Rob Verhorst/Redferns/Getty Images/Ideal Image
ΕΙΔΩΛΟ

Η Tina Turner ήταν ένας θρύλος της μουσικής, μία γυναίκα-σύμβολο

Η βασίλισσα του rock n roll πέθανε στα 83 της χρόνια, έχοντας ζήσει δύο ζωές: η μία γεμάτη μουσική, ανεπανάληπτες επιτυχίες, καταξίωση, τόλμη, γενναιότητα και μπόλικη αγάπη και η άλλη, βουτηγμένη στην ενδοοικογενειακή βία και τη μοναξιά.

«Η Tina Turner, η “βασίλισσα του rock n roll” πέθανε ειρηνικά σήμερα (24/05) σε ηλικία 83 ετών, μετά από μακρά ασθένεια, στο σπίτι της στο Κούσναχτ κοντά στη Ζυρίχη της Ελβετίας. Μαζί της, ο κόσμος χάνει έναν θρύλο της μουσικής και ένα πρότυπο», ανέφερε ο εκπρόσωπος της θρυλικής τραγουδίστριας, γνωστοποιώντας την είδηση του θανάτου της. 

Αντιμετώπιζε πολλά και σοβαρά προβλήματα υγείας. Είχε περάσει καρκίνο, εγκεφαλικό επεισόδιο, ενώ έπασχε και από νεφρική ανεπάρκεια. Εδώ και αρκετά χρόνια, το σώμα της έδειχνε να την εγκαταλείπει. Η Tina Turner ωστόσο είχε μάθει όλη της τη ζωή να παλεύει με τόλμη και γενναιότητα κι αυτό έπραξε μέχρι τέλους.

Υπήρξε ένας θρύλος της μουσικής, μία θεϊκή φωνή, που αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για πολλές γενιές καλλιτεχνών και λατρεύτηκε από το κοινό κάθε ηλικίας και κάθε μουσικών ακουσμάτων.

Ταυτόχρονα, υπήρξε και μία γυναίκα που βίωσε έντονα τη μοναξιά, την έλλειψη αγάπης και την ενδοοικογενειακή βία. Που έκανε restart σε προσωπικό και επαγγελματικό επίπεδο στο κατώφλι των 40 και οι θαρραλέες επιλογές της τη δικαίωσαν, την ταξίδεψαν στην κορυφή της παγκόσμιας μουσικής βιομηχανίας και τη μετέτρεψαν από ροκ σταρ σε γυναίκα-σύμβολο και ένα παράδειγμα ενδυνάμωσης για κάθε κακοποιημένη γυναίκα εκεί έξω σε μία εποχή μάλιστα, που ο συγκεκριμένος επιθετικός προσδιορισμός κρυβόταν κάτω από το χαλί.

Τα φτωχικά παιδιά χρόνια και το ξεκίνημα στη μουσική

Tina Turner: Ένας θρύλος της μουσικής, μία γυναίκα-σύμβολο Σε συνέντευξη στο NBC, στη μουσική εκπομπή Friday Nite Videos. / 1984. (AP Photo/Richard Drew)
Σε συνέντευξη στο NBC, στη μουσική εκπομπή Friday Nite Videos.

Γεννήθηκε ως Anna Mae Bullock στις 26 Νοεμβρίου του 1939 στο Nάτμπους του Τενεσί από μία φτωχή οικογένεια εργατών σε βαμβακοφυτείες. Έζησε σχεδόν σε όλες τις νοτιοανατολικές πολιτείες των Ηνωμένων Πολιτειών.

Η μητέρα της εγκατέλειψε την οικογένεια όταν ήταν πολύ μικρή και λίγο καιρό μετά, ακολούθησε και η εγκατάλειψη από τον πατέρα της. Έμεινε μόνη με τους συγγενείς της, με τους οποίους δεν είχε και την καλύτερη των σχέσεων. «Δεν έλαβα ποτέ αγάπη στη ζωή μου, ούτε καν από τον πατέρα μου και τη μάνα μου ως παιδί, απλώς επιβίωσα», αναφέρει σε κάποιο σημείο στο ντοκιμαντέρ Tina των Dan Lindsay και T.J. Martin που προβλήθηκε το 2021 από το HBO.

Μοναδική παρηγοριά της ήταν η μουσική. Ξεκίνησε να τραγουδά στις τοπικές εκκλησιαστικές χορωδίες, μέχρι που ενήλικη πια στα τέλη των 50s γνώρισε τον μουσικό και παραγωγό Ike Turner και έγινε η τραγουδίστρια του συγκροτήματός του, Kings of Rhythm, αρχικά κάνοντας ηχογραφήσεις με το όνομα Little Ann.

Η πρώτη εμφάνισή της στο κοινό με το όνομα Tina Turner, ύστερα από παρότρυνση του Ike, έγινε το 1960 ως μέλος του συγκροτήματος Ike & Tina Turner Revue. Ακολούθησε η επιτυχία με μία σειρά από σημαντικά χιτ, συμπεριλαμβανομένων των A Fool in Love, River Deep – Mountain High (1966), Proud Mary (1971) και Nutbush City Limits (1973), ένα τραγούδι που έγραψε η ίδια.

Ο τρόμος της ενδοοικογενειακής βίας και ο θάνατος των δύο γιων της

Tina Turner: Ένας θρύλος της μουσικής, μία γυναίκα-σύμβολο Η Tina και ο Ike Turner επί σκηνής. / 1966, AP Photo
Η Tina και ο Ike Turner επί σκηνής.

Παντρεύτηκε τον Ike Turner το 1962, χώρισαν το 1976 και πήρε διαζύγιο το 1978. Όπως είχε αποκαλύψει στην αυτοβιογραφία της με τίτλο I, Tina (1986), ο γάμος της μαζί του ήταν ο απόλυτος τρόμος, ένας αέναος κύκλος σωματικής και λεκτικής κακοποίησης και βίας. Τη γρονθοκοπούσε πριν κάνουν σεξ και στη συνέχεια, την ανάγκαζε να βγει στη σκηνή και να τραγουδήσει.

Η τελευταία της κακοποίηση στα χέρια του ήταν το 1976 στα μέσα της περιοδείας τους κι ενώ διέμεναν στο Dallas Statler Hilton Hotel. Τον εγκατέλειψε ενώ κοιμόταν. «Είπα στον εαυτό μου, δεν τον φοβάσαι πια. Φύγε». Κι έφυγε. Το διαζύγιο ήρθε δύο χρόνια μετά.

Μεγαλωμένη ως βαπτίστρια, ασπάστηκε τον βουδισμό το 1971 χάρη στον ψαλμό Nam Myoho Renge Kyo, για τον οποίο είχε αναφέρει ότι τη βοηθήσει να ξεπεράσει τις δύσκολες στιγμές.

«Ξημέρωνε μια σημαδιακή μέρα. Ήταν 4η Ιουλίου όταν κέρδισα την ελευθερία μου και δεν πήρα τίποτα από το διαζύγιο, ούτε σπίτι, ούτε λεφτά, ούτε αυτοκίνητο, ο Ike κράτησε και όλα τα δικαιώματα από τα τραγούδια. Ήθελε να του ανήκω, αλλά του είπα “δεν σου ανήκω”. Το μόνο που ζήτησα από τον δικαστή ήταν κάτι που ήθελα, κι αυτό ήταν το όνομά μου – Tina», εξομολογήθηκε στο ντοκιμαντέρ.

Εκτός από το όνομά της, φρόντισε να πάρει μαζί της και τα τέσσερα παιδιά, τα δύο που είχαν αποκτήσει μαζί με τον Ike και τα δύο από την πρώτη του σύζυγο.

Ο μεγαλύτερος, βιολογικός της γιος, Craig Raymond Turner  αυτοπυροβολήθηκε στο κεφάλι το 2018, ενώ το 2022, ο δεύτερος γιος της, ο Ronnie πέθανε από επιπλοκές του καρκίνου.

Βασίλισσα του rock ‘n’ roll στα 40

Με σχεδόν 20 χρόνια αδιανόητης κακοποίησης, ένα διαζύγιο, τέσσερα μικρά παιδιά και τρομερά οικονομικά προβλήματα, η Tina Turner στα 39 της χρόνια έκανε ολικό restart. Πήρε τη ζωή και τη δουλειά στα χέρια της, χειραφετήθηκε, οπλίστηκε με τόλμη και γενναιότητα και ξανάχτισε την καριέρα της πραγματοποιώντας συναυλίες.

Τη δεκαετία του 1980, έκανε μια ηχηρή επιστροφή στη δισκογραφία με αρκετά χιτ, ξεκινώντας στα τέλη του 1983 με το single Let’s Stay Together. Ακολούθησε το 1984 η κυκλοφορία του πέμπτου σόλο δίσκου της με τίτλο Private Dancer, το οποίο έγινε παγκόσμια επιτυχία. Περιλάμβανε το τραγούδι What’s Love Got to Do with It, που έγινε η μεγαλύτερη επιτυχία της και κέρδισε τέσσερα βραβεία Grammy, μεταξύ των οποίων του Δίσκου της Χρονιάς.

Η σόλο ανοδική της πορεία συνεχίστηκε καθ’ όλη τη δεκαετία του 1980 και του 1990 με πλατινένιους δίσκους συμπεριλαμβανομένων των Break Every Rule και Foreign Affair αλλά και με singles όπως τα We Don’t Need Another Hero (Thunderdome), Typical Male, The Best, I Don’t Wanna Fight και GoldenEye, παράλληλα με το ομώνυμο τραγούδι για την ταινία James Bond (1995).

Το 1993, η βιογραφική ταινία What’s Love Got to Do with It, που διασκευάστηκε από την αυτοβιογραφία της, κυκλοφόρησε μαζί με ένα soundtrack album.

Το 2008, η Turner επέστρεψε στη δισκογραφία μετά από ένα σύντομο διάλειμμα με τη σειρά συναυλιών Tina!: 50th Anniversary Tour. Η περιοδεία αυτή έγινε ένα από τα σόου με τον υψηλότερο αριθμό πωληθέντων εισιτηρίων για τη σεζόν 2008–09.

Να σημειωθεί ότι πέντε χρόνια αργότερα, το 2013 απαρνήθηκε την αμερικανική υπηκοότητά της και απέκτησε την ελβετική υπηκοότητα.

H Tina Turner στον κινηματογράφο

Παράλληλα με τη μουσική της καριέρα, η Turner απέκτησε φήμη και μέσω της υποκριτικής, καθώς συμμετείχε σε ταινίες, συμπεριλαμβανομένων του ρόλου της Acid Queen στο ροκ μιούζικαλ Tommy (1975), του πρωταγωνιστικού ρόλου Aunty Entity στο Mad Max Beyond Thunderdome (1985) του George Miller με τον Mel Gibson και έναν μικρότερο ρόλο στην ταινία Last Action Hero (1993) του John McTiernan με τον Arnold Schwarzenegger.

«Δεν έμαθε εκείνη από μένα. Εγώ έμαθα από εκείνη», δήλωσε ο Miller στην Guardian, ενθυμούμενος τη συνεργασία του μαζί της. «Ήταν το ακριβώς αντίθετο της ντίβας», τόνισε και ανέφερε χαρακτηριστικά ότι «είχε τρομερή πνευματική διαύγεια και αγαπούσε να γελάει με την καρδιά της. Είχε τόση πλάκα στα γυρίσματα. Ήταν μία γυναίκα με ψυχή. Δεν ήταν επιφανειακή».

Τα αμέτρητα βραβεία και οι σημαντικές πρωτιές

Tina Turner: Ένας θρύλος της μουσικής, μία γυναίκα-σύμβολο Στα βραβεία Grammy / 1985, AP Photo/Nick Ut
Στα βραβεία Grammy

Καθ’όλη τη διάρκεια της καριέρας της, η Tina Turner κέρδισε 12 βραβεία Grammy, τρία βραβεία Grammy Hall of Fame και ένα βραβείο Grammy Lifetime Achievement. Είναι η μόνη γυναίκα καλλιτέχνης που έχει λάβει συνεχόμενες υποψηφιότητες στην ιστορία του θεσμού στις κατηγορίες pop, rock και R&B.

Το 1988, μπήκε στο Βιβλίο Γκίνες για τον περισσότερο κόσμο σε σόλο συναυλία (180.000 θεατές), ενώ το 1991, στο Rock and Roll Hall of Fame. Απέκτησε το δικό της αστέρι στη Λεωφόρο της Δόξας του Χόλιγουντ και το δικό της αστέρι στη Λεωφόρο της Δόξας του St. Louis.

Το 1993, τα World Music Awards αναγνώρισαν τα χρόνια και την προσφορά της στη μουσική βιομηχανία και της απένειμαν το βραβείο Legend Award.

Το 2000, έγινε η γυναίκα καλλιτέχνης με τις περισσότερες συναυλίες μέσα σε έναν χρόνο, μεταξύ των οποίων 25 συναυλίες στο Wembley Arena και 5 συναυλίες στο Wembley Stadium (τρεις το 1996 και δυο το 2000). Στο Ηνωμένο Βασίλειο, συγκεκριμένα, είναι η πρώτη γυναίκα καλλιτέχνης της οποίας οι επιτυχίες βρέθηκαν στο top 40 επί έξι συνεχόμενες δεκαετίες. Στο top 40 έχουν συμπεριληφθεί 34 επιτυχίες της.

Το περιοδικό Rolling Stone την κατέταξε στην 63η θέση στη λίστα με τους 100 καλύτερους καλλιτέχνες όλων των εποχών και στην 17η θέση σε εκείνη με τους 100 καλύτερους τραγουδιστές όλων των εποχών.

Το 2014, έλαβε το βραβείο Soul Music Hall of Fame Lifetime Achievement.

Η Tina Turner θα μείνει στην ιστορία ως μία γυναίκα και καλλιτέχνιδα, που αν και δεν έζησε μία καλή ζωή, όπως η ίδια ανέφερε χαρακτηριστικά στο ντοκιμαντέρ του HBO, προσπάθησε πολύ και σκληρά να επουλώσει τις πληγές της, να γίνει η καλύτερη εκδοχή του εαυτού της και να αγγίξει την ευτυχία της.