© Bettmann / Contributor / Ideal Image / Getty Images
ΣΙΝΕΜΑ

Πέρα από το Oppenheimer: 6 σπουδαίες ταινίες για τον όλεθρο του πυρηνικού πολέμου

Με αφορμή το πολυαναμενόμενο βιογραφικό θρίλερ του Christopher Nolan, θυμόμαστε κάποιες από τις καλύτερες ταινίες που έφεραν την πυρηνική απειλή στο σινεμά. 

Στο ερώτημα ποια είναι η ταινία του φετινού καλοκαιριού, η απάντηση δεν είναι μία, αλλά δύο. Από τη μία, η Barbie της Greta Gerwig με τη Margot Robbie, που κάνει χαμό, σπάει εισπρακτικά ρεκόρ και γράφει ιστορία. Από την άλλη, το Oppenheimer του Christopher Nolan με τον Cillian Murphy, που ακόμα περιμένουμε πώς και πώς να δούμε στα μέρη μας.

Η πρεμιέρα του έχει μεταφερθεί για τις 24 Αυγούστου – η αρχική ημερομηνία εξόδου στις αίθουσες ήταν η ίδια με εκείνη της Barbie, συνεπώς αλλάχτηκε για ευνόητους λόγους.

Το Oppenheimer είναι ένα βιογραφικό θρίλερ για τον J. Robert Oppenheimer, τον φυσικό που πιστώνεται την κατασκευή της πρώτης ατομικής βόμβας κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Τον ρόλο κρατά ο Murphy, που επιστρέφει στο παράδοξο σύμπαν του Nolan έξι χρόνια μετά το Dunkirk.

Με αφορμή την πολυαναμενόμενη κυκλοφορία του, γυρίζουμε τον χρόνο πίσω και θυμόμαστε κάποιες από τις καλύτερες ταινίες που υπενθυμίζουν τον όλεθρο του πυρηνικού πολέμου.

Fail Safe (1964)

Στις αρχές των 60s, μία σειρά ανθρώπινων λαθών σε συνδυασμό με ένα ηλεκτρονικό λάθος στέλνουν αμερικανικά βομβαρδιστικά εξοπλισμένα με ατομικά όπλα να χτυπήσουν τη Μόσχα. Κι ενώ ο πρόεδρος των ΗΠΑ κάνει τα πάντα για να μην ξεσπάσει Γ’ Παγκόσμιος Πόλεμος και να πείσει τους Σοβιετικούς ότι όλα έγιναν από λάθος, οι εξελίξεις θα είναι ραγδαίες και δραματικές.

O Sidney Lumet διάβασε το ομώνυμο βιβλίο των Eugene Burdick και Harvey Wheeler και αποφάσισε να το μεταφέρει στο σινεμά, σκηνοθετώντας μεταξύ άλλων τους Henry Fonda, Walter Matthau και Larry Hagman σε ένα αγωνιώδες αντιπολεμικό θρίλερ με φόντο τον Ψυχρό Πόλεμο και την πιθανότητα μιας πυρηνικής σύγκρουσης με ολέθρια αποτελέσματα για την ανθρωπότητα.

Dr. Strangelove or How I Learned to Stop Worrying and Love the Bomb (1964)

Ένας παράφρων στρατηγός της Πολεμικής Αεροπορίας των Ηνωμένων Πολιτειών διατάζει την πρώτη πυρηνική επίθεση κατά της Σοβιετικής Ένωσης, την ίδια ώρα που το Πεντάγωνο καλεί τη Μόσχα για να αποτρέψουν τον βομβαρδισμό των Σοβιετικών και την έναρξη ενός πυρηνικού πολέμου.

Την ίδια χρονιά που ο Lumet σκηνοθέτησε το Fail Safe, ο Stanley Kubrick παρέδωσε μία από τις σπουδαιότερες ταινίες όλων των εποχών, μία πολιτική σάτιρα για τους φόβους του Ψυχρού Πολέμου για πυρηνική σύγκρουση μεταξύ της ΕΣΣΔ και των ΗΠΑ, με τον Peter Sellers σε τρεις διαφορετικούς ρόλους συμπεριλαμβανομένου και του ομώνυμου της ταινίας.

Testament (1983)

Στο Χάμλιν, μια μικρή πόλη της Καλιφόρνιας, η οικογένεια Γουέδερλι ζει μια φιλήσυχη καθημερινότητα. Όλα αλλάζουν τη στιγμή που το πρόγραμμα της τηλεόρασης διακόπτεται για να μεταδοθεί η έκτακτη είδηση ότι πυρηνικές βόμβες έχουν ήδη πέσει στην ανατολική ακτή της χώρας, μέχρι που και το κανάλι της πολιτείας πέφτει, λόγω πτώσης βόμβας και στην Καλιφόρνια. 

Οι άνθρωποι πεθαίνουν από τη ραδιενέργεια μέσα στο χάος, αλλά η μητέρα επιδεικνύει τεράστια ψυχική δύναμη και συνεχίζει τον αγώνα της ώστε να βοηθήσει ξένα παιδιά, αλλά κι όσους έχουν επιβιώσει από την οικογένεια της.

Η Lynne Littman σκηνοθετεί τον αγώνα για επιβίωση μετά από μία πυρηνική επίθεση μέσα από τη ματιά μιας γυναίκας. Στο πρωταγωνιστικό καστ η Jane Alexander και ο William Devane. Σε μικρότερο ρόλο ο Kevin Costner προτού γίνει σταρ.

The Day After (1983)

Δεν ήταν όμως μόνο η Littman, που το 1983 διηγήθηκε τον αγώνα για επιβίωση μετά από μία πυρηνική επίθεση. Κι ενώ εκείνη είπε την ιστορία στη μεγάλη οθόνη, ο Nicholas Meyer καταπιάστηκε ακριβώς με την ίδια θεματική, δημιουργώντας όμως μία τηλεταινία που προβλήθηκε στο ABC και αποτελεί μέχρι σήμερα μια από τις πιο δημοφιλείς τηλεοπτικές ταινίες όλων των εποχών. 

Η υπόθεση περιστρέφεται γύρω από δύο οικογένειες από το Κάνσας των ΗΠΑ, τις οποίες η επόμενη ημέρα της πυρηνικής επίθεσης τις βρίσκει να παλεύουν να επιβιώσουν με τα κατάλοιπα που άφησε πίσω της: ανύπαρκτος κρατικός μηχανισμός, ασθένειες από τη ραδιενέργεια, ελλείψεις τροφίμων και καυσίμων, πείνα, λεηλασίες, βιασμοί, ένα εφιαλτικό τοπίο ερήμωσης και αποσύνθεσης.

Threads (1984)

Ένα χρόνο αργότερα, μία ακόμα τηλεταινία για τον πυρηνικό πόλεμο κυκλοφόρησε στη μικρή οθόνη σε σκηνοθεσία Barry Hines, γυρισμένη μάλιστα στη μορφή του ντοκιμαντέρ. Ένα μεταποκαλυπτικό πολεμικό δράμα σε συνεργασία Μεγάλης Βρετανίας-Αυστραλίας και παραγωγή των BBC, Nine Network και Western-World Television Inc. που αποτέλεσε την πρώτη ταινία η οποία επιχείρησε να μιλήσει για τον Πυρηνικό Χειμώνα (παγκόσμιο κλιματικό φαινόμενο ψύξης που υποτίθεται ότι συμβαίνει μετά από εκτεταμένες πυρκαγιές μετά από πυρηνικό πόλεμο μεγάλης κλίμακας).

Στο επίκεντρο βρίσκονται φτωχοί άνθρωποι της εργατικής τάξης στο Σέφιλντ, που συνεχίζουν να ζουν την καθημερινότητά τους ενώ η κλιμάκωση της έντασης μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής και της Σοβιετικής Ένωσης στο Ιράν είναι η πρώτη είδηση.

Όταν ο εφιάλτης του πυρηνικού πολέμου συμβαίνει στ’ αλήθεια, θα βιώσουν  όχι μόνο τις συνέπειες του πυρηνικού ολοκαυτώματος, αλλά και το πόσο αναλώσιμοι είναι τελικά στην κοινωνική αλυσίδα. 

When the Wind Blows (1986)

Ο Jim και η Hilda Bloggs μένουν σε ένα αγρόκτημα έξω από το Σάσεξ απολαμβάνοντας τη σύνταξή τους, μέχρι που ξεσπά διεθνής κρίση και απειλείται πόλεμος. Ξεκινούν να χτίζουν ένα καταφύγιο σύμφωνα με τις οδηγίες της κυβέρνησης. Όταν πέφτει η βόμβα, αποκόπτονται από τον κόσμο. Αρνούμενοι να παραδεχτούν το τι συνέβη, προσπαθούν να συνεχίσουν τη ζωή τους όπως προηγουμένως, αγνοώντας τόσο τα σημάδια της τεράστιας καταστροφής όσο και τα συμπτώματα της ραδιενέργειας. 

Ο Jimmy T. Murakami μετέφερε στο σινεμά την εικονογραφημένη νουβέλα του Raymond Briggs υπό τη μορφή ενός animated disaster movie, που πραγματεύεται μία πυρηνική επίθεση της Σοβιετικής Ένωσης στη Βρετανία από την οπτική γωνία ενός ζευγαριού ηλικιωμένων συνταξιούχων.