, ακολουθώντας έναν απολύτως υπνωστιστικό ρυθμό (στο μοντάζ, στον αισθητικά ολοκληρωτικό ηχητικό σχεδιασμό) και διαρκώς επαναλαμβανόμενα, κυκλικά μοτίβα, εντείνει την αίσθηση αδιεξόδου του ήρωα. Κάθε κίνηση και απόφαση του οποίου μοιάζουν περίπου προδιαγεγραμμένες, όχι απλά μη βοηθώντας τον να πάει μπροστά, αλλά τον βυθίζουν ολοένα και περισσότερο. Σε ένα τελικά καθηλωτικό πορτρέτο ενός χαρακτήρα που βήμα το βήμα, διαπιστώνει πως ο μέγιστος σεβασμός του για το αντικείμενό του, δεν θα του επιτρέψει ποτέ το να γίνει ο σπουδαίος μουσικός που ονειρεύεται.

Ένα υπαρξιακά θλιμμένο φιλμ μιας κάποιας ενηλικίωσης για το να διαπιστώνεις πως το όνειρό σου δεν νοιάζεται για σένα, και για την συχνά αιχμηρή σχέση πρωτοπορίας και παράδοσης- και το πώς μπορεί τελικά να κρύβει πίσω της πολύ μεγαλύτερη αρμονία από όσο αρχικά φαίνεται. Αρκεί να μπορέσεις να βρεις την θέση σου, να έρθεις σε ειρήνη με τον εαυτό σου. Αληθινά μοναδικό φιλμ-εμπειρία αισθήσεων, περισσότερο από οτιδήποτε άλλο.

Πού θα τη βρεις: Netflix

Saint Maud

H νεαρή νοσοκόμα Maud έχοντας πρόσφατα βρει τη σχέση της με το Θεό, βρίσκει δουλειά φροντίζοντας μια χορεύτρια που υποφέρει από χρόνια ασθένεια. Σύντομα γίνεται εμφανές πως στο παρελθόν της υπάρχει πολύ σκοτάδι και πως η Maud δεν είναι (μόνο) αυτό που φαίνεται.

Εκπληκτικού ελέγχου σκηνοθετικό ντεμπούτο από Rose Glass, υποψήφιο μάλιστα για δύο βραβεία BAFTA. Η οποία αφοσιώνεται στη σύνδεση σώματος και νου με έναν πιο σκοτεινά «Suspiria του Luca Guadagnino» τρόπο, διερωτώμενη περί των ορίων της πίστης στο πρόσωπο της διαρκούς πρόκλησης. Γεμάτο σασπένς και «δεν είμαι ο Εξορκιστής που ήξερες» ένταση, χτίζει προς αρκετές στιγμές κινηματογραφικής κορύφωσης ανάμεσα στις οποίες το ελαφρώς αποστομωτικό φινάλε.

Πού θα τη βρεις: Vodafone TV

Concrete Cowboy

Πιτσιρικάς που δυσκολεύεται να εναρμονιστεί με το περιβάλλον του πάει να περάσει το καλοκαίρι στη Φιλαδέλφεια με τον αποξενωμένο πατέρα του και στη διάρκεια της παραμονής του εκεί βρίσκει επαφή και κατανόηση σε μια κοινότητα μαύρων καουμπόηδων.

Τιμιότατο σκηνοθετικό ντεμπούτο που αντλεί τη μεγαλύτερή του δύναμη από τον τρόπο με τον οποίο παρακολουθεί και απεικονίζει τη λειτουργία και την εσωτερική αρμονίας μιας κλειστής κοινότητας για την οποία στην πραγματικότητα γνωρίζουμε ελάχιστα κι η οποία έχει σπανίως αποτυπωθεί κινηματογραφικά. Όσο το φιλμ βρίσκεται σε αυτό το πλαίσιο αποτελεί κάτι αληθινά ενδιαφέρον και λυρικό, με δυνατές εικόνες και στιβαρές ερμηνείες (από Idris Elba, Jharrel Jerome και Lorraine Toussaint, όσο κυρίως από τον σχεδόν πρωτοεμφανιζόμενο Caleb McLaughlin). Το ότι επιλέγει να στηθεί τελικά γύρω από μια κλισέ ιστορία ενηλικίωσης δεν του επιτρέπει να απογειωθεί, αλλά παραμένει κάτι ξεχωριστό.

Πού θα τη βρεις: Netflix

The Loneliest Planet

Το ταξίδι στις κορυφές του Καυκάσου για ένα νέο ζευγάρι παίρνει επικίνδυνη τροπή μετά από μια λάθος στιγμή που αλλάζει τα όσα πίστευε ως τώρα το ένα μέλος για το άλλο.

Σινεμά των άκρων και βασισμένο στην εμπιστοσύνη του θεατή, που μέσα από ένα κρυστάλλινης ψηφιακής καθαρότητας και εντυπωσιακά υπομονετικής σχεδόν αυτοσχεδιαστικής αφήγησης, ακολουθεί ένα ζευγάρι στην άνοδο και την κάθοδο– βουνού και σχέσης. Η video artist Julia Loktev αφήνει όλη την πρώτη ώρα του φιλμ να κυριευτεί από την αλληλεπίδραση του ζευγαριού με τον οδηγό τους, μοιάζοντας να μη θέλει να επέμβει, συναρπασμένη από την παρατήρηση των μικρών, απειροελάχιστων στιγμών και συμπεριφορών, ανθρώπων χαμένων στο φυσικό τοπίο όσο και στο ίδιο το εύρος της σχέσης τους.

Η σχέση ανάμεσα στα λόγια, στα αισθήματα και στα πιο βαθιά κρυμμένα ένστικτα των ανθρώπων είναι πάντα ένα συναρπαστικό ζήτημα κι η Loktev το προσεγγίζει με έναν τρόπο τολμηρό και απόλυτα καθαρό. Αντί να πλέξει τις διαφορετικές καταστάσεις, εφευρίσκει ένα κεντρικό συμβάν το οποίο βίαια τις διαχωρίζει, σπάζοντας την ταινία (και των ζωή του ζευγαριού) στο πριν και στο μετά. Έξαφνο, απότομο, όπως και οι πιο απρόβλεπτα καθοριστικές στιγμές στη ζωή, το Συμβάν δημιουργεί ένα σημείο άμεσου αντικατοπτρισμού συμπεριφορών ανάμεσα στην πρώτη και την δεύτερη ώρα του φιλμ. Οι δύο ήρωες είναι ένα με τη φύση και προσεγγίζουν κάτι το σχεδόν αρχετυπικό πλέον, καθορισμένοι πλήρωες από τις ελάχιστες στιγμές των συμπεριφορών και των αλληλεπιδράσεών τους.

Εκεί είναι που ο υπομονετικός ρυθμός του πρώτου μέρους αναδεικνύεται (δίχως να αλλάξει ούτε κατ’ελάχιστον) σε κάτι το μεγαλειωδώς καθηλωτικό. Οι άνθρωποι είναι ίδιοι. Το τοπίο, απαράλλαχτο. Τίποτα μοιάζει να μην έχει αλλάξει. Αλλά τα πάντα είναι σαρωτικά και ανεπιστρεπτί διαφορετικά.

Πού θα τη βρεις: Cinobo

While at War

Στη Σαλαμάνκα του 1936 ο διάσημος συγγραφέας Miguel de Unamuno υποστηρίζει τη στρατιωτική εξέγερση ελπίζοντας ότι θα επιλύσει το επικρατούμενο χάος στην Ισπανία. Καθώς όμως η σύγκρουση γίνεται αιματηρή και με μερικούς από τους συναδέλφους του φυλακισμένους, ο Unamuno αμφισβητεί την αρχική του στάση. Όταν ο Franco μεταφέρει την έδρα του στη Σαλαμάνκα, ο Unamuno τον επισκέπτεται αποφασισμένος να ζητήσει επιείκεια.

Η ταινία του Amenabar έκανε μεγάλη επιτυχία στην Ισπανία ενώ προτάθηκε για 17(!) βραβεία Γκόγια. O Karra Elejalde, με τον οποίο μιλήσαμε για την ταινία και τις θεματικές της, είναι καλός σε έναν απαιτητικό ρόλο, στο κέντρο μιας φιλόδοξης ταινίας που δεν καταφέρνει να διαχειριστεί όλες τις πτυχές του προσωποκεντρικά πολιτικού και ηθικού της διλήμματος, και που στέκεται τελικά ως κάτι το αναμενόμενο. Όμως παραμένει κι έτσι ένα πολύ ενδιαφέρον προφίλ μιας αληθινά συναρπαστικής φιγούρας, πρωταγωνιστική σε έναν συνταρακτικά επίμονο πόλεμο αξιών σε μια Ευρώπη που αργοκυλά προς τα ίδια λάθη.

Πού θα τη βρεις: iPlatforma, Viva

Η ταινία α΄προβολής παρουσιάζεται σε online πρεμιέρα μέσω Viva. Χρησιμοποίησε τον κωδικό 24Media10 για να έχεις την έκπτωση 10% που εξασφάλισε για σένα η 24Media σε συνεργασία με τη StraDa Films.