REVIEWS

Ο γκόθικ εφιάλτης του Spencer

Το Spencer, η Diana της υποψήφιας για Όσκαρ Kristen Stewart και του Pablo Larraín, βγαίνει επιτέλους στις ελληνικές αίθουσες.

Η εκπληκτική Γαλλίδα διευθύντρια φωτογραφίας Claire Mathon, γνωστή για τις συνεργασίες της με τη Céline Sciamma αλλά και για τα μοναδικά visuals του Atlantics ή του Stranger by the Lake, ανοίγει το Spencer με ένα απλό πλάνο εδάφους καλυμμένου με πάγο – μία προφανής αλλά εύστοχη μεταφορά για τη δεξίωση που περιμένει τη Diana. Έχοντας παρακάμψει τον οδηγό και την ομάδα ασφαλείας της στο Λονδίνο, θα καταφθάσει μόνη της στο εξοχικό Sandringham της Βασίλισσας Ελισάβετ για να γιορτάσει τα Χριστούγεννα, αλλά όχι χαθεί στους δρόμους της επαρχίας.

«Πού στον διάολο είμαι;», είναι οι πρώτες λέξεις που ακούμε από τη Diana στο Spencer του Pablo Larraín (Jackie, Neruda). Όταν αποφασίζει να μπει σε ένα εστιατόριο πάνω στον αυτοκινητόδρομο για να ζητήσει οδηγίες, η νεκρική σιγή που επικρατεί μπροστά στην παρουσία της δείχνει ότι οι Βρετανοί υπήκοοι την αντιλαμβάνονται ως μία φιγούρα παραμυθένια. Όχι αληθινή.

Φτάνοντας τελικά στο αρχοντικό, εγκλωβισμένη και ζωντανή σχεδόν μονάχα όταν βρίσκεται γύρω από τα παιδιά της, η Diana ακούει πάνω από μία φορά πως όσα λέγονται μέσα στο σπίτι αυτό ακούγονται, και όσα γίνονται φαίνονται. Αφού αποδοκιμάζεται επανειλημμένα για το γεγονός ότι αμελεί να κλείσει τις κουρτίνες του δωματίου της όταν γδύνεται, κινδυνεύοντας έτσι να φωτογραφηθεί από τους παπαράτσι που καταδιώκουν κάθε της βήμα, η πριγκίπισσα διαπιστώνει κάποια στιγμή πως οι κουρτίνες έχουν ραφτεί.

«Πρέπει να είσαι δύο πρόσωπα», της εξηγεί ο Charles στη διάρκεια ενός τσακωμού τους. Ένα για τη δημόσια εικόνα, ένα άλλο για την ιδιωτική της ζωή. Σε άλλη συνομιλία, με την Βασίλισσα αυτή τη φορά, τη μοναδική τους κιόλας στο Spencer, η Ελισάβετ παρατηρεί πως μπορεί ο Τύπος να τρέφει ιδιαίτερη αδυναμία στις δικές της φωτογραφήσεις, όμως το μόνο πορτρέτο που θα έχει πραγματικά σημασία στη ζωή μίας πριγκίπισσας θα είναι αυτό που θα τυπώνεται όταν γίνει βασίλισσα. Η Diana είναι απλώς ένα ακόμα νόμισμα.

Spencer

Ακόμα και για αυτούς που θα απορρίψουν τελικά το Spencer – η ταινία σίγουρα δεν θα είναι για όλους – η παρουσίαση της βασιλικής οικογένειας ως μία σκιώδης επιχείρηση που είναι σε θέση να πληγώσει ή να βάλει στον πάγο οποιονδήποτε νιώθει ότι την απειλεί με αμαύρωση, είναι συναρπαστική.

Η Kristen Stewart που είχε Oscar buzz για την ερμηνεία της ως Diana από το περσινό Φεστιβάλ της Βενετίας και έφτασε πράγματι μέχρι τη μεγάλη βραδιά της Ακαδημίας ως η μοναδική υποψηφιότητα του Spencer, είναι εξαιρετική στην επινόηση μίας σπάνιας μορφής νευρωτικής ενέργειας. Είναι μία γυναίκα μοντέρνα, μία γυναίκα που θέλει να ευχαριστεί τους άλλους, μία αφοσιωμένη μητέρα και απορριφθείσα σύζυγος που έχει αρχίσει να έχει παραισθήσεις με την Anne Boleyn. Είναι ταραγμένη, εύθραυστη, συχνά αμυντική και όμως βαθιά ευάλωτη σε μία ταινία που τη βουτάει σε μία ψυχολογική σύγχυση με σκιάσεις απόλυτης φρίκης.

Η Stewart δίνει μία ερμηνεία πλήρως ενδεδυμένη από τον μύθο της Diana και ταυτόχρονα πολύ μακριά από αυτόν. Αξίζει να δεις το Spencer έστω και μόνο για να τη δεις να ρίχνεται χωρίς δίχτυ ασφαλείας σε έναν ρόλο για τον οποίο δεν θα ήταν ποτέ η προφανής επιλογή.

Ο Larraín που την καθοδηγεί εδώ άλλωστε δεν έχει τίποτα συμβατικό μέσα του ως προς τη δημιουργία κινηματογραφικών βιογραφιών. Εάν με το Jackie έβρεξε λίγο τα πόδια του σε γκόθικ νερά ακολουθώντας τη Natalie Portman να περνάει σα φάντασμα μέσα από έναν άδειο Λευκό Οίκο, ή ανεμίζοντας το πένθιμο βέλο της πάνω από τάφους, στο Spencer φτιάχνει μία δική του βερσιόν στοιχειωμένου σπιτιού που δεν έχει σκοπό να εξερευνήσει την πραγματική Diana αλλά την επαναπλαισιώσει σε μία μη αναμενόμενη κινηματογραφική συνθήκη.

Spencer

Το φιλμ του αυτοπροσδιορίζεται ως «ένας μύθος από μία αληθινή τραγωδία» και είναι την ίδια στιγμή μία χριστουγεννιάτικη ταινία γύρω από μία δυσλειτουργική οικογένεια, ένα θρίλερ για μία ανάλγητη κυβέρνηση που συνωμοτεί για να συντρίψει ένα επαναστατικό πνεύμα, ένα μελόδραμα για μία μητέρα και τα παιδιά της, μία εξερεύνηση για τις επιπτώσεις της αιχμαλωσίας. Δεν είναι τέλειο. Ο Steven Knight που αναλαμβάνει εδώ το σενάριο δεν φημίζεται για τις λεπτές του αποχρώσεις. Κάθε λίγες γραμμές, οι χαρακτήρες ανακοινώνουν το πώς νιώθουν. Ειπώνεται όμως μία θλιβερή ιστορία που νιώθουμε ότι ξέρουμε υπό τελείως καινούριους όρους.

Μίας γυναίκας που όπως η Anne Boleyn προσπαθεί να κρατήσει το κεφάλι της στη θέση της και που, παρότι την τοποθετούν στη θέση του θύματος των περιστάσεων σχεδόν σε όλη τη διάρκεια του Spencer, της επιτρέπεται να νιώσει την ελευθερία σε μία κρίσιμη τελευταία σεκάνς.