Έλενα Λούμπια
REVIEWS

Το Mare of Easttown θριάμβευσε εκεί που άλλοι απέτυχαν

Το πολυσυζητημένο δράμα μυστηρίου του HBO είναι ένα masterclass στην ανάπτυξη χαρακτήρων και το worldbuilding.

Ο πιλότος του Mare of Easttown πήρε ένα μεγάλο ρίσκο. Οι θεατές πέρασαν ολόκληρη σχεδόν την πρώτη ώρα της σειράς ακολουθώντας τη Mare στη βάρδιά της, παρακολουθώντας τη να εκτελεί τα αστυνομικά της καθήκοντα στον δικό της ρυθμό, μέχρι που ήρθε η ώρα να σχολάσει και να αρπαχτεί με τη μάνα της στο σπίτι. Το έγκλημα του φόνου που θα αποτελούσε το κεντρικό μυστήριο της σειράς και το θύμα του, αποκαλύφθηκαν μόλις στα τελευταία λεπτά του επεισοδίου. Γι’ αυτό, βέβαια, προσλαμβάνεις την Kate Winslet υποθέτω. Η σειρά προϋποθέτει την αφοσίωσή μας στην πρωταγωνίστρια, ακόμα και στις χειρότερες, πιο εξοργιστικές στιγμές της. Σχεδόν άνευ όρων.

Κοιτάζοντας πίσω σε εκείνο το πρώτο επεισόδιο που πέρασε τόσο πολύ χρόνο στις συστάσεις των χαρακτήρων και τόσο λίγο στο μυστήριο, είναι εντυπωσιακό το πόσες από εκείνες τις ασήμαντες φαινομενικά ιστορίες έγιναν ζωτικής σημασίας μέχρι το τέλος της σειράς. Ήταν καλά θεμέλια για ένα μυστήριο δολοφονίας όπως το Mare of Easttown, αλλά ακόμα καλύτερα για ένα δράμα χαρακτήρων.

Φτάνοντας στο δεύτερο επεισόδιο, υπήρχε μία σκηνή που δε μπορούσα να βγάλω από το μυαλό μου και δεν ήξερα γιατί. Ήταν σχετικά απλή.

Η Mare πρέπει να ειδοποιήσει τον πατέρα του θύματος, της Erin, για τον θάνατό της κόρης του. Αντί να δούμε την αναμενόμενη σκηνή όπου θα του χτυπήσει ψυχρά την πόρτα με τα κακά μαντάτα, παίρνει τηλέφωνο την κολλητή της φίλη που τυχαίνει να είναι σύζυγος του ξάδερφού του, και της ζητά να πει στον άντρα της και τον άλλο τους ξάδερφο να την περιμένουν έξω από το σπίτι του. «Είμαι στον δρόμο για να το πω στον Kenny και θέλω να με συναντήσουν εκεί ο John και ο Billy. Θα είναι καλό να έχει τα ξαδέρφια του εκεί, κατάλαβες;».

Είχε δίκιο γιατί ο Kenny εξερράγη και μόνη της δε θα τον είχε φέρει βόλτα. Ήξερε ακριβώς πώς θα αντιδρούσε ο συντοπίτης της, όπως θα μάντευε (σωστά) το πώς θα αντιδρούσαν σχεδόν όλοι οι άνθρωποι που ήξερε από παιδί στη διάρκεια της σειράς.

Mare of Easttown

Εκ των υστέρων κατάλαβα ότι ο λόγος που εκείνη η σκηνή με είχε οριακά ξενίσει, ήταν πως δεν έχω συνηθίσει να τη βλέπω σε αστυνομικές σειρές της αμερικανικής τηλεόρασης. Χαρακτήρες ντετέκτιβ όπως η Mare, με προκαταλήψεις για την κοινότητά τους αλλά βαθιά αφιερωμένοι εντέλει στην προστασία της, δεν βρίσκονται συχνά σε σειρές όπως το Mare of Easttown. Σκέψου το True Detective, το The Outsider, ή το The Night Of. Δεν έχουν κάποια Mare.

Στη βρετανική τηλεόραση όμως βρίσκονται συχνότερα. Σκέφτομαι την Αρχιφύλακα Ellie Miller στο Broadchurch για παράδειγμα. Την Olivia Colman να προσπαθεί να προσαρμόσει τον ξενόφερτο David Tennant στην ιδιοσυγκρασία των κατοίκων της παραθαλάσσιας πόλης της. Ή ακόμα καλύτερα την Catherine Cawood του Happy Valley. Όπως και η Mare, έτσι και η Catherine πενθεί ένα παιδί που χάθηκε μέσα στο σκοτάδι του τόπου όπου το μεγάλωσε, προσπαθεί να αναθρέψει με λατρεία το εγγόνι της, και έχει την πείρα του ολέθρου που μπορεί να σπείρει ο εθισμός σε μία οικογένεια.

Το Mare of Easttown είχε τρεις πυλώνες: Τη Mare, την πόλη της, και τη σχέση της με τους ανθρώπους αυτής. Το ερευνητικό της έργο είναι αναπόσπαστο από τους στενούς της δεσμούς με εκείνους, και αυτοί με τη σειρά τους είναι αδύνατο να τη διαχωρίσουν από το ημι-μυθικό στάτους που έχει αποκτήσει ως ιστορική αθλήτρια του σχολείου της και αξιόπιστη αστυνομικός. Η εξουσία που ασκεί στην περιοχή είναι υπόθεση προσωπική, πολύ συχνά με επιπτώσεις για την ίδια και για τους γύρω της. Η ματιά της όμως, όπως και της σειράς συνολικά, δεν επικρίνει την κοινότητα του Easttown.

Είναι μία πόλη πνιγμένη στα ναρκωτικά, με πιο λίγους ντετέκτιβ και πιο πολλά φαντάσματα απ’ όσα μπορεί να αντέξει. Η συμπόνια με την οποία αντιμετωπίζει τους χρήστες προέρχεται από την προσωπική σύνδεση που έχει με πολλούς από αυτούς, αλλά και από τη δική της προσωπική συνάντηση με τον εθισμό. Το show φυλούσε πάντα μπόλικη κατανόηση για τους χαρακτήρες του και φρόντιζε να την εμπνεύσει και στους θεατές του. Δε μας έβαλε ποτέ σε θέση αυστηρού παρατηρητή, να τους κοιτάζουμε αποστασιοποιημένοι σα να είναι εξωτικά πουλιά ή πλεμπαίοι.

Mare of Easttown

Αυτό θα ήταν αδύνατο χωρίς την ανθρωπογεωγραφία ακριβείας που έστησαν ο Brad Ingelsby και ο Craig Zobel. Το worldbuilding δεν περιορίζεται στους κόσμους φαντασίας. Ο Ingelsby μεγάλωσε στην περιοχή του Delco και μπόλιασε τη σειρά με τους ανθρώπους και τις συνήθειες που ξέρει από πρώτο χέρι. «Οι σεναριογράφοι γκούγκλαραν ξεκάθαρα, ξέρουν όλα τα φαγητά και τις πόλεις!», έγραφε η Delco Daily στην παρωδία του Saturday Night Live. Η τοπικότητα είναι τόσο διάχυτη στο Mare of Easttown που με λίγη προσοχή στη λεπτομέρεια γίνεται αντιληπτή ακόμα και στον μη Αμερικανό. Πέρα από τον τόπο του όμως, ο Ingelsby ξέρει να γράφει τους ανθρώπους. Τους δίνει διαστάσεις κατασκευάζοντάς τους γλαφυρά μέσα από μικροστοιχεία της καθημερινότητάς τους και από τον τρόπο που κινούνται στον χώρο.

Έχεις μία ιδέα για τη μητέρα της Mare από την πρώτη στιγμή που τη βλέπεις να λιώνει στο iPad με Fruit Ninja. Ή όταν τη βλέπεις να βγάζει ένα κρυμμένο παγωτό από μία συσκευασία κατεψυγμένων λαχανικών. Δε χρειάζεται να πει κουβέντα πριν ή μετά από αυτά, αν και ό,τι βγήκε από το στόμα της Jean Smart στη σειρά ήταν χρυσός (εκτός απ’ το κρυμμένο παγωτό, μες στη σειρά βρίσκεται και ένα κρυμμένο sitcom).

Ακόμα και μη-χαρακτήρες όπως η Trisha, η κουλ μητέρα της κολλητής της Erin που την έβαψε για να πάει στο ραντεβού της, πραγματώνονται με προσεκτικές πινελιές. Από το ζωηρό δωμάτιο της κόρης της που νιώθεις ότι διακοσμήθηκε με τις ευλογίες της μαμάς, στο φιδέ κολάν που φοράει για να υποδεχτεί τη Mare στο σπίτι για να δώσει κατάθεση η μικρή της. Ξέρεις ποια είναι και δεν πρέπει να είπε πάνω από πέντε φράσεις στη σειρά.

Mare of Easttown

Το “ποιος το έκανε” έρχεται μετά από το “ποιος το βιώνει” στο Mare of Easttown, γιατί το show καταλαβαίνει ότι η ζωή συνεχίζεται και συνυπάρχει με την τραγωδία. Ακόμα και για πολύ απασχολημένες ντετέκτιβ όπως η Mare που θα στραμπουλήξει το πόδι της αλλά έχει ακόμα δουλειά να κάνει, ή που θα τσεκάρει τον Guy Pearce στο τοπικό μπαράκι και θα δεχτεί να πάει στο σπίτι του.

Η Winslet είναι απίστευτη εδώ. Η σειρά είναι η καλύτερη δουλειά στην καριέρα της εδώ και χρόνια. Αν όχι από το Eternal Sunshine of the Spotless Mind, τότε από την άλλη μίνι της σειρά στο HBO με τον Pearce, το Mildred Pierce. Έχει υποταχθεί στον ρόλο μέχρι το τελευταίο κύτταρο. Από τον τρόπο που ρουφάει το vape της και καταπίνει τα cheesesteaks χωρίς ανάσα, μέχρι το πώς κρατάει σα μωρό τη βραδινή της μπύρα και έχει αφήσει τη ρίζα να φτάσει στο αυτί – όλες οι αποφάσεις της για τον ρόλο και η προσήλωσή της σε αυτές είναι συναρπαστικές. Έχει δημιουργήσει έναν άνθρωπο που πρέπει να κοιτάει τον εαυτό του μόνο δύο φορές τη μέρα στον καθρέφτη, όταν πλένει τα δόντια του πρωί και όταν πλένει τα δόντια του το βράδυ. Είμαι σχεδόν πεπεισμένη ότι η Winslet σταμάτησε επίτηδες να φοράει την ενυδατική της γιατί προφανώς και το δέρμα της Mare έπρεπε να φαίνεται αφυδατωμένο.

Την ίδια στιγμή, η whodunnit πλευρά του Mare of Easttown δεν κουνούσε επιδεικτικά αδειανά red herrings στη μούρη μας. Είχε πάρα πολλά τέτοια – εντυπωσιακά πολλά όταν τα βάζεις σε σειρά από τον πιλότο ως το φινάλε – οι μουσικές καρέκλες όμως που έπαιζαν διαρκώς οι ύποπτοι λειτουργούσε περισσότερο ως σχολιασμός. Όλοι στο Easttown ήταν ικανοί για κάτι. Άλλοι για βία. Άλλοι για μοιχεία. Κάποιοι για φόνο.

Σύγκρινέ το με την τακτική του The Undoing. Όταν είχε προβληθεί εκείνο το φινάλε είχε πραγματικά ισοπεδωθεί από την κριτική και τους περισσότερους θεατές. Προσωπικά δεν είχα βρει ότι έκανε κάτι τόσο διαφορετικό απ’ ότι είχε σερβίρει το show ως τότε. Ήταν μία μισοψημένη σειρά με κάποια συμπαθητικά cliffhangers και φανταστικό real estate. Όταν όμως επιβεβαίωσε τις υποψίες μου, ότι δηλαδή ήταν κούφιο και ότι κάναμε μια περασιά από όλους τους πιθανούς δολοφόνους απλά για να μας πει ότι άνθρωποι όπως ο χαρακτήρας της Nicole Kidman μπορεί καμιά φορά να εθελοτυφλούν, αναρωτήθηκα. Για ποιο λόγο είδαμε τη συγκεκριμένη σειρά τελικά, αν όχι για τα παλτά και την περούκα της Kidman;

Mare of Easttown

Αντίθετα, όπως μάθαμε σε όλη τη διάρκεια του Mare of Easttown, η Mare είναι εκπληκτική αστυνομικός αλλά και εκπληκτική στο να αυτοσαμποτάρεται, γιατί αδυνατεί να δει τον εαυτό της σε άλλη συνθήκη. Παρά τις ρωγμές της όμως – εξαιτίας τους μάλλον – κάτι στο φινάλε μετατοπίζεται. Έχει υποχρεωθεί πια να κοιτάξει εσωτερικά και να επεξεργαστεί τι πραγματικά θα σήμαινε να επουλώσει τον πόνο της. Να δώσει στον εαυτό της λίγη από την ανακούφιση που προσπαθεί να δώσει στους άλλους. Πόσο πιο ταιριαστό τέλος θα μπορούσε να δώσει η σειρά απ’ το να της επιτρέψει να ανέβει τις σκάλες της σοφίτας;

Είχε αποφασίσει ότι δε θα γιατρευόταν ποτέ, αλλά την αιφνιδίασε η ελπίδα. Ο πόνος κλέβει τόσα από τους ανθρώπους, αλλά ποτέ τα πάντα.

Το Mare of Easttown είναι διαθέσιμο στο Vodafone TV.