ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΑ

Η διστακτική υστερία του Gene Wilder

Ο εμβληματικός Willy Wonka έφυγε σε ηλικία 83 ετών.

Θυμάστε εκείνη τη σκηνή στο ‘Willy Wonka and the Chocolate Factory’ του ‘71, με τον διάσημο χαρακτήρα του Roald Dahl να βγαίνει για να υποδεχτεί τους επισκέπτες του εργοστασίου με το μπαστούνι του; Πλησιάζοντας την πύλη αφήνει το μπαστούνι και αρχίζει να περπατάει χωρίς αυτό. Λίγα δευτερόλεπτα μετά κάνει κωλοτούμπα στο κόκκινο χαλί της υποδοχής και σηκώνεται για να τον χειροκροτήσουν τα παιδιά.

Δεν ήταν απαραίτητα η πιο χαρακτηριστική στιγμή της ταινίας για μένα ως παιδί. Ήταν σίγουρα όμως το στιγμιότυπο που με έβαλε σε σκέψεις. Όχι γιατί χάρηκα με την κωλοτούμπα, αν και είμαι σίγουρη ότι οποιοδήποτε παιδί θα έβρισκε ότι η κίνηση είχε γούστο. Ούτε γιατί με τη ζωντανή παρουσία του Gene Wilder ήξερα ενστικτωδώς ότι θα περνούσα καλά με την ταινία. Πιο πολύ παραξενεύτηκα. Είχε κι αυτό το απροσδιόριστο της ηλικίας το πρόσωπό του, τουλάχιστον στα δικά μου μάτια, και μου κέντριζε ακόμη περισσότερο την περιέργεια. Αυτός ο άνθρωπος με τα μωβ μου λέει ψέμματα, θυμάμαι είχα σκεφτεί.

Πολλά χρόνια μετά, όταν μετά από ένα rewatch της ταινίας άρχισα να ψάχνω περισσότερα γι’ αυτή και τελικά η βραδιά εξελίχθηκε σε μια απ’ αυτές που βρίσκεσαι 4 η ώρα το πρωί να διαβάζεις για making of σε κάτι μυστήριες ιστοσελίδες στα άδυτα του ‘Ιντερνετ, έμαθα ότι αυτή η σκηνή με τον ψεύτη Wonka ήταν ο λόγος που ο Gene Wilder συμφώνησε να παίξει στην ταινία. Για την ακρίβεια, την πρότεινε ο ίδιος και δε θα έπαιζε αν δεν την συμπεριελάμβαναν. Ούτως ή άλλως δεν είχε πειστεί ακόμη από το σενάριο. Όταν ο Mel Stuart, ο σκηνοθέτης του ‘Willy Wonka’, τον ρώτησε γιατί επιμένει τόσο πάνω σ’ αυτή τη σκηνή, ο Wilder του είπε ότι από εκείνη τη στιγμή και μετά, “κανείς δε θα ξέρει αν λέω ψέμματα ή λέω την αλήθεια”. Με έπιασε ο άτιμος, ρε παιδιά.

Η ταινία δεν είχε κάνει σοβαρή επιτυχία τότε, ούτε με το κοινό ούτε με τους κριτικούς – ο Roald Dahl δε, δεν είχε καμία εκτίμηση για το τελικό αποτέλεσμα – αλλά με τον καιρό απέκτησε φανατικό κοινό και το cult status που έχει σήμερα, κυρίως μέσα από τις συνεχείς τηλεοπτικές της προβολές και τις καλές πωλήσεις της σε βίντεο.

Ο Wilder βέβαια, δεν ήταν ξένος στην επιτυχία. Αυτή ήρθε από τα πρώτα του βήματα στον κινηματογράφο με τον ρόλο του στο ‘The Producers’ που του χάρισε μία υποψηφιότητα για Όσκαρ Β’ Ανδρικού ρόλου και στον μετέπειτα καλό του συνεργάτη Mel Brooks, το Όσκαρ για Καλύτερο Πρωτότυπο Σενάριο.

Μαζί έγραψαν το ‘74 τo ‘Blazing Saddles’ που είχε δύο υποψηφιότητες για BAFTA, αλλά και το ‘Young Frankenstein’, με έναν από τους πιο χαρακτηριστικούς ρόλους για τον ηθοποιό και μία ακόμη υποψηφιότητα για Καλύτερο Σενάριο.

Στην πορεία της ζωής του ο Wilder θα έγραφε κι άλλα σενάρια για ταινίες, τις περισσότερες φορές χωρίς τα αποτελέσματα που περίμενε, και τελικά τον κέρδισε και ο χώρος του βιβλίου με την αυτοβιογραφία του ‘Kiss Me Like a Stranger: My Search for Love and Art’, ένα βιβλίο διηγημάτων και τρία μυθιστορήματα.

Μεγάλο μέρος της καριέρας του ήταν και οι ταινίες του με τον Richard Pryor. Τον είχε προτείνει ο ίδιος για το ‘Silver Streak’, γιατί όπως είχε πει ήταν ο μόνος ηθοποιός που δε θα έκανε την ταινία προσβλητική. Μαζί έγιναν τελικά το πρώτο πετυχημένο διαφυλετικό κωμικό δίδυμο της Αμερικής και μάλιστα η τελευταία ταινία που έκαναν παρέα, το ‘Another You’, ήταν η τελευταία εμφάνιση και των δύο στον κινηματογράφο. Σκεφτείτε το αυτό λίγο.

Ο Wilder, ή αλλιώς Jerome Silberman όπως ήταν το πραγματικό του όνομα – το άλλαξε γιατί του άρεσε το Gene από τον ομώνυμο χαρακτήρα του Thomas Wolfe στα ‘Look Homeward Angel’ και ‘Of Time and the River’, άσε που εμμέσως πλην σαφώς είχε πει ότι με το Jerome Silberman δεν πας πουθενά – με εξαίρεση κάποια σύντομα περάσματα στην τηλεόραση όπως αυτό στο ‘Will & Grace’ που του χάρισε και ένα Emmy για guest εμφάνιση, είχε να παίξει στον κινηματογράφο από το 1991. Δεν ήθελε κιόλας γιατί δεν του έστελναν ενδιαφέροντα σενάρια, όπως έλεγε. Παρ’όλα αυτά, διατηρούσε τον τίτλο του κωμικού θρύλου με ευκολία όλα αυτά τα χρόνια.

Δεν είμαι κλόουν, είμαι ηθοποιός

Εμ, τέτοια συμβαίνουν όταν μιλάμε για το πιο αβίαστα υστερικό πρόσωπο του κινηματογράφου. Θα μπορούσε τόσο εύκολα να γίνει η καρικατούρα – όχι ότι κι αυτή δεν έχει τη θέση της – αν δεν έπαιζε με τόση ειλικρίνεια τους ρόλους του. Και τόση μελαγχολία. Δεν μπορεί να είναι μόνο δική μου αίσθηση αυτή. Σίγουρα πάντως μπορούσες να επενδύσεις πάντα σε κάποιο επικό ξέσπασμα στις ταινίες του. Εννοείται ότι το Ίντερνετ έχει φροντίσει να τα μαζέψει.

Το Ίντερνετ έχει φροντίσει επίσης να τον μετατρέψει σε ατελείωτα memes, όπως και να χρησιμοποιεί με την πρώτη ευκαιρία την αγαπημένη μου ατάκα του από το ‘Willy Wonka’.  

Με πολλή αγάπη και σίγουρα πολύ διαφορετική διάθεση από αυτή του Willy στο κλιπ, θα ευχηθώ κι εγώ, good day, sir. Έχουν μαζευτεί πολλά χαμόγελα τελευταία εκεί πάνω.