Ποια ταινία να δεις στο Netflix σήμερα (και κάθε μέρα): Collateral

Αυτή την εβδομάδα προτείνουμε τον κρυφά καλύτερο ρόλο του Tom Cruise σε σκηνοθεσία Michael Mann. Τώρα και στο Netflix.

Netflix Pick of the Week:

Καμιά φορά νιώθω πως ο Vincent του Collateral είναι ο αγαπημένος μου ρόλος του Cruise. Είχε έρθει στην καριέρα του ηθοποιού κατά την περίοδο που έτεινε σε γκριζότερους χαρακτήρες που έπαιρναν συνήθως κακές αποφάσεις (Eyes Wide Shut/Magnolia/Vanilla Sky/Minority Report), έναν χρόνο πριν αρχίσει να πηδάει σε καναπέδες και να στρέφεται με συνέπεια σε ηρωικότερα λημέρια, ενίοτε με κάποια δόση αυτοσαρκασμού ή παρωδίας (Rock of Ages/Edge of Tomorrow/Top Gun: Maverick).

Ο Vincent του Michael Mann (το αρχικό σενάριο του Stuart Beattie είχε μεγάλες επεμβάσεις από τον ίδιο) είναι σχεδόν αξιοζήλευτος στη γοητεία που ασκεί η αυτοπεποίθησή του. Με το σιδερωμένο του σακάκι και τα καλοχτενισμένα του γκριζαρισμένα μαλλιά, λέει τα πράγματα τόσο στεγνά και ψύχραιμα, με τέτοιο αέρα σιγουριάς, που σχεδόν δεν μπορείς να μη συμφωνήσεις μαζί του. Δεν κερδίζει απλά την εμπιστοσύνη σου για μία στιγμή. Σε κάνει να αναρωτιέσαι πώς πίστευες εξαρχής ότι ίσχυε ποτέ κάτι διαφορετικό από αυτό που εξηγεί.

Την ικανότητα να μας κάνει όχι μόνο να τον εμπιστευόμαστε αλλά να αναρωτιόμαστε πώς πιστέψαμε ποτέ διαφορετικά στην αρχή.

«Όχι, εγώ τον πυροβόλησα», λέει στον Max, τον χαρακτήρα του Jamie Foxx, όταν εκείνος αντιλαμβάνεται πως ο Vincent είχε μόλις σκοτώσει άνθρωπο. Ο Max δέχτηκε να είναι ο οδηγός του κατά τη διάρκεια μιας βραδιάς όπου ο Vincent θα έκανε πέντε, όπως του είπε, στάσεις σε “πελάτες”. Οι άνθρωποι αυτοί όμως δεν ήταν πελάτες. Ήταν στόχοι και ο Vincent ο εκτελεστής τους. «Οι σφαίρες και η πτώση του είναι που τον σκότωσαν», συνέχισε.

Έτσι μας συστήνεται ο πραγματικός Vincent και ξέρουμε ότι για τις επόμενες δύο παρά κάτι ώρες θα έχει τον έλεγχο του Collateral που τώρα μπορείς να (ξανα)δεις στο Netflix. Το μυστικό του όμως δεν ήταν πως δουλεύει ως πληρωμένος δολοφόνος, αλλά στην καλά κρυμμένη εσωτερική του ζωή που εντοπίζουμε στον τρόπο με τον οποίο σκέφτεται συνεχώς για το τι σημαίνει καν η ζωή, καθώς αυτή συμβαίνει. «Η ζωή είναι αυτό που συμβαίνει όταν κάνεις άλλα σχέδια», λέει στον Max όταν μαθαίνει πως θεωρεί την ενασχόλησή του με το ταξί προσωρινή λύση μέχρι να ανοίξει τη δική του επιχείρηση. Του λέει και ο Max όμως κάτι: «Σου λείπουν τα στάνταρ εξαρτήματα που υπάρχουν, υποτίθεται, στους περισσότερους ανθρώπους».

Η αποσύνδεσή του μεταξύ συναισθήματος και επαγγέλματος είναι ένα πράγμα, βαρύ, και η ταινία το υπενθυμίζει συνέχεια, όμως ο Cruise δεν αποδίδει τον Vincent μονάχα ως μοντέρνο Χάρο (αν και το κάνει εκπληκτικά αυτό στην ταινία, κινείται σαν μία ανελέητη και τυφλή δύναμη της φύσης). Ο χαρακτήρας που κατασκευάζει έχει την ικανότητα να εμπνέει τρόμο και φθόνο μαζί, ενώ την ίδια στιγμή μπορεί να μοιάσει σχεδόν αξιαγάπητος. Δεν υπάρχει δεύτερος σε αυτό από τον Cruise.

Κοιτώντας έξω από το παράθυρο του Max, μιλάει για το απρόσωπο και στοιχειωμένο Λος Άντζελες του Michael Mann και του Dion Beebe, του διευθυντή φωτογραφίας που το σούταρε ψηφιακά δίνοντας πλούσιο φωτισμό και τεράστιο βάθος στον κόσμο του μεταμορφώνοντάς το σε κάτι απόκοσμο και ανησυχητικό, αντιθετικό από το συνηθισμένο του γκλάμουρ – και σίγουρα πολύ διαφορετικό από το λουκ που θα είχε σε φιλμ – με λαχτάρα και αηδία ταυτόχρονα. Δεν μπορεί να σεβαστεί μία πόλη εκατομμυρίων που, όπως λέει, κανείς δεν ξέρει κανέναν και μπορεί ακόμα και να πεθάνεις χωρίς να σε πάρουν είδηση. Την ίδια ώρα όμως εκπέμπει την αίσθηση ότι θα ήθελε να είναι διαφορετικά τα πράγματα.

Σε μία σκηνή νωρίς στο Collateral, ο Vincent ακούει το αφεντικό του Max να τον κακοποιεί λεκτικά και να τον απειλεί. Τότε αρπάζει τον ασύρματο και αρχίζει να τον απειλεί πίσω, μιλώντας ξαφνικά για όλους όσους έχουμε ποτέ ευχηθεί να μπορούσαμε να κράξουμε το αφεντικό μας. Η ατμόσφαιρα είναι αντιεξουσιαστική, με το μεσαίο δάχτυλο υψωμένο στα μεγάλα κεφάλια – ένα κλασικό στοιχείο των buddy-cop ταινιών, μόνο που το Collateral οδηγεί το είδος του buddy cop στο λογικό του άκρο. Αυτοί είναι δύο χαρακτήρες που δεν τα πάνε και δεν θα τα πάνε καλά. Όσο καλύτερα μαθαίνουν ο ένας τον άλλον, τόσο χειρότεροι εχθροί γίνονται.

Το φιλμ που μας έδωσε τον πιο αδίστακτο Tom Cruise στην καριέρα του τελευταίου, ίσως, χολιγουντιανού σταρ παλαιάς κοπής, πλέον στο Netflix, υπακούει τους κανόνες και τις παραδόσεις του νεο-νουάρ και βρίσκει τη χρυσή τομή μεταξύ φρέσκου και οικείου. Μία νυχτερινή βάρδια ταξί μετατρέπεται σε έναν εφιάλτη κατασκευασμένο από τα κατατεθέν visuals του Mann – τα βραδινά shoot-outs, το βάθος στους δρόμους της πόλης, οι απροσδόκητες μουσικές επιλογές, οι σωματικές ερμηνείες. Τι καλύτερο για σήμερα και για κάθε μέρα;