©John Locher/Invision/AP
OSCARS 2022

Oscars 2022: Για πρώτη φορά, το βραβείο Καλύτερης Ταινίας πηγαίνει στο streaming

Το CODA της Apple TV+ πήρε το Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας. Η πανδημία επιτάχυνε μία εξέλιξη που ήταν μάλλον πάντοτε αναπόφευκτη.

Όταν έγραφα πέρσι τον χειμώνα πως το CODA ήταν η ελπίδα του κινηματογράφου για το πανδημικό 2021, δε φανταζόμουν πως θα κέρδιζε σήμερα το Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας. Μπορεί να μην είχα δει ακόμα τη βραβευμένη στο Sundance ταινία, ωστόσο η αντίσταση της Ακαδημίας στο streaming όσον αφορά το μεγάλο της βραβείο δεν προμήνυε τη νίκη του.

Άλλωστε μόλις τρία χρόνια πριν, το Χόλιγουντ είχε μετατρέψει τα Όσκαρ σε πεδίο μάχης για το μέλλον του κινηματογράφου. Το μεν Netflix και άλλοι streaming γίγαντες υποστήριζαν πως μία ταινία παραμένει ταινία ακόμα κι αν προβάλλεται από ένα iPhone, το δε κατεστημένο του Χόλιγουντ επέμενε πως η μεγάλη οθόνη αποτελεί μέρος του ίδιου του ορισμού του κινηματογράφου.

«Μόλις αφοσιωθείς σε ένα τηλεοπτικό φορμάτ, γίνεσαι ταινία για την τηλεόραση», θυμούνται οι New York Times ότι είχε πει ο Steven Spielberg σε έναν δημοσιογράφο σε ευρωπαϊκό junket. «Σίγουρα αν είναι μια καλή σειρά αξίζεις ένα Emmy, αλλά όχι ένα Όσκαρ».

Τώρα όμως;

Τώρα τα δύο μεγάλα φαβορί στην 94η τελετή των Όσκαρ ήταν το CODA της Apple TV+, μία ανεξάρτητη παραγωγή που έφτασε στο Sundance και αγοράστηκε εκεί από την Apple έναντι 25 εκατομμυρίων δολαρίων, και το The Power of the Dog του Netflix. Το σπουδαιότερο βραβείο πήγε –μετά από την πιο επεισοδιακή οσκαρική βραδιά της πρόσφατης μνήμης– στο πρώτο.

Το Coda στα Όσκαρ 2022 Το καστ και οι βασικοί συντελεστές του CODA μετά τη νίκη τους στα Όσκαρ 2022 / Photo by Jordan Strauss/Invision/AP
Το καστ και οι βασικοί συντελεστές του CODA μετά τη νίκη τους στα Όσκαρ 2022

Ο Covid-19 και οι αλυσιδωτές του αντιδράσεις επιτάχυναν τη μετάβαση. Παραδοσιακά στούντιο όπως η Paramount, η Universal, η Sony, η Warner Bros. και η Disney έστειλαν δεκάδες ταινίες τους σε streaming ή τις κυκλοφόρησαν ταυτόχρονα σε κινηματογράφους και διαδίκτυο.

Για δεύτερη συνεχή χρονιά, η Ακαδημία Κινηματογράφου που δίνει τα Όσκαρ επέτρεψε στις ταινίες να παραλείψουν εντελώς την κυκλοφορία τους στον κινηματογράφο και να είναι επιλέξιμες για Όσκαρ.

Στο παρελθόν είχε απαιτήσει τουλάχιστον μία σύντομη κυκλοφορία μίας εβδομάδας σε αίθουσες του Λος Άντζελες. Η βράβευση μίας ταινίας που διανέμεται μέσω streaming θα ήταν μάλλον αναπόφευκτη γενικώς, αλλά αυτό δεν την κάνει λιγότερο σεισμική.

Υπάρχει σίγουρα ο εγωισμός του Χόλιγουντ, όπως τονίζεται και στους NY Times, αλλά το ζήτημα είναι μεγαλύτερο. Η ανησυχία είναι πως καθώς οι υπηρεσίες streaming πολλαπλασιάζονται -περισσότερες από 300 λειτουργούν πλέον στις Ηνωμένες Πολιτείες, σύμφωνα με την εταιρεία συμβούλων Parks Associates- οι αίθουσες θα μπορούσαν να γίνουν αποκλειστικά η χώρα των υπερηρώων, των σίκουελ και των ριμέικ.

Είναι μία απολύτως ρεαλιστική εκδοχή του κινηματογραφικού μέλλοντος αυτή, που σε σημαντικό βαθμό ήδη βλέπουμε να συμβαίνει. Δε μιλάμε δηλαδή για τον θάνατο του σινεμά, αλλά για περιορισμούς στη μεγάλη οθόνη και στη συλλογική μας εμπειρία στην αίθουσα.

Τόσο ανερχόμενοι όσο και τεράστιοι δημιουργοί βρίσκουν καταφύγιο πλέον για τις ταινίες τους στο streaming (μετά τον Ιρλανδό ο Scorsese ετοιμάζει την επόμενη ταινία του για την Apple TV+), κυρίως επειδή τα πρότζεκτ τους δεν παίρνουν εύκολα πια το πράσινο φως από τα παραδοσιακά στούντιο.

Αξίζει να σημειωθεί πως το Netflix ξοδεύει εδώ και χρόνια εκατομμύρια για τις οσκαρικές του καμπάνιες, έχοντας προσλάβει μάλιστα την ξακουστή για τις καμπάνιες της Lisa Taback, όμως είδε τελικά το βραβείο να πηγαίνει στην Apple TV+. Η πόρτα πάντως πια έχει ανοίξει.