Κινηματογραφικά παραμύθια μόνο για ενηλίκους

Είναι γνωστό πως κάθε παραμύθι που σέβεται τον εαυτό του κρύβει μέσα του εφιάλτες. Τρομακτικούς, αληθινούς εφιάλτες. Αυτά τα λάιτ χαλαρά, πολύχρωμα θεάματα που το Χόλιγουντ έχει παρεξηγήσει για παραμύθια… όχι. Καμία σχέση. Οι αδερφοί Γκριμ έγραφαν ιστορίες για να τρομάζουν τα παιδιά, εξάλλου. Όμως δεν είμαστε εδώ τώρα για να μιλήσουμε για τα παιδιά, αλλά για τα παραμύθια. Και συγκεκριμένα τα ενήλικα. Αυτά που βρήκαν τον τρόμο, το ηθικό γκρίζο, τη διαστροφή στην καρδιά των παιδικών παραμυθιών, κι έφτιαξαν κάτι καινούριο.

Αφορμή είναι η Ισπανική “Χιονάτη” που βγήκε αυτή την εβδομάδα στις αίθουσες, μια φανταστική διασκευή του γνωστού παραμυθιού ως βουβή, ασπρόμαυρη ταινία, με την Χιονάτη μια χορεύτρια φλαμένγκο και δεινή ταυρομάχο στην Ισπανία του ’20. Ναι, γιατί όχι! Αυτό είναι το πνεύμα!

Για να τιμήσουμε αυτή την (σκοτεινότερο από όσο αρχικά της φαίνεται) επαναπροσέγγιση, θυμηθήκαμε 11 ακόμα κινηματογραφικά παραμύθια τα οποία σίγουρα δεν θα διαβάζαμε στα παιδιά μας πριν τα στείλουμε για ύπνο.

“Snow White: A Tale of Terror”

Το παραμύθι: Η Χιονάτη κι οι 7 νάνοι

Γίνεται να ξεκινήσεις αλλιώς; Υποτιμημένο αλλά με μπόλικη αναγνώριση από όσους θυμούνται να το πετυχαίνουν κάπως, κάποτε κάνοντας ζάπινγκ στην τηλεόραση, αυτή η εκδοχή της Χιονάτης είναι πολύ πιο κοντά στο πρωτότυπο των Γκριμ από ό,τι οποιαδήποτε άλλη, με την Κακιά Μάγισσα (Σιγκούρνεϊ Γουίβερ, τέλειος ρόλος) να είναι περισσότερο τραυματισμένη και περίπλοκη παρά καρτουνίστικη κακιά. Όπως λέει κι ο τίτλος, μπορείς να περιμένεις λιγότερους νάνους (έναν, για την ακρίβεια) και περισσότερο ΤΡΟΜΟ.

“Hard Candy”

Το παραμύθι: Η Κοκκινοσκουφίτσα

Ο κακός λύκος είναι ο Πάτρικ Γουίλσον, πιθανός (;) παιδεραστής και η Χιονάτη είναι η Έλεν Πέιτζ στο ρόλο της 14χρονης Χέιλι, η οποία τον παγιδεύει όταν εκείνος αρχίζει να την φλερτάρει. Ας πούμε πως η Κοκκινοσκουφίτσα εδώ έρχεται με το μανδύα εκδικητικής μανίας που στο τέλος θα σε αφήσει με στομάχι κόμπο.

“Beauty and the Beast” (1946)

Το παραμύθι: Η Πεντάμορφη και το Τέρας

Αρκετά κυριολεκτική διασκευή του διάσημου παραμυθιού, αλλά έτσι κι αλλιώς αυτό δε χρειαζόταν και πολλά για να γίνει κανονικότατη ενήλικη ιστορία. (Ακόμα και το animation της Ντίσνεϊ, αν βγάλεις χρώματα και τραγούδια και ομιλώντας φλιτζάνια, είναι θεοσκότεινο σαν περιεχόμενο και χαρακτήρες.) Η μεταφορά του 1946 από τον Ζαν Κοκτώ, δίνοντας ακόμα μεγαλύτερα έμφαση στις σκοτεινότερες επεκτάσεις της ιστορίας, είναι -απλά πράγματα- μια από τις καλύτερες ταινίες όλων των εποχών.

“Suspiria”

Το παραμύθι: Χιονάτη

Τότε που ο Αρτζέντο έκανε ακόμα αριστουργήματα: Μια κοπέλα γράφεται σε ακαδημία μπαλέτου και σύντομα ανακαλύπτει πως οι πάντες εκεί είναι μάγισσες με σκοπό την καταστροφή. Δεν είναι πως το λέει κάπου επίσημα, αλλά αν ακολουθήσεις τη διαδρομή της ιστορίας μέσα από τα μάτια της πρωταγωνίστριας προκύπτει μια σαφέστατη αναλογία με τους ρυθμούς και την εξέλιξη του παραμυθιού της Χιονάτης. Οι διαρκείς οπτικές αναφορές στο κόκκινο είναι απλά μια -ματωμένη- υπογραφή.

“Τα Κόκκινα Παπούτσια” (1948)

Το παραμύθι: Τα Κόκκινα Παπούτσια

Τι φάση με το μπαλέτο; Τελοσπάντων, μη φύγεις, μισό. Η ταινία των Πάουελ και Πρεσμπέργκερ θεωρείται μια από τις καλύτερες όλων των εποχών και αν τουλάχιστον σου αρέσει ο Σκορσέζε τότε πρέπει να ξέρεις πως αυτή είναι μια από τις αγαπημένες του, στο βαθμό που της χρωστάμε σε μεγάλο βαθμό της καριέρα του Μάρτι. Απέξω είναι η ιστορία μια μπαλαρίνας που αντιμετωπίζει δίλημμα (τον άντρα ή την καριέρα) και πιο μέσα έχουμε το ίδιο το παραμύθι του Άντερσεν, το οποίο είναι το μπαλέτο που πρόκειται να ανεβάσει η θεατρική ομάδα της μπαλαρίνας μας. Προφανές ότι θα υπάρξουν αναλογίες καθώς προχωρά η ταινία, η οποία παραμένει ακόμα και σήμερα επαναστατική στη χρήση της κινηματογραφικής γλώσσας.

“Μαύρος Κύκνος”

Το παραμύθι: Η Λίμνη των Κύκνων

Ε, μιας και τα πήραμε όλα σερί, ε; Ψυχολογικά διαταραγμένη μπαλαρίνα (σοβαρά, ας το κοιτάξουν λίγο το ζήτημα, δεν είναι υγιές τώρα αυτό που συμβαίνει) έχει το ρόλο του Λευκού Κύκνου στην παράσταση της Λίμνης των Κύκνων αλλά η ανταγωνιστικότητα και τα γενικότερα ζητηματάκια της έχουν ως αποτέλεσμα αργά αλλά σταθερά να αρχίσει να μοιάζει όλο και περισσότερο με τον Μαύρο. Ο θρίαμβος του Αρονόφσκι, ψυχολογικό θρίλερ που παίζει με τα νεύρα σου, Όσκαρ για την Πόρτμαν, έρωτας με την Μίλα Κούνις.

“Η Παρέα των Λύκων”

Το παραμύθι: Κοκκινοσκουφίτσα και όχι μόνο

Μια σειρά αφηγήσεων γνωστών παραμυθιών από τη γιαγιά στην εγγονή, εστιάζοντας στην σεξουαλική αφύπνιση των πρωταγωνιστών. Η ταινία του Νιλ Τζόρνταν είναι αρκετά παλιομοδίτικη αλλά δε σταμάτα να είναι διασκεδαστική και αρκετά εφευρετική στον τρόπο με τον οποίο διηγείται το τέλος της (σεξουαλικής) αθωότητας.

“Το Γλυκό Πεπρωμένο”

Το παραμύθι: Ο μαγεμένος αυλός

Μια συγκλονιστική τραγωδία από τον Ατομ Εγκογιάν για μια κοινότητα που θρηνεί τον χαμό των περισσότερων παιδιών της ύστερα από ένα δυστύχημα με σχολικό λεωφορείο. Μια κοπέλα που επιβιώνει, καθηλωμένη σε αναπηρικό καρότσι, δείχνει το δρόμο προς την κάθαρση.

“Freeway”

Το παραμύθι: Η Κοκκινοσκουφίτσα

Η Ρις Γουίδερσπουν είναι η white trash Κοκκινοσκουφίτσα, ο Κίφερ Σάδερλαντ είναι ο κακός λύκος/βιαστής/δολοφόνος, ο γκόμενος της Ρις στην ταινία λέγεται Chopper Wood (δε το βγάζουμε από το μυαλό μας) και γενικά είναι ακριβέστατη μεταφορά του παραμυθιού. Απλά, ξέρεις, ως ενήλικη ιστορία με φόνους, φυλακές, πορνεία κλπ.

“Valerie and Her Week of Wonders”

Το παραμύθι: Αλίκη στη Χώρα των Θαυμάτων. Και λίγη Κοκκινοσκουφίτσα

Ναι, φτάσαμε αναπόφευκτα στο σημείο που μιλάμε για μια Τσέχικη ταινία του 1970. Αλλά μισό, είναι απίστευτο φιλμ. Βασικά είναι ναρκωτικά-ως-ταινία. Η Βάλερι είναι ένα μικρό κορίτσι που έρχεται αντιμέτωπη με έναν κλέφτη τη νύχτα κι ό,τι ακολουθεί από εκεί και ύστερα είναι μια ιστορία όχι ακριβώς τρόμου, όχι ακριβώς ονείρου, όχι ακριβώς παραισθήσεων, αλλά που τελοσπάντων διαδραματίζεται κάπου ανάμεσα σε όλες αυτές τις καταστάσεις, μπλέκοντας ένα σωρό στοιχεία από τον μύθο και την παράδοση του φανταστικού. Κατά βάση η Αλίκη στη Χώρα των Θαυμάτων είναι, αλλά… πιο… πιο. Όλα, αλλά πιο.

“Hanna”

Το παραμύθι: Πινόκιο

Καλά, γενικώς είναι γεμάτο στην αναφορά, υπάρχει σκηνή όπου η Κακιά ‘Μητριά’ της Κέιτ Μπλάνσετ βγαίνει κυριολεκτικά μέσα από το στόμα ενός λύκου (!), και γενικά τα οπτικά στοιχεία που παραπέμπουν σε διάφορα παραμύθια είναι παρόντα παντού. Όμως πάνω απ’όλα είναι η ιστορία ενός κοριτσιού χωρίς αισθήματα, όπως το έχει ‘δημιουργήσει’ ο πατέρας του (κατάσκοπος που την έχει εκπαιδεύσει να είναι η τέλεια πολεμική μηχανή, εν προκειμένω), το οποίο τι θέλει; Να γίνει αληθινό κορίτσι. Ένα Πινόκιο καλύτερο κι απ’το Πινόκιο, με τρομερή δράση και μουσικάρες από τους Chemical Brothers στο σάουντρακ.