Από Lost (ναι), μέχρι Andor: Οι καλύτερες τελευταίες σεζόν sci-fi και fantasy σειρών

Το να καταφέρεις να προσγειώσεις μια σειρά μετά από χρόνια αφήγησης δεν είναι και το πιο εύκολο πράγμα του κόσμου, είτε μιλάμε για σειρές σαν τις παλιές, τις ορθόδοξες, με τα 100άδες επεισόδια και τις πολλές σεζόν και τις «υποθέσεις της βδομάδας», είτε μιλάμε για τις πιο μοντέρνες longform αφηγήσεις – μην ξαναπιάσουμε τώρα τα του Game of Thrones, κρίμα είναι.

Οι δε σειρές φαντασίας συνήθως έχουν και έξτρα δυσκολίες να αντιμετωπίσουν, καθώς συχνά έχουν αναπτύξει lore και περίπλοκη μυθολογία που θέλουν αρκετό ξέμπλεγμα για να οδηγήσουν σε ικανοποιητικό κλείσιμο.

Κάποιες φορές υπάρχει η λεγόμενη ‘Βίβλος’, δηλαδή ένας εσωτερικός οδηγός για την δημιουργική ομάδα ώστε να ξέρουν όλοι πού κατευθύνονται τα πράγματα.

Άλλες, υπάρχει μια τελευταία εικόνα, μια τελευταία φράση στο μυαλό των δημιουργών, και το πώς οδηγούμαστε εκεί, είναι μια ωραία κοινή περιπέτεια όλων.

Κι υπάρχουν φυσικά κι οι γνωστές “making it up as we go along” περιπτώσεις: Κανείς δεν πλανάρει τίποτα κι η ιστορία γεννιέται καθώς προχωράμε. Κανένα πρόβλημα με αυτή τη μέθοδο, παρεμπιπτόντως – το Battlestar Galactica είναι ένα μαγευτικό τζαζ σολάρισμα σε μορφή τηλεοπτικής σειράς και το λατρεύω με τα ύψη του και με τα βάθη του μαζί.

Το Stranger Things δεν ξέρουμε ακόμα με σιγουριά αν θα βρεθεί στη στήλη των καλών ή των κακών κλεισιμάτων, αν και με βάση το πρώτο μάτσο επεισοδίων της τελευταίας σεζόν, δεν είναι να είσαι και τρομερά αισιόδοξο κιόλας. Η τελευταία του σεζόν με βάση τα 4 πρώτα επεισόδια, μοιάζει παραφουσκωμένη και επαναλαμβανόμενη.

Κάτι που μας έκανε να αναρωτηθούμε – ποιες ήταν οι σειρές sci-fi και fantasy που κατάφεραν να έχουν μια τελευταία σεζόν, όσο δυνατές ήταν οι προηγούμενές της; Που είχε καύσιμα ως το τέλος, που είχε ιδέες, είχε ζουμί, που δεν σύρθηκε ως ένα τέλος αλλά πέρασε δυναμικά και περήφανα τη γραμμή του τερματισμού;

Είτε μιλάμε για σειρές με λιγοστές σεζόν είτε για εποποιίες, είτε μιλάμε για περιπτώσεις που οι σειρές ολοκληρώθηκαν σύμφωνα με τις επιθυμίες των δημιουργών, είτε κόπηκαν απότομα και άδοξα αλλάζοντας τα αρχικά πλάνα, αυτές είναι κάποιες από τις σειρές επιστημονικής και μη φαντασίας που κατάφεραν να φανταστούν το δυσκολότερο πράγμα όλων: μια άψογη τελευταία σεζόν.

Angel

Δεν είναι ranked η λίστα αλλά αυτό είναι το #1, για να τα ξεκαθαρίζουμε γρήγορα αυτά. (Από τις κανονικές σειρές τελοσπάντων, και όχι εκείνες που γύρισε 25 χρόνια μετά την προηγούμενή τους σεζόν ο μεγαλύτερος κινηματογραφικός σκηνοθέτης της ζωής μας.) Όταν ο Whedon απαίτησε από το δίκτυο να γνωρίζει εγκαίρως αν η σειρά θα ανανεωνόταν για 6η σεζόν ή όχι, η απάντηση που πήρε ήταν αρνητική.

Έτσι, έχοντας καμιά δεκαριά επεισόδια ακόμα περιθώριο πριν το οριστικό αντίο, ανατίναξε τα πάντα μαζί με την ομάδα σεναριογράφων του, πέταξαν μέσα ό,τι μεγάλη και μικρή ιδέα είχαν, και μετέτρεψαν το χαλαρό procedural των πρώτων επεισοδίων σε μεταφυσικό Σαίξπηρ, κλείνοντας με ένα από τα κορυφαία φινάλε στην ιστορία της τηλεόρασης.

Φοβερή εξέλιξη χαρακτήρων, επεισόδια πειραματικά, θαρραλέα, μελοδραματικά, κωμικά, αγωνιώδη, κι όλα αυτά σε μια 22άδα επεισοδίων που εκτείνεται από Τέρατα της Εβδομάδας μέχρι τραγωδίες ηθικής, ζωής και θανάτου. Ό,τι μορφή του τηλεοπτικού μέσου κι αν απολαμβάνεις, κάπου μες στην 5η σεζόν του Angel θα μπορούσες να βρεις αυτό που θες.

Lost

Είναι μια τελευταία σεζόν που εν μέρει δεν λειτουργεί ή για την ακρίβεια λειτουργεί φανταστικά από τη στιγμή που καταλάβεις τι ακριβώς κάνει – ή την ξαναβλέπεις. Ένας υπέροχος επίλογος σε ένα απολαυστικό monster movie επιστημονικής φαντασίας, με φιλοσοφικές επεκτάσεις πάνω στον θάνατο και την αγάπη, και με πολλά απίστευτα επιμέρους επεισόδια που εξηγούν (αν πρέπει να χρησιμοποιήσουμε αυτή την τόσο δεσμευτική λέξη) ή εμπλουτίζουν τον κόσμο της σειράς με πάντοτε απρόσμενους τρόπους. Θυμάστε το επεισόδιο με τον Richard στον 19ο αιώνα; Ή εκείνο με τον Jacob και τον Man in Black ως μπόμπιρες; Τι έχουμε ζήσει.

 

Gravity Falls

Τα γράφαμε και πρόσφατα στο Halloween για την φανταστική σειρά κινουμένων σχεδίων που σταδιακά γέμισε τον κόσμο της όχι μόνο με τα πιο αστεία και διασκεδαστικά τερατο-concepts, αλλά και με μια συγκινητική ιστορία αδερφικής σχέσης που διαπερνά τα τοιχώματα ανάμεσα στις παράλληλες διαστάσεις. Έφτασε σε πλαναρισμένο φινάλε μετά από δύο σεζόν, και τα τελευταία του επεισόδια είναι τα καλύτερα όλης της σειράς. Ιδανικό.

Fringe

Μιλώντας για παράλληλες διαστάσεις, αυτό στο οποίο εξελίχθηκε το Fringe στο πέρασμα των σεζόν του ήταν μια από τις πιο απολαυστικές εκδοχές multiverse storytelling που έχουμε δει, με συνέπειες, με τραγωδία, και με πολλή φαντασία στον σχηματισμό (και την καταστροφή) αυτών των κόσμων. Η τελευταία σεζόν προσέγγισε την ιστορία χωρίς φόβο, με out of the box ιδέες ενός ακραία δυστοπικού μέλλοντος. Γενικά μια πολύ υποτιμημένη σειρά.

Battlestar Galactica

Δεν είναι η καλύτερη σεζόν της σειράς, και είχα και έχω αρκετές ενστάσεις για το ίδιο το φινάλε (αν και οπωσδήποτε απαιτείται πλέον μια επανάληψη ύστερα από τόσα χρόνια) όμως σε κάθε περίπτωση η σειρά παρέμεινε και στην τελευταία σεζόν της αγωνιώδης, απρόβλεπτη, με την αναζήτηση της λύτρωσης, και με τους κρυφούς Cylons να παίρνουν θέση και να δίνουν μια νέα τελική ώθηση τόσο στην πλοκή όσο και στις πολιτικές, υπαρξιακές και φιλοσοφικές αναζητήσεις της σειράς. Δεν έχει υπάρξει άλλη σαν αυτή.

Andor

Το Andor είναι επίσης μια ιδιαιτερότητα, όχι μόνο επειδή είναι καλή σειρά Star Wars (τι άλλη τρέλα θα σκεφτούν!) αλλά επειδή το φινάλε του ήταν-και-δεν-ήταν πλαναρισμένο. Κατά την παραγωγή της 1ης σεζόν, οι υπόλοιπες 4 (από τις 5 του αρχικού σχεδιασμού) συμπτύχθηκαν με συνοπτικές διαδικασίες σε μια 2η και τελευταία, με τον κάθε “χρόνο” να γίνεται ένα story arc τριών επεισοδίων. Κρίμα από τη μία, αλλά απ’την άλλη είναι τόσο άρτιο, τόσο δημιουργικά φρέσκο, τόσο πολιτικά ευθύ το αποτέλεσμα που πήραμε, που τι να κάνεις; Να γκρινιάξεις; Δεν γίνεται. Ένα τέλειο αποτέλεσμα, μια τέλεια σειρά.

The Leftovers

Αν οι λυρικοί στοχασμοί του Lost περί θανάτου, πίστης και αγάπης, είχαν ξεριζωθεί από τη μεταφυσική pulpy ιστορία τεράτων και συνωμοσιών και είχαν αναπτυχθεί σε μια δική τους ξεχωριστή σειρά, αυτό θα ήταν το αποτέλεσμα. Εμένα και τα δύο μου αρέσουν (για να είμαι ξεκάθαρος) αλλά υπάρχει κάτι στην αγνότητα του Leftovers που το κάνει πιο εντυπωσιακό ως ύπαρξη. Όλη η τελευταία σεζόν, όπου πια είναι κι η ίδια η σειρά κάπως πιο εστιασμένη, και ιδίως το απίστευτα συγκινητικό φινάλε, είναι top tier τηλεόραση. Μιλάμε για αγνό κλάμα.

Doctor Who (12th Doctor)

Το Doctor Who δεν τελειώνει ποτέ, αυτό είναι το όλο του point κιόλας, είναι ένα συνεχιζόμενο σόου με χαλαρή συνέχεια και μυθολογία που απλώς λέει ιστορίες τη μία μετά την άλλη. Καταπληκτικά. Αν όμως δούμε τις επιμέρους εποχές ή τους επιμέρους Doctors ως ξεχωριστές υπο-σειρές κατά κάποιο τρόπο, τότε η σφόδρα υποτιμημένα era του Peter Capaldi στο ρόλο είχε ένα πάρα πολύ δυνατό αποχαιρετισμό – μια μελαγχολική “τελευταία” σεζόν γεμάτη θρήνο, rock και ξεροκεφαλιά, με την ιστορία μιας companion που σου σφίγγει το στομάχι, ένα μαγευτικής απλότητας επίλογο (Twice Upon a Time), και ένα από τα πιο σοκαριστικά επεισόδια στην ιστορία του σόου (World Enough and Time).

Person of Interest

Από τις αγαπημένες μου σειρές ever, ειδικά χάρη στον τρόπο με τον οποίο μετεξελίχθηκε από ένα τιμιότατο και στιβαρό procedural σε μια φιλοσοφημένη techno-θρίλερ περιπέτεια πάνω στην ηθική της τεχνολογίας και την φύση της τεχνητής νοημοσύνης. Στην τελευταία δε σεζόν, μιλάμε πλέον για κανονικό πόλεμο ανάμεσα σε πανίσχυρες οντότητες, σαν μάχη στους ουρανούς – οι άγγελοι κι ο διάβολος. Φοβερά πράγματα. Δεν περνάει μήνας που να μην σκεφτώ να την αρχίσω ξανά.

Twin Peaks: The Return

Δηλαδή θέλω να πω, είναι ίσως ό,τι καλύτερο έχει γυριστεί τον 21ο αιώνα, και απλώς τυχαίνει να είναι “τελευταία” σεζόν μιας σειράς. Ωραία. Μπράβο σε κάθε εμπλεκόμενο. Ο David Lynch κι ο Mark Frost επιστρέφουν στην καλτ σειρά τους από τα ‘90s, πιάνουν τη δράση 25 χρόνια ακολουθώντας την προσπάθεια του Κακού Cooper να ξεγελάσει τις δυνάμεις του κακού και να παραμείνει ελεύθερος, την ώρα που ο Καλός Cooper, παγιδευμένος σε μια ύπαρξης απόλυτης αγνότητας, μαθαίνει τον κόσμο από την αρχή.

Στο φόντο φυσικά μαίνεται η προαιώνια μάχη καλού και κακού καθώς το ένα διαρκώς γεννά το άλλο. Και όλα, φυσικά, κορυφώνονται με μια ακόμα κραυγή της Laura Palmer. Συγκλονιστικά πράγματα στο εξπρεσιονιστικό αριστούργημα του David Lynch, εκεί όπου το ουρλιαχτό απόγνωσης και τρόμου συνυπάρχει με τα όνειρα ελπίδας, την καλοσύνη και την αθωότητα. Η τέχνη!

Τιμητικές αναφορές

Μπράβο και πολύ καλή δουλειά ακόμα να πούμε σε ένα μάτσο σειρές είδους. Όπως το Avatar: The Last Airbender και την Korra που ακολούθησε, αμφότερα είπαν μεγάλες, επικές ιστορίες με εξαιρετική κατάληξη. Το Magician έχει διχάσει πολύ με το φινάλε του, αλλά γενικά η τελευταία σεζόν είναι απολαυστική, όπως και τα πάντα σε αυτή τη σειρά γενικότερα. Farscape, The Expanse και Babylon 5 πέτυχαν πολύ δυνατές τελικές σεζόν με διαφορετικούς τρόπους.

Τα Star Trek: The Next Generation, Quantum Leap και Stargate SG-1 αποχαιρέτησαν με τιμιότατες τελευταίες σεζόν που ξεχωρίζουν ιδιαιτέρως πολύ χάρη στα αξιομνημόνευτα φινάλε τους. Η τελευταία σεζόν της Buffy, the Vampire Slayer ήταν από τις πιο αδύναμες της σειράς αλλά και πάλι αρκετά καλή σε απόλυτους όρους και με ωραίο φινάλε. Το Sense8 ολοκληρώθηκε με μια χορταστική 2η σεζόν και ένα φινάλε-τηλεταινία που βρήκα υπέροχο.

Και κλείνοντας με δύο ιδιόμορφες περιπτώσεις, το Supernatural έχει ένα πρώτο, αληθινό φινάλε στην 5η σεζόν η οποία είναι και πολύ δυνατή. Συνεχίστηκε για μερικούς αιώνες μετά από αυτό, αλλά εκείνο εκεί ήταν ένα κάποιο τέλος, αν μη τι άλλο της αρχικής μυθολογίας και σύγκρουσης. Από την άλλη, το Terminator: The Sarah Connor Chronicles είχε μόλις αρχίσει να βρίσκει τον εαυτό του αλλά δυστυχώς κόπηκε νωρίς – η 2η σεζόν είναι και τελευταία, αλλά βλέπεις τα δείγματα γραφής μιας σειράς που δεν μένει ποτέ στάσιμη. Το είδος της τελευταίας σεζόν που σε αφήνει με τον καημό του τι περισσότερο μπορεί να είχαμε δει στην πορεία. Γλυκόπικρο.

Aκολουθήστε το OneMan στο Google News και μάθετε τις σημαντικότερες ειδήσεις.